Higiena i choroby układu pokarmowego



Podobne dokumenty
Zdrowie stan pełnego fizycznego, umysłowego i społecznego dobrostanu, a nie tylko całkowity brak choroby czy niepełnosprawności.

Temat: Płazińce i nicienie.

ANOREKSJA, jadłowstręt psychiczny (z greckiego an. Zaprzeczanie, órexis pożądanie, apetyt, łaknienie) oznacza brak łaknienia (apetytu).

Cykle rozwojowe pasożytów

OWSICA I GIARDIOZA. Aleksandra Wasilewska. Oddział Promocji Zdrowia i Oświaty Zdrowotnej Wojewódzkiej Stacji Sanitarno-Epidemiologicznej w Olsztynie

Scenariusz lekcji biologii dla klasy pierwszej gimnazjum opracowany przez Marzannę Przekop

Uczestnicy postępowania zakres odpowiedzialności

Procedura postępowania w przypadku stwierdzenia chorób pochodzenia pasożytniczego (glistnicy i owsicy) w Przedszkolu nr 286 w Warszawie

Konspekt lekcji biologii w klasie II.

ZDROWE ODŻYWIANIE = ZDROWE ŻYCIE

I. Podstawa prawna. III. Przedmiot procedury Przedmiotem niniejszej procedury jest określenie: zasad postępowania z dzieckiem chorym, objawów choroby.

Procedura postępowania w przypadku stwierdzenia chorób zakaźnych

Procedura postępowania w przypadku stwierdzenia chorób pochodzenia pasożytniczego (owsicy, wszawicy) w Zespole Szkolno Przedszkolnym nr 1 w Opolu

Pasożyty niechciani goście w naszych organizmach. Anna Kimak-Cysewska Koszalin 2014

I.Podstawa prawna. Przedmiot procedury Przedmiotem niniejszej procedury jest określenie: zasad postępowania z dzieckiem chorym, objawów choroby.

Owsiki - Suplementy CaliVita - Paraprotex, grzybica kuracja, pasożyty kuracja

Dbałość o rozwój uczniów to nadrzędny cel szkoły. Troska o zdrowie naszych dzieci skłania nas do podejmowania wszelkich działań zmierzających do

Higiena układu pokarmowego człowieka.

2. Plan wynikowy klasa druga

Wybrane choroby przenoszone drogą pokarmową i ich przyczyny

Budowa i funkcje układu pokarmowego.

ZATRUCIA. Edukacja dla bezpieczeństwa PAMIETAJ!! TEKST PODKREŚLONY LUB WYTŁUSZCZONY JEST DO ZAPAMIĘTANIA. Opracował: mgr Mirosław Chorąży

ZMIANY W ORGANIZMIE SPOWODOWANE PICIEM ALKOHOLU

Co to jest dietetyka?

Nieprawidłowe odżywianie jest szczególnie groźne w wieku podeszłym, gdyż może prowadzić do niedożywienia

Program własny Wiem, że zdrowo jem promujący zdrowe odżywianie i aktywny tryb życia w Publicznym Gimnazjum im. Leszka Deptuły w Wadowicach Górnych

Mieszkańcy przewodu pokarmowego - jak wyglądają a jak można ich rozpoznać? Urszula Grzybowska-Chlebowczyk

Zadanie 8 (0-4) Zadanie 9 (0 1) Zadanie 10 (0 1) Zadanie 11 (0 2) Zadanie 12 (0 2) Zadanie 13 (0 3) Zadanie 14 (0 2)

Jak pasożyty dostają się do organizmu gospodarza?

Choroby pasożytnicze człowieka g

Polacy a ich wątroba Raport z badania realizowanego przez GfK Polonia Sp. z o.o.

Biologia. Klasa VII. Prywatna Szkoła Podstawowa i Gimnazjum im. Z. I J. Moraczewskich w Sulejówku

Zatrucia bakteriami z rodzaju Salmonella

ń Ż Ń Oświata Zdrowotna i Promocja Zdrowia PSSE Brzesko - Barbara Jewiarz

ANOREKSJA. Quod me nutrit me destruit" - co mnie żywi niszczy mnie

Anoreksja i bulimia psychiczna epidemią XXI wieku.

