Urząd Marszałkowski w Łodzi. Departament ds. PO Kapitał Ludzki. Dokumentacja konkursowa. Programu Operacyjnego Kapitał Ludzki.

Urząd Marszałkowski w Łodzi Departament ds. PO Kapitał Ludzki Dokumentacja konkursowa Programu Operacyjnego Kapitał Ludzki Priorytet IX Rozwój wykształcenia i kompetencji w regionach Działanie 9.2 Podniesienie atrakcyjności i jakości szkolnictwa zawodowego Łódź dn. 08 grudnia 2009 r. Sporządził..... Zaakceptował..... Zatwierdził.. Wersja 3.0

SPIS TREŚCI I. Informacje ogólne...6 1.1 Podstawa prawna i dokumenty programowe...6 1.2 Przedmiot konkursu...8 1.3 Instytucja organizująca konkurs...9 1.4 Kwota środków przeznaczonych na realizację projektu. 10 II. Zasady realizacji konkursu...10 2.1. Podmioty uprawnione do ubiegania się o dofinansowanie projektu...10 2.2. Wymagania odnośnie grupy docelowej...11 2.3. Wymagania czasowe...12 2.4. Wymagania finansowe...13 2.5. Pomoc publiczna...15 2.6. Wymagane rezultaty...15 2.7. Wymagania dotyczące partnerstwa...17 2.8. Wymagania dotyczące innowacyjności i współpracy ponadnarodowej...23 2.9. Wymagania związane z realizacją projektu...23 III. Procedura składania wniosków o dofinansowanie realizacji projektów...23 3.1 Wymagania dotyczące przygotowania wniosku o dofinansowanie...25 3.2 Wymagane załączniki do wniosku...29 3.3 Miejsce i termin składania wniosków...32 IV. Proces oceny i wyboru projektów...33 4.1 Procedura oceny formalnej...33 4.2 Procedura oceny merytorycznej...38 4.3 Negocjacje...44 4.4 Procedura odwoławcza...45 2

4.5 Procedura podpisywania umów...50 V. Dodatkowe informacje...53 5.1 Wymagania w zakresie oznaczania projektów...53 5.2 Kontakt i dodatkowe informacje...54 3

Słowniczek Stosowane w Regulaminie Konkursu terminy oznaczają: Instytucja Zarządzająca (IZ) instytucja odpowiedzialna za przygotowanie i realizację programu operacyjnego. Instytucja Pośrednicząca (IP) jednostka, której Instytucja Zarządzająca powierzyła część zadań związanych z realizacją programu operacyjnego. W Województwie Łódzkim funkcję IP pełni Województwo Łódzkie Urząd Marszałkowski w Łodzi. Wnioskodawca podmiot ubiegający się o dofinansowanie realizacji projektu. Beneficjent podmiot realizujący projekt w ramach PO KL współfinansowany z Europejskiego Funduszu Społecznego na podstawie decyzji lub umowy o dofinansowanie projektu. Dla uproszczenia w niniejszym Regulaminie Konkursu pojęcie Wnioskodawca stosuje się do momentu podpisania umowy o dofinansowanie projektu, natomiast pojęcie Beneficjent - od momentu podpisania umowy o dofinansowanie. Grupa docelowa adresaci wsparcia udzielanego w ramach projektu, tj. osoby, instytucje, grupy społeczne, bezpośrednio korzystające z usług zakontraktowanych w ramach projektu. IOK Instytucja Organizująca Konkurs. KOP Komisja Oceny Projektów komisja zajmująca się oceną merytoryczną wniosków o dofinansowanie. PO KL Program Operacyjny Kapitał Ludzki. Inwestycje planowane do realizacji finansowane ze źródeł wspólnotowych innych niŝ Europejski Fundusz Społeczny - takie inwestycje, dla których złoŝony został wniosek o dofinansowanie z innego źródła niŝ Europejski Fundusz Społeczny. Informacja o złoŝeniu wniosku o dofinansowanie inwestycji komplementarnej powinna zostać zawarta we wniosku o dofinansowanie w ramach PO KL. Zaleca się, by powyŝsza informacja zawarta została w polu 3.5 wniosku. NaleŜy zwrócić 4

uwagę, iŝ za spełnienie kryterium uznaje się sam fakt złoŝenia wniosku o dofinansowanie inwestycji komplementarnej. Kompetencje kluczowe 1 - kompetencje zdefiniowane w zaleceniu Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 18 grudnia 2006 r. w sprawie kompetencji kluczowych w procesie uczenia się przez całe Ŝycie (2006/962/WE) jako połączenie wiedzy, umiejętności i postaw odpowiednich do sytuacji. Kompetencje kluczowe to te, których wszystkie osoby potrzebują do samorealizacji i rozwoju osobistego, bycia aktywnym obywatelem, integracji społecznej i zatrudnienia. W ramach zalecenia ustanowiono osiem kompetencji kluczowych: - porozumiewanie się w języku ojczystym, - porozumiewanie się w językach obcych, - kompetencje matematyczne i podstawowe kompetencje naukowotechniczne, - kompetencje informatyczne, - umiejętność uczenia się, - kompetencje społeczne i obywatelskie, - inicjatywność i przedsiębiorczość, - świadomość i ekspresja kulturalna. Program rozwojowy 2 - pod pojęciem projektu dotyczącego programu rozwojowego danej szkoły lub placówki oświatowej rozumie się taki projekt, który w sposób kompleksowy przyczyni się do rozwoju danej szkoły/placówki oświatowej. Powinien on odpowiadać potrzebom dydaktyczno-wychowawczym danej szkoły, co oznacza, Ŝe powinien być kierowany do konkretnej lub konkretnych szkół/placówek oświatowych. Projekt taki powinien równieŝ wpisywać się w istniejące programy rozwojowe danych szkół w taki sposób, by wsparcie dla tych szkół było wsparciem odpowiadającym ich potrzebom oraz by było ono komplementarne w stosunku do istniejących juŝ programów rozwojowych. Program rozwojowy danej szkoły powinien 1 Definicja kompetencji kluczowych zawarta jest w Załączniku V do Szczegółowego Opisu Priorytetów PO KL. 2 Zaleca się zawarcie informacji w części 3.1 wniosku, Ŝe projekt stanowi realizację danych programów rozwojowych szkół objętych wsparciem. 5

zawierać w sobie takie elementy, które są zgodne z polityką danej szkoły, z określonymi kierunkami rozwoju tej szkoły oraz z jej uzasadnionymi potrzebami. I. Informacje ogólne 1.1 Podstawa prawna i dokumenty programowe. 1.1.1 Ustawa z dnia 6 grudnia 2006 r. o zasadach prowadzenia polityki rozwoju (Dz. U. z 2006 r. Nr 227, poz. 1658 z późn. zm.). 1.1.2 Ustawa z dnia 29 stycznia 2004 r. Prawo zamówień publicznych (Dz. U. z 2004 r. Nr 19 poz. 117 z późn. zm.). 1.1.3 Ustawa z dnia 30 czerwca 2005 r. o finansach publicznych (Dz. U. z 2005 r. Nr 249, poz. 2104 z późn. zm.). 1.1.4 Ustawa z dnia 7 września 1991 r. o systemie oświaty (Dz. U z 2004 r. Nr 256, poz. 2572, z późn. zm.). 1.1.5 Ustawa z dnia 7 listopada 2008 r. o zmianie niektórych ustaw w związku z wdraŝaniem funduszy strukturalnych i Funduszu Spójności (Dz. U. z 2008 r. Nr 216, poz. 1370). 1.1.6 Program Operacyjny Kapitał Ludzki zatwierdzony decyzją Komisji Europejskiej nr K (2007) 4547 z dnia 28 września 2007 r. 1.1.7 Szczegółowy Opis Priorytetów Programu Operacyjnego Kapitał Ludzki zatwierdzony przez Instytucję Zarządzającą PO KL 20 lutego 2009 r. (zwany w dalszej części SzOP). 1.1.8 System Realizacji PO KL 2007-2013, w szczególności: Zasady systemu sprawozdawczości PO KL 2007-2013 z grudnia 2008 r., Zasady finansowania PO KL z 25 marca 2009 r., Zasady dokonywania wyboru projektów w ramach PO KL z dnia 24 sierpnia 2009r., 6

