12. Notatki I n s t r u k c j a o b s ł u g i Drukarka Fiskalna VEGA MOBIL 33-300 Nowy Scz ul. Nawojowska 118 Infolinia: 0 801 13 00 23, www.novitus.pl info@novitus.pl INSTR_OBSLUGI_VEGAMOBIL_V35_20050401.DOC Wydanie II NOVITUS 2005 45
Co powiniene zna i wiedzie przed przystpieniem do pracy z drukark fiskaln VEGA MOBIL: parametry techniczne drukarki warunki gwarancji obsług funkcji fiskalnych dostpnych dla uytkownika Kada nieprawidłowo w pracy drukarki powinna by natychmiast sygnalizowana do autoryzowanego serwisu producenta. UWAGA! Odłczenie drukarki od sieci nastpuje po odłczeniu wtyczki zasilacza od gniazda sieciowego, które powinno by usytuowane w pobliu drukarki i by łatwo dostpne. Jeli drukarka zasilana ma by z instalacji samochodowej, połczenia drukarki naley dokona za pomoc specjalnego przewodu. Na przewodzie musi by zamontowany bezpiecznik! Jeli przewód bdzie podłczony bezporednio do instalacji samochodowej, konieczne jest zamontowanie na przewodzie wyłcznika odcinajcego zasilanie drukarki. W drukarce VEGA MOBIL zastosowano drukark termiczn. Zaopatrujc si w papier naley zada od dostawcy papieru certyfikatu, potwierdzajcego, e moe on by stosowany w urzdzeniach fiskalnych, a wydrukowane na nim dokumenty mog by przechowywane przez czas okrelony Ordynacj Podatkow. Naley równie pamita o warunkach, w jakich producent papieru zaleca jego przechowywanie. W przypadku nieprzestrzegania tych wymaga moe doj do utraty danych (kopii paragonów i raportów) do przechowywania których uytkownik kasy jest zobowizany. Akumulatory zastosowane w drukarce VEGA MOBIL s akumulatorami typu NiCd lub NiMH. Podczas uytkowania kasy naley cile stosowa si do zalece zawartych w rozdziale 3.11 niniejszej instrukcji. Długo przewodów połczeniowych interfejsu szeregowego nie powinna przekracza trzech metrów. Przed wymian papieru naley obowizkowo dotkn dłomi uziemionej czci metalowej. Urzdzenie to spełnia wymagania w zakresie dopuszczalnych poziomów emisji zaburze elektromagnetycznych dla klasy A. W rodowisku mieszkalnym moe to powodowa powstawanie zakłóce radioelektrycznych. W takich przypadkach, jego uytkownik zobowizany jest do zastosowania odpowiednich rodków zaradczych. Zabrania si uywania telefonów komórkowych w bezporednim ssiedztwie drukarki!!! Zuyte urzdzenie lub jego czci (baterie) naley przekaza do recyklingu lub pozby si ich zgodnie z obowizujcymi przepisami! Nie wyrzuca do miejskich lub domowych pojemników na mieci!!! O ewentualne informacje dotyczce utylizacji zwróci si do sprzedawcy lub serwisu. 2 Spis treci: 1. Informacje ogólne... 5 1.1 Homologacja, dopuszczenie... 5 1.2 Warunki uytkowania drukarki fiskalnej VEGA MOBIL... 5 1.3 Parametry techniczne drukarki VEGA MOBIL... 5 1.4 Przeznaczenie drukarki fiskalnej VEGA MOBIL... 6 1.5 Parametry funkcjonalne... 6 2. Funkcje fiskalne... 7 2.1 Pami fiskalna... 7 2.2 Stawki PTU... 7 2.3 Praca w trybie treningowym i fiskalnym... 8 2.4 Dokumenty fiskalne i niefiskalne... 8 2.5 Zabezpieczenia. Fiskalizacja drukarki... 9 3. Budowa i działanie drukarki... 10 3.1 Wygld drukarki... 10 3.2 Pokrywa drukarki... 10 3.3 Złcza komunikacyjne i zasilajce... 10 3.4 Mechanizm drukujcy... 11 3.5 Wywietlacze... 11 3.6 Klawiatura... 11 3.7 Funkcje klawiszy... 12 3.8 Menu drukarki... 12 3.9 Przełczanie trybów pracy... 13 3.10 Opcjonalne funkcje drukarki fiskalnej VEGA MOBIL... 13 3.11 Obsługa akumulatorów NiCd... 13 4. Tryb Administracyjny... 15 5. Przygotowanie do pracy... 18 5.1 Zawarto opakowania... 18 5.2 Zakładanie i wymiana papieru... 18 5.3 Połczenie drukarki z komputerem... 21 6. Sprzeda oraz wykonywanie raportów... 24 6.1 Sprzeda przy uyciu drukarki fiskalnej VEGA MOBIL... 24 6.2 RAPORTY: Raport fiskalny dobowy... 24 6.3 RAPORTY: Raport fiskalny miesiczny... 25 6.4 RAPORTY: Raport Okresowy... 26 6.5 RAPORTY: Raport zmiany... 27 6.6 RAPORTY: Raport gotówki... 27 6.7 RAPORTY: Raport rozliczeniowy... 27 6.8 RAPORTY: Raport opisów stałych... 27 7. Przykładowe wydruki z drukarki VEGA MOBIL... 28 7.1 Paragon fiskalny... 28 7.2 Potwierdzenie wpłaty / wypłaty... 30 7.3 Raport zmianowy... 31 7.4 Raport fiskalny dobowy... 32 7.5 Raport okresowy... 33 8. Wykaz komunikatów... 36 9. Zabiegi konserwacyjne... 42 3
10. Przewody połczeniowe... 43 11. Dokument homologacji... 44 12. Notatki... 45 1. Informacje ogólne 1.1 Homologacja, dopuszczenie Drukarka fiskalna VEGA MOBIL jest drukark najnowszej generacji przeznaczon do pracy we wszystkich placówkach handlowych wyposaonych w system komputerowy. Jej niewielkie wymiary pozwalaj równie na przenon prac drukarki, której prac moe sterowa przenony komputer. Drukarka została przedstawiona w Ministerstwie Finansów i decyzj Ministra Finansów oznaczon: PP7 8012 / 254 / 03 / JS została uznana za kas rejestrujc, spełniajc wymogi zawarte w Rozporzdzeniu Ministra Finansów z dnia 4 lipca 2002 roku w sprawie kryteriów i warunków technicznych, którym musz odpowiada kasy rejestrujce, opublikowane w Dzienniku Ustaw nr 108, poz. 948 z dnia 17 lipca 2002 r. Dokument homologacji kasy został umieszczony w rozdziale 11 niniejszej instrukcji. 