Choroby układu krążenia
Co to jest układ krążenia? Układ krąŝenia czyli układ krwionośny moŝemy porównać do systemu wodociągowego lub układu transportującego wodę i substancje odŝywcze w drzewie. Składa się on z: -serca (najwaŝniejszy element) -naczyń krwionośnych (tętnice i Ŝyły) Nasz układ krwionośny odpowiedzialny jest za transportowanie krwi w naszym organizmie, a wraz z nią tlenu i składników odŝywczych, które dostarcza do kaŝdej komórki naszego ciała. Dzięki temu układowi nasze komórki zostają dotlenione i odŝywione, a zbędne i szkodliwe produkty wydalane.
Krew jest tkanką płynną o czerwonym kolorze, barwa jej zaleŝy od barwnika krwi - hemoglobiny. Krew przepływa bez przerwy we wnętrzu układu krąŝenia, dostarczając do wszystkich komórek ciała tlen, składniki odŝywcze i inne elementy potrzebne komórką do metabolizmu. Jednocześnie krew transportuje dwutlenek węgla. W organizmie znajduje się zgromadzona krew (w wątrobie i śledzionie), która normalnie nie krąŝy. Włączana jest ona do krąŝenia tylko w przypadkach konieczności uzupełnienia utraconej przez organizm krąŝącej krwi. odczyn krwi na ogół jest stały, lekko zasadowy.
Serce składa się z czterech jam: dwóch komór i dwóch przedsionków. WyróŜniamy więc odpowiednio prawą komorę i prawy przedsionek oraz lewą komorę i lewy przedsionek. Struktury te oddzielone są od siebie przegrodą i w rzeczywistości tworzą dwie niezaleŝne pompy, tłoczące krew do krąŝenia duŝego (serce lewe) oraz krąŝenia małego, czyli płucnego (serce prawe). Przedsionki przegrodzone są od komór zastawkami, nie pozwalającymi na cofanie się krwi. Podobne, jednokierunkowe zastawki znajdują się pomiędzy komorami a wychodzącymi z nich tętnicami. u dorosłego człowieka ma masę około 300 g i kształt stoŝka. Jest ukryte w worku osierdziowym, a na jego powierzchni znajduje się warstwa tłuszczu nadająca mu Ŝółtą barwę. Wewnątrz wyściełane jest tzw. wsierdziem, gładką błoną pokrywającą równieŝ zastawki.
Choroby układu krążenia: Najczęstszą chorobą układu krąŝenia w Polsce jest nadciśnienie tętnicze, w naszym kraju cierpi na nią aŝ ponad 50% osób po 65 roku Ŝycia. Drugą w kolejności jest choroba wieńcowa czyli choroba niedokrwienia mięśnia sercowego-jedna z najczęstszych przyczyn zgonu w Polsce. Trzecia to niewydolność krąŝenia (w tym niewydolnośc serca) Występują teŝ takie choroby jak: MiaŜdŜyca; śylaki; Choroba wieńcowa; Zawał mięśnia sercowego; Choroba nadciśnieniowa; Choroba Raynauda; Dusznica bolesna; Arytmia; Zakrzepica
Miażdżyca MiaŜdŜyca jest chorobą układu krwionośnego. Wewnętrzne ścianki naczyń krwionośnych pokrywają się zwapniałymi tłuszczowymi blaszkami (cholesterolem), zmniejszając przepływ krwi. Ich tworzeniu sprzyja nieprawidłowa dieta zawierająca zbyt duŝe ilości nasyconych tłuszczów oraz palenie tytoniu. Szczególnie groźne są te płytki miaŝdŝycowe, w których wnętrzu toczy się proces zapalny. W toku zapalenia moŝe dojść do osłabienia i ostatecznie pęknięcia błony oddzielającej zawartość płytki od krwi. Odsłonięcie substancji tłuszczowych znajdujących się we wnętrzu płytki pobudza układ krzepnięcia krwi i prowadzi do powstania zakrzepu. Zakrzep ten moŝe z kolei spowodować całkowite zamknięcie naczynia. Płytka miaŝdŝycowa, w której toczy się proces zapalny groŝący jej pęknięciem nosi nazwę niestabilnej.
MiaŜdŜyca moŝe rozwinąć się we wszystkich narządach. Na przykład miaŝdŝyca powodująca zwęŝenie tętnic wieńcowych prowadzi do choroby niedokrwiennej serca (choroby wieńcowej), której najpowaŝniejszą postacią jest zawał serca. Jeśli chorobą dotknięte zostaną tętnice prowadzące krew do mózgu wówczas moŝe dojść do niedokrwienia mózgu i udaru. MiaŜdŜyca ograniczająca przepływ w tętnicach zaopatrujących kończyny dolne powoduje ich niedokrwienie objawiające się chromaniem przestankowym, czyli bólem w czasie chodzenia, zmuszającym chorego do regularnego przerywania marszu. MiaŜdŜycy nie da się wyleczyć, moŝna natomiast spowolnić jej postęp dzięki stosowaniu odpowiedniej diety ubogiej w cholesterol i tłuszcze pochodzenia zwierzęcego, przyjmowanie leków normalizujących stęŝenie cholesterolu, leczenie nadciśnienia tętniczego, zaprzestanie palenia papierosów oraz regularny wysiłek fizyczny.