Zasady kontroli w ramach PO KL z 1 kwietnia 2009 r., Zasady raportowania o nieprawidłowościach finansowych w ramach PO KL z 1 kwietnia 2009r. 1.1.9 Wytyczne Ministra Rozwoju Regionalnego z dnia 9 września 2008r. w zakresie procedury odwoławczej dla wszystkich programów operacyjnych. 1.1.10 Wytyczne w zakresie wymogów, jakie powinny uwzględniać procedury odwoławcze ustalone dla programów operacyjnych dla konkursów ogłaszanych od dnia 20 grudnia 2008 r. z dnia 11 sierpnia 2009r. 1.1.11 Wytyczne Ministra Rozwoju Regionalnego z dnia 27 marca 2009 r. w zakresie kwalifikowania wydatków w ramach Programu Operacyjnego Kapitał Ludzki. 1.1.12 Wytyczne Ministra Rozwoju Regionalnego z dnia 1 kwietnia 2009 r. w zakresie wdraŝania projektów innowacyjnych i współpracy ponadnarodowej w ramach Programu Operacyjnego Kapitał Ludzki. 1.1.13 Plan Działania na rok 2009 w ramach Priorytetu IX Programu Operacyjnego Kapitał Ludzki w województwie łódzkim. 1.1.14 Ustawa z dnia 30 kwietnia 2004 r. o postępowaniu w sprawach dotyczących pomocy publicznej (Dz. U z 2007 r. Nr 59 poz. 404 z późn. zm.). 1.1.15 Rozporządzenie Ministra Rozwoju Regionalnego z dnia 6 maja 2008 r. w sprawie udzielania pomocy publicznej w ramach Programu Operacyjnego Kapitał Ludzki (Dz. U z 2008 r. Nr 90 poz. 557 z późn. zm.). 1.1.16 Rozporządzenie Komisji (WE) Nr 800/2008 z dnia 6 sierpnia 2008 r. uznające niektóre rodzaje pomocy za zgodne ze wspólnym rynkiem w zastosowaniu art. 87 i 88 Traktatu (ogólne rozporządzenie w sprawie wyłączeń blokowych). 1.1.17 Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 10 stycznia 2008 r. w sprawie rodzajów innych form wychowania przedszkolnego, warunków tworzenia i organizowania tych form oraz sposobu ich działania (Dz. U. z 2008 r. Nr 7, poz. 38 z późn. zm.). 1.1.18 Dokument: Zakres realizacji projektów partnerskich określony przez Instytucję Zarządzającą Programu Operacyjnego Kapitał Ludzki. 1.1.19 Porozumienie w sprawie realizacji komponentu regionalnego w ramach Programu 7

Operacyjnego Kapitał Ludzki Nr KL/ŁO/2007/1. UWAGA! Projektodawcy ubiegający się o dofinansowanie oraz realizujący projekty zobowiązani są do korzystania z aktualnych wersji powyŝszych dokumentów. UWAGA! W przypadku zmiany przez Ministerstwo Rozwoju Regionalnego - Instytucję Zarządzającą zapisów wytycznych, Instytucja Organizująca Konkurs (IOK) zastrzega sobie prawo do zmiany zapisów Dokumentacji Konkursowej w trakcie trwania konkursu. Informacja o ewentualnych zmianach zostanie kaŝdorazowo umieszczona na stronie internetowej Departamentu ds. PO Kapitał Ludzki Urzędu Marszałkowskiego w Łodzi: www.pokl.lodzkie.pl. 1.2 Przedmiot konkursu 1.2.1 Przedmiotem konkursu są projekty określone dla Działania 9.2 Priorytetu IX PO Kapitał Ludzki przyczyniające się do wzmocnienia atrakcyjności i podniesienia jakości oferty edukacyjnej szkół i placówek oświatowych prowadzących kształcenie zawodowe (z wyłączeniem kształcenia osób dorosłych) słuŝących podniesieniu zdolności uczniów do przyszłego zatrudnienia. Wsparciem objęte mogą zostać następujące typy projektów: - diagnozowanie potrzeb edukacyjnych w obszarze szkolnictwa zawodowego zgodnie z potrzebami lokalnego i regionalnego rynku pracy; - programy rozwojowe szkół i placówek oświatowych prowadzących kształcenie zawodowe ukierunkowane na zmniejszanie dysproporcji w osiągnięciach uczniów w trakcie procesu kształcenia oraz podnoszenie jakości procesu kształcenia w szczególności obejmujące: dodatkowe zajęcia dydaktyczno-wyrównawcze oraz specjalistyczne słuŝące wyrównywaniu dysproporcji edukacyjnych w trakcie procesu kształcenia, doradztwo i opiekę pedagogiczno-psychologiczną dla uczniów wykazujących problemy w nauce lub z innych przyczyn zagroŝonych przedwczesnym wypadnięciem z systemu szkolnictwa (np. wsparcie dla uczniów z obszarów wiejskich, wsparcie dla uczniów niepełnosprawnych, 8

przeciwdziałanie uzaleŝnieniom, programy prewencyjne, przeciwdziałanie patologiom społecznym), dodatkowe zajęcia (pozalekcyjne i pozaszkolne) dla uczniów ukierunkowane na rozwój kompetencji kluczowych, ze szczególnym uwzględnieniem ICT, języków obcych, przedsiębiorczości, nauk przyrodniczo-matematycznych, efektywne programy doradztwa edukacyjno-zawodowego, modernizację oferty kształcenia zawodowego i dostosowanie jej potrzeb do lokalnego i regionalnego rynku pracy (wprowadzenie nowych kierunków kształcenia, modyfikacja programów nauczania na kierunkach istniejących), współpracę szkół i placówek prowadzących kształcenie zawodowe z pracodawcami i instytucjami rynku pracy słuŝącą podnoszeniu kwalifikacji zawodowych uczniów jako przyszłych absolwentów i wzmacnianie ich zdolności do zatrudnienia (w tym zwłaszcza w zakresie praktycznych form nauczania staŝe i praktyki), wyposaŝenie szkół i placówek prowadzących kształcenie zawodowe w nowoczesne materiały dydaktyczne (w tym podręczniki szkolne) zapewniające wysoką jakość kształcenia, wdroŝenie nowych, innowacyjnych form nauczania i oceniania cechujących się wyŝszą skutecznością niŝ formy tradycyjne, wdraŝanie programów i narzędzi efektywnego zarządzania placówką oświatową przyczyniających się do poprawy jakości nauczania. UWAGA! Na podstawie Porozumienia w sprawie realizacji komponentu regionalnego w ramach Programu Operacyjnego Kapitał Ludzki nr KL/ŁO/2007/1 oraz zapisów Programu Operacyjnego Kapitał Ludzki projekty muszą być ukierunkowane na wsparcie województwa łódzkiego. 1.3 Instytucja organizująca konkurs 9