1.2 Warunki uytkowania drukarki fiskalnej VEGA MOBIL Uwaga: Informacje zamieszczone w niniejszej instrukcji maj charakter wyłcznie informacyjny i nie stanowi oferty handlowej w rozumieniu Kodeksu Cywilnego. Producent zastrzega sobie prawo zmiany danych drukarki zawartych w niniejszej instrukcji bez wczeniejszego uprzedzenia. Producent zastrzega, e nie bdzie ponosi odpowiedzialnoci za uszkodzenia powstałe wskutek uytkowania drukarki niezgodnego z instrukcj, uywania niewłaciwego zasilacza, naraania urzdzenia na oddziaływanie silnego pola elektrostatycznego, elektromagnetycznego, promieniowania rentgenowskiego, lub działania szkodliwych substancji chemicznych czy te promieniotwórczych. Producent nie ponosi równie odpowiedzialnoci za ewentualne roszczenia karno skarbowe ze strony Urzdu Skarbowego wobec podatnika uytkownika drukarki fiskalnej wynikajce z ujawnionej niewłaciwej eksploatacji urzdzenia. 4 Warunki, które musz by spełnione, aby zapewni poprawn prac drukarki: Pierwsze uruchomienie systemu PC - VEGA MOBIL powinno by wykonane przez serwisanta autoryzowanego przez producenta drukarki.; Zasilacz drukarki i sterujcy jej prac komputer powinny by zasilane z tej samej sieci (gniazda), najlepiej poprzez listwy filtrujce; Drukark naley uytkowa uwzgldniajc jej parametry techniczne; Chroni przed wilgoci, zalaniem, wpływem pola elektromagnetycznego i elektrostatycznego, oraz nadmiernym działaniem promieni słonecznych; Pomieszczenie, w którym uytkowane bdzie urzdzenie powinno by wolne od wpływu agresywnych zanieczyszcze chemicznych i mechanicznych; Nie wolno łczy komputera z drukark przed wyłczeniem ich z sieci; Jeli drukarka przez dłuszy czas nie była zasilana zaleca si przed jej instalacj doładowanie akumulatorów poprzez włczenie jej poprzez zasilacz do sieci 220V na czas minimum 12 godzin. Uwaga: Za konsekwencje nieprzestrzegania powyszych zalece odpowiada uytkownik. 1.3 Parametry techniczne drukarki VEGA MOBIL Zasilanie: napicie stałe, od 10 do 24 V Bateria wewntrzna: NiCd 6V 940mAh lub NiMH 6V 1500 mah Gniazdo zasilania: typu walcowego Ø 5,5/2,5 mm, masa zasilania na zewntrz. Zasilacz: transformatorowy, niestabilizowany, wejcie 230 V, 50 Hz wyjcie: 10-24 V Wtyk wyjcia zasilacza typu walcowego Ø 5,5/2,5 mm 5
Dopuszczalna temperatura pracy: od 5 0 C do + 40 0 C Dopuszczalna wilgotno pracy: od 10% do 80% Wymiary: szeroko: 140 mm, głboko: 290 mm, wysoko: 100 mm Ciar: Drukarka z akumulatorem i rolkami papieru: 0,65 kg (+ 0,20 kg zasilacz) RS232 do komunikacji z komputerem oraz do sterowania szuflad na pienidze. Opcja: Złcze komunikacyjne IrDA (podczerwie) UWAGA: podłczenia drukarki do urzdze zewntrznych (komputera, szuflady) za pomoc specjalnych przewodów mona dokona przy wyłczonym zasilaniu drukarki i podłczanego urzdzenia!!! Doboru szuflady oraz pierwszego podłczenia jej do drukarki powinien dokona uprawniony serwisant! Włczanie i wyłczanie drukarki: elektronicznie przez nacinicie przycisku Standardowe wyposaenie: Zwijacz papieru Interfejs komunikacyjny - RS 232, złcze moe słuy równie do otwierania kasety na pienidze. Przewód komunikacyjny RS232: VEGA MOBIL PC 1.4 Przeznaczenie drukarki fiskalnej VEGA MOBIL Drukarka fiskalna VEGA MOBIL przeznaczona jest do prowadzenia ewidencji obrotu dokonywanego na rzecz osób fizycznych za pomoc systemów komputerowych. VEGA MOBIL to urzdzenie, które nie jest w stanie pracowa samo, dlatego jest niezbdnym fiskalnym uzupełnieniem istniejcych punktów sprzeday opartych na sprzcie komputerowym. 1.5 Parametry funkcjonalne Drukarka prowadzi ewidencje sprzeday ok. 100 tysicy artykułów. Nazwa towaru na paragonie drukowanym przez drukark moe posiada minimalnie 2 a maksymalnie 40 znaków. 2. Funkcje fiskalne 2.1 Pami fiskalna Drukarka posiada pami fiskaln wbudowan w miejscu niedostpnym dla uytkownika, zalan specjaln mas (nierozerwalnie złczona z obudow drukarki) i zabezpieczon plomb ołowian i papierow. Podczas prób zamiany, bd odłczenia pamici fiskalnej, plomby te ulegaj zniszczeniu a drukarka blokuje moliwo prowadzenia dalszej pracy. Pami ta oznaczona jest numerem nadawanym przez Ministerstwo Finansów niedostpnym tak dla uytkownika jak równie dla serwisu. Numer ten nazwany jest numerem unikatowym i drukowany jest na kadym wydruku pochodzcym z zafiskalizowanej drukarki. Numer unikatowy zostaje zapisany do pamici fiskalnej podczas procesu produkcji, a zmiana tego numeru nie jest moliwa. Pami fiskalna jest tak skonstruowana, i uniemoliwia likwidacj zapisów dokonanych w swoich rejestrach. Przed rozpoczciem pracy do pamici fiskalnej zapisywane s nastpujce dane: Numer unikatowy drukarki (w procesie produkcji) Aktualne stawki PTU (przed fiskalizacj). Numer NIP (przy fiskalizacji); Dane zapisywane w pamici fiskalnej przy wykonywaniu raportów dziennych: Numer i data raportu; Warto sprzeday netto z wyszczególnieniem kwot we wszystkich grupach podatkowych; Kwoty podatku dla kadej ze stawek PTU; Łczna kwota podatku; Łczna kwota nalenoci; Ilo paragonów objtych raportem i numery ostatnich raportów; Ilo zerowa pamici ram, oraz rodzaj zerowania: wewntrzne (samoistne) lub zewntrzne (wymuszone przez serwis producenta). Ilo oraz warto paragonów anulowanych z okresu objtego raportem Dostp do elektroniki kasy posiada jedynie serwis producenta! 