ZALECENIA ŻYWIENIOWE DLA DZIECI I MŁODZIEŻY. Gimnazjum nr 1 w Piastowie Lidia Kaczor, 2011r

Talerz zdrowia skuteczne

BUDOWA TKANKOWA ROÂLINY

Bakterie - organizmy wywołujące choroby

KARTA ODPOWIEDZI - KONKURS BIOLOGICZNY ETAP SZKOLNY

Profilaktyka chorób zakaźnych wieku dziecięcego

Środki dydaktyczne karty odpowiedzi dla ucznia, formularz testu z zadaniami dla dwóch grup: grupy A i grupy B, instrukcja pracy dla ucznia

PLAN PRACY OŚWIATOWO-ZDROWOTNEJ SZKOŁY PODSTAWOWEJ IM. ORŁA BIAŁEGO W NIEDŹWIADZIE NA ROK SZKOLNY 2014/2015

WOJEWÓDZKA STACJA SANITARNO-EPIDEMIOLOGICZNA W OLSZTYNIE PRZEGLĄD PARAZYTOLOGICZNY

FORMULARZ MEDYCZNY PACJENTA

Zdrowy, bezpieczny wypoczynek dzieci i młodzieży

WYMAGANIA PROGRAMOWE BIOLOGIA DLA KLASY VII

Powiatowa Stacja Sanitarno Epidemiologiczna w m. st. Warszawie METODYKA PROGRAMU WIĘCEJ WIEM MNIEJ CHORUJĘ

SCENARIUSZ LEKCJI. Nazwa. Nazwa szkoły. Wioletta Możdżan- Kasprzycka Data Grudzień Temat: Kiedy zachorujesz. Przyroda klasa IV.

Choroby dietozależne wzrastające zagrożenie dla zdrowia i życia. Lek. med. Justyna Okupniak

SZKOŁA PROMUJĄCA ZDROWIE PROJEKT

Wymagania edukacyjne dla uczniów klas 7 - BIOLOGIA

Pasożyty sandacza i dorsza z Zatoki Pomorskiej chorobotwórczość i wpływ na kondycję ryb. Monika Legierko, Klaudia Górecka

PASOśYTNICTWO. Beata Statkiewicz III FPO

Prawidłowe odpowiedzi Punktacja Uwagi. Nr zad. Za poprawne wykonanie poleceń A, B, C i D po 1 pkt.

Diagnostyka ogólna chorób wewnętrznych. Klinika Hipertensjologii i Chorób Wewnętrznych

SCENARIUSZ LEKCJI. Nazwa. Nazwa szkoły. Wioletta Możdżan- Kasprzycka Data Grudzień Temat: Dojrzewanie to czas wielkich przemian.

foliogramy przedstawiające budowę jamy ustnej oraz rodzaje zębów, lusterka

8.2. Wartość odżywcza produktów spożywczych Czynniki kształtujące wartość odżywczą produktów spożywczych...185

Zajęcia żywieniowe Wymagania podstawowe Zajęcia żywieniowe Wymagania ponadpodstawowe

Europejski kodeks walki z rakiem

Czym jest nowotwór złośliwy?

Lp. Zakres świadczonych usług i procedur Uwagi

Podstawy diety i wspomagania w sporcie - przedmiotowe zasady oceniania.

WOJEWÓDZKI KONKURS PRZEDMIOTOWY Z BIOLOGII DLA UCZNIÓW GIMNAZJUM WOJEWÓDZTWO POMORSKIE. etap wojewódzki 9 marca 2017 r.

S YL AB US MODUŁ U ( PRZEDMIOTU) I nforma cje ogólne

Pakiet konsultacji genetycznych zawierający spersonalizowane zalecenia żywieniowe dla pacjenta

"Jedz aby żyd, a nie żyj aby jeśd

SWOICH ŻYWICIELI. = wirusy = priony = bakterie pasoŝytnicze = grzyby. = robaki = kleszcze = owady

KARTA KURSU. Kod Punktacja ECTS* 2

Wymagania z biologii dla klasy VII. Kryteria sukcesu w języku uczniów (na podstawie szczegółowych treści nauczania z podstawy programowej):

Program Promocji Zdrowia

Światowy Dzień Mycia Rąk

Nauczycielski plan dydaktyczny. Produkcja zwierzęca. Klasa I TRA w roku szkolnym 2011/2012. Numer programu 321(05)T4,TU,SPIMENiS

Europejski Tydzień Walki z Rakiem

KLASA VI WYMAGANIA NA POSZCZEGÓLNE OCENY (BIOLOGIA) Poziom wymagań

Woda najlepiej gasi pragnienie

Smacznie, zdrowo, aktywnie! Jak zachęcić młodzież do zdrowego stylu życia?