1.3.1 Funkcję Instytucji Zarządzającej Programem Operacyjnym Kapitał Ludzki pełni Departament Zarządzania Europejskim Funduszem Społecznym w Ministerstwie Rozwoju Regionalnego z siedzibą w Warszawie, ul. Wspólna 2/4, 00-926 Warszawa. 1.3.2 Projekty realizowane są w ramach komponentu regionalnego PO Kapitał Ludzki. Funkcję Instytucji Pośredniczącej dla Priorytetu IX w województwie łódzkim pełni Województwo Łódzkie - Urząd Marszałkowski w Łodzi, Al. Piłsudskiego 8, 90-051 Łódź. 1.3.3 Instytucją Organizującą Konkurs (IOK) jest Urząd Marszałkowski w Łodzi. 1.4. Kwota środków przeznaczona na dofinansowanie projektów 1.4.1 Całkowita kwota środków przeznaczonych na realizację projektów w ramach danego konkursu, zawierająca do 5% rezerwy na procedurę odwoławczą oraz do 5% rezerwy na ewentualne negocjacje, zgodnie z Systemem Realizacji Programu Operacyjnego Kapitał Ludzki 2007-2013 wynosi: Ogółem: w tym wsparcie finansowe EFS: w tym wsparcie finansowe krajowe: 8 668 125 PLN 7 367 906 PLN 1 300 219 PLN 1.4.2 Projekty dofinansowywane są ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego oraz budŝetu państwa. II. Zasady realizacji konkursu 2.1. Podmioty uprawnione do ubiegania się o dofinansowanie projektu 2.1.1 O dofinansowanie projektu mogą się ubiegać: - wszystkie podmioty, z wyłączeniem osób fizycznych (nie dotyczy osób prowadzących 10

działalność gospodarczą lub oświatową na podstawie przepisów odrębnych), które jednocześnie spełniają kryteria formalne, szczegółowe kryteria dostępu, ogólne kryteria horyzontalne i ogólne kryteria merytoryczne (określone w punktach 4.1.8, 4.2.6 i 4.2.8 niniejszej dokumentacji). 2.1.2 O dofinansowanie nie mogą ubiegać się podmioty podlegające wykluczeniu z ubiegania się o dofinansowanie na podstawie art. 211 ustawy z dnia 30 czerwca 2005 r. o finansach publicznych, tj. podmioty, które w ciągu 3 ostatnich lat dopuściły się wykorzystania środków publicznych niezgodnie z przeznaczeniem, wykorzystania z naruszeniem właściwych procedur lub pobrania ich nienaleŝnie lub w nadmiernej wysokości. UWAGA!!! W przypadku jednostek organizacyjnych JST nieposiadających osobowości prawnej (np. szkoła, przedszkole) Wnioskodawcą winna być: właściwa jednostka samorządu terytorialnego (np. gmina)/jednostkę organizacyjną JST (np. szkołę). W polu 2.1 Nazwa Projektodawcy naleŝy wówczas wpisać nazwę JST (np. gminy)/nazwę jednostki organizacyjnej JST (np. szkoły). Informacje dotyczące adresu, numerów NIP i REGON powinny odnosić się do jednostki samorządu terytorialnego (np. gminy). Jednocześnie w pkt 3.3 wniosku o dofinansowanie winno być wskazane, w jakiej części i przez jaką jednostkę organizacyjną Wnioskodawcy będzie realizowany projekt. 2.2. Wymagania odnośnie grupy docelowej 2.2.1 Projekty realizowane w ramach Działania 9.2 muszą być skierowane bezpośrednio do następujących grup docelowych: - uczniowie i słuchacze szkół i placówek oświatowych prowadzących kształcenie zawodowe (z wyłączeniem słuchaczy szkół dla dorosłych), - szkoły i placówki (instytucje i kadra pedagogiczna) prowadzące kształcenie zawodowe (z wyłączeniem szkół dla dorosłych), - partnerzy społeczno gospodarczy, 11

- pracodawcy. UWAGA! Projekt musi być skierowany do grup docelowych z terenu województwa łódzkiego (podstawa: Porozumienie w sprawie realizacji komponentu regionalnego w ramach Programu Operacyjnego Kapitał Ludzki Nr KL/ŁO/2007/1). 2.3. Wymagania czasowe 2.3.1 Wnioskujący o dofinansowanie określa datę rozpoczęcia i zakończenia realizacji projektu, mając na uwadze, iŝ okres realizacji projektu jest toŝsamy z okresem, w którym poniesione wydatki mogą zostać uznane za kwalifikowane. Okres kwalifikowania wydatków dla kaŝdego projektu określony jest w umowie o dofinansowanie projektu. Co do zasady, środki na finansowanie projektu mogą być przeznaczone na sfinansowanie przedsięwzięć zrealizowanych w ramach projektu przed podpisaniem umowy o dofinansowanie, o ile wydatki zostaną uznane za kwalifikowane oraz dotyczyć będą okresu realizacji projektu. Równocześnie naleŝy podkreślić, Ŝe wydatkowanie środków, do chwili zatwierdzenia wniosku i podpisania umowy, odbywa się na wyłączną odpowiedzialność danego Wnioskodawcy. W przypadku, gdy projekt nie otrzyma dofinansowania, uprzednio poniesione wydatki nie będą mogły zostać zrefundowane. Natomiast po zakończeniu realizacji projektu moŝliwe jest kwalifikowanie wydatków poniesionych po dniu wskazanym jako dzień zakończenia realizacji projektu, o ile wydatki te odnoszą się do zadań realizowanych w okresie wdraŝania projektu oraz zostały poniesione przed złoŝeniem wniosku o płatność końcową. 2.3.2 Realizacja projektu moŝe trwać maksymalnie 2 lata i musi zakończyć się najpóźniej 31 grudnia 2011 roku. 2.3.3 We wniosku o dofinansowanie realizacji projektu Wnioskodawca określa datę rozpoczęcia i zakończenia realizacji projektu (pkt 1.8 wniosku), mając na uwadze to, iŝ okres realizacji projektu jest toŝsamy z okresem, w którym poniesione wydatki mogą zostać uznane za kwalifikowalne. Wskazany przez Wnioskodawcę w pkt 1.8 wniosku okres realizacji projektu jest zarówno rzeczowym jak i finansowym okresem realizacji. 12

Informacje na temat okresu realizacji projektu zawarte w pkt 1.8 wniosku powinny pokrywać się z analogicznymi informacjami zawartymi w Harmonogramie realizacji projektu. 2.3.4 Przy określaniu daty rozpoczęcia realizacji projektu Wnioskodawca powinien uwzględnić czas niezbędny na przeprowadzenie oceny formalnej i merytorycznej, ewentualne negocjacje oraz czas niezbędny na przygotowanie przez Wnioskodawcę dokumentów wymaganych do zawarcia umowy z IP. 2.4. Wymagania finansowe 2.4.1 Minimalna wartość projektu wynosi 50 000 PLN, wartość maksymalna projektu wynosi 1 500 000 PLN. 2.4.2 Wszystkie podmioty ubiegające się o dofinansowanie w ramach Działania 9.2 zobowiązane są do wniesienia wkładu własnego w wysokości 12,75% kosztów kwalifikowanych projektu ze środków budŝetu jednostki samorządu terytorialnego lub w przypadku innych beneficjentów niŝ JST ze środków prywatnych lub innych środków publicznych. 2.4.3 Podmiot realizujący projekt ponosi wydatki związane z jego realizacją zgodnie z zasadami kwalifikowalności wydatków w ramach PO KL określonymi w Wytycznych Ministra Rozwoju Regionalnego z dnia 27 marca 2009 r. w zakresie kwalifikowania wydatków w ramach Programu Operacyjnego Kapitał Ludzki. 2.4.4 Wydatki zaplanowane przez Wnioskodawcę przedstawione są we wniosku aplikacyjnym w punkcie IV BudŜet Projektu oraz w Szczegółowym BudŜecie Projektu. Wypełniając wniosek aplikacyjny w Generatorze Wniosków Aplikacyjnych naleŝy najpierw wypełnić Szczegółowy BudŜet Projektu, a następnie BudŜet Projektu (część informacji ze Szczegółowego BudŜetu Projektu jest przenoszona do BudŜetu Projektu). Koszty załoŝone w budŝecie projektu we wniosku o dofinansowanie przedstawione są w formie budŝetu zadaniowego, tj. z podziałem na zadania przewidziane do realizacji w ramach projektu (kosztów bezpośrednich). Koszty w budŝecie dzielą się na: 13

