Taxletter nr 4 kwiecień-maj 2011
jjhghg Spis treści Taxletter nr 4 Nowe Prawo Odpisy na żłobki i kluby dziecięce... 3 Opodatkowanie środków zgromadzonych na indywidualnych kontach zabezpieczenia emerytalnego (IKZE)... 3 Zmiana ustawy o rachunkowości... 4 Zmiana definicji samochodu osobowego w podatkach dochodowych... 5 Ograniczanie barier administracyjnych dla obywateli i przedsiębiorców... 5 Rozporządzenie w sprawie rocznego sprawozdania merytorycznego z działalności organizacji pożytku publicznego... 7 Rozporządzenie w sprawie zaniechania poboru podatku dochodowego od osób fizycznych... 8 Wysokość odsetek od zaległości podatkowych... 8 Interpretacje Wydatki związane z systemem REACH... 8 Dostawa okien wraz z montażem opodatkowanie VAT... 8 Roboty wykonane na przełomie 2010 i 2011 r. stosowanie stawek VAT... 9 Opodatkowanie VAT czynności przekazania pakietu medycznego pracownikom... 9 Orzecznictwo Nieruchomość jako forma dywidendy... 10 Nieodpłatne zabezpieczenie długu... 11 Służebność przesyłu bez wynagrodzenia... 11 Pożyczka na wypłatę dywidendy... 11 Analizy SWS Przekształcenie spółki kapitałowej w spółkę osobową a niepodzielone zyski... 12
Nowe Prawo Odpisy na żłobki i kluby dziecięce Od 4 kwietnia 2011 r. obowiązuje ustawa z dnia 4 lutego 2011 r. o opiece nad dziećmi w wieku do lat 3 (Dz.U. 2011 r., Nr 45, poz. 235). Ustawa reguluje między innymi zasady tworzenia i funkcjonowania żłobków oraz klubów dziecięcych, w tym także przez pracodawców. W związku z tym wprowadzono zmiany w ustawie o ZFŚŚ, w której najistotniejsza zmiana polega na rozszerzeniu definicji działalności socjalnej, do której zalicza się również opiekę nad dziećmi w żłobkach, klubach dziecięcych, przedszkolach oraz innych formach wychowania przedszkolnego, przez co środki ZFŚS mogą być przeznaczone na te cele. Dodatkowo ustawa wprowadza nowe zwolnienie z PIT dla świadczeń otrzymanych z ZFŚS, związanych z pobytem dzieci osób uprawnionych do tych świadczeń w żłobkach lub klubach dziecięcych (art. 21 ust. 1 pkt 67a PIT). Opodatkowania środków zgromadzonych na indywidualnych kontach zabezpieczenia emerytalnego (IKZE) Od 1 maja 2011 obowiązuje ustawa z dnia 25 marca 2011 r. o zmianie niektórych ustaw związanych z funkcjonowaniem systemu ubezpieczeń 3
społecznych (Dz.U. 2011 r., nr 75, poz. 398). Ustawa wprowadziła nowy instrument oszczędzania na emeryturę w ramach tzw. III filaru w postaci konta indywidualnego zabezpieczenia emerytalnego (IKZE). Ponadto ustawa przewiduje nową ulgę w zakresie PIT polegającą na możliwości zmniejszenia podstawy opodatkowania PIT o kwotę wpłaconą w roku podatkowym na IKZE. Odliczeniu od dochodu podlegać będą wpłaty na IKZE do określonej wysokości. Odliczenia dokonywać się będzie w zeznaniu podatkowym. Dodatkowo w przepisach ustawy o PIT uregulowane skutki wypłat z IKZE. Opodatkowaniu będą podlegać kwoty uzyskane z tytułu zwrotu z IKZE oraz wypłaty z IKZE, w tym także dokonane na rzecz osoby uprawnionej na wypadek śmierci oszczędzającego. Wypłaty te stanowić będą przychody z innych źródeł, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 9 ustawy PIT, przychody, co oznacza, że będą podlegać opodatkowaniu według skali. Ponadto, nowelizacja wprowadza zwolnienie z PIT w ściśle wskazanych przypadkach związanych z wypłatą transferową środków zgromadzonych przez oszczędzającego oraz wprowadza przepisy regulujące kwestie dziedziczenia środków zgromadzonych na IKZE. Nabycie w drodze spadku środków zgromadzonych na IKZE nie będzie podlegać opodatkowaniu podatkiem od spadków i darowizn. Zmian w przepisach o PIT oraz ustawy o podatku od spadków darowizn wejdą w życie 1 stycznia 2012 r. Zmiana ustawy o rachunkowości 2 czerwca wchodzą w życie zmiany ustawy o rachunkowości wprowadzane ustawą z dnia 15 kwietnia 2011 r. o zmianie ustawy o rachunkowości oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. 