2.2 Stawki PTU Drukarka VEGA MOBIL ma moliwo oprogramowania 7 stawek PTU (A,B,C,D,E,F,G) dla dowolnych wysokoci od 0% do 97% oraz dowoln z nich okreli jako zwolnienie towarów z podatku. Według wysokoci zaprogramowanych stawek kasa bdzie nalicza naleny podatek PTU. Wysoko stawek PTU okrela Ministerstwo Finansów dla poszczególnych towarów. W drukarce musz by zaprogramowane wszystkie stawki PTU dla towarów, jakich sprzeda prowadzi dana placówka handlowa. Programowania stawek PTU mona dokona tylko z komputera (np. z programu serwisowego do drukarek fiskalnych, dostpnego u serwisantów oraz na stronie internetowej www.novitus.pl Program ten udostpniany jest nieodpłatnie!) 6 7
Kada zmiana stawek PTU moe odbywa si tylko po wykonaniu raportu dobowego zerujcego i jest (w drukarce fiskalnej) zapisywana do pamici fiskalnej z dokładnym okreleniem daty i godziny zmiany. Drukarka VEGA MOBIL w trybie fiskalnym ma moliwo 30 krotnej zmiany stawek PTU. Przy próbie wykonania 31 zmiany stawek PTU drukarka zgłosi błd i zmiana ta nie bdzie moliwa. Drukarka nie pozwoli zaprogramowa stawek PTU identycznych jak s zaprogramowane w danej chwili w pamici jest to zabezpieczenie przed niepotrzebnym zapisem do pamici fiskalnej. 2.3 Praca w trybie treningowym i fiskalnym W praktyce stosowane s dwa typy pracy urzdze fiskalnych: Niefiskalny zwany te trybem treningowym (do momentu fiskalizacji); Fiskalny. Tryb treningowy jest trybem przejciowym, słucym do nauki obsługi drukarki. Pami fiskalna jest zablokowana, a adne wielkoci dotyczce dziennej sprzeday nie s do niej zapisywane. Nauka obsługi moe by prowadzona bez adnych konsekwencji fiskalnych. W trybie tym, na dokumentach sprzeday nie jest drukowany numer unikatowy drukarki i logo fiskalne. Z uwagi na nieaktywno pamici fiskalnej raporty okresowe dziennej sprzeday nie s dostpne. Tryb fiskalny to praca, w której pami fiskalna została uaktywniona. Po zafiskalizowaniu drukarki kada operacja sprzeday zapisywana jest w pamici RAM drukarki, a potem do pamici fiskalnej w momencie wykonania raportu dobowego fiskalnego. Do pamici fiskalnej zapisywany jest równie fakt zerowania pamici RAM. W trybie fiskalnym dostpne s raporty okresowe, miesiczne, odczytujce pami fiskaln. Przejcia do trybu fiskalnego, czyli zafiskalizowania drukarki moe dokona serwis. Jest to operacja jednokrotna, powrót z trybu fiskalnego do treningowego nie jest ju moliwy. 2.4 Dokumenty fiskalne i niefiskalne Drukarka moe drukowa dwa rodzaje wydruków: Fiskalne; Niefiskalne. Dokumenty fiskalne drukowane s tylko wówczas, gdy urzdzenie pracuje w trybie fiskalnym. Nale do nich paragony sprzeday oraz raporty dobowe, okresowe i miesiczne. Kady z nich posiada numer unikatowy, logo fiskalne i swój numer. Numer paragonu nazwany jest licznikiem paragonów fiskalnych. Numer raportu dziennego fiskalnego nazwany licznikiem raportów fiskalnych. Tre paragonu fiskalnego powinna zawiera nastpujce informacje: Nazw podatnika i jego adres; Numer identyfikacji podatkowej uytkownika (NIP); Numer kolejny paragonu; Dat i czas sprzeday; Nazw towaru lub usługi; Ilo towaru lub usługi; Ceny jednostkowe towarów i usług; Warto sprzeday, stawki i kwoty podatku; Łczn kwot podatku; Kwot nalenoci; Logo fiskalne PL i pełny numer unikatowy (trzy litery i 8 cyfr). Wszystkie dokumenty drukowane w trybie treningowym s dokumentami niefiskalnymi. Drukarka VEGA MOBIL niefiskalne wydruki drukuje take po zafiskalizowaniu. Kady z nich posiada na pocztku i na kocu komunikat # NIEFISKALNY #. Do wydruków niefiskalnych mona zaliczy wydruki bdce wynikiem: Programowania drukarki; Wykonywania raportów (innych ni raporty fiskalne); Drukowania operacji wpłaty lub wypłaty rodków płatniczych z szuflady; Wydruki komentujce prac drukarki (zmiana daty, godziny itp.) Paragony anulowane Wydruki te zakoczone s czciowym numerem unikatowym (same cyfry numeru unikatowego bez liter i bez logo fiskalnego PL. 2.5 Zabezpieczenia. Fiskalizacja drukarki Drukarka jest zabezpieczona przed dostpem osób niepowołanych ołowian plomb fiskaln. Plomba znajduje si pod pokryw obok mechanizmu drukujcego. Załoona jest na rubie wkrconej w korpus dolny. Plombowania moe dokona producent lub autoryzowany przez producenta serwisant zarejestrowany w Urzdzie Skarbowym. Dodatkowo elektronika drukarki zabezpieczona jest przed dostpem osób innych ni serwis producenta (wymóg Ministerstwa Finansów), specjalnym elementem z odcinitymi na nim specjalnymi cechami. Po zaprogramowaniu daty, godziny, stawek PTU oraz numeru NIP uytkownika, drukarka moe by zafiskalizowana. Fiskalizacja to proces polegajcy na przestawieniu drukarki z trybu treningowego w tryb fiskalny oraz na wpisaniu do pamici fiskalnej drukarki informacji o uytkowniku urzdzenia. Zgodnie z wymaganiami stawianymi przez Ministerstwo Finansów dane te powinny zawiera numer identyfikacji podatkowej NIP. Uytkownik powinien wczeniej zgłosi właciwemu