koszty bezpośrednie tj. koszty kwalifikowalne poszczególnych zadań realizowanych przez Beneficjenta w ramach projektu, które są bezpośrednio związane z tymi zadaniami; koszty pośrednie tj. koszty związane z obsługą techniczną projektu, których nie moŝna bezpośrednio przyporządkować do konkretnego zadania realizowanego w ramach projektu. Katalog kosztów pośrednich znajduje się w Wytycznych Ministra Rozwoju Regionalnego z dnia 27 marca 2009 r. w zakresie kwalifikowania wydatków w ramach Programu Operacyjnego Kapitał Ludzki oraz w Zasadach finansowania Programu Operacyjnego Kapitał Ludzki z dnia 25 marca 2009, dostępnych na stronach internetowych: www.efs.gov.pl oraz www.pokl.lodzkie.pl W ramach kosztów pośrednich nie są wykazywane Ŝadne wydatki objęte crossfinancingiem w projekcie, bowiem wydatki w ramach cross-financingu mogą dotyczyć wyłącznie konkretnych zadań w ramach projektu, a więc są wykazywane jako wydatki bezpośrednie. Koszty pośrednie mogą być rozliczane na dwa sposoby: I. ryczałtowo: do wysokości 20% bezpośrednich kosztów projektu pomniejszonych o wydatki dotyczące cross-financingu w przypadku projektów o wartości do 2 mln PLN; II. na postawie rzeczywiście poniesionych wydatków: tj. bez stawki ryczałtowej, z pełnym udokumentowaniem wydatków. Okres kwalifikowalności wydatków dla projektów w niniejszym konkursie jest zgodny z zasadami kwalifikowalności wydatków przewidzianymi w Planie Działania na rok 2009 dla Priorytetu IX. Wydatki na sfinansowanie przedsięwzięć poniesione po dniu złoŝenia wniosku o dofinansowanie projektu, a przed dniem podpisania umowy o dofinansowanie, mogą być uznane za kwalifikowalne, o ile dotyczą okresu realizacji projektu. 2.4.5 Cross-financing - zasada elastycznego finansowania projektów w ramach programu operacyjnego umoŝliwiająca finansowanie z Europejskiego Funduszu Społecznego zwanego dalej EFS i Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego, zwanego dalej EFRR, w sposób komplementarny działań objętych zakresem pomocy 14

z innego funduszu, tj. odpowiednio w przypadku EFS z EFRR oraz w przypadku EFRR z EFS. Cross-financing moŝe dotyczyć wyłącznie takich kategorii wydatków, których poniesienie wynika z potrzeby realizacji projektu i wiąŝe się wprost z głównymi zadaniami realizowanymi w projekcie. Wydatki ponoszone w ramach cross-financingu powinny zostać przeznaczone przede wszystkim na zapewnienie realizacji równości szans, w szczególności w odniesieniu do potrzeb osób niepełnosprawnych. Wysokość wydatków w ramach cross-financingu nie moŝe stanowić więcej niŝ 10% wszystkich wydatków kwalifikowalnych stanowiących budŝet projektu. 2.4.6 Szczegółowe informacje m.in. na temat zasad kwalifikowalności wydatków w ramach PO KL, sposobu kalkulacji budŝetu projektu, zasad stosowania cross-financingu określają: Wytyczne Ministra Rozwoju Regionalnego z dnia 27 marca 2009 r. w zakresie kwalifikowania wydatków w ramach Programu Operacyjnego Kapitał Ludzki oraz Zasady finansowania Programu Operacyjnego Kapitał Ludzki z dnia 25 marca 2009 r., dostępne na stronach internetowych: www.efs.gov.pl oraz www.pokl.lodzkie.pl 2.5. Pomoc publiczna 2.5.1 W niniejszym konkursie nie jest moŝliwa realizacja projektów zakładających stosowanie pomocy publicznej. 2.6. Wymagane rezultaty 2.6.1 Ubiegający się o dofinansowanie zobowiązany jest przedstawić w pkt. 3.4 wniosku o dofinansowanie projektu przewidywane twarde i miękkie rezultaty oraz produkty projektu w odniesieniu do planowanych działań (czyli takich, które zostaną osiągnięte w wyniku planowanych do podjęcia działań). 2.6.2 Rezultaty twarde odzwierciedlają efekty, które powstaną w wyniku podjętych działań w ramach projektu, np. udzielenia wsparcia danej osobie/grupie osób/instytucji 15

w ramach projektu. Przykładem rezultatu (skwantyfikowanego za pomocą wskaźnika rezultatu) jest liczba osób, które podniosły swoje kwalifikacje dzięki uczestnictwu w szkoleniach, czy liczba utworzonych miejsc pracy. Rezultaty twarde to opis zmian jakie zajdą w wyniku wdroŝenia projektu, związane przede wszystkim z korzyściami jakie osiągną uczestnicy projektu po zakończeniu uczestnictwa. W przypadku projektów realizowanych w ramach Działania 9.2 PO Kapitał Ludzki, jako przykładowe twarde rezultaty projektu moŝna wymienić: liczbę uczestników, którym udzielono wsparcia podczas wdraŝania/udoskonalania programu rozwojowego danej placówki kształcenia zawodowego itp. 2.6.3 Rezultaty miękkie dotyczą postaw, umiejętności i innych cech, których istnienie bądź zmianę moŝna zweryfikować jedynie w drodze badań lub obserwacji. MoŜna do nich zaliczyć: poprawę umiejętności komunikacyjnych, rozwój umiejętności zarządzania czasem a takŝe wzrost pewności siebie. W przypadku projektów realizowanych w ramach Działania 9.2 PO Kapitał Ludzki jako przykładowe miękkie rezultaty moŝna wymienić: podniesienie umiejętności pracy w zespole, rozwój umiejętności interpersonalnych przez uczniów i słuchaczy szkół prowadzących kształcenie zawodowe itp. 2.6.4 Produkty określają dobra i usługi, które powstaną w wyniku działań podjętych w ramach projektu. Produktem (skwantyfikowanym za pomocą wskaźnika produktu) moŝe być: liczba publikacji wytworzonych w ramach projektu, liczba udzielonych porad, liczba szkół, które zrealizowały programy rozwojowe, liczba godzin szkolenia przypadająca na jednego uczestnika, czy liczba badań i analiz opracowanych w ramach projektu itp. UWAGA! IP rekomenduje liczbową lub procentową kwantyfikację wskazanych rezultatów. UWAGA! Dokładne omówienie rezultatów w projektach realizowanych w ramach PO Kapitał Ludzki zostało przedstawione w Podręczniku przygotowywania wniosków o dofinansowanie projektów w ramach Programu Operacyjnego Kapitał Ludzki z dnia 1 kwietnia 2009r. dostępnego na stronach www.efs.gov.pl oraz www.pokl.lodzkie.pl. 16

2.7. Wymagania dotyczące partnerstwa 2.7.1 Projekt moŝe być realizowany w partnerstwie. Aby projekt w ramach Programu Operacyjnego Kapitał Ludzki mógł zostać uznany za partnerski, musi spełniać wymagania określone ustawą z dnia 6 grudnia 2006 r. o zasadach prowadzenia polityki rozwoju oraz musi być zgodny z zasadami określonymi w dokumencie: Zakres realizacji projektów partnerskich określony przez Instytucję Zarządzającą Programu Operacyjnego Kapitał Ludzki dostępnym na stronach www.efs.gov.pl oraz www.pokl.lodzkie.pl. Partnerami w Programie Operacyjnym Kapitał Ludzki mogą być: wszystkie podmioty uprawnione do składania wniosków spełniające definicję beneficjenta (niezaleŝnie od tego czy są, czy nie są wymienione w danym Działaniu lub Poddziałaniu SzOP) chodzi tu o definicję beneficjenta wskazaną w ustawie z dnia 6 grudnia 2006 r. o zasadach prowadzenia polityki rozwoju, jednostki niespełniające definicji beneficjenta na zasadach określonych w dokumencie: Zakres realizacji projektów partnerskich określony przez Instytucję Zarządzającą Programu Operacyjnego Kapitał Ludzki chodzi tu o niespełnienie definicji beneficjenta wskazanej w ustawie z dnia 6 grudnia 2006 r. o zasadach prowadzenia polityki rozwoju. 2.7.2 Partnerstwo moŝe: 1. powstać lub zostać zainicjowane przed rozpoczęciem projektu i w takim wypadku wnioskodawca składa wniosek o dofinansowanie projektu w partnerstwie; 2. moŝe powstać po podpisaniu umowy o dofinansowanie, wówczas oznacza to zmianę w projekcie. Zgodnie z zapisami art. 28a ustawy o zasadach prowadzenia polityki rozwoju, PARTNERZY w projekcie to: podmioty wnoszące do projektu zasoby ludzkie, organizacyjne, techniczne lub finansowe, realizujące wspólnie projekt. 17