Uczniowie ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi Dziecka z zaburzeniami odżywiania

Piramida przedstawia zasady prawidłowego odżywiania. Informuje o tym, ile porcji różnych grup produktów powinno znaleźć się w posiłkach, które

tel

Regulacja pracy układu pokarmowego. Higiena żywienia i żywności

Jak pasożyt broni się przed układem odpornościowym żywiciela?

Wyższa Szkoła Hotelarstwa i Gastronomii w Poznaniu SYLABUS

Woda. Rola wody. Jestem tym co piję-dlaczego woda jest niezbędna dla zdrowia?

Choroby wewnętrzne - gastroenterologia Kod przedmiotu

wiek lat bez objawów raka jelita grubego Więcej Na czym polega kolonoskopia?

I.STAN ZDROWIA W jakiej dawce (mg) Ile razy dziennie

Pasożytujące na różnych żywicielach pchły mogą przenosić patogeny i pasożyty między zwierzętami dzikimi, hodowlanymi, a człowiekiem.

WYMAGANIA EDUKACYJNE Z BIOLOGII kl. VI

BIOLOGIA klasa VII

Żywienie pacjenta w opiece paliatywnej przeciwdziałanie zaparciom

Człowiek żyje życiem całego swojego ciała, wszystkimi jego elementami, warstwami, jego zdrowie zależy od zdrowia jego organizmu.

Odżywianie osób starszych (konspekt)

UŻYTECZNA RADA: miej w bagażu choćby plastikowy nożyk do obierania owoców.

PRZEDMIOTY PODSTAWOWE

Ośrodek Usług Pedagogicznych i Socjalnych Związek Nauczycielstwa Polskiego- Filia Gdańsk. Robert Niedźwiedź. Gdańsk 2012/2013 rok

KARTA PRZEDMIOTU. 1. NAZWA PRZEDMIOTU: Podstawy dietetyki KOD WF/II/st/19

Transkrypt:

Scenariusz lekcji biologii dla uczniów gimnazjum Realizowany w ramach programu Trzymaj Formę Higiena i choroby układu pokarmowego Cele lekcji: po zajęciach uczeń: -wie na czym polega higiena układu pokarmowego -zna drogi zakażenia pasożytami przewodu pokarmowego -wymienia przyczyny i skutki chorób układu pokarmowego -zna sposoby zapobiegania chorobom układu pokarmowego i chorobom ogólnoustrojowym wynikającym ze złego odżywiania Metody i formy pracy: pogadanka, praca w grupach, elementy wykładu Środki dydaktyczne: karty pracy, rzutnik multimedialny, fotografie chorych na choroby wynikające ze złego odżywiania, fotografie pasożytów układu pokarmowego, okazy pasożytów zatopione w formalinie Przebieg lekcji: -powitanie i czynności organizacyjne -podanie celów lekcji i tematu zajęć -lekcja właściwa a) pogadanka: W jaki sposób powinnyśmy przestrzegać zasad higieny w odżywianiu? Pogadanka powinna zakończyć się stwierdzeniem, że nie przestrzeganie zasad higieny może doprowadzić do chorób, ale również nieprawidłowe nawyki żywieniowe są powodem problemów zdrowotnych b) praca w grupach: -omówienie chorób związanych z nieprzestrzeganiem higieny na przykładzie cykli rozwojowych pasożytów załączniki do części pierwszej -omówienie przyczyn i skutków chorób związanych z nieprawidłowym odżywianiem załączniki do części drugiej c) podsumowanie i ocena aktywności uczniów Nauczyciel przygotowuje koperty z rozsypankami wyrazowymi, dzieli klasę na trzy zespoły A, B, C. Każdy zespół dzieli na dwie grupy: A1 i A2, B1 i B2, C1 i C2 Zespół A przygotowuje się do przedstawienia informacji o zarażeniu Glistą Zespół B przygotowuje się do przedstawienia informacji o zarażeniu Tasiemcem Zespół C przygotowuje się do przedstawienia informacji o zarażeniu Owsikami Podczas prezentacji grup nauczyciel uzupełnia informacje uczniów pokazując preparaty pasożytów zatopione w formalinie lub fotografie. W tych samych zespołach uczniowie omawiają przyczyny i skutki chorób wynikających z nieprawidłowego odżywiania. Nauczyciel uzupełnia informacje uczniów pokazując fotografie chorych.