2011 r., nr 102, poz. 585). Ustawa przewiduje, że podmioty podlegające ustawie o rachunkowości nie będą zobowiązane do zamykania ksiąg rachunkowych za rok obrotowy, w którym działalność jednostki przez cały czas pozostawała zawieszona, chyba że jednostka dokonywać będzie odpisów amortyzacyjnych lub umorzeniowych lub wystąpią inne zdarzenia wywołujące skutki o charakterze majątkowym lub finansowym. Wprowadzenie tego przepisu, w zamyśle ustawodawcy, ma spowodować, że jednostka nie będzie zobowiązana do sporządzenia sprawozdania finansowego za ten rok. W konsekwencji zmianie ulega również w art. 24 ust. 1 ustawy o PIT. Nowe przepisy wprowadzają również zmiany w zakresie obowiązku dołączania do zeznań podatkowych sprawozdań finansowych. Nowelizacja przepisów ma na celu ograniczenie obowiązku dołączania sprawozdań finansowych jedynie do przypadków, w których podatnicy prowadzący księgi rachunkowe są 4
obowiązani do sporządzenia sprawozdania finansowego. Regulacja ta dostosowuje zakres obowiązku do zmian z ustawy o rachunkowości, w świetle których możliwe będzie nie sporządzanie sprawozdań finansowych w okresie zawieszenia działalności. Zmiana definicji samochodu osobowego w podatkach dochodowych Przepisy ustawy z dnia 15 kwietnia 2011 r. o zmianie ustawy o rachunkowości oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. 2011 r., Nr 102, poz. 585) wprowadzają również zmianę w definicji samochodów osobowych zawartą w ustawach o podatkach dochodowych. Zmiana polega na doprecyzowaniu katalogu pojazdów nie będących samochodami osobowymi poprzez zmianę w definicji pojazdu samochodowego będącego pojazdem specjalnym oraz wykluczeniu z definicji samochodu osobowego pojazdu samochodowego, w którym liczba miejsc (siedzeń) łącznie z miejscem dla kierowcy wynosi: 1 jeżeli dopuszczalna ładowność jest równa lub większa niż 425 kg, 2 jeżeli dopuszczalna ładowność jest równa lub większa niż 493 kg, 3 lub więcej jeżeli dopuszczalna ładowność jest równa lub większa niż 500 kg. Ponadto nowelizacja uchyla obowiązek dostarczania właściwemu naczelnikowi urzędu skarbowego przez podatników kopii zaświadczenia potwierdzającego niezaliczenie danego pojazdu samochodowego do samochodów osobowych w rozumieniu ustawy o PIT i ustawy o CIT. Nowa definicja samochodu osobowego będzie obowiązywać dopiero od 1 stycznia 2013 r. Ograniczanie barier administracyjnych dla obywateli i przedsiębiorców W dniu 25 marca 2011 r. została uchwalona ustawa o ograniczaniu barier administracyjnych dla obywateli i przedsiębiorców (Dz.U. z 2011 r., Nr 106, poz. 622). Ustawa wprowadza szereg zmian, które obejmują m.in. możliwość przekształcenia przedsiębiorcy działającego w formie jednoosobowej działalności gospodarczej w spółkę kapitałową, możliwość przekształcenia spółdzielni pracy w spółkę handlową, ułatwienia w kontaktach administracji z obywatelem. W związku z wprowadzanymi zmianami od 1 lipca 2011 r. zmianie ulegną przepisy ustaw o podatkach dochodowych oraz ordynacji podatkowej. W zakresie PIT określono zasady ustalania wysokości kosztów uzyskania przychodu w związku z objęciem udziałów (akcji) w zamian z wkład niepieniężny w postaci udziałów objętych w następstwie przekształcenia 5