Zgodnie z powyŝszym realizacja projektów partnerskich wymaga spełnienia łącznie następujących warunków: posiadania lidera partnerstwa, który jest jednocześnie beneficjentem projektu (stroną umowy o dofinansowanie), uczestnictwa partnerów w realizacji projektu na kaŝdym jego etapie, co oznacza równieŝ wspólne przygotowanie wniosku o dofinansowanie projektu (moŝliwe jest pominięcie tego warunku w przypadku, kiedy partnerstwo powstaje juŝ po podpisaniu umowy o dofinansowanie pamiętać jednak naleŝy, iŝ oznacza to zmianę w projekcie) oraz wspólne zarządzanie projektem, adekwatności udziału partnerów, co oznacza odpowiedni udział partnerów w realizacji projektu (wniesienie zasobów ludzkich, organizacyjnych, technicznych lub finansowych odpowiadających realizowanym zadaniom), zawarcia pisemnej umowy lub porozumienia partnerów, określającego podział zadań i obowiązków pomiędzy partnerami. 2.7.3 Na etapie składania wniosku (poza sytuacją, kiedy partnerstwo powstaje juŝ po podpisaniu umowy o dofinansowanie i tym samym umowa partnerska jest zawierana później), Wnioskodawcę i jego partnerów musi wiązać umowa partnerska (lub porozumienie), szczegółowo określająca reguły partnerstwa, w tym zwłaszcza jednoznacznie wskazująca wiodącą rolę jednego podmiotu (beneficjenta/lidera projektu) reprezentującego partnerstwo, odpowiedzialnego za całość projektu i jego rozliczanie wobec IP. Umowy partnerskiej (lub porozumienia) nie naleŝy załączać do wniosku o dofinansowanie. NaleŜy ją złoŝyć na etapie podpisywania umowy o dofinansowanie. Wszystkie płatności dokonywane w związku z realizacją projektu pomiędzy Beneficjentem a partnerem/partnerami, powinny być dokonywane za pośrednictwem wyodrębnionego dla projektu rachunku bankowego Beneficjenta. Umowa partnerska powinna zawierać co najmniej: 18

- cel partnerstwa, - odpowiedzialność lidera/beneficjenta projektu oraz partnerów wobec osób trzecich za zobowiązania partnerstwa, - zadania i obowiązki partnerów w związku z realizacją projektu, wynikające z zawartej przez beneficjenta z właściwą instytucją umowy o dofinansowanie projektu, - plan finansowy w podziale na wydatki wszystkich uczestników partnerstwa oraz zasady zarządzania finansowego, w tym przepływów finansowych i rozliczania środków (w szczególności sposobu przekazywania przez beneficjenta środków finansowych na pokrycie niezbędnych kosztów realizacji zadań w ramach projektu ponoszonych przez partnerów), zgodnie z rozdziałem VII dokumentu: Zakres realizacji projektów partnerskich, - zasady komunikacji i przepływu informacji w partnerstwie, - zasady podejmowania decyzji w partnerstwie (zasady wspólnego zarządzania), - pełnomocnictwo lub upowaŝnienie do reprezentowania partnerów przez beneficjenta, - sposób wewnętrznego monitorowania i kontroli realizacji projektu. UWAGA: Minimalny zakres umowy partnerskiej stanowi załącznik nr 1 do dokumentu: Zakres realizacji projektów partnerskich określony przez Instytucję Zarządzającą PO KL. Zalecane jest równieŝ (a w przypadku partnerstwa, w którym jest więcej niŝ 3 partnerów jest wymagane i winno stanowić część umowy partnerskiej) wprowadzenie procedur, jakie powinny funkcjonować w ramach partnerstwa (m.in. odnośnie zarządzania ryzykiem, konfliktem, identyfikacją problemu) oraz sposoby rozwiązywania kwestii dotyczących podejmowania decyzji i sprawowania roli lidera w partnerstwie. UWAGA: Informacja o planowanym partnerstwie oraz partnerach powinna znaleźć się we wniosku o dofinansowanie projektu, w szczególności musi zostać ujęta w pkt.: 2.8, 3.3; 3.4, 3.5 oraz V dokładny opis tego, co musi zostać zawarte w poszczególnych punktach wniosku zawiera dokument: Zakres realizacji projektów partnerskich określony przez Instytucję Zarządzającą Programu Operacyjnego Kapitał Ludzki. UWAGA: Wszyscy partnerzy krajowi (wskazani w pkt. 2.8 wniosku) MUSZĄ 19

podpisać wniosek w części V Oświadczenie. 2.7.4 MoŜliwości zawarcia partnerstwa: I. Wnioskodawca/Beneficjent będący jednostką samorządu terytorialnego lub jednostką administracji rządowej moŝe zawrzeć umowę z partnerem naleŝącym do sektora finansów publicznych. Sposób wyboru partnera stanowi decyzję beneficjenta i partnerów. Partnerstwo wymaga podjęcia uchwał właściwych organów gmin, powiatu lub województwa przed podpisaniem umowy o dofinansowanie projektu oraz zawarcia porozumienia. W przypadku jednostek zaliczonych do podsektora rządowego sektora finansów publicznych partnerstwa zawierane są na podstawie porozumień. II. Wnioskodawca/Beneficjent będący jednostką sektora finansów publicznych moŝe poszukiwać partnerów do zadań nie określając, czy jest to partner naleŝący do sektora finansów publicznych, czy teŝ spoza sektora finansów publicznych. W takim przypadku przy wyborze partnerów stosuje się zasady określone poniŝej w pkt. III. III. Wnioskodawca/Beneficjent będący jednostką sektora finansów publicznych moŝe zawrzeć partnerstwo z jednostką spoza sektora finansów publicznych. W przypadku projektów partnerskich realizowanych na podstawie umowy partnerskiej, podmiot o którym mowa w art. 3 ust. 1 ustawy z dnia 29 stycznia 2004 r. - Prawo zamówień publicznych, ubiegający się o dofinansowanie, dokonuje wyboru partnerów spoza sektora finansów publicznych z zachowaniem zasady przejrzystości i równego traktowania podmiotów, w szczególności jest zobowiązany do: - ogłoszenia otwartego naboru partnerów w dzienniku ogólnopolskim lub lokalnym oraz w Biuletynie Informacji Publicznej; w ogłoszeniu powinien być wskazany termin co najmniej 21 dni na zgłoszenie partnerów; - uwzględnienia przy wyborze partnerów: zgodności działania potencjalnego partnera z celami partnerstwa, oferowanego wkładu potencjalnego partnera 20

