Zdrowie priorytetem politycznym państwa - analiza i rekomendacje

Zdrowie priorytetem politycznym państwa - analiza i rekomendacje KONFERENCJA PRASOWA PREZENTUJĄCA RAPORT 21 LISTOPADA 2013

Czy zdrowie i polityka zdrowotna są w Polsce priorytetem? Dlaczego o zdrowiu w Polsce myśli się w kategoriach kosztów, a nie inwestycji? Dlaczego warto inwestować w zdrowie? Dlaczego zmiany demograficzne należy wykorzystać jako impuls do głębokich zmian w systemie ochrony zdrowia? Co zmienić i dlaczego?

Rada Konsultacyjna prof. dr hab. med. Aleksander Araszkiewicz dr Marek Balicki prof. dr hab. med. Leszek Czupryniak dr hab. n. med. Iwona Grabska-Liberek prof. dr hab. med. Tomasz Grodzicki prof. dr hab. med. Jacek Jassem prof. dr hab. med. Piotr Kuna dr Tomasz Latos dr n. med. Beata Małecka-Libera dr hab. Ewelina Nojszewska prof. dr hab. med. Grzegorz Opala dr Bolesław Piecha dr n. med. Maciej Piróg prof. dr hab. med. Bolesław Samoliński prof. dr hab. med. Janina Stępińska Jakub Szulc

Czy zdrowie i polityka zdrowotna są w Polsce priorytetem? Konstytucja RP w art. 68 mówi: 1. Każdy ma prawo do ochrony zdrowia. 2. Obywatelom, niezależnie od ich sytuacji materialnej, władze publiczne zapewniają równy dostęp do świadczeń opieki zdrowotnej finansowanej ze środków publicznych. Warunki i zakres udzielania świadczeń określa ustawa. 3. Władze publiczne są obowiązane do zapewnienia szczególnej opieki zdrowotnej dzieciom, kobietom ciężarnym, osobom niepełnosprawnym i osobom w podeszłym wieku. 4. Władze publiczne są obowiązane do zwalczania chorób epidemicznych i zapobiegania negatywnym dla zdrowia skutkom degradacji środowiska. 5. Władze publiczne popierają rozwój kultury fizycznej, zwłaszcza wśród dzieci i młodzieży.

Czy zdrowie i polityka zdrowotna są w Polsce priorytetem?

Czy zdrowie i polityka zdrowotna są w Polsce priorytetem? W 2010 r. wydatki publiczne na zdrowie stanowiły 72% ogółu wydatków na zdrowie przy 80% średnio w UE - to zaledwie ok. 5% PKB w Polsce przy 7,2 % PKB średnio w UE Per capita w Polsce na zdrowie przeznaczano 1 068 EUR PPP przy średniej w EU 2 171 EUR PPP W 2011 długość życia mężczyzn wynosiła 72,4 lat, a kobiet 80,9 lat - to odpowiednio 4,8 oraz 2,1 lat mniej niż średnio w UE 65-latkowie w Polsce mają przed sobą odpowiednio średnio 6,7 i 7,5 lat życia w zdrowiu (bez ograniczonej sprawności)

Czy zdrowie i polityka zdrowotna są w Polsce priorytetem? Większość wskaźników dotyczących zdrowia Polaków jest gorsza od średnich w UE Żyjemy krócej, ale także krócej żyjemy w zdrowiu Główne przyczyny przedwczesnych zgonów to choroby układu krążenia, nowotwory i przyczyny zewnętrzne, a więc choroby i zdarzenia związane ze stylem życia i modyfikowalnymi ryzykami, na które można wpływać Styl życia Polaków zwiększa ryzyko zachorowalności na choroby sercowonaczyniowe, cukrzycę typu 2, choroby układu kostno-stawowego i choroby psychiczne Przy niskiej zachorowalności mamy wysoką umieralność na nowotwory złośliwe Mamy wysoką śmiertelność z powodu udaru mózgu.itd.

Czy zdrowie i polityka zdrowotna są w Polsce priorytetem?

System opieki medycznej piramida wydatków Szpitale AOS POZ 31 mld zł 5,1 mld zł 7,6 mld zł Organizacja systemu nie zapewnia ciągłości opieki nad pacjentem Sprzyja zwiększaniu kosztów leczenia i przerzucaniu kosztów z niższych na wyższe szczeble opieki Główna przyczyna to brak koordynacji podmiotów leczniczych NFZ nie kupuje efektu opieki, ale finansuje produkcję świadczeń Źródło: dane NFZ za rok 2012, wydatki na lecznictwo szpitalne bez psychiatrii i rehabilitacji

Deklaracje i praktyka - kolejki Województwo Leczenie zaćmy przypadek pilny Liczba osób w kolejce Czas oczekiwania w dniach Leczenie zaćmy przypadek stabilny Liczba osób w kolejce Czas oczekiwania w dniach Dolnośląskie 2 678 238 56 875 870 Kujawsko-Pomorskie 1 213 233 18 452 462 Lubelskie 1 606 114 13 543 558 Lubuskie 406 156 3 676 388 Łódzkie 1 182 206 32 994 628 Małopolskie 758 201 31 688 554 Mazowieckie 1 175 99 31 725 359 Opolskie 1 442 333 12 072 731 Podkarpackie 2 389 279 18 478 676 Podlaskie 234 124 12 493 527 Pomorskie 1 050 225 28 471 678 Śląskie 1 556 167 62 679 535 Świętokrzyskie 573 217 10 648 579 Warmińsko-Mazurskie 65 117 14 907 834 Wielkopolskie 593 227 20 794 498 Zachodniopomorskie 321 100 16 825 514