Żylaki śylaki to pogrubione, poskręcane i zmienione chorobowo odcinki Ŝył. Wśród rodzajów choroby wyróŝnia się Ŝylaki kończyn dolnych i górnych, Ŝylaki powrózka nasiennego, przełyku i hemoroidy. śylaki kończyn dolnych to pogrubione, poskręcane i zmienione chorobowo odcinki Ŝył powierzchownych, wyczuwalne pod skórą i widoczne przez skórę jako nabrzmiałe powrózki, ewentualnie guzki ( niewydolne połączenia pomiędzy układem Ŝył głębokich i powierzchownych tzw. perforatory). Przyczyną choroby jest genetyczna lub nabyta niewydolność zastawek Ŝył powierzchownych, skutkiem czego jest upośledzenie odpływu krwi, zastój Ŝylny i wzrost ciśnienia hydrostatycznego w naczyniach powierzchownych, co sprawia Ŝe wiotkie ściany Ŝył ulegają odkształceniu. Przewlekła niewydolność Ŝylna prowadzi do zaburzeń odŝywiania tkanek, co powodować moŝe owrzodzenia podudzi ( trudno gojące rany wokół kostek ) Przyczyną Ŝylaków jest odziedziczona skłonność do tego schorzenia a takŝe styl Ŝycia wpływający na obniŝenie sprawności naczyń Ŝylnych: brak ruchu, częste gorące kąpiele, nawyki Ŝywieniowe oraz waŝne w przypadku choroby występującej u kobiet: ciąŝa, poród oraz przebyta kuracja hormonalna osłabiają nasze Ŝyły.
Zawał mięśnia sercowego Zawał mięśnia sercowego polega na martwicy wycinka mięśnia sercowego i w ostateczności na ustaniu dopływu krwi z powodu niedroŝności naczyń wieńcowych. W ten sposób serce zostaje niedotlenione i powstaje obszar martwicy. Typowe objawy dla zawału to ból w klatce piersiowej, duszności, poty, uczucie lęku i nudności. Inne mechanizmy zawału to kurcz tętnicy wieńcowej, zatory, zapalenie tętnic wieńcowych, wady wrodzone naczyń wieńcowych, przyjmowanie kokainy. Przepływ krwi ograniczony o 50%-60% to niedokrwienie tolerowane które po poprawie przepływu przywraca kurczliwość, ograniczenie przepływ 60%-80% natomiast jest niedokrwieniem krytycznym i po nieustaniu niedokrwienia w przeciągu 1-2 godz. powstaje martwica mięśnia. Leczenie osób z zawałem serca polega na walce z bólem który moŝe mieć nieodwracalne skutki, podawaniu doŝylnie narkotycznych leków przeciwbólowych oraz monitorowaniu zaburzeń przepływu krwi za pomocą EKG w celu uchwycenia zaburzeń rytmu. W trybie pilnym, po zebraniu wywiadu od chorego i wykluczeniu przeciwwskazań, wdraŝane jest leczenie fibrynolityczne. Najczęściej podawanym lekiem "rozpuszczającym" skrzeplinę, która zatkała tętnicę wieńcową, jest streptokinaza. Rzadziej (z powodu kosztów) podaje się aktywator tkankowy plazminogenu. Jest teŝ preparat będący kompleksem streptokinazy i aktywatora plazminogenu, tzw. APSAC i urokinaza, otrzymywana z moczu ludzkiego. Lek fibrynolityczny moŝe w krótkim czasie doprowadzić do tzw. reperfuzji, czyli przywrócenia droŝności tętnicy wieńcowej i zapewnienia ukrwienia odpowiedniego fragmentu mięśnia serca.
Choroba nadciśnieniowa Choroba nadciśnienia polega na zbyt wysokim ciśnieniu krwi. Choroba ta jest bardzo rozpowszechniona, głównymi jej czynnikami jest wiek powyŝej 60 lat, pleć męska, obciąŝenie rodzinne, cukrzyca typu 2, palenie papierosów, otyłość, naduŝywanie alkoholu, zmniejszona aktywność fizyczna. Przebiega często bez Ŝadnych objawów klinicznych a poznać moŝna ją po wielokrotnym uzyskaniu pomiaru ciśnienia. W przebiegu tej choroby moŝna wyróŝnić 3 okresy: 1) Wstępny, przednadciśnieniowy, w którym nadciśnienie ujawnia się rzadko 2) Drugi, gdy ciśnienie jest na ogół podwyŝszone, ale wraca jeszcze do stanu prawidłowego po dłuŝszym odpoczynku 3)trzeci, ciśnienie ustalone w granicach 2,7/13,3-33,3/16,0 kpa (170/100-250/120 mm Hg) lub wyŝej, z wyraźnymi zmianami narządowymi w zakresie serca, 4) Zejściowy, charakteryzujący się zmianami wewnętrznymi, zwłaszcza w sercu (np. Zawały serca)
Choroba Raynauda Symetryczne, napadowe skurcze naczyń krwionośnych: tętniczych i włosowatych, następnie rozkurczu naczyń włosowatych, przede wszystkim palców rąk spowodowane zaburzeniami unerwienia przez układ sympatyczny. Objawami tej choroby jest mrowienie opuszków a następnie całych dłoni, blednięcie skóry, brak czucia, po ustąpieniu tych objawów utrzymuje się bolesna przeczulica a na skórze pojawiają się białe, czerwone lub sine placki. Choroba Raynauda występuje głównie u kobiet.
Przygotował: Patryk Kasperkowiak Informacje wykorzystywane były z: www.portalwiedzy.pl www.resmedica.pl http://pl.wikipedia.org/wiki/zawa %C5%82_mi%C4%99%C5%9Bnia_ sercowego