przedsiębiorcy będącego osobą fizyczną w spółkę kapitałową. W takim przypadku, koszty uzyskania przychodu ustalać się będzie w wysokości przyjętej dla celów podatkowych wartości składników majątku, wynikającej z ksiąg, ewidencji i wykazu, określonej na dzień objęcia tych udziałów (akcji), nie wyższej jednak niż ich wartość nominalna z dnia objęcia. Ustawa wprowadza również zasady ustalania kosztów uzyskania przychodu w przypadku odpłatnego zbycia udziałów (akcji) spółki powstałej z przekształcenia przedsiębiorcy będącego osobą fizyczną w spółkę kapitałową. W takim przypadku, koszt uzyskania przychodów ustalać się będzie na dzień zbycia tych udziałów (akcji) w wysokości przyjętej dla celów podatkowych wartości składników majątku, wynikającej z ksiąg, ewidencji i wykazu, określonej na dzień objęcia tych udziałów (akcji), nie wyższej jednak niż ich wartość nominalna z dnia objęcia. Tą samą zasadę ustalania kosztów uzyskania przychodu stosować się będzie w przypadku umorzenia udziałów. Ponadto ustawa wprowadza obowiązek sporządzania wykazu składników majątku na dzień przekształcenia przedsiębiorcy będącego osobą fizyczną w jednoosobową spółkę kapitałową. Obowiązek ten będzie dotyczył również przedsiębiorców rozliczających się w formie karty podatkowej oraz ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych. Również w zakresie CIT wejdą w życie zasady ustalania wartość poszczególnych składników majątku spółki kapitałowej powstałej w wyniku przekształcenia jednoosobowej działalności gospodarczej. Wartość poszczególnych składników ustalać się będzie na podstawie wykazu sporządzonego zgodnie z przepisami o podatku dochodowym od osób fizycznych na dzień przekształcenia. W życie wejdą także zasady ustalania kosztów uzyskania przychodu w przypadku odpłatnego zbycia składników majątku przez spółkę kapitałową powstałą w wyniku jednoosobowej działalności gospodarczej, a nabytych w wyniku tego przekształcenia. Jeżeli te rzeczy lub prawa były zaliczone do środków trwałych lub wartości niematerialnych i prawnych wówczas za koszt uzyskania przychodu przy zbyciu uważać się będzie wartość początkową przyjętą przez spółkę w ewidencji środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych pomniejszoną o sumę odpisów amortyzacyjnych. Natomiast za wartość środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych w razie przekształcenia przedsiębiorcy będącego osobą fizyczną w jednoosobową spółkę kapitałową uważać się będzie: (a) wartość początkową, od której dokonywane były odpisy amortyzacyjne, (b) wartość poniesionych wydatków na nabycie albo wytworzenie składników majątku, niezaliczonych do kosztów uzyskania przychodów w jakiejkolwiek formie jeżeli rzeczy te lub prawa nie były amortyzowane. Przy ustalania kosztów uzyskania przychodu w przypadku odpłatnego zbycia składników majątku, w odpisach amortyzacyjnych pomniejszających te koszty należy 6