Dlaczego w Polsce wydatki na zdrowie to koszt, a nie inwestycja? Koszty cukrzycy w Polsce w 2011 roku (w mld zł) Źródło: opracowanie własne za KPMG i Fundacja Nutricia 2012

Dlaczego w Polsce wydatki na zdrowie to koszt, a nie inwestycja? Koszty cukrzycy w Polsce w 2012 roku (w mld zł) Źródło: opracowanie własne, na podstawie danych z NFZ i ZUS, dane o wydatkach na leki w roku 2012 Sequence HC Partners Różnica pomiędzy kosztami roku 2011 i 2012 - ok. 400-450 mln zł w kosztach bezpośrednich to oszczędność NFZ na refundacji leków przeciwcukrzycowych i pasków do glukometrów Reinwestycja oszczędności w nowe skuteczniejsze leki doustne to: mniej pacjentów w szpitalach większy komfort leczonych mniejsze straty dla gospodarki

Dlaczego w Polsce wydatki na zdrowie to koszt, a nie inwestycja?

Dlaczego w Polsce wydatki na zdrowie to koszt, a nie inwestycja? Do nakładów publicznych na profilaktykę i leczenie, należy podchodzić nie w kategoriach kosztów, ale długoterminowych inwestycji, bez których niemożliwy będzie rozwój polskiej gospodarki. Takie traktowanie nakładów na zdrowie jest obecne w polityce wielu państw UE oraz strategicznych dokumentach WHO czy UE. W Polsce przebija się to niestety z wielkim oporem. To, że wydatki na zdrowie wiążą się z kosztami, nie ulega wątpliwości. Jednak ich nieadekwatność do potrzeb lub, co gorsza, zła alokacja generuje kolejne, znacznie większe koszty i straty w wielu sferach życia.

Dlaczego warto inwestować w zdrowie? Zdrowie to ważny czynnik kapitału społecznego ważny warunek poczucia bezpieczeństwa i samodzielności ważny warunek indywidualnego i zbiorowego dobrostanu ważny warunek stabilności społecznej ważny warunek konkurencyjności i stabilności gospodarki ważny warunek rozwoju gospodarczego Dobrostan Bieda Zdrowie Wzrost ekonomiczny Słaby rozwój ekonomiczny Choroba

Dlaczego zmiany demograficzne powinny być impulsem do zmian w systemie ochrony zdrowia? Źródło: opracowanie własne na podstawie prognozy ludności GUS; (p) - prognoza

Dlaczego zmiany demograficzne powinny być impulsem do zmian w systemie ochrony zdrowia?

Spadek liczby ludności nałoży się na wzrost zapotrzebowania na świadczenia Zmiana liczby ludności Polski oraz zapotrzebowania na świadczenia zdrowotne w latach 2012-2035 W tym okresie populacja Polski spadnie o 5,5%, a popyt na świadczenia wzrośnie o 12,2% Wg prognoz do 2035 roku budżet NFZ powinien zwiększyć się do ok. 91 mld (ok. 52%) przy mniejszej niż obecnie liczbie osób pracujących. Źródło: opracowanie i wyliczenia własne na podstawie GUS i NFZ Nałożenie się niekorzystnych zjawisk postawi nas w stosunkowo niedalekiej przyszłości przed bardzo trudną sytuacją - już dzisiaj konieczne jest podjęcie zdecydowanych działań

Jakie to muszą być zmiany? 1. Zdrowie ważnym elementem polityki wszystkich resortów i całego rządu. 2. Promocja zdrowego stylu życia, profilaktyka chorób cywilizacyjnych. 3. Podniesienie efektywności systemu opieki medycznej. 4. Integracja opieki medycznej z opieką społeczną. 5. Zwiększenie indywidualnej odpowiedzialności obywateli za zdrowie własne i swoich najbliższych. 6. Partycypacja obywateli i interesariuszy systemu, dialog społeczny i silne przywództwo liderów warunkiem poprawy stanu zdrowia Polaków.

Efektywny system opieki medycznej Koordynowana opieka zdrowotna realizująca zasady stosowności, subsydiarności i substytucji Programy zarządzania chorobami przewlekłymi Compliance / adherence Terapie zindywidualizowane Substytucja generyczna Leki innowacyjne Szpitale AOS Wczesne wykrywanie chorób i profilaktyka stosowna do szczebla opieki i stanu pacjenta Zespoły terapeutyczne z dużym udziałem specjalistów zdrowia spoza medycyny naprawczej Koordynacja opieki medycznej i społecznej POZ

Nadmiar szpitali w Polsce prowadzi do ich nieefektywnego wykorzystania

Konieczny kierunek zmian miejsca realizacji świadczeń zdrowotnych Stan obecny Stan docelowy Źródło: opracowanie własne za Boulton &Teglegaard 1998

60 tysięcy łóżek szpitalnych w Polsce jest zbędnych

Skupmy się na tym co najważniejsze Promocji zdrowego stylu życia Starzeniu się w zdrowiu i sprawności Zmniejszeniu zachorowalności, skutków niepełnosprawności lub przedwczesnej umieralności z powodu chorób cywilizacyjnych

Instytut Ochrony Zdrowia Dziękujemy!