ZASADY OCENIANIA NA LEKCJACH GEOGRAFII W GIMNAZJUM W BARCICACH I. Przedmiotem oceny są następujące obszary: a. wiadomości /wiedza/; b. umiejętności; c. uczestnictwo w zajęciach; d. aktywność pozalekcyjna. II. Opis wymagań dotyczący poszczególnych obszarów: a. wiedza: sprawdziany godzinne dwa razy w semestrze; sprawdziany znajomości mapy /Ameryka Północna i południowa, Afryka, Australia, Europa, Azja klasa II, Polska klasa III/; krótkie sprawdziany pisemne- trzy razy w semestrze; odpowiedzi ustne raz w semestrze; prace domowe dwa razy w semestrze; / odpowiedzi ustne można zastąpić krótkimi sprawdzianami i odwrotnie/. b. umiejętności kluczowe edukacji geograficznej w gimnazjum: czytanie map o różnej treści: dysponując dowolną mapą ścienną lub zestawem map szkolnych w atlasach uczeń potrafi odczytać jej treść, porównać treść kilku map, wykorzystać siatkę kartograficzną do wyznaczania kierunków na mapie oraz wyznaczania współrzędnych geograficznych; dokonać obliczeń odległości i powierzchni posługując się skalą mapy wyjaśnienie prawidłowości występujących w cyklach astronomicznych, geograficznych, społecznych i gospodarczych: uczeń potrafi podać przykłady cyklów geograficznych, astronomicznych i społeczno- gospodarczych; wyjaśnić proste współzależności i procesy warunkujące przebieg cyklów, przedstawić kolejne etapy cyklu naturalnego i prawdopodobne etapy cyklu społeczno gospodarczego
umiejętność posługiwania się przyrządami i modelami: uczeń potrafi posługiwać się gnomonem do wyznaczania południka miejscowego, określić składniki pogody termometrem, deszczomierzem, barometrem i anemometrem; wykorzystać globusy fizyczny i indukcyjny do zilustrowania ruchów Ziemi; wykazać, że nie można rozwinąć powierzchni kuli na płaszczyźnie umiejętność dokonywania planowych i systematycznych obserwacji: uczeń dokonuje serii systematycznych bezpośrednich obserwacji wybranych zjawisk atmosferycznych, pogodowych, geologicznych oraz zmiany spowodowane gospodarczą działalnością człowieka, wykorzystuje właściwe przyrządy pomiarowe, prowadzi dokumentację obserwacji. Na podstawie rycin, zdjęć, szkiców i innych źródeł informacji graficznej dokonuje obserwacji pośrednich umiejętność odczytywania i wykorzystania oraz sporządzania dokumentacji geograficznej: uczeń biegle korzysta ze słowników, encyklopedii i artykułów zawartych w czasopismach naukowych popularnonaukowych, wykorzystuje dane statystyczne i bazy danych. Zebrane informacje potrafi zastosować do zilustrowania i wyjaśnienia zjawisk geograficznych, poszerza horyzonty myślowe, realizuje własne zainteresowania umiejętność posługiwania się słownikiem, terminologią i symboliką geograficzną w mowie żywej i pisanej uczeń zna podstawowe fakty geograficzne; potrafi odczytać różne sposoby zapisu informacji geograficznej, rozumie jej przekaz w mowie żywej i pisanej, potrafi przedstawić dłuższą uporządkowaną wypowiedź ustną oraz przemyślane pisemne opracowanie zagadnień poznanych na lekcjach geografii wartościowanie działalności człowieka w środowisku geograficznym uczeń wymienia główne rodzaje działalności gospodarczej i ich wpływ na środowisko, podaje przykłady pozytywnych i negatywnych oddziaływań człowieka na składniki środowiska, dokonuje porównania działalności człowieka w różnych obszarach Ziemi, wykazuje współzależności między środowiskiem przyrodniczym a działalnością ludzi, potrafi ocenić zyski i straty wynikające z podjęcia lub zaniechania pewnych działań, potrafi je uzasadnić i bronić swoich racji, optując za lub przeciw pewnym działaniom człowieka w środowisku przyrodniczym.
