RZECZPOSPOLITA POLSKA (12) OPIS PATENTOWY (19) PL (11) 196487 (13) B1 (21) Numer zgłoszenia: 338270 (51) Int.Cl. G01N 33/02 (2006.01) A23L 1/307 (2006.01) Urząd Patentowy Rzeczypospolitej Polskiej (22) Data zgłoszenia: 04.02.2000 (54) Sposób monitorowania procesu intensywnego odchudzania (43) Zgłoszenie ogłoszono: 13.08.2001 BUP 17/01 (76) Uprawniony i twórca wynalazku: Grzelakowski Zdzisław,Bydgoszcz,PL (45) O udzieleniu patentu ogłoszono: 31.01.2008 WUP 01/08 (74) Pełnomocnik: Wojcieszko Jerzy, Kancelaria Patentowa PATENT-PARTNER PL 196487 B1 (57) 1. Sposób monitorowania procesu intensywnego odchudzania, w celu uzyskiwania zgrabnej sylwetki przy zastosowaniu diety o bardzo niskiej zawartości kalorii, zwłaszcza tzw. Diety Cambridge, znamienny tym, że w trakcie odżywiania mierzy się, u osoby, cyklicznie, korzystnie co trzy tygodnie, stężenie prealbuminy (transtyreniny) (TTR) w surowicy krwi, korzystnie znaną metodą nefelometryczną, przy czym w tym cyklicznym pomiarze przyjmuje się, że proces odżywiania dietetycznego przebiega prawidłowo, jeżeli pomiary cykliczne wykazują stężenie prealbuminy (TTR) w surowicy krwi w przedziale od 0,2 do 0,35 g/l; natomiast jej zawartość w przedziale 0,16 do 0,2 g/l, zwiększa częstość pomiaru do okresu 7 dni stosując, w przypadku dalszego jej spadku, dietę o mniejszym stopniu restrykcji kalorii i większej zawartości białka, zaś przy wartości (TTR) poniżej 0,16 g/l przerywa się stosowanie diety, przy czym po wzroście stężenia prealbuminy w surowicy krwi ponad 0,2 g/l w czasie monitorowania prowadzi się dalej proces ciągłego odżywiania dietetycznego i ponownej kontroli prealbuminy (TTR) co trzy tygodnie.
2 PL 196 487 B1 Opis wynalazku Dziedzina techniki Przedmiotem wynalazku jest sposób monitorowania procesu intensywnego odchudzania przy zwalczaniu otyłości. Stan techniki W procesie intensywnego odchudzania nie są znane sposoby monitorowania, które pozwalałyby uniknąć ujemnych skutków związanych ze zbyt szybką utratą białka w organizmie ludzkim. Te ujemne skutki odchudzania wynikają z tego, że zachodzący katabolizm białek, który występuje w mięśniach i tkankach, może spowodować upośledzenie funkcji wielu narządów i układów. Jest to spowodowane, między innymi, brakiem egzogennych aminokwasów, niezbędnych do syntezy podlegających stałej wymianie składników komórkowych, produkcji enzymów i hormonów. Jak wynika z prac opisujących dłuższe stosowanie diety VLCD, jak np. przez Apfelbauma (4 tygodnie - 9 Europejski Kongres Otyłości) czy dr Alex Ooi z Singapuru ( 6 tygodni - Międzynarodowe Seminarium w Cambridge, w marcu 1999r.) nie badano dotychczas stężenia tzw. marketów niedożywienia, czyli białek, które cechują się krótkim okresem półtrwania i które znalazły zastosowanie w wykrywaniu niedożywienia i monitorowaniu aktualnie zachodzących zmian stanu odżywienia. W znanym wyborze sposobu monitorowania w innych przypadkach niedożywienia, spowodowanych chorobami przy intensywnym odchudzaniu kierowano się raczej stopniem otyłości i dobrą tolerancją diety. Znany z opisu patentowego GB 1356370, tzw. Dieta Cambridge należy do diet o bardzo