serwisowi potrzeb zafiskalizowania urzdzenia i ustali termin tej operacji. Przed zafiskalizowaniem uytkownik powinien dokładnie sprawdzi zaprogramowany w drukarce NIP, gdy uytkownik odpowiada za jego poprawno. Podczas fiskalizacji drukarka drukuje wydruki kontrolne z numerem NIP, wówczas jest ostatnia szansa na ewentualne poprawki. Po zafiskalizowaniu urzdzenia nie ma moliwoci zmiany NIP. Zmiana numeru niesie ze sob konieczno wymiany pamici fiskalnej na koszt uytkownika. Fiskalizacji moe dokona tylko serwisant zarejestrowany w NOVITUS SA, wyposaony w specjalny program fiskalizujcy drukark VEGA MOBIL. Serwisant po zafiskalizowaniu urzdzenia powinien wszystkie dane wpisa do odpowiednich rubryk w ksice serwisowej drukarki i przeszkoli osoby odpowiedzialne za obsług urzdzenia. Dane w treci nagłówka (nazw podatnika, adres) mona zmienia wielokrotnie nawet po zafiskalizowaniu. 8 9
3. Budowa i działanie drukarki 3.4 Mechanizm drukujcy 3.1 Wygld drukarki Pokrywa drukarki Złcze RS232 Klawiatura Wywietlacz klienta Złcze zasilania Wywietlacz kasjera IrDA (opcja) Pokrywa baterii W drukarce VEGA MOBIL zastosowano mechanizm drukujcy japoskiej firmy CITIZEN Rodzaj drukarki: termiczna Szybko druku: 6,5 linii tekstu/s, (2,6 cm/s) Ilo znaków w wierszu: 22, Rodzaj papieru: termiczny Szeroko paragonu i kopii: 28 mm (± 0,5)mm, rednica rolki: 40 mm Mechanizm drukujcy drukuje na dwóch paskach papieru paragony i wydruki bdce potwierdzeniem działania drukarki, raporty, wydruki kontrolne. Jeden pasek papieru jest nawijany wewntrz drukarki na nawijacz, jest to tzw. kopia lub dziennik, natomiast druga tama papieru jest odrywana i wrczana klientom (paragon fiskalny) lub jeli to jest raport przechowywana przez obsługujcego. UWAGA! Przy zakupie papieru do drukarki naley zada od dostawcy potwierdzenia, czy moe on by stosowany w urzdzeniach fiskalnych, a wic wydrukowane na nim dokumenty bd mogły by przechowywane przez okres wymagany prawem podatkowym. Podczas przechowywania wydruków naley stosowa si cile do zalece producenta papieru. 3.5 Wywietlacze 3.2 Pokrywa drukarki Pod pokryw znajduje si mechanizm drukujcy wraz z mechanizmem odwijania i nawijania papieru. Aby otworzy pokryw mechanizmu drukujcego naley chwyci j w przedniej czci i unie ku górze, równoczenie odchylajc do tyłu. 3.3 Złcza komunikacyjne i zasilajce Złcze komunikacyjne znajduje si w lewej bocznej ciance drukarki. Jest to złcze typu RJ4 (tzw. telefoniczne) i słuy do komunikacji drukarki z komputerem za pomoc specjalnego przewodu komunikacyjnego VEGA MOBIL - PC. W prawej tylnej czci drukarki znajduje si złcze zasilajce. Jest to złcze typu walcowego. Opcjonalnie drukarka moe by wyposaona w złcze komunikacyjne typu IrDA (podczerwie). Złcze to znajduje si w prawej ciance drukarki. Komunikacja za pomoc tego złcza odbywa si bezprzewodowo, wystarczy przyłoy urzdzenie z podobnym typem złcza IrDA na odległo kilku-, kilkunastu centymetrów, aby urzdzenia nawizały komunikacj. Złcze IrDA wymaga dodatkowo aktywowania w specjalnej pozycji menu drukarki. Dla obsługujcego: Drukarka VEGA MOBIL posiada bardzo funkcjonalny wywietlacz składajcy si z dwóch linii, po 16 segmentów w kadej z nich. Jest to wywietlacz LCD. Wywietlacz ten daje szerokie moliwoci wywietlania komunikatów, nazw i cyfr. Podczas sprzeday obsługujcy widzi nazwy sprzedawanych artykułów, ich ceny jednostkowe, komunikat podsumowania oraz kwot do zapłaty. Równie dziki temu wywietlaczowi drukarka wywietla szereg komunikatów odnonie działania i obsługi drukarki. Dla klienta: Wywietlacz dla klienta jest równie wywietlaczem typu LCD, który w jednej linii moe wywietli 16 znaków. Wywietlane na nim s kwoty (cyfry), nazwy towarów oraz aktualna godzina, gdy drukarka nie jest uywana. 3.6 Klawiatura Klawiatura drukarki ma płask budow i wyposaona jest w dziewi klawiszy obsługujcych najwaniejsze jej funkcje. Przycinicie któregokolwiek z nich, potwierdzone jest sygnałem dwikowym. Poprawne operowanie poszczególnymi klawiszami powoduje generowanie krótkich dwików. Wygld klawiatury: 10 11
3.7 Funkcje klawiszy 3.9 Przełczanie trybów pracy Klawisz słuy do włczania i wyłczania kasy Klawisz słuy do przewijania papieru w drukarce (np. podczas zakładania nowych rolek papieru) Klawisz słuy do anulowania komunikatów o błdach oraz wycofania si z funkcji, których nie chcemy wykonywa. Klawisz słuy do wejcia w tryb MENU, do potwierdzania wybranych funkcji, potwierdzania komunikatów wywietlanych przez kas. Klawisze słu do poruszania si po menu, zmiany wielkoci wywietlanego parametru itd. 3.8 Menu drukarki Drukarka posiada menu, w którym uytkownik moe wybra tryb pracy, rodzaj raportu itp. Poniej przedstawiono funkcje drukarki dostpne z menu: 1. Raporty 1.1. Dobowy 1.2. Miesiczny 1.3. Okresowy 1.3.1. Wg dat (1. Pełny, 2. Podsumowanie) 1.3.2. Wg numerów (1. Pełny, 2. Podsumowanie) 1.4. Zmiany 1.5. Gotówki 1.6. Rozliczeniowy 1.7. Opisy 2. Akumulator 2.1. Rozładuj 2.2. Ładuj 2.3. Stan Menu wywołujemy klawiszem, poruszamy si po nim za pomoc klawiszy, wywietlan opcj (warto) zatwierdzamy klawiszem, wycofujemy si z wybranej (wywietlanej) opcji klawiszem. Na wywietlaczu zawsze widoczny jest tryb, który został wybrany oraz jedna z dostpnych opcji. Wicej szczegółów w poszczególnych rozdziałach opisujcych dany tryb pracy. 