c. uczestnictwo w zajęciach: sumienność /np.: stopień przygotowania się do lekcji/ systematyczność / np.: odrabianie zadań domowych/ współpraca /np.: praca w grupie/ staranność /np.: prowadzenie zeszytu i zeszytu ćwiczeń/ aktywny udział w lekcji d. aktywność pozalekcyjna udział w konkursach klasowych, szkolnych i pozaszkolnych / reprezentowanie szkoły/ - oceny cząstkowe wg oddzielnego regulaminu danego konkursu, dodatkowe dobrowolne prace, referaty. III. Kryteria oceny: 1. Sprawdzian godzinny, krótkie sprawdziany pisemne i odpowiedzi ustne: ocena niedostateczna: uczeń nie potrafi się wypowiedzieć / ustnie lub pisemnie/, nie zna wymaganych treści, pomimo pomocy nauczyciela/ odpowiedź ustna/ wypowiada się nie na temat; ocena dopuszczająca: uczeń posiada niezbędną wiedzę, konieczną z punktu widzenia realizacji celów przedmiotu, podczas odpowiedzi /ustnej lub pisemnej/ popełnia błędy merytoryczne, zna jednak podstawowe fakty i przy pomocy nauczyciela/ odpowiedź ustna/ udziela odpowiedzi; ocena dostateczna: uczeń zna najważniejsze treści i potrafi je zinterpretować, nauczyciel /podczas odpowiedzi ustnej/ ukierunkowywuje wypowiedź, występują błędy rzeczowe i językowe; ocena dobra: uczeń wypowiada się samodzielnie, zna większość wymaganych treści, używa poprawnego języka. Błędy merytoryczne są nieliczne, drugorzędne z punktu widzenia tematu; ocena bardzo dobra: odpowiedź ucznia jest wyczerpująca pod względem faktograficznym, swobodnie operuje pojęciami, dostrzega związki przyczynowoskutkowe, wyciąga wnioski, dokonuje samodzielnej oceny. Wyczerpuje zagadnienia, używa poprawnego języka. ocena celująca: odpowiedź ucznia wskazuje na szczególne zainteresowaniem przedmiotem, wykracza poza obowiązujące treści, zawiera pojęcia i fakty zaczerpnięte z literatury popularnonaukowej. Uczeń wypowiada własne przemyślane oceny i opinie. Nie każda wypowiedź ustna lub pisemna upoważnia do oceny celującej!
2. Zadania domowe W ustaleniu oceny za zadanie domowe stosuje się te same kryteria, co przy ustalaniu oceny za krótka wypowiedź pisemną. Za brak zadania ocena niedostateczna. 3. Aktywny udział w lekcji Na każdej lekcji uczniowie mogą otrzymać plusy lub minusy, zeszytów dotyczą one zarówno pracy na lekcji jak również przygotowanie się do niej. Plus można uzyskać za: prawidłową lub częściowo prawidłową odpowiedź / odpowiedź ta musi być podparta zgłoszeniem się zeszytów wyznaczeniem do odpowiedzi przez nauczyciela/; prawidłowe wykonanie krótkich ćwiczeń lub zadań i przeanalizowanie ich; Minus można uzyskać za: brak zadania zeszytów zeszycie ćwiczeń ; nie wykonanie polecenia na lekcji; brak zeszytu, brak zeszytu ćwiczeń, atlasu, podręcznika. Na podstawie zebranych plusów i minusów ustala się ocenę/ min. Raz zeszytów semestrze/ 5 plusów - ocena bardzo dobra 4 plusy - ocena dobra 3 plusy - ocena dostateczna 2 plusy - ocena dopuszczająca 1 plusy - ocena niedostateczna 4. Prowadzenie zeszytów przedmiotowych i zeszytów ćwiczeń W ustaleniu oceny zwraca się uwagę na: estetykę prowadzenia, uzupełnianie na bieżąco ćwiczeń, posiadanie zadań, posiadanie wszystkich tematów lekcji wraz z notatkami. Uwaga! Ocenę celującą można uzyskać gdy zeszyt prowadzony jest na bieżąco, wszystkie zadania wypełnione są prawidłowo oraz wykonane są ćwiczenia nadobowiązkowe. 5. Udział w konkursach klasowych, szkolnych i pozaszkolnych / reprezentowanie szkoły/ - oceny cząstkowe wg regulaminu danego konkursu Uwaga! Są to oceny dodatkowe na wpisanie których uczeń może lub nie musi wyrazić zgody.