w realizację celu partnerstwa, doświadczenia w realizacji projektów o podobnym charakterze, współpracy z beneficjentem w trakcie przygotowania projektu; - podania do publicznej wiadomości informacji o stronach umowy o partnerstwie oraz zakresu zadań partnerów. UWAGA: W przypadku stwierdzenia naruszenia przepisów art. 28a ustawy o zasadach prowadzenia polityki rozwoju, dotyczących wyłaniania partnera, IOK moŝe zdecydować o nieprzyznaniu dofinansowania danemu Wnioskodawcy. IV. MoŜliwe jest równieŝ partnerstwo z udziałem podmiotów niespełniających ustawowej definicji beneficjenta, np.: samorządowych jednostek organizacyjnych nieposiadających osobowości prawnej; UWAGA: Nie istnieje moŝliwość konstruowania partnerstw jednostki samorządu terytorialnego i jej własnych jednostek organizacyjnych. jednostek pomocniczych działających na podstawie art. 5 ustawy z dnia 5 marca 1990 r. o samorządzie gminnym; podmiotów działających lokalnie, nieposiadających osobowości prawnej takich jak: koła gospodyń wiejskich, grupy parafialne itp. PARTNERSTWO TRAKIE JEST MOśLIWE DO ZAWARCIA WYŁĄCZNIE W PROJEKTACH BĘDĄCYCH INICJATYWAMI LOKALNYMI (czyli w Poddziałaniu 9.5 Oddolne inicjatywy edukacyjne na obszarach wiejskich). UWAGA! Jeśli projektodawca jest zobowiązany do wyboru partnera w sposób określony w punkcie 2.7.4 pkt. III to we wniosku o dofinansowanie w polu 3.5 zobowiązany jest umieścić informację na temat sposobu wyboru partnerów do projektu. W przypadku braku informacji, Ŝe partnerzy zostali wybrani zgodnie z art. 28a ustawy o zasadach prowadzenia polityki rozwoju, projekt moŝe być uznany za niezgodny z kryterium horyzontalnym zgodność z prawodawstwem krajowym i odrzucony. UWAGA! Ze sposobu wyboru partnera powinna zostać przygotowana odrębna pisemna informacja dokumentująca sposób wyboru partnera, która stanowi informację jawną do 21

wglądu przez zainteresowane strony. IOK moŝe przed zawarciem umowy o dofinansowanie projektu zwrócić się do Wnioskodawcy o przedstawienie powyŝszej informacji jak równieŝ dokumentacji o ogłoszeniu naboru. W przypadku stwierdzenia naruszenia przepisów art. 28a ustawy o zasadach prowadzenia polityki rozwoju, dotyczących wyłaniania partnera, IOK moŝe zdecydować o nieprzyznaniu dofinansowania danemu Wnioskodawcy. 2.7.5 Partnerstwo moŝe powstać takŝe po podpisaniu umowy, wówczas oznacza to zmianę w projekcie. Zatwierdzenie zmian w projekcie w zakresie włączenia się nowych partnerów (ale takŝe rezygnacji, czy wykluczenia dotychczasowego partnera) wymaga formy aneksu do umowy o dofinansowanie projektu oraz podpisania (bądź aneksowania dotychczasowej) umowy partnerskiej. UWAGA: W przypadku włączenia się nowych partnerów lub wykluczenia dotychczasowego partnera IOK moŝe po powtórnej ocenie podjąć decyzję o rozwiązaniu umowy lub kontynuacji realizacji projektu, jeśli uzna, Ŝe działanie takie jest racjonalne i doprowadzi do osiągnięcia celów projektu. 2.7.6 Wniosek moŝe równieŝ przewidywać realizację części projektu przez podmiot wyłoniony w trybie ustawy Prawo zamówień publicznych, zwany wówczas Wykonawcą. Zasadą rozliczeń pomiędzy Beneficjentem a Wykonawcą jest wtedy faktura (rachunek) na realizację usługi/zamówienia. W przypadku, gdy Beneficjent zakłada zlecanie pewnych usług w ramach projektu Wykonawcy/om, musi zawrzeć odpowiednie zapisy we wniosku o dofinansowanie realizacji projektu. W przeciwnym wypadku wydatki poniesione na realizację zleconych usług przez Wykonawcę mogą zostać uznane za niekwalifikowalne na etapie rozliczania projektu. Ponadto, zgodnie z zapisami Umowy o dofinansowanie projektu Beneficjent zobowiązuje się do zastrzeŝenia w umowie z wykonawcą prawa wglądu do dokumentów wykonawcy związanych z realizowanym projektem, w tym dokumentów finansowych. Pamiętać jednak naleŝy, Ŝe zgodnie z zapisami Wytycznych w zakresie kwalifikowania wydatków w ramach Programu Operacyjnego Kapitał Ludzki zlecanie usług moŝe być wydatkiem kwalifikowanym, jeŝeli przynosi wartość dodaną do projektu. 22

2.8. Wymagania dotyczące innowacyjności i współpracy ponadnarodowej 2.8.1 W ramach niniejszego konkursu dla Działania 9.2 w roku 2009 nie przewiduje się moŝliwości realizacji projektów innowacyjnych i współpracy ponadnarodowej w rozumieniu Wytycznych Ministra Rozwoju Regionalnego z dnia 1 kwietnia 2009 r. w zakresie wdraŝania projektów innowacyjnych i współpracy ponadnarodowej w ramach Programu Operacyjnego Kapitał Ludzki. 2.8.2 W ramach niniejszego konkursu dla Działania 9.2 w roku 2009 przewiduje się moŝliwość realizacji projektów z komponentem ponadnarodowym, zgłaszanych jako zmiana do projektu, zgodnie z Wytycznymi Ministerstwa Rozwoju Regionalnego z dnia 1 kwietnia 2009 r. w zakresie wdraŝania projektów innowacyjnych i współpracy ponadnarodowej w ramach Programu Operacyjnego Kapitał Ludzki. 2.9. Wymagania związane z realizacją projektu 2.9.1 Ubiegający się o dofinansowanie w przypadku wyłonienia jego projektu do dofinansowania podpisuje z IP umowę o dofinansowanie projektu, której wzór stanowi załącznik nr 6.4 do niniejszej dokumentacji. 2.9.2 Po podpisaniu umowy o dofinansowanie, a przed wypłatą pierwszej transzy dotacji wymagane jest złoŝenie zabezpieczenia naleŝytego wykonania zobowiązań wynikających z umowy. Z powyŝszego obowiązku zwolnione są jednostki sektora finansów publicznych oraz fundacje, których jedynym fundatorem jest Skarb Państwa oraz Bank Gospodarstwa Krajowego (na podstawie art. 209 ust. 3 Ustawy o finansach publicznych). Zabezpieczeniem prawidłowej realizacji umowy o dofinansowanie projektu w przypadku gdy wartość dofinansowania przyznanego w umowie nie przekracza 4 mln PLN jest złoŝony przez Beneficjenta w terminie wskazanym w umowie o dofinansowanie weksel in blanco wraz z deklaracją wekslową. W przypadku, gdy beneficjent podpisał z daną instytucją kilka umów o dofinansowanie projektów (w ramach PO KL), które są realizowane równolegle w czasie (czyli takie, 23

których okresy realizacji nakładają się na siebie), dla których łączna wartość dofinansowania: nie przekracza 4 mln PLN - zabezpieczeniem prawidłowej realizacji kaŝdej z tych umów jest złoŝony przez beneficjenta w terminie wskazanym w umowie weksel in blanco wraz z deklaracją wekslową; przekracza 4 mln PLN zabezpieczenie umowy o dofinansowanie, której podpisanie powoduje przekroczenie limitu 4 mln PLN oraz kaŝdej kolejnej umowy (umowy liczone są w ramach jednej instytucji, jaką jest IP: Województwo Łódzkie Urząd Marszałkowski w Łodzi), ustanawiane jest w jednej lub kilku z następujących form: pieniądz; poręczenie bankowe lub poręczenie spółdzielczej kasy oszczędnościowo-kredytowej, z tym Ŝe zobowiązanie kasy jest zawsze zobowiązaniem pienięŝnym; gwarancja bankowa; gwarancja ubezpieczeniowa; poręczenie udzielane przez podmioty, o których mowa w art. 6b ust. 5 pkt 2 ustawy z dnia 9 listopada 2000 r. o utworzeniu Polskiej Agencji Rozwoju Przedsiębiorczości (Dz. U. z 2007 r. Nr 42, poz. 275 z późn. zm.); weksel z poręczeniem wekslowym banku lub spółdzielczej kasy oszczędnościowokredytowej; zastaw na papierach wartościowych emitowanych przez Skarb Państwa lub jednostkę samorządu terytorialnego; zastaw rejestrowy na zasadach określonych w przepisach o zastawie rejestrowym i rejestrze zastawów; cesja praw z polisy ubezpieczeniowej beneficjenta; przewłaszczenie rzeczy ruchomych beneficjenta na zabezpieczenie; hipoteka; 24