12 Aby przełczy drukark w tryb raportów naley nacisn przycisk na wywietlaczu pojawi si komunikat: 1.Raporty oraz 2. Akumulator. Za pomoc klawiszy strzałek wybieramy dan pozycj i zatwierdzamy klawiszem klawisza wycofujemy si do trybu sprzeday 3.10 Opcjonalne funkcje drukarki fiskalnej VEGA MOBIL 13. Za pomoc Drukarka VEGA MOBIL posiada moliwo współpracy z szuflad na pienidze. Do podłczenia szuflady słuy gniazdo RJ45 (RS232) znajdujce si w lewej ciance drukarki. Konieczne jest zastosowanie specjalnej szuflady aktywnej bdcej w ofercie producenta drukarki. 3.11 Obsługa akumulatorów NiCd Urzdzenie pracujce wyłcznie z zasilacza sieciowego nie bdzie korzystało z akumulatorów wewntrznych (jedynym wyjtkiem mog by awarie zasilania), jednak w okresie eksploatacji bdzie dochodziło z czasem do samorozładowania akumulatorów. Niski stan baterii (poniej 50%) zostanie wykryty i nastpi samoczynnie uruchomiony proces doładowania. Stan taki moe si zdarza co ok. 2 miesice. Na wywietlaczu kasy, zamiast aktualnej daty i godziny, po naciniciu klawisza pokazywana jest informacja o sposobie pracy kasy: z akumulatora wewntrznego (znaczek BAT) lub z zasilania zewntrznego i ładowania baterii wewntrznej (znaczek BAT). Obok w procentach wywietlona jest informacja o stanie naładowania baterii wewntrznej. W menu AKUMULATOR dostpne s dwie funkcje: Rozładuj Ładuj Stan Prosz zapozna si z poniszymi wskazówkami dotyczcymi obsługi akumulatora wewntrznego typu NiCd i uywa w/w funkcji cile z tymi zaleceniami. Kasa fiskalna VEGA MOBIL przystosowana jest do zasilania awaryjnego za porednictwem akumulatorów NiCd 6V/940mAh, lub NiMh 6V 1500 mah. Aby akumulatory zachowały długo dobre parametry naley stosowa si do poniszych zalece. Wane to jest szczególnie w sytuacji, w której czsto dochodzi do pracy bateryjnej urzdzenia. Ładowanie akumulatorów odbywa si jedynie w przypadku podłczenia zasilania zewntrznego i załczenia urzdzenia. Stan, w którym akumulatory bd ładowane widoczny jest poprzez pojawienie si komunikatu BAT XX% (XX stan naładowania akumulatora w procentach). Kasa kontroluje stan zuycia energii z akumulatorów i automatycznie załczy proces ładowania w przypadku, gdy stan naładowania baterii
spadnie poniej 50%, oraz gdy podłczone bdzie do gniazda zewntrzne zasilanie. Istnieje take moliwo wczeniejszego, rcznego załczenia cyklu ładowania. W przypadku takim naley wybra z menu kasy ŁADOWANIE, nie zaleca si tego czyni zbyt czsto ze wzgl. na moliwo powstawania efektu pamiciowego. Pojemno akumulatorów NiCd jest w duym stopniu zalena od temperatury. Przy temperaturach poniej 0 o C pojemno zmniejsza si i powoduje skrócenie czasu pracy urzdzenia w trybie bateryjnym. Podstawowe zalecenia uytkowania akumulatorów NiCd. 1. Najlepiej uruchamia cykl ładowania dopiero po pełnym rozładowaniu, czyli po ukazaniu si na wywietlaczu komunikatu NAŁADUJ AKUMULATOR lub AKUMULATOR ROZŁADOWANY. 2. W przypadku, gdy zachodzi konieczno czstego doładowywania zaleca si wstpnie rozładowa akumulatory poprzez uruchomienie procesu z menu kasy ROZŁADOWANIE AKUMULATORA. 3. Ładowa baterie pełnym cyklem, czyli do momentu a kasa sama ładowanie wyłczy. Czste cykle niepełnego ładowania lub rozładowania bd powodowa powstawanie tzw. efektu pamiciowego skutkujcego obnieniem pojemnoci akumulatorów. Uwaga!!! Podczas pracy drukarki z baterii (odłczony zasilacz, uszkodzony zasilacz, brak napicia w sieci) drukarka sygnalizuje trzema sygnałami dwikowymi oraz komunikatem na wywietlaczu PRACA Z BATERII. Sygnał dwikowy powtarzany jest co 30 sekund. Podczas wywietlania tego komunikatu mona normalnie prowadzi sprzeda, bez koniecznoci kasowania tego komunikatu. Włczy/wyłczy ten komunikat mona w trybie Administracyjnym (opis w rozdziale 4 niniejszej instrukcji) 4. Tryb Administracyjny UWAGA!!! Informacje zawarte w tym rozdziale podane s tylko informacyjnie! Zaleca si, aby konfiguracji opisanych funkcji dokonywał przeszkolony serwisant!!! Drukarka, oprócz standardowego trybu pracy, posiada tryb Administracyjny, w którym moliwe jest dokonanie konfiguracji parametrów pracy drukarki oraz udostpnione s narzdzia diagnostyczne. Dostp do menu administracyjnego jest moliwy po uruchomieniu drukarki poprzez równoczesne nacinicie kombinacji klawiszy. Menu administracyjne ma przedstawiony poniej układ. Symbol (*) oznacza wartoci ustawione domylnie i zalecane przez producenta. Dokonanie zerowania drukarki powoduje przestawienie parametrów konfigurowalnych na wartoci domylne. MENU ADMIN 1. Konfiguracja 1.1 Energia 1.1.1. Autowyłczanie Po [s] 120 1.1.2. Autowygaszanie Po [s] 010 1.1.3. Typ akumulatora (*) NiCd940mAh ( ) NiMH1500mAh 1.2. Komunikacja 1.2.1. Kontrola komunikacji (* ) XONXOFF+RTS CTS ( ) RTS CTS ( ) XONOFF ( ) Brak 1.2.2. Protokół komunikacji ( ) OPTIMUS (*) POSNET 1.3. Zgodno 1.3.1. Linie dod. Paragonu ( *)Brak ( )Stałe ( )Predefiniowane 1.3.2. ródło linii dodatkowych (* ) Stopka ( ) Nagłówek 1.3.3. Linia nr systemowy paragonu (wybór linii) 1.3.4. Nazwa odsyłana (* )VEGA MOBIL ( )VIVO ( ) VENTO ( ) WIKING ( )POSNET 1.3.5. Nr Unikatowy odsyłany (* )XXX ######## ( )XX ######## 1.4. Opcje 1.4.1. Wywietlania ( ) Stan zasilania (*) Suma na w.kl. 1.4.2. Urzdzenia (*) Kopia RAM 14 15