uwzględnić również odpisy amortyzacyjne przypadające za okres opodatkowania osoby fizycznej w formie karty podatkowej oraz ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych. W zakresie amortyzacji obowiązywać będzie wymóg uwzględnienia w tym zakresie dotychczasowej wysokości odpisów oraz obowiązek kontynuacji metody amortyzacji przyjętej przez podmiot przekształcony. Dodatkowo w związku z wprowadzeniem możliwości przekształcenia przedsiębiorcy działającego w formie jednoosobowej działalności gospodarczej w spółkę kapitałową wprowadzone zostały zmiany w Ordynacji podatkowej, w zakresie odpowiedzialności za zaległości podatkowe takiego przedsiębiorcy. Jednoosobowa spółka kapitałowa powstała w wyniku przekształcenia przedsiębiorcy będącego osobą fizyczną odpowiada całym swoim majątkiem solidarnie z tą osobą fizyczną za powstałe do dnia przekształcenia zaległości podatkowe przedsiębiorcy związane z prowadzoną działalnością gospodarczą. Oprócz zmian związanych z możliwością przekształcenia przedsiębiorcy działającego w formie jednoosobowej działalności gospodarczej w spółkę kapitałową ustawa wprowadza do ustaw o podatkach dochodowych przepisy dotyczące opodatkowania stron umowy leasingu konsumenckiego. Ułatwienia w kontaktach administracji z obywatelem polegają na wprowadzeniu do ordynacji podatkowej reguły, zgodnie z którą organy podatkowe mają obowiązek przekazywania innym organ informacji potwierdzających dane o dochodach zgłaszanych w formie oświadczeń. Ponadto organy podatkowe nie mogą żądać od podatnika potwierdzenia danych, do których mają dostęp, a przypadku kierowania tego rodzaju żądań organy są zobowiązane wskazać przepis prawa wymagający potwierdzenia określonych danych. Rozporządzenie w sprawie rocznego sprawozdania merytorycznego z działalności organizacji pożytku publicznego Od 1 stycznia 2012 r. wejdzie w życie rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 23 marca 2011 r. w sprawie rocznego sprawozdania merytorycznego z działalności organizacji pożytku publicznego (Dz.U. 2011 r. Nr 80, poz. 434). Organizacje pożytku publicznego są zobowiązane do sporządzania rocznego sprawozdania merytorycznego na podstawie przepisów ustawy o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie. 7
Rozporządzenie w sprawie zaniechania poboru podatku dochodowego od osób fizycznych Od 29 kwietnia 2011 r. obowiązuje rozporządzenie Ministra Finansów z dnia 28 kwietnia 2011 r. w sprawie zaniechania poboru podatku dochodowego od osób fizycznych od niektórych dochodów (przychodów) podatników podatku dochodowego od osób fizycznych (Dz.U. 2011 r., Nr 90, poz. 521). Minister zarządził zaniechanie poboru podatku dochodowego od osób fizycznych od świadczeń uzyskiwanych przez podatników w związku z uczestniczeniem w nieodpłatnych szkoleniach z zakresu opieki paliatywnej lub hospicyjnej organizowanych przez organizacje pozarządowe lub przez organy samorządu zawodowego lekarzy oraz pielęgniarek i położnych. Wysokość odsetek od zaległości podatkowych W Monitorze Polskiem (M.P. 2011 r., nr 39, poz. 446) opublikowane zostało obwieszczenie Ministra Finansów z dnia 18 maja 2011 r. w sprawie stawki odsetek za zwłokę od zaległości podatkowych oraz obniżonej stawki odsetek za zwłokę od zaległości podatkowych. Począwszy od dnia 12 maja 2011 r. stawka odsetek za zwłokę od zaległości podatkowych wynosi 13,5% kwoty zaległości w stosunku rocznym, natomiast obniżona stawka odsetek za zwłokę wynosi 10,13% kwoty zaległości w stosunku rocznym. Interpretacje Wydatki związane z systemem REACH Wydatki, które poniesie Wnioskodawca na dodatkowe koszty związane z rejestracją zgodnie z rozporządzeniem REACH, bez wątpienia wiążą się z działalnością gospodarczą podatnika (spółki kapitałowej) oraz będą miały wpływ na osiągany przez niego przychód, a także na zachowanie źródła przychodów. Nie są również wymienione w katalogu wydatków