niskiej zawartości kalorii, tzw. Very Low Calories Diet (VLCD) i przy intensywnym odchudzaniu powoduje niepożądane zjawiska, a mianowicie zaparcia, wzdęcia i nadmierną kondensację żółci w drogach żółciowych z możliwością wystąpienia dolegliwości kolki wątrobowej. Z tego powodu dieta ta jako wyłączne źródło odżywiania stosowana jest zwykle krótko, np. około trzy tygodnie. Istota wynalazku Stanowi ją sposób monitorowania procesu intensywnego odchudzania dla osób otyłych, przy zastosowaniu diety o bardzo niskiej zawartości kalorii, zwłaszcza tzw. Diety Cambridge, który charakteryzuje się tym, że w trakcie odchudzania mierzy się, u osoby odchudzającej się, cyklicznie, korzystnie co trzy tygodnie, stężenie prealbuminy (transtyreniny) (TIK) w surowicy krwi, korzystnie znaną metodą nefelometryczną, przy czym w tym cyklicznym pomiarze przyjmuje się, że proces odchudzania przebiega prawidłowo, jeżeli pomiary cykliczne wykazują stężenie prealbuminy (TTR) w surowicy krwi w przedziale od 0,2 do 0,35 g/l; natomiast jej zawartość w przedziale 0,16 do 0,2 g/l, zwiększa częstość pomiaru co 7 dni, w przypadku dalszego jej spadku stosuje się dietę o mniejszym stopniu restrykcji kalorii i większej zawartości białka, zaś przy wartości (TTR) poniżej 0,16 g/l przerywa się stosowanie diety, przy czym po wzroście stężenia prealbuminy w surowicy krwi ponad 0,2 g/l w czasie monitorowania prowadzi się dalej proces ciągłego odchudzania i ponownej kontroli prealbuminy (TTR) co trzy tygodnie. Ponadto sposób ten charakteryzuje się tym, że dodatkowo do pomiaru stężenia prealbuminy (TTR) w surowicy krwi bada się również cyklicznie i porównuje takie parametry jak: waga; BMI; obwód talii; obwód bioder; WHR; ciśnienie skurczowe, ciśnienie rozkurczowe; tętno (HR) oraz aktywność i stężenie aminotransferazy asparginianowej (AST), aminotransferazy alaninowej (ALT), glukozy, kreatyniny kwasu moczowego, cholesterolu całkowitego, cholesterolu HDL, cholesterolu LDL, trójglicerydów, mocznika i hormonu tyreotropowego (TSH). Korzystne skutki wynikające z istoty wynalazku W sposobie monitorowania rozwiązanie to daje znaczne efekty w postaci wydłużenia procesu odchudzania, co na ogół, przy dużym tempie utraty masy ciała, bez monitorowania markerów niedożywienia, mogłoby doprowadzić do utraty składników białkowych. Zachodzi wówczas upośledzenie funkcji wielu narządów i układów w wyniku postępującego rozpadu białek. Jest to spowodowane m.in. brakiem egzogennych aminokwasów, niezbędnych do syntezy podlegających stałej wymianie składników komórkowych, produkcji enzymów i hormonów. Katabolizm białek staje się coraz groźniejszy w skutkach i obejmuje takie narządy jak serce, płuca i mózg. Prowadzi to do pogłębiających się zaburzeń procesów odpornościowych, charłactwa, opóźnionego rozwoju, a nawet śmierci. Zatem monitorowanie według istotnych cech wynalazku pozwala osiągnąć dobre tempo redukcji masy ciała i czynników ryzyka chorób układu krążenia oraz - w postaci dodatkowych efektów - podniesienie jakości życia, spadku śmiertelności, ustępowania zaburzeń metabolicznych oraz wzrostu wydolności i aktywności fizycznej.