2. Funkcje 2.1. Ustaw zegar 2.2. Zamknicie 2.3. Zeruj RAM 3. Testy funkcje serwisowe 4. Informacje. 4.1. Wersja 4.2. Pami fiskalna 4.2.1. UN ACM12345678 4.2.2. NIP 123-45-67-890 4.2.3. Fiskalna: TAK / NIE 4.2.4. Zapis: 03-03-2004 4.2.5. Zapisanych xxx 4.2.6. Wolnych xxx 4.2.7. Zerowa xxx 4.2.8. Zmian PTU xx 4.3. Baza towarowa 4.3.1. Pojemno: xxxxx 4.3.2. Rekordów: xxxx 4.4. Pomiary 4.4.1. Zasilanie xx,x V 4.4.2. Akumulator xx,x V 4.4.3. Bateria x,x V Krótki opis niektórych funkcji: 1. Konfiguracja: Energia Autowyłczanie: ustawienie w sekundach czasu automatycznego wyłczenia si drukarki, gdy jest nieuywana. Energia Autowygaszanie: ustawienie w sekundach czasu automatycznego wygaszenia podwietlenia wywietlaczy LCD (w przypadku, gdy zamontowany jest wywietlacz z podwietleniem). Energia Typ akumulatora: Wybór rodzaju zastosowanych akumulatorów: Komunikacja Kontrola komunikacji: wybór rodzaju sterowania przepływem w komunikacji szeregowej drukarki: Komunikacja Protokół komunikacji: wybór typu protokołu. Zgodno: Ustawienia pomocnicze w celu dopasowania do starszych wersji aplikacji wysyłajcych dane linii dodatkowych. Ze wzgl. na obostrzenia nowego procesu homologacyjnego nie jest moliwe przesyłanie w dodatkowych liniach paragonu dowolnych zmiennych tekstów. Zgodno-Linie dod. Paragonu: Drukarka umoliwia trzy tryby reagowania na otrzymanie dodatkowych linii: Brak ignorowanie linii dodatkowych; Stałe stały tekst linii dodatkowych zapamitany z pierwszego w danym dniu paragonu sprzeday. Jest on traktowany jako tekst ZADEKLAROWANY. Jeeli w kolejnych paragonach drukarka bdzie otrzymywała identyczny bdzie go drukowa pod paragonem. Tre tekstu ZADEKLAROWANEGO zostanie wyszczególniona na raporcie dobowym. W przypadku, gdy w kolejnych wystawianych paragonach tre tekstu nie bdzie si zgadzała z ZADEKLAROWANYM, tre taka bdzie ignorowana i nie zostanie wydrukowana; Predefiniowane opcja nieaktywna. 16 Zgodno - ródło linii dodatkowych - Linie dodatkowe drukowane pod paragonem bd pobierane z otrzymywanych dodatkowych linii stopki lub dodatkowych linii nagłówka (nagłówek i stopka wg starszych protokołów komunikacji). Zgodno Linia nr systemowy paragonu: W liniach dodatkowych paragonu moliwe jest wysyłanie modyfikowanego indywidualnie numeru (tzw. Nr systemowy), który moe by numerem faktury, zlecenia, etc. Opcja ta okrela czy drukarka ma odczytywa i drukowa w dodatkowych liniach modyfikowany numer systemowy oraz okrela, która z linii numer systemowy zawiera. Zgodno Nazwa odsyłana: Moliwo konfiguracji drukarki dla aplikacji okrelajcych typ protokołu komunikacji po odsyłanej nazwie urzdzenia. Zgodno Nr Unikatowy odsyłany. - W celu poprawnej pracy ze starszymi wersjami programów moliwe jest obcicie pierwszego znaku w odsyłanej informacji o numerze unikatowym drukarki: 3 litery + 8cyfr format pełny, 2 litery + 8 cyfr format z obcita pierwsz liter. Opcje Wywietlania Stan zasilania Po włczeniu opcji drukarka podczas pracy z baterii wewntrznej (brak zasilania zewntrznego) bdzie sygnałem dwikowym i komunikatem informowa obsług o pracy z baterii Opcje Wywietlania Suma na wyw. kl. ustawienie (*) powoduje, e w trakcie sprzeday na wywietlaczu klienta na bieco zliczana jest suma wszystkich pozycji sprzeday. Wyłczenie tej opcji powoduje wywietlanie wartoci ostatniej pozycji z paragonu. Opcje Urzdzenia Kopia RAM ustawienie (*) powoduje przechowywanie kopii pamici RAM w EEPROM. W przypadku wykrycia błdu w pamici RAM przywracana jest kopia z EEPROM (pod warunkiem, e kopia równie nie jest uszkodzona). 2. Funkcje: Funkcje Ustaw zegar: ustawianie zegara systemowego drukarki Funkcje Zamknicie zakoczenie trybu fiskalnego, przejcie w tryb tylko do odczytu. UWAGA! Procedura ta powoduje zakoczenie działalnoci na obecnej pamici fiskalnej. Ponowna praca fiskalna na tym urzdzeniu wymaga bdzie wymiany pamici fiskalnej. Funkcja dostpna tylko dla serwisu! Funkcje Zeruj RAM: Zerowanie pamici RAM drukarki. Aktywne tylko w trybie niefiskalnym urzdzenia 3.Testy funkcje serwisowe. 4.Informacje: Informacje - Wersja - Informacja dotyczca wersji oprogramowania drukarki. Informacje - Pami fiskalna Informacja dotyczca zapisów w pamici fiskalnej. Informacje - Baza towarowa - Informacja dotyczca bazy towarowej. Informacje - Pomiary -wartoci napi: zasilania, akumulatora, baterii podtrzymujcej RAM UWAGA!!! Informacje zawarte w tym rozdziale podane s tylko informacyjnie! Zaleca si, aby konfiguracji opisanych funkcji dokonywał przeszkolony serwisant!!! 17