CHOROBY WYWOŁANE PRZEZ PASOŻYTY zespół A Proszę zapoznać się z tekstem i wykonać zadania Glistnica jest chorobą wywołaną przez glistę ludzką przechodzącą skomplikowany rozwój. Dorosła samica składa zapłodnione jaja, które wraz z kałem żywiciela wydostają się na zewnątrz. W jajach tych, zwanych inwazyjnymi, rozwijają się larwy. Człowiek jest jedynym żywicielem tego pasożyta, zaraża się zjadając brudne owoce i warzywa, pijąc nie przegotowaną wodę albo przez spożywanie pokarmów brudnymi rękoma. Jaja po połknięciu przez żywiciela trafiają do jego jelita, gdzie po wyjściu z osłonek przebijają się do naczyń krwionośnych i wraz z krwią dostają się do płuc. Tam przebiega ich dalszy rozwój. Następnie drogami oddechowymi larwy wędrują do gardła. Na skutek odruchu wykrztuśnego zostają powtórnie połknięte i dostają się do jelita, gdzie rozwijają się w formy dorosłe, zdolne do rozrodu. W kopercie znajdują się informacje uzupełniające schemat. Ułóżcie je we właściwych miejscach.

ZESPÓŁ A - GLISTNICA GRUPA A1 informacje do schematu: Jajo inwazyjne Brudne owoce i warzywa, nieprzegotowana woda Jaja wydalone z kałem Wędrówka larw do płuc Dorosłe osobniki GRUPA A2 Informacje dotyczące zarażenia się glistą ludzką proszę podzielić na dwie grupy: DROGI ZARAŻENIA SPOSOBY ZAPOBIEGANIA ZARAŻENIU DROGI ZARAŻENIA nieumyte owoce, warzywa SPOSOBY ZAPOBIEGANIA ZARAŻENIU mycie warzyw i owoców dłonie zanieczyszczone odchodami zawierającymi jaja glisty dokładne mycie rąk przed posiłkiem ----------------------------------------------------------------------------------------

CHOROBY WYWOŁANE PRZEZ PASOŻYTY zespół B Proszę zapoznać się z tekstem i wykonać zadania Tasiemczyca jest chorobą wywołaną przez tasiemce. Najczęściej zarażamy się tasiemcem uzbrojonym lub nieuzbrojonym, których człowiek jest żywicielem ostatecznym. Do zarażenia dochodzi przez zjedzenie mięsa zawierającego larwy tych płazińców. Żywicielem pośrednim tasiemca uzbrojonego jest świnia, w jej przewodzie pokarmowym z jaj powstają larwy - onkosfery. Taka larwa ma sztyleciki, dzięki którym przebija ściany przewodu pokarmowego, a następnie naczyń krwionośnych i wraz z krwią dostaje się do mięśni. Tam otorbia się i przekształca w wągra czyli - kolejne stadium larwalne. Wągier przypomina pęcherzyk, a wewnątrz niego znajduje się główka tasiemca. Zarażone wągrami mięso wieprzowe, z reguły pochodzące z pokątnego uboju i nie poddane badaniom kontroli sanitarnej, staje się źródłem zarażenia człowieka. W przewodzie pokarmowym człowieka z wągra wydostaje się główka tasiemca zaopatrzona w przyssawki i wieniec haczyków i przyczepia się do ściany jelita cienkiego. Szyjka rozpoczyna produkcję członów, z których ostatnie, dojrzałe człony zawierają silnie rozbudowany układ rozrodczy (w szczególności macicę wypełnioną jajami). Podczas defekacji (wypróżniania) kał wraz z jajami, czy nawet oderwanymi członami tasiemca wydalany jest na zewnątrz. Tasiemiec nieuzbrojony Tasiemiec uzbrojony nie ma haczyków żywicielem pośrednim jest bydło osobnik dorosły jest dłuższy - osiąga długość do 12 metrów ma haczyki żywicielem pośrednim jest świnia Osobnik dorosły osiąga długość od 2 do 8 metrów W kopercie znajdują się informacje uzupełniające schemat. Ułóżcie je we właściwych miejscach.