PL 196 487 B1 3 Kompleksowa ocena stanu odżywiania białkowego, niezależnie od stopnia otyłości, z uwzględnieniem prealbuminy stwarza szansę wdrożenia intensywnego odchudzania polegającego na powtarzaniu cykli 3-tygodniowych VLCD, w zależności od aktualnej masy ciała, stopnia insulinooporności z możliwością uzyskania wraz z redukcją masy ciała - poprawy stężenia glukozy we krwi, zawartości hemoglobiny glikowanej (HbA 1 ) i w przypadku cukrzycy 2B - obniżenia dawki lub odstawienia insuliny i/lub doustnych leków przeciwcukrzycowych stosowanych przez wiele lat. Dzięki zastosowaniu dodatkowo otrąb owsianych występuje możliwość dłuższego stosowania Diety Cambridge i bezpiecznego jej stosowania poprzez monitorowanie, zgodnie z istotą wynalazku. Dodatek otrąb owsianych do produktu dietetycznego w korzystnym stosunku, oddziałuje zdrowotnie na organizm, a mianowicie poprzez wpływ na metabolizm kwasów żółciowych (hamowanie syntezy cholesterolu), utrudnienie wchłaniania lipidów - przez oddziaływanie β-glukanów, substancji silnie hydrofilnych oraz hamujący wpływ tokoli, w tym D-α-tokorienolu, inhibitora redukazy 2-hydroksy-2-metylo-glutarylokoenzymu A (HMG-H-CoA), enzymu kontrolującego biosyntezę cholesterolu w wątrobie. Stosując dietę uzyskuje się redukcję masy ciała i korzyści zdrowotne niezależne od wieku. Jednak utrzymanie (konserwacja) uzyskanej masy ciała zależy od ograniczenia energii spożytej o około 200 kcal/dobę, na każde 10 kg zredukowanej masy ciała lub zwiększenie o tyle dobowego wydatku energetycznego. Aktywność fizyczna o umiarkowanej intensywności, lecz stosowana systematycznie, w dłuższym okresie, w odróżnieniu od wysiłków intensywnych, wykorzystuje głównie zasoby energii z tkanki tłuszczowej i zapobiega utracie beztłuszczowej masy ciała. W przebiegu odchudzania powstaje inny człowiek, o mniejszej masie ciała i mniejszym zapotrzebowaniu energetycznym. Bez wyeliminowania u niego starych nawyków żywieniowych, sposobu spędzania wolnego czasu, niskiej aktywności fizycznej i nieumiejętności radzenia sobie w sytuacjach trudnych czy stresowych, utrzymanie masy ciała będzie niemożliwe. Wszelkie zaniedbania w przestrzeganiu wyżej podanych reguł i istotnych zasad w utrzymaniu należnej masy ciała, (a nie tempo poprzedzającego odchudzania) ma wpływ na powrót otyłości pod postacią tak zwanego efektu jo-jo. Objaśnienie rysunku Przykład użytecznego wykorzystania istotnych cech wynalazku w zakresie sposobu monitorowania podczas procesu intensywnego odchudzania pokazany jest na fig. 1, która uwidacznia postać tabeli do zapisywania wyników monitorowania przed rozpoczęciem sposobu, fig. 2 - ta-belę z fig. 1 po naniesieniu wyników pomiarów, fig. 3 - schemat w postaci tabeli monitorowania dla różnych chorób stanowiący porównanie pomiarów oraz fig. 4 - w postaci tabeli zmiany parametrów w przebiegu leczenia. Przykłady realizacji istotnych cech wynalazku W sposobie monitorowania przykładem realizacji wynalazku są badania przedstawione w tabeli - fig. 1, tabeli - fig. 2, tabeli - fig. 3 i tabeli - fig. 4 z których tabela - fig. 1 przedstawia opracowany wzór, który stosowany będzie w czasie monitorowania procesu odchudzania, tabela - fig. 2 zawiera dane z badania wstępnego, które pozwalają wyróżnić pewne kategorie dominujących, niekorzystnych zaburzeń (odchyleń od normy) wywołanych i/lub nasilanych przez otyłość. Przedstawione tu badania mogą dotyczyć występowania nadciśnienia tętniczego, choroby wieńcowej, przerostu