6. Referaty Referaty wykonują ochotnicy, a w przypadku braku ochotników uczniowie wskazani przez nauczyciela. W ustaleniu oceny za referaty stosuje się te same kryteria co przy ustalaniu oceny za zadanie domowe. W przypadku braku referatu ocena niedostateczna. Za szczególnie interesujące referaty można uzyskać ocenę celującą. III. Kryteria oceny semestralnej i końcoworocznej Ocenę semestralną i ocenę roczną ustala się na podstawie średniej ważonej. Każdy uzyskany stopień ma różną wagę. Sposób obliczania średniej ważonej polega na traktowaniu poszczególnych ocen jako następujących wielokrotności ocen elementarnych: godzinny sprawdzian - 4 oceny kartkówki, odpowiedzi ustne z niewielkiej partii materiału 2 oceny; praca domowa, aktywność, referaty itp. 1 ocena średnie ustalające ocenę końcową / semestralną, końcoworoczną/: celujący - powyżej 5,75 bardzo dobry - 4,75 5,74 dobry - 3,75 4,74 dostateczny - 2,75 3,74 dopuszczający - 1,75 2,74 niedostateczny - poniżej 1,74 w ustalaniu oceny końcowej uczeń na poszczególną ocenę winien: Ocena celująca Uczeń w zakresie wiedzy wykracza poza podstawy programowe. Dodatkowa wiedza pochodzi z różnych źrodeł. Odpowiedź ucznia wskazuje na szczególne zainteresowaniem przedmiotem, wykracza poza obowiązujące treści, zawiera pojęcia i fakty zaczerpnięte z literatury popularnonaukowej. Uczeń wypowiada własne przemyślane oceny i opinie. Na lekcjach jest bardzo aktywny, w myśleniu wykorzystuje wiedzę zdobyta na innych przedmiotach. Ocena bardzo dobra Uczeń w stopniu wyczerpującym opanował materiał programowy. Odpowiedzi ucznia są wyczerpująca pod względem faktograficznym, swobodnie operuje pojęciami, dostrzega związki przyczynowo- skutkowe, wyciąga wnioski, dokonuje samodzielnej oceny. Wyczerpuje zagadnienia, używa poprawnego języka. Łączy wiedzę z różnych przedmiotów, wykazuje się aktywną postawą.
Ocena dobra uczeń zna i rozumie większość zagadnień poruszanych na lekcji. Wypowiada się samodzielnie, zna większość wymaganych treści, używa poprawnego języka. Inspirowany przez nauczyciela rozwiązywać zadania o pewnym stopniu trudności. Ocena dostateczna Wiedza ucznia jest wyrywkowa i fragmentaryczna. Uczeń zna najważniejsze treści i potrafi je zinterpretować, pod kierunkiem nauczyciela potrafi skorzystać z podstawowych źródeł informacji przyrodniczej. Ocena dopuszczająca Uczeń posiada niezbędną wiedzę, konieczną z punktu widzenia realizacji celów przedmiotu. W minimalnym stopniu opanowuje zagadnienia omawiane na lekcjach. Nie uczestniczy aktywnie w lekcji, a do pracy włącza się pod nadzorem nauczyciela. Ocena niedostateczna Uczeń ma bardzo duże braki w zakresie wiedzy podstawowej. Nie rozumie prostych poleceń, nawet przy pomocy nauczyciela nie potrafi odtworzyć wiedzy fragmentarycznej. Nie podejmuje prób rozwiązania zadań nawet przy pomocy nauczyciela. IV. Uwagi końcowe uczniowie klas III raz w semestrze mogą zgłosić nieprzygotowanie do lekcji oraz brak zadania domowego; zgłoszenie nieprzygotowania do lekcji nie ma zastosowania w przypadku zapowiedzianych krótkich kartkówek czy sprawdzianów; uczniowie klas I i II raz w semestrze mogą zgłosić brak zadania domowego; sprawdziany są dane do wglądu uczniom i rodzicom tak aby mogli zapoznać się z uwagami sprawdzającego, sprawdzającego następnie przechowywane do końca roku szkolnego, uczniowie mogą poprawić każdą ocenę ze sprawdzianu godzinnego ale pod warunkiem iż liczy się tylko ocena z poprawy / bez względu czy jest ona niższa od poprzednio uzyskanej oceny/; poprawić sprawdzian można tylko w ciągu dwóch tygodni po ustaleniu z nauczycielem terminu; uczniowie którzy nie pisali sprawdzianu mają obowiązek napisać go w ciągu dwóch tygodni po ustaleniu z nauczycielem terminu;
uczniowie którzy uzyskali na I semestr ocenę niedostateczną muszą zaliczyć pierwszy semestr w ciągu jednego miesiąca w drugim semestrze co jest warunkiem uzyskania oceny pozytywnej na koniec roku; uczniowie którzy opuszczą połowę zajęć muszą zdawać egzamin klasyfikacyjny zgodnie ze szkolnymi zasadami oceniania; Opracowała : mgr Agnieszka Zielińska