poręczenie według prawa cywilnego. Decyzja dotycząca wyboru formy lub form zabezpieczenia podejmowana jest przez Instytucję Pośredniczącą: Województwo Łódzkie Urząd Marszałkowski w Łodzi. 2.9.3 Wartość, na jaką opiewa zabezpieczenie prawidłowej realizacji umowy o dofinansowanie projektu, nie moŝe być niŝsza niŝ 150% średniej wysokości transzy w ramach projektu; natomiast maksymalna kwota, na jaką opiewa zabezpieczenie nie powinna być wyŝsza niŝ wartość dofinansowania na ten rok realizacji projektu (w przypadku projektów dłuŝszych niŝ 1 rok kalendarzowy), w którym wartość dofinansowania jest najwyŝsza. 2.9.4 Podpisując umowę o dofinansowanie projektu ubiegający się o dofinansowanie zobowiązuje się realizować projekt zgodnie z zasadami określonymi w dokumencie System Realizacji Programu Operacyjnego Kapitał Ludzki 2007-2013 dostępnym na stronach internetowych: www.efs.gov.pl oraz www.pokl.lodzkie.pl. III. Procedura składania wniosków o dofinansowanie realizacji projektów 3.1 Wymagania dotyczące przygotowania wniosku o dofinansowanie 3.1.1 Wniosek o dofinansowanie powinien zostać wypełniony poprzez aplikację Generator Wniosków Aplikacyjnych PO KL w wersji aktualnej na dzień składania wniosku, dostęp moŝna uzyskać za pośrednictwem stron internetowych www.efs.gov.pl oraz www.pokl.lodzkie.pl. Wniosek naleŝy przygotować i złoŝyć w dwóch zgodnych ze sobą (toŝsamych) wersjach: papierowej oraz elektronicznej. O toŝsamości papierowej i elektronicznej wersji wniosku decyduje jednobrzmiąca suma kontrolna (ciąg 16 znaków widocznych na wydruku w lewym dolnym rogu strony) na obu wersjach wniosku. 3.1.2 Wersja papierowa wniosku musi zostać złoŝona w dwóch jednobrzmiących egzemplarzach (oryginał i kopia poświadczona za zgodność z oryginałem). 25

Oryginał wniosku musi być opatrzony pieczęcią firmową wnioskodawcy i czytelnymi podpisami 3 osób upowaŝnionych do podejmowania decyzji wiąŝących w imieniu Wnioskodawcy i wskazanych w punkcie 2.6 wniosku. Pieczęć firmowa Wnioskodawcy i podpisy osób wskazanych w punkcie 2.6 wniosku muszą zostać złoŝone w punkcie V wniosku o dofinansowanie projektu Oświadczenie. Dodatkowo: w przypadku jednostek sektora finansów publicznych w punkcie V wniosku o dofinansowanie projektu Oświadczenie musi znaleźć się takŝe kontrasygnata skarbnika/głównego księgowego; w przypadku projektów realizowanych w partnerstwie w punkcie V wniosku o dofinansowanie projektu Oświadczenie muszą znaleźć się takŝe podpisy wszystkich partnerów projektu. W punkcie 2.6 naleŝy wpisać imiona i nazwiska wszystkich osób uprawnionych do podejmowania decyzji w imieniu Wnioskodawcy zgodnie z wpisem do odpowiedniego rejestru/upowaŝnieniem lub pełnomocnictwem. NaleŜy równieŝ wskazać sposób reprezentacji (zgodnie z Instrukcją wypełniania wniosku o dofinansowanie projektu). Pole posiada ograniczenie do 150 znaków. 3.1.3 Na wersji papierowej wniosku nie naleŝy nanosić odręcznych poprawek, gdyŝ spowoduje to rozbieŝność wersji papierowej z wersją elektroniczną, tym samym wniosek przestanie spełniać wymóg toŝsamości obu wersji co spowoduje odrzucenie wniosku z przyczyn formalnych. 3.1.4 Poświadczenie za zgodność z oryginałem kopii wniosku moŝe odbywać się poprzez zastosowanie jednego z poniŝszych sposobów: Sposób 1: opatrzenie pierwszej strony kopii dokumentu obligatoryjnie niŝej wymienionymi elementami: 3 Przez pieczęć firmową wnioskodawcy IOK rozumie pieczęć firmową wnioskodawcy wskazanego w pkt. 2.1 (np. fundacji, stowarzyszenia, jednostki samorządu terytorialnego), a przez czytelny podpis IOK rozumie własnoręczny czytelny podpis (imię i nazwisko) lub pieczęć imienną z podpisem/parafą osoby/osób wskazanych w pkt. 2.6 wniosku o dofinansowanie. 26

klauzulą za zgodność z oryginałem od strony do strony. firmową pieczęcią Wnioskodawcy aktualną datą czytelnym podpisem osoby/osób wskazanej/wskazanych w punkcie 2.6 wniosku lub Sposób 2: opatrzenie kaŝdej strony kopii dokumentu obligatoryjnie niŝej wymienionymi elementami: klauzulą za zgodność z oryginałem firmową pieczęcią Wnioskodawcy aktualną datą czytelnym podpisem osoby/osób wskazanej/wskazanych w punkcie 2.6 wniosku UWAGA! IOK rekomenduje 1 sposób poświadczania za zgodność z oryginałem. Powoduje on mniej błędów, w tym brak pominięcia jednej lub więcej stron wniosku. 3.1.5 Wersja elektroniczna zapisana na płycie CD/DVD, musi zawierać wniosek zapisany w 2 plikach: w formacie.xml oraz.pdf oraz scany załączników finansowych. Opis na płycie CD/DVD powinien zawierać nr konkursu, nazwę Wnioskodawcy, tytuł projektu i sumę kontrolną wniosku. Płyta CD/DVD winna być zabezpieczona przed uszkodzeniami poprzez włoŝenie do pudełka lub etui lub koszulki lub koperty i trwale spięta (połączona) z oryginałem wniosku. Wzór Wniosku o dofinansowanie stanowi Załącznik nr 6.1 do niniejszej dokumentacji. 3.1.6 Wniosek naleŝy złoŝyć w jednej zamkniętej (zaklejonej) kopercie, oznaczonej zgodnie z poniŝszym wzorem: 27