ZESPÓŁ B - TASIEMCZYCA GRUPA B1 informacje do schematu: Wągry w mięśniach krowy Dojrzały tasiemiec Onkosfera w jelicie bydła Larwy roznoszone z krwią GRUPA B2 Informacje dotyczące zarażenia się tasiemcem nieuzbrojonym proszę podzielić na dwie grupy: DROGI ZARAŻENIA SPOSOBY ZAPOBIEGANIA ZARAŻENIU DROGI ZARAŻENIA jedzenie surowej lub półsurowej wołowiny zarażonej larwami tasiemca SPOSOBY ZAPOBIEGANIA ZARAŻENIU dosmażanie i dogotowywanie mięsa spożywanie mięsa z pewnego źródła ograniczenie kontaktu z nieznanymi psami higiena osobista

CHOROBY WYWOŁANE PRZEZ PASOŻYTY zespół C Proszę zapoznać się z tekstem i wykonać zadania Owsica jest chorobą wywołaną przez owsiki. Owsik ludzki podobnie jak glista, ma jednego żywiciela. Pasożytuje w końcowym odcinku jelita grubego człowieka (wymaga warunków tlenowych). Zarażanie następuje przez połknięcie jaj, źródłem są zanieczyszczone owoce, warzywa lub samozarażenie. Z jaj, w jelicie cienkim, wykluwają się larwy, które dojrzewają w jelicie grubym i w wyrostku robaczkowym. Tam też dochodzi do kopulacji, po której giną samce. Jaja składane są przez samice (ok. 12 tysięcy) w okolicy otworu odbytowego. Ruch samic w okolicy odbytu powoduje swędzenie, co często prowadzi do samozarażenia. W kopercie znajdują się informacje uzupełniające schemat. Ułóżcie je we właściwych miejscach.

ZESPÓŁ C - OWSICA GRUPA C1 informacje do schematu: Jaja połknięte przez człowieka Larwy wylęgają się w jelicie cienkim Osobniki dorosłe Zapłodniona samica składa jaja w okolicy odbytu Jaja wokół odbytu. Larwy dojrzewają w ciągu 4 do 6 godzin GRUPA C2 Informacje dotyczące zarażenia się owsikami proszę podzielić na dwie grupy: DROGI ZARAŻENIA SPOSOBY ZAPOBIEGANIA ZARAŻENIU DROGI ZARAŻENIA dłonie (samozarażenie) owoce, warzywa zanieczyszczone odchodami zawierającymi jaja SPOSOBY ZAPOBIEGANIA ZARAŻENIU dokładne mycie rąk przed posiłkiem mycie warzyw i owoców

ZAŁĄCZNIKI CZĘŚĆ DRUGA Proszę podzielić stwierdzenia dotyczące anoreksji na dwie grupy PRZYCZYNY SKUTKI PRZYCZYNY ANOREKSJI Fałszywa ocena własnego ciała Przekonanie o swej otyłości i nieatrakcyjności Głodzenie się Zaburzone relacje z rodziną i rówieśnikami Nadmierna ambicja i niska samoocena SKUTKI ANOREKSJI Znaczny spadek masy ciała Zanik miesiączki Zaburzenia hormonalne Zawroty głowy i bezsenność Łamliwość paznokci, zły stan skóry, włosów Może prowadzić do śmierci --------------------------------------------------------------------------------------------------------------- Proszę podzielić stwierdzenia dotyczące bulimii na dwie grupy PRZYCZYNY SKUTKI PRZYCZYNY BULIMII Przekonanie o swej otyłości Pochłanianie ogromnych ilości jedzenia, a następnie zmuszanie się do wymiotów SKUTKI BULIMII Znaczny spadek masy ciała Zmiany chorobowe dziąseł, zębów i przełyku spowodowane częstymi wymiotami