nie stanowiących kosztów uzyskania przychodów, o których mowa w art. 16 ust. 1 ustawy o CIT, a zatem będą mogły stanowić koszt uzyskania przychodów na podstawie art. 15 ust. 1 ustawy o CIT. (Interpretacja indywidualna Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach z dnia 9 marca 2011 r., sygn. IBPBI/2/423-1826/10/PC) Dostawa okien wraz z montażem opodatkowanie VAT Usługi polegające na wykonaniu elementów stolarki drewnianej, a następnie ich zamontowaniu w budynku mieszkalnym objętym społecznym programem mieszkaniowym w ramach budowy, remontu, 8
modernizacji, termomodernizacji lub przebudowy opodatkowane są stawką VAT 8%. Wystawiona faktura VAT, w takiej sytuacji powinna zawierać jedną pozycję, w której zostanie wykazana pełna wartość świadczonej usługi. Towar zużyty podczas wykonywania usługi stanowi integralny element całej usługi i winien być objęty taką samą stawką podatku jak usługa. W przypadku budownictwa nie objętego społecznym programem mieszkaniowym (budynków mieszkalnych jednorodzinnych, których powierzchnia użytkowa przekracza 300 m2 oraz lokali mieszkalnych, których powierzchnia użytkowa przekracza 150 m2), preferencyjną stawkę VAT w wysokości 8% stosuje się tylko do części podstawy opodatkowania odpowiadającej udziałowi powierzchni użytkowej kwalifikującej te obiekty do budownictwa objętego społecznym programem mieszkaniowym w całkowitej powierzchni użytkowej. (Interpretacja indywidualna Dyrektora Izby Skarbowej w Poznaniu z dnia 22 kwietnia 2011 r., sygn. ILPP1/443-148/11-2/AW) Roboty wykonane na przełomie 2010 i 2011 r. stosowanie stawek VAT W przypadku czynności podlegającej opodatkowaniu podatkiem, która została wykonana przed dniem zmiany stawki podatku, dla której obowiązek podatkowy powstaje w dniu zmiany stawki podatku lub po tym dniu, czynność ta podlega opodatkowaniu według stawek podatku obowiązujących dla tej czynności w momencie jej wykonania. Jednocześnie zmiana stawki podatku w odniesieniu do czynności, która zostanie wykonana w dniu zmiany stawki podatku lub po tym dniu, w związku z którą otrzymano całość lub część należności, w szczególności: przedpłatę, zaliczkę, zadatek, ratę, i której otrzymanie powoduje powstanie obowiązku podatkowego, nie powoduje zmiany wysokości opodatkowania całości lub części należności, otrzymanej przed dniem zmiany stawki podatku. Powyższe oznacza, że w związku ze zmianą stawek VAT, dla usług wykonanych po dniu 1 stycznia 2011 r. podatnik powinien stosować stawkę 23%. Dotyczy to również sytuacji, w których w umowie określono cenę netto i cenę brutto obliczona według stawki VAT 22%. (Interpretacja indywidualna Dyrektora Izby Skarbowej w Poznaniu z dnia 2 maja 2011 r., sygn. ILPP2/443-285/11-2/SJ) Opodatkowanie VAT czynności przekazania pakietu medycznego pracownikom Podatnik VAT będący pracodawcą może stosować zwolnienie od podatku VAT przekazując pracownikom pakiety usług medycznych nabytych od zakładu opieki zdrowotnej, które realizują cel związany z profilaktyką, zachowaniem, ratowaniem przywracaniem i poprawą zdrowia. Zgodnie 9