serca i innych chorób. W badaniach tych uwzględnia się wszystkie istotne pomiary w zastosowaniu do osoby odchudzającej się, takie jak pomiary antropometryczne, biochemiczne i kliniczne, ważne przy odchudzaniu. Nowym, dotychczas nie stosowanym parametrem, a szczególnie ważnym w intensywnym odchudzaniu, jest stężenie prealbuminy (TTR) w surowicy krwi. Pomiar ten pozwala wcześniej wykryć zagrożenie niedoborem białek. Informacja uzyskana tym sposobem zwiększa bezpieczeństwo procesu odchudzania i pozwala na zwiększenie tempa redukcji masy ciała. Tabela - fig. 3 przedstawia ostatni pomiar parametrów potrzebnych przy monitorowaniu oraz zmianę ich wartości, wyrażoną w procentach, w porównaniu z badaniem wstępnym. Tabela - fig. 4 przedstawia schematycznie stopień zmian poszczególnych parametrów uzyskanych przy monitorowaniu przebiegu odchudzania kilkoma powtarzanymi cyklami odchudzania z zastosowaniem Diety Cambridge wzbogaconej otrębami owsianymi, pod kontrolą stężenia TTR w surowicy krwi. Przykłady przedstawiają poniższe zestawienia, ujmujące wagowo skład mieszaniny, która zawiera: P r z y k ł a d 1-63% składników wagowych środka dietetycznego, tzn. Dieta Cambridge - 37% składników wagowych otrąb owsianych wysokobłonnikowych, o zwiększonej zawartości do - 9% β-glukanów i zwiększonej zawartości o około 17% błonnika rozpuszczalnego,
4 PL 196 487 B1 P r z y k ł a d 2-63% dowolnego środka dietetycznego, zawierającego niskokaloryczne składniki odżywcze, witaminy i sole mineralne, - 37% składników wagowych otrąb owsianych wysokobłonnikowych o zawartości β-glukanów od 6% do 9% i zwiększonej zawartości o około 17% błonnika rozpuszczalnego. Zastrzeżenia patentowe 1. Sposób monitorowania procesu intensywnego odchudzania, w celu uzyskiwania zgrabnej sylwetki przy zastosowaniu diety o bardzo niskiej zawartości kalorii, zwłaszcza tzw. Diety Cambridge, znamienny tym, że w trakcie odżywiania mierzy się, u osoby, cyklicznie, korzystnie co trzy tygodnie, stężenie prealbuminy (transtyreniny) (TTR) w surowicy krwi, korzystnie znaną metodą nefelometryczną, przy czym w tym cyklicznym pomiarze przyjmuje się, że proces odżywiania dietetycznego przebiega prawidłowo, jeżeli pomiary cykliczne wykazują stężenie prealbuminy (TTR) w surowicy krwi w przedziale od 0,2 do 0,35 g/l; natomiast jej zawartość w przedziale 0,16 do 0,2 g/l, zwiększa częstość pomiaru do okresu 7 dni stosując, w przypadku dalszego jej spadku, dietę o mniejszym stopniu restrykcji kalorii i większej zawartości białka, zaś przy wartości (TTR) poniżej 0,16 g/l przerywa się stosowanie diety, przy czym po wzroście stężenia prealbuminy w surowicy krwi ponad 0,2 g/l w czasie monitorowania prowadzi się dalej proces ciągłego odżywiania dietetycznego i ponownej kontroli prealbuminy (TTR) co trzy tygodnie. 2. Sposób monitorowania według zastrz. 1, znamienny tym, że dodatkowo do pomiaru stężenia prealbuminy (TTR) w surowicy krwi bada się również cyklicznie i porównuje takie parametry jak: waga; BMI; obwód talii; obwód bioder; WHR; ciśnienie skurczowe, ciśnienie rozkurczowe; tętno (HR) oraz tętno (HR) oraz aktywność i stężenie aminotransferazy asparginianowej (AST), aminotransferazy alaninowej (ALT), glukozy, kreatyniny kwasu moczowego, cholesterolu całkowitego, cholesterolu HDL, cholesterolu LDL, triglicerydów, mocznika i hormonu tyreotropowego (TSH).
PL 196 487 B1 5 Rysunki
6 PL 196 487 B1
PL 196 487 B1 7
8 PL 196 487 B1 Departament Wydawnictw UP RP Nakład 50 egz. Cena 2,00 zł.