5. Przygotowanie do pracy przesun papier pod czujnikiem papieru wyprowadzajc go po jego drugiej stronie 5.1 Zawarto opakowania W skład opakowania wchodzi: drukarka; papier (dwie rolki); o rolek papieru (plastikowa); szpula zwijacza kopii paragonu instrukcja obsługi; ksika serwisowa drukarki (z naniesionym numerem unikatowym drukarki); karta gwarancyjna; karta zawiadomienia o miejscu instalacji; przewód komunikacyjny RS232C VEGA MOBIL - PC z papieru wykona ptl (jak na rysunku poniej), wprowadzi koniec papieru do szczeliny wejcia papieru w mechanizmie drukujcym. 5.2 Zakładanie i wymiana papieru W wyposaeniu dostarczanym wraz z drukark VEGA MOBIL znajduj si dwie rolki papieru, który przed rozpoczciem pracy naley w odpowiedni sposób zało- y. Z uwagi na to, i czynno wymiany papieru jest jedn z najczstszych operacji wykonywanych podczas obsługi drukarki, która wykonana niedokładnie moe by przyczyn nieprawidłowej pracy urzdzenia, wskazane jest, aby uytkownik dokładnie zapoznał si ze sposobem zakładania nowych rolek papieru. Papier w drukarce fiskalnej VEGA MOBIL zuywany jest całkowicie, zblianie si do koca rolki papieru sygnalizowane jest kolorowym paskiem na papierze, natomiast jego koniec sygnalizowany jest komunikatem: BRAK PAPIERU na wywietlaczu obsługi. W celu wymiany papieru na nowy naley: zdj szpule nawijajc kopie, odwin nawinity na niej papier, wycign resztki papieru i usun z łoa drukarki pozostał po starym papierze rolk, na której zwinity był papier przygotowa nowe rolki poprzez odwinicie papieru, pocztek odwinitego papieru wyrówna za pomoc noyczek lub poprzez jego zagicie wprowadzi tam papieru lewej stacji (oryginał) pod prowadnic papieru przy pomocy klawisza przeprowadzi papier pod gumow rolk mechanizmu drukujcego, wysun papier po stronie wyjcia z mechanizmu likwidujc ptl wprowadzi tam papieru prawej stacji (kopii) pod prowadnic papieru; w celu ułatwienia manipulowania rolkami, umieci je poza pojemnikiem (na powierzchni osłony wywietlacza w pokrywie); 18 19
z papieru wykona ptl (jak na rysunku poniej), wprowadzi koniec papieru do szczeliny wejcia papieru w mechanizmie drukujcym; prawy pasek papieru załoy na szpul nawijajc kopi (jedno z kół szpuli nawijacza mona zdemontowa, w celu łatwiejszego załoenia papieru); za pomoc klawisza przesun papier pod gumow rolk mechanizmu a do jego pokazania si po stronie wyjcia; szpul umieci na prowadnicach, odpowiednio ustawiajc szpul na omioktnym napdzie szpuli; do obu rolek papieru wprowadzi plastikow ok, rolki wraz z ok osadzi w wyprofilowanych do tego celu miejscach; naciskajc klawisz sprawdzi poprawno obiegu papieru w drukarce; zamkn pokryw drukarki wyprowadzajc tam oryginału wydruku (lew) na zewntrz; skasowa komunikat BRAK PAPIERU przyciskiem 5.3 Połczenie drukarki z komputerem przyciskiem odwin dłuszy kawałek papieru (kilkanacie cm); 20 Połczenie drukarki VEGA MOBIL z komputerem daje moliwo zafiskalizowania niefiskalnych punktów sprzeday opartych na komputerze i oprogramowaniu realizujcym sprzeda. Połczenie drukarki z komputerem jest czynnoci mało skomplikowan. Polega ono na odpowiednim sprztowym i programowym skonfigurowaniu systemu. Konfiguracja sprztowa polega na połczeniu komputera i drukarki za pomoc specjalnego przewodu poprzez złcze RS232C. Mona przystpi do tej czynnoci tylko wtedy, gdy zasilanie tak komputera jak i drukarki jest odłczone. 21
Sposób podłczania przewodu komunikacyjnego do drukarki VEGA MOBIL przedstawiono na poniszych zdjciach z opisem. tacja dostpna jest u producenta drukarki oraz na stronie internetowej producenta: www.novitus.pl A B A przewód komunikacyjny zakoczony złczem RJ4/4 naley wsun do gniazda a do usłyszenia odgłosu zadziałania zatrzasku B nastpnie delikatnie pocign, a do odczucia oporu zatrzasku. Wtedy jest pewno, e przewód nie rozłczy si podczas działania drukarki. Po dokonaniu czynnoci konfiguracyjnych drukarka w zalenoci od potrzeb, moe pracowa w trybie treningowym lub moe zosta zafiskalizowania przez autoryzowany serwis. W przypadku koniecznoci odłczenia drukarki od komputera naley postpowa zgodnie z poniszymi wskazówkami: A Delikatnie pocign przewód w kierunku wyjmowania (do tyłu); B Nacisn przycisk zwalniajcy zaczep złcza; C Pocign przewód do tyłu a do całkowitego wyjcia wtyku ze złcza Konfiguracja programowa polega na odpowiednim ustawieniu oprogramowania komputerowego, realizujcego odpowiednie sterowanie drukark. W konsekwencji wystawienie paragonu w programie bdzie równoznaczne z jego wydrukiem na drukarce. Program musi posiada moliwo wyboru współpracy z drukark fiskaln VEGA MOBIL. Poniewa drukarka VEGA MOBIL realizuje identyczny protokół komunikacyjny pomidzy komputerem i drukark fiskaln jak inne modele drukarek OTPIMUS IC: WIKING, VENTO, VIVO, mona - w przypadku braku opcji VEGA MOBIL - jako drukark współpracujc wybra drukark WIKING, VENTO lub VIVO. Naley pamita, e w zwizku ze zmian przepisów dotyczcych urzdze fiskalnych (Rozporzdzenie Ministra Finansów z dnia 23 grudnia 1999 roku w sprawie kryteriów i warunków technicznych, którym musz odpowiada kasy rejestrujce, opublikowane w Dzienniku Ustaw nr 109, poz. 1249 z dnia 29 grudnia 1999 r.) do działania urzdze fiskalnych wprowadzono pewne obostrzenia, dodatkowe funkcje, które maj swoje odzwierciedlenie w protokole transmisji pomidzy komputerem a drukark fiskaln. Dlatego wybierajc protokół komunikacyjny drukarki WIKING naley zwróci uwag, czy protokół ten przewidziany jest do drukarki WIKING posiadajcej homologacj na rok 2001! Jeeli wybrany zostanie protokół dla starszych typów drukarek (z homologacj sprzed roku 2001) praca z drukark www.novitus.pl nie bdzie moliwa! Kady program sprzeday mona w szybki sposób przystosowa do komunikacji z drukark VEGA MOBIL. Stosowne narzdzia dla programistów oraz dokumen- 22 23