z treścią art. 43 ust. 1 pkt 18a ustawy o VAT, zwolnione z VAT są usługi w zakresie opieki medycznej, służące profilaktyce, zachowaniu, ratowaniu, przywracaniu i poprawie zdrowia oraz dostawę towarów i świadczenie usług ściśle z tymi usługami związane, świadczone na rzecz zakładów opieki zdrowotnej na ich terenie. Natomiast zgodnie z art. 43 ust. 1 pkt 19 ustawy o VAT zwolnione z VAT są usługi w zakresie opieki medycznej, służące profilaktyce, zachowaniu, ratowaniu, przywracaniu i poprawie zdrowia, świadczone w ramach wykonywania zawodów m.in.: lekarza i lekarza dentysty, pielęgniarki i położnej, psychologa. W świetle art. 43 ust. 1 pkt 19a ustawy o VAT zwolnione z VAT jest także świadczenie usług, o których mowa powyżej (art. 43 ust. 1 pkt 18-19 ustawy o VAT), jeżeli usługi te zostały nabyte przez podatnika we własnym imieniu ale na rzecz osoby trzeciej od podmiotów, o których mowa w pkt 18 i 19. Przepis ten pozwala na zastosowanie zwolnienia z VAT w stosunku do przekazanych pracownikom pakietów usług medycznych nabytych od zakładu opieki zdrowotnej, które realizują cel związany z profilaktyką, zachowaniem, ratowaniem przywracaniem i poprawą zdrowia. Wskazany przepis wszedł w życie 1 kwietnia br., jednakże na zasadzie prawa wyboru zwolnienie z VAT w zakresie przekazania pakietów medycznych podatnicy mogą stosować od 1 stycznia 2011 r. (Interpretacja indywidualna Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie z dnia 26 kwietnia 2011 r., sygn. IPPP1-443-203/11-4/JL) Orzecznictwo Nieruchomość jako forma dywidendy W wyroku z dnia 7 kwietnia 2011 r. WSA w Poznaniu (sygn. I SA/Po 98/11) odniósł się do kwestii powstania przychodu po stronie spółki wypłacającej dywidendę w formie rzeczowej (np. postaci nieruchomości). W ocenie sądu przez wypłatę dywidendy w formie niepieniężnej (rzeczy ruchomych bądź nieruchomości) spółka nie uzyska dochodu z odpłatnego zbycia rzeczy. Bez względu na to, czy dywidenda jest wypłacana w formie pieniężnej czy niepieniężnej nie można uznać, że po stronie spółki wypłacającej dywidendę powstaje jakiekolwiek przysporzenie. Wraz z momentem podjęcia uchwały o wypłacie dywidendy, wspólnikowi przysługuje roszczenie o jej wypłatę, a na spółce ciąży zobowiązanie do jej wypłaty. Wypłata dywidendy bez względu na formę zawsze obciąża majątek spółki. Spółka przekazuje bowiem część posiadanego majątku (zysku). Gdyby przyjąć odmienną wykładnię, doszłoby do wielokrotnego opodatkowania dochodu, u spółki wypłacającej opodatkowano wcześniej zysk podatkiem dochodowym od osób prawnych, następnie opodatkowano by wypłacaną część zysku w postaci dywidendy, w końcu opodatkowuje się zgodnie z obowiązującymi przepisami dochód wspólnika z tytułu otrzymania dywidendy. 10
Nieodpłatne zabezpieczenie długu W wyroku z dnia 29 marca 2011 r. (sygn. I SA/Kr 229/11) WSA w Krakowie rozstrzygnął kwestię opodatkowania CIT przychodu z tytułu otrzymania przez podatnika (dłużnika) nieodpłatnego zabezpieczenia w postaci ustanowienia hipoteki kaucyjnej na nieruchomości innego podmiotu. Sąd uznał, że w takiej sytuacji po stronie dłużnika otrzymującego nieodpłatnie zabezpieczenie powstaje przysporzenie. W konsekwencji powstaje przychód z tytułu nieodpłatnego świadczenia w rozumieniu ustawy o CIT. Służebność przesyłu bez wynagrodzenia W wyroku z dnia 1 lutego 2011 r. (sygn. III SA/Wa 1454/10) WSA w Warszawie wypowiedział się w kwestii skutków podatkowych w CIT nieodpłatnego ustanowienie służebności przesyłu. W ocenie sądu nieodpłatne ustanowienie służebności przesyłu na podstawie art. 3051 k.c., skutkuje powstaniem przychodu zgodnie art. 12 ust. 1 pkt 2 ustawy o CIT po stronie podmiotu, na rzecz którego ustanowiono służebność. Pożyczka na wypłatę dywidendy W wyroku z dnia 17 marca 2011 r. (sygn. II FSK 2004/09) NSA rozstrzygnął kwestię możliwość zaliczenia do kosztów uzyskania przychodów, na podstawie