Nadużywanie leków przeczyszczających i moczopędnych Przesadna ilość wykonywanych ćwiczeń fizycznych Nieregularne miesiączki i zmiany hormonalne Często prowadzi do śmierci samobójczej --------------------------------------------------------------------------------------------------------------- Proszę podzielić stwierdzenia dotyczące otyłości na dwie grupy PRZYCZYNY SKUTKI PRZYCZYNY OTYŁOŚCI Nieprawidłowa dieta i złe nawyki żywieniowe Spożywanie nadmiernej ilości pokarmu Wolna i zaburzona przemiana materii Uwarunkowania genetyczne Problemy psychiczne SKUTKI OTYŁOŚCI Odkładanie nadmiernej ilości tkanki tłuszczowej Zwiększona masa ciała Cukrzyca typu 2, miażdżyca i nadciśnienie Żylaki, obrzęki, celulit Zawał serca i śmierć Choroby zwyrodnieniowe kręgosłupa, stawów, płaskostopie Zmniejszona wydolność fizyczna Zespół bezdechu sennego --------------------------------------------------------------------------------------------------------------- Proszę podzielić stwierdzenia dotyczące niedowagi na dwie grupy

PRZYCZYNY SKUTKI PRZYCZYNY NIEDOWAGI Nieprawidłowa dieta Zburzenia hormonalne, np. nadczynność tarczycy Cukrzyca, alergia Stresujący tryb życia, brak snu Choroby jelit i częste biegunki Jadłowstręt psychiczny (anoreksja, bulimia) SKUTKI NIEDOWAGI Częste infekcje wirusowe i bakteryjne Zaburzenia miesiączkowania i problemy z płodnością Skłonność do niegojących się ran i wrzodów anemia Rzeszotowienie kości i osłabienie mięśni Wypadania włosów i osłabienie wzroku --------------------------------------------------------------------------------------------------------------- Proszę podzielić stwierdzenia dotyczące choroby wrzodowej na dwie grupy PRZYCZYNY SKUTKI PRZYCZYNY CHOROBY WRZODOWEJ Nieregularne spożywanie posiłków Stres i mała ilość snu Nadużywanie napoi zawierających kofeinę Palenie papierosów i pice alkoholu Infekcja bakterią Helicobacter pylori SKUTKI CHOROBY WRZODOWEJ Ból brzucha Utrata masy ciała Anemia Perforacje (pęknięcie) ściany żołądka lub dwunastnicy ---------------------------------------------------------------------------------------------------------------

Proszę podzielić stwierdzenia dotyczące zatruć na dwie grupy PRZYCZYNY SKUTKI PRZYCZYNY ZATRUĆ POKARMOWYCH Nieprawidłowo przygotowane lub przechowywane pożywienie Drobnoustroje dostające się z pożywieniem, np. Salmonella, Escherichia coli, Campylobacter jejuni, laseczka jadu kiełbasianego, pałeczka czerwonki, pałeczka okrężnicy, gronkowiec złocisty SKUTKI ZATRUĆ POKARMOWYCH Wymioty, nudności i biegunki Bóle brzucha, głowy i mięśni Gorączka Odwodnienie, a nawet śmierć Spożycie trujących pokarmów, np. muchomora sromotnikowego Brak podstawowej higieny osobistej --------------------------------------------------------------------------------------------------------------- Zadanie domowe: Rozwiąż krzyżówkę, pola oznaczone gwiazdką utworzą hasło 1 * 2 * 3 * 4 * 5 *

6 * 7 * 8 * 1. Niezbędny składniki organizmu 2. Główny składnik budulcowy 3. Specjalny tryb odżywiania 4. Poza komórkowa przemiana materii 5. Drobne wypustki błony śluzowej jelita 6. Choroba zębów 7. Twarda tkanka tworząca szkielet zęba 8. Kontynuuje trawienie białek Źródła: Biologia rozdz. 3 red. Wojciech Czechowski PWRiL wyd. IV 1994 Biologia Vademecum. Egzamin gimnazjalny 2011. Z. Sendecka, E. Szedzianis, E. Wierbiłowicz. Wydawnictwo Pedagogiczne Operon Gdynia 2011. http://portfolia.artserwis.pl/a4807x16742/173015 http://commons.wikipedia.org/wiki/file:owsica.gif http://www.google.com/imghp? http://www.dpd.odc.gov/dpdx Opracowały: Agnieszka Górska i Bożena Przybył Gimnazjum nr 2 we Wrześni