Pieczęć firmowa Wnioskodawcy Urząd Marszałkowski w Łodzi Departament ds. PO Kapitał Ludzki Al. Piłsudskiego 8, 90-051 Łódź Wniosek o dofinansowanie realizacji projektu [wpisać tytuł projektu]. Konkurs numer POKL/I/9.2/09 w ramach: Działania 9.2 Podniesienie atrakcyjności i jakości szkolnictwa zawodowego 3.1.7 Przed zapisaniem wniosku na nośniku elektronicznym i wydrukowaniem jego wersji papierowej naleŝy sprawdzić, czy wszystkie obowiązkowe pola wniosku zostały wypełnione (dokonać walidacji wniosku przyciskiem Sprawdź w Generatorze Wniosków Aplikacyjnych). UWAGA! Wnioski, które nie przeszły pomyślnie walidacji są opatrzone w nagłówku sformułowaniem: Wydruk próbny i złoŝone przez Wnioskodawcę w takiej formie, zostaną odrzucone na etapie oceny formalnej. UWAGA! Przy opracowywaniu budŝetu projektu (części IV wniosku o dofinansowanie) naleŝy zwrócić szczególną uwagę na punkt 4.4 Wnioskowane dofinansowanie - w rubrykach nie moŝe być wpisane 0, poniewaŝ świadczy to o nieprzeliczeniu budŝetu. UWAGA! We wniosku o dofinansowanie w punkcie 1.6 naleŝy wpisać poprawny numer konkursu, czyli POKL/I/9.2/09. Numer ten jest zamieszczony na pierwszej stronie oraz w stopce na kaŝdej stronie niniejszej dokumentacji. UWAGA! W celu uniknięcia niezgodności wersji papierowej z elektroniczną po zapisaniu wersji elektronicznej wniosku i wydrukowaniu jego wersji papierowej, we wniosku nie naleŝy dokonywać juŝ Ŝadnych zmian. Wszelkie zmiany w treści wniosku powodują 28

bowiem zmianę sumy kontrolnej. IP rekomenduje, aby wniosek drukować z wersji zapisanej na płycie CD/DVD. UWAGA! Wniosek zapisany w formacie.xml nie powinien być otwierany i modyfikowany w innych aplikacjach (np. Ms Word, Internet Explorer itp.). 3.2 Wymagane załączniki do wniosku 3.2.1 Załączniki wymagane na etapie złoŝenia wniosku o dofinansowanie projektu to dokumenty określające sytuację finansową Wnioskodawcy (oraz Partnera - w przypadku projektu realizowanego w partnerstwie) złoŝone w formie elektronicznej (scan) oraz w formie papierowej - dwie kserokopie poświadczone za zgodność z oryginałem załączone odpowiednio do oryginału i kopii wniosku o dofinansowanie. Wymóg składania dokumentów określających sytuację finansową nie dotyczy jednostek sektora finansów publicznych. ZłoŜone wraz z wnioskiem dokumenty finansowe słuŝą weryfikacji wiarygodności finansowej Wnioskodawcy oraz jego potencjału umoŝliwiającego realizację projektu (zgodnie z kryteriami wyboru projektów). 3.2.2 Poświadczenie za zgodność z oryginałem kserokopii dokumentów określających sytuację finansową: WNIOSKODAWCY odbywa się poprzez: opatrzenie pierwszej strony kopii dokumentu obligatoryjnie niŝej wymienionymi elementami: klauzulą za zgodność z oryginałem od strony do strony. firmową pieczęcią Wnioskodawcy aktualną datą czytelnym podpisem osoby/osób wskazanej/wskazanych w punkcie 2.6 wniosku lub 29

opatrzenie kaŝdej strony kopii dokumentu obligatoryjnie niŝej wymienionymi elementami: klauzulą za zgodność z oryginałem firmową pieczęcią Wnioskodawcy aktualną datą czytelnym podpisem osoby/osób wskazanej/wskazanych w punkcie 2.6 wniosku. PARTNERA odbywa się poprzez: opatrzenie pierwszej strony kopii dokumentu obligatoryjnie niŝej wymienionymi elementami: klauzulą za zgodność z oryginałem od strony do strony. firmową pieczęcią Partnera aktualną datą czytelnym podpisem osoby/osób wskazanej/wskazanych w punkcie 2.8 wniosku lub opatrzenie kaŝdej strony kopii dokumentu obligatoryjnie niŝej wymienionymi elementami: klauzulą za zgodność z oryginałem firmową pieczęcią Partnera aktualną datą czytelnym podpisem osoby/osób wskazanej/wskazanych w punkcie 2.8 wniosku. UWAGA! IOK rekomenduje 1 sposób poświadczania za zgodność z oryginałem. 30

Powoduje on mniej błędów, w tym brak pominięcia jednej lub więcej stron wniosku. 3.2.3 Instytucja Pośrednicząca wymaga obligatoryjnie następujących dokumentów określających sytuację finansową Wnioskodawcy (oraz partnera/ów): w przypadku Wnioskodawców (partnera/ów), którzy zamknęli rok obrotowy: sprawozdanie finansowe rachunek zysków i strat (w przypadku beneficjentów sporządzających powyŝszy dokument zgodnie z przepisami o rachunkowości) za ostatni zamknięty rok obrotowy lub uproszczone sprawozdanie finansowe rachunek zysków i strat (w przypadku beneficjentów prowadzących księgowość uproszczoną) za ostatni zamknięty rok obrotowy, zgodnie z zakresem ustalonym w załączniku Nr 1 do ustawy z dnia 29 września 1994 roku o rachunkowości (Dz. U. z 2002 r. Nr 76, poz. 694, z późn. zm.) dla podmiotów, które nie zamykały dotychczas roku obrotowego: bilans otwarcia oraz wyciąg z rachunku bankowego (lub w miejsce wyciągu bankowego inny dokument np. zaświadczenie z banku dotyczące historii rachunku bankowego) za ostatnie 3 miesiące poprzedzające miesiąc złoŝenia wniosku o dofinansowanie projektu, jeŝeli Wnioskodawca (partner/rzy) prowadzi działalność krócej niŝ 1 kwartał, zamiast w/w dokumentów składa bilans otwarcia lub uproszczony bilans otwarcia. Wymóg składania dokumentów określających sytuację finansową nie dotyczy jednostek sektora finansów publicznych. Wymienione powyŝej dokumenty powinny spełniać wymogi prawne określone w ustawie z dnia 29 września 1994 r. o rachunkowości (Dz. U. z 2002 Nr 76 poz. 694 z późn. zm.). W przypadku prowadzenia pełnej księgowości załączniki dotyczące sytuacji finansowej muszą być podpisane przez głównego księgowego. Natomiast w pozostałych przypadkach osoby/osób upowaŝnionej/upowaŝnionych do reprezentowania Beneficjenta 31

i określonej/określonych w punkcie 2.6 wniosku o dofinansowanie. 3.2.4 KaŜda strona wniosku i załączników musi zostać ponumerowana. Zarówno wniosek jak i kaŝdy z poszczególnych załączników musi posiadać odrębną numerację. Wniosek z załącznikami musi być trwale spięty (zbindowany lub włoŝony do segregatora). UWAGA! WyŜej wymienione dokumenty załączone do wniosku podlegają weryfikacji na etapie oceny formalnej i merytorycznej. 3.3 Miejsce i termin składania wniosków 3.3.1 Konkurs ma charakter otwarty - co oznacza, Ŝe nabór wniosków i ich ocena prowadzone są w sposób ciągły do wyczerpania limitu środków określonego w pkt 1.4.1 lub do zamknięcia konkursu uzasadnionego odpowiednią decyzją IOK, lub do dnia 31 grudnia 2009 r. 3.3.2 Nabór wniosków o dofinansowanie realizacji projektów będzie prowadzony od dnia 18 maja 2009 r. w dni robocze w godzinach pracy Urzędu Marszałkowskiego w Łodzi, tj. od godz. 8:00 do godz. 16:00. Informacja o planowanej dacie zamknięcia konkursu wraz z uzasadnieniem zostanie umieszczona z wyprzedzeniem, co najmniej 5 - dniowym 4 na stronie internetowej www.pokl.lodzkie.pl. 3.3.3 IOK zastrzega sobie prawo zawieszenia konkursu w przypadku przekroczenia przez łączną wartość wnioskowanego dofinansowania we wnioskach złoŝonych w konkursie otwartym wartości minimum 150% kwoty alokacji przeznaczonej na dofinansowanie projektów w ramach danego konkursu. Informację o zawieszeniu konkursu wraz z uzasadnieniem Instytucja Organizująca Konkurs z wyprzedzeniem, co najmniej 5 dni roboczych zamieszcza we wszystkich formach komunikacji, w jakich zostało opublikowane ogłoszenie o rozpoczęciu konkursu. 4 Poprzez dni rozumie się dni robocze, chyba Ŝe w tekście określono inaczej. 32