art. 15 ust. 1 ustawy o CIT, odsetek oraz podatku od czynności cywilnoprawnych od pożyczki zaciągniętej na wypłatę dywidendy. W ocenie sądu wypłata dywidendy nie jest ani przychodem ani zabezpieczeniem czy zachowaniem źródła przychodów. Odsetki związane z pożyczką (kredytem) na ten cel nie są wydatkami stanowiącymi koszt, o jakim mowa w art. 15 ust. 1 ustawy. W uzasadnieniu wyroku NSA podkreślił, iż choć skorzystanie z instrumentu dłużnego przez podatnika w celu zabezpieczenia płynności finansowej w momencie wypłaty dywidendy, może być uznane za ekonomicznie uzasadnione, to trzeba mieć na względzie, że warunkiem zaliczenia do kosztów uzyskania przychodów jest związek wydatków z przychodami spółki bądź z zabezpieczeniem źródła przychodów, a nie każdy rozchód środków. Wypłata dywidendy to, będący wyrazem woli wspólników i mogący zaistnieć w określonej sytuacji, sposób dystrybucji uzyskanego zysku, a nie wydatek poniesiony w celu jego uzyskania, bądź zabezpieczenia. Tylko w szczególnych, wykazanych przez podatnika sytuacjach można uznać, że decyzja o wypłacie bądź braku wypłaty dywidendy, mieszcząca się w zakresie decyzji w ramach polityki dywidendowej, ma wpływ na zdolność spółki do uzyskiwania przychodu, względnie na wielkość tego przychodu. 11
Analizy SWS Przekształcenie spółki kapitałowej w spółkę osobową a niepodzielone zyski Zgodnie z art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o CIT dochodem z tytułu udziału w zyskach osób prawnych jest określona na dzień przekształcenia wartość niepodzielonych zysków w spółkach kapitałowych w przypadku przekształcenia tych spółek w spółki osobowe. Podobną regulację zawiera art. 24 ust. 5 pkt 8 ustawy o PIT. Pomimo, iż regulacja dotycząca opodatkowania zysków niepodzielonych obowiązuje od 1 stycznia 2009 r. (czyli okres ponad 2 lat), to nadal wywołuje wątpliwości interpretacyjne, które dotyczą zarówno samego pojęcia zysków niepodzielonych, jak i kwestii intertemporalnych związanych ze stosowaniem tej regulacji. Brak definicji pojęcia niepodzielonego zysku w przepisach ustaw podatkowych powoduje, że do określenia znaczenia tego pojęcia należy odwołać się do przepisów k.s.h., które określają zasady podziału zysku oraz zasady dokonywania odpisów z zysku na kapitały utworzone w spółce. Ponadto zgodnie z k.s.h. uchwałą wspólników o zmianie umowy spółki można podwyższyć kapitał zakładowy, przeznaczając na ten cel środki z kapitału zapasowego lub kapitałów (funduszy) rezerwowych utworzonych z zysku spółki. W świetle przepisów k.s.h. powstaje istotna wątpliwość, czy w przypadku dokonania podjęcia uchwały o podziale zysku między wspólników, a także przeznaczenia zysku na kapitał (fundusz) rezerwowy oraz dokonania obligatoryjnych odpisów na fundusze tworzone w spółce, istnieją podstawy do twierdzenia, że tak przeznaczony (rozdysponowany) zysk jest zyskiem niepodzielonym. Zasadne wydaje się przyjęcie, że zysk, który w sposób zgodnie przepisami k.s.h. został skutecznie zagospodarowany (rozdysponowany) przestaje być już zyskiem, np. kwotą dywidendy przeznaczoną do wypłaty (w przypadku podjęcia uchwały o podziale i wypłacie zysku wspólnikom) lub kwotą tworzącą kapitał rezerwowy lub zapasowy spółki. Niepodzielonym zyskiem może być tylko kwota zysku w stosunku do której właściwe organy spółki nie podjęły jeszcze prawnie wiążącej decyzji co do sposobu jego zagospodarowania. Poglądy prezentowane w orzecznictwie w kwestii zakresu pojęcia niepodzielony zysk są niejednolite. Według pierwszego z poglądów niepodzielony zysk to taki zysk, który nie został podzielony zarówno pomiędzy wspólników, jak i w inny sposób. Dlatego też każdy dozwolony podział zysku wyklucza zastosowanie art. 24 ust. 5 pkt 8 u.p.d.o.f. oraz art. 10 ust. 1 pkt 8 u.p.d.o.p. (wyrok WSA w Warszawie z 10 grudnia 2009 r., sygn. III SA/Wa 1059/09, opubl. http://orzeczenia.nsa.gov.pl). Podjęcie przez właściwy organ spółki uchwały dotyczącej zagospodarowania zysku powoduje, że w tym zakresie nie będziemy mieli do czynienia z niepodzielonym zyskiem (por. wyrok WSA w Warszawie z dnia 8 czerwca 2010 r., sygn. III SA/Wa 45/10; opubl. http://orzeczenia.nsa.gov.pl). Według drugiego ze 12
stanowisk pod pojęciem zysk niepodzielony należy rozumieć zysk niepodzielony pomiędzy wspólników (lub ewentualnie inne osoby, jeżeli w danej spółce występuje taka możliwość), czyli niewypłacony ze spółki w formie dywidendy (tak WSA we Wrocławiu w wyroku z 18 stycznia 2010 r., sygn. I SA/Wr 1619/09; opubl. http://orzeczenia.nsa.gov.pl.). W świetle zapadłych wyroków wspólnicy spółek kapitałowych przekształconych w spółkę osobową, którzy zapłacili podatek od niepodzielonych zysków mogą rozważać wystąpienie o zwrot podatku zapłaconego przy przekształceniu. 13
Redakcja: Departament Podatkowy Skoczyński Wachowiak Strykowski Kancelaria Prawna sp. k. www.swstax.com.pl Skoczyński Wachowiak Strykowski Kancelaria Prawna jest jedną z najdynamiczniej rozwijających się kancelarii prawnych w Wielkopolsce. Wychodząc naprzeciw oczekiwaniom naszych klientów permanentnie podnosimy kwalifikacje naszych pracowników i wprowadzamy nowe formy doradztwa oraz wsparcia prawnego. W związku z realizacją tej idei rozszerzamy ofertę Departamentu Podatkowego SWS, kierując do Państwa SWS Taxletter redagowany przez naszych ekspertów z zakresu prawa podatkowego. Jest on dopełnieniem świadczonej Państwu profesjonalnej pomocy podatkowej. Departament Podatkowy Kancelarii Skoczyński Wachowiak Strykowski oferuje usługi z zakresu: sporządzania opinii i analiz prawno-podatkowych, przeprowadzania analiz umów oraz określania ryzyka podatkowego związanego z zawieranymi umowami, obsługi postępowań podatkowych, w tym reprezentowanie klientów przed organami podatkowymi i sądami administracyjnymi oraz sporządzania pism w postaci odwołań, zażaleń, wniosków, zastrzeżeń i skarg, sporządzania wniosków o interpretację przepisów prawa podatkowego, przeglądów podatkowych, w tym przeglądów dotyczących stosowania umów o unikaniu podwójnego opodatkowania oraz cen transferowych i sporządzanej w tym zakresie dokumentacji, bieżącego doradztwa podatkowego. Kontakt: Filip Siwek Dyrektor Departamentu Podatkowego tel. + 48 61 85 49 820 filip.siwek@sws.com.pl podatki@sws.com.pl Biuro Poznań ul. Libelta 26/2 61-707 Poznań tel. +48 61 85 49 820 tel. +48 61 85 13 216 fax +48 61 85 25 868 Biuro Warszawa ul. Nowogrodzka 50, piętro V 00-695 Warszawa tel. +48 22 627 50 35 fax +48 22 629 60 30 Biuro Szczecin Pl. Batorego 4/403 70-207 Szczecin tel. +48 91 44 03 232 fax +48 91 44 03 232 Uwaga: Wszelkie zawarte w niniejszej publikacji treści mają charakter wyłącznie informacyjny. SWS Taxletter nie stanowi porady prawnej ani podatkowej i nie może stanowić jedynej podstawy podejmowanych działań. Przed pojęciem jakichkolwiek czynności w oparciu o treści zawarte w niniejszej publikacji należy zasięgnąć porady prawnej/podatkowej udzielanej w odniesieniu do skonkretyzowanego stanu faktycznego.