6. Sprzeda oraz wykonywanie raportów 6.1 Sprzeda przy uyciu drukarki fiskalnej VEGA MOBIL Sprzeda przy uyciu drukarki fiskalnej VEGA MOBIL jest moliwa tylko po podłczeniu jej do komputera z programem do prowadzenia sprzeday. W trybie sprzeday na wywietlaczu operatora drukarki VEGA MOBIL widnieje aktualna data, godzina, oraz napis: SUMA:... 0,00. Jeli drukarka znajduje si w stanie błdu - np. brak papieru - (komunikat o błdzie na wywietlaczu obsługi), naley usun przyczyn błdu i klawiszem lub przywróci do trybu poprawnej pracy. Jeli drukarka znajduje si w trybie raportów, naley klawiszem wycofa si z trybu raportów, wybierajc tryb sprzeday. Sprzeda polega na przesyłaniu z programu komputerowego paragonów zawierajcych poszczególne pozycje sprzeday, sprzeday lub przyj opakowa zwrotnych, potwierdzenia przyjcia płatnoci (gotówk, kart płatnicz, czekiem, bonem, itp.) Wystawianie paragonów moe si odbywa w trybie ON-LINE (kada pozycja zarejestrowana do sprzeday przez program komputerowy natychmiast wysyłana jest do drukarki i drukowana na paragonie), lub w trybie OFF-LINE (po wystawieniu i zatwierdzeniu całego paragonu w programie komputerowym, jest on w całoci przesyłany i drukowany na drukarce fiskalnej). 6.2 RAPORTY: Raport fiskalny dobowy. Na wywietlaczu pojawi si komunikat: 1. Raporty naley potwierdzi klawiszem Jeeli chcemy wykona raport fiskalny dobowy, naley nacisn przycisk. W trybie raportów dostpne jest menu z opcjami: 1. Raporty 1.1. Dobowy 1.2. Miesiczny 1.3. Okresowy 1.4. Zmiany 1.5. Gotówki 1.6. Rozliczeniowy 1.7. Opisy Za pomoc klawiszy oraz, pozycj 1.1. Dobowy i zatwierdzamy klawiszem. Nastpi pytanie o poprawno daty. Jeli wywietlona data jest poprawna naley zatwierdzi j klawiszem. Nastpi wydruk raportu dobowego fiskalnego. Jeli data pokazana przez drukark bdzie nieprawidłowa, naley nacisn przycisk i niezwłocznie powiadomi serwis o zaistniałej sytuacji. Wydrukowanie raportu z niewłaciw dat spowoduje błdne wpisanie rekordu do pamici fiskalnej, a tym samym uszkodzenie tej pamici i konieczno jej wymiany na now na koszt uytkownika. Nie zaleca si wykonywania wicej ni jednego raportu dobowego w jednym dniu. Zmniejsza to ywotno pamici fiskalnej. Jeli zachodzi potrzeba ponownego wykonania raportu dobowego o tej samej dacie, drukarka zada dodatkowego potwierdzenia wywietlajc komunikat: Kolejny raport o tej samej dacie? - akceptujemy, - rezygnujemy. Jeeli po wykonaniu ostatniego raportu dobowego nie został sprzedany aden artykuł, na wywietlaczu pojawi si komunikat: Brak sprzeday, Drukowa raport? Jeli potwierdzimy klawiszem zostanie wydrukowany raport fiskalny z zerowymi wartociami. Przykładowy wygld raportu dobowego przedstawiono w rozdziale 7.4. 6.3 RAPORTY: Raport fiskalny miesiczny Raport miesiczny wykonywany jest w identyczny sposób jak raport okresowy, jednak jako zakres raportu mona poda tylko rok i miesic, za jaki raport ma by wykonany. Raport miesiczny jest wydrukiem fiskalnym - posiada pełne oznaczenia fiskalne (deskryptor: FISKANY, logo PL, oraz cały numer unikatowy). Raport ten mona wykonywa wielokrotnie, za dowolny okres pracy drukarki fiskalnej. UWAGA! Raport miesiczny mona wykona tylko za zakoczony miesic!!! Aby wykona raport miesiczny, naley klawiszem wej do menu drukarki, za pomoc klawiszy strzałek wybra pozycj: 1. Raporty 1.2. Miesiczny i nacisn klawisz. Na wywietlaczu pojawi si pytanie o rok i miesic, za jaki kasa ma wykona raport. Pod jedn z cyfr widoczny jest migajcy kursor. Za pomoc klawiszy poruszamy si midzy cyframi na wywietlaczu, natomiast klawiszami moemy zwikszamy / zmniejszamy dan cyfr. Właciwie ustawiony rok i miesic zatwierdzamy klawiszem. Po zatwierdzeniu wydrukowany 24 25
zostanie raport miesiczny. Jeli w wybranym miesicu nie ma zarejestrowanych w pamici fiskalnej adnych raportów dobowych, lub miesic nie jest zakoczony, drukarka poinformuje o tym właciwym komunikatem. 6.4 RAPORTY: Raport Okresowy Nastpnym raportem wykonywanym przez drukark w trybie fiskalnym jest raport okresowy. Jest to wydruk niezbdny dla kontroli poprawnoci pracy podatnika. Raport okresowy moe by wykonywany według dwóch kryteriów: data raportu dobowego lub numer raportu dobowego. Widoczne jest to w menu raportu okresowego: 1. Raporty 1.3. Okresowy 1.3.1. Wg dat 1.3.2. Wg numerów Naley nacisn klawisz, za pomoc strzałek wybra tryb raportów i zatwierdzi klawiszem. Nastpnie wybra rodzaj raportu: raport okresowy i zatwierdzi klawiszem OK. Nastpi pytanie o sposób podania zakresu wykonywanego raportu: wg dat, czy wg numerów. Za pomoc klawiszy strzałek naley wybra preferowany sposób podania zakresu i zatwierdzi klawiszem. Na wywietlaczu pojawi si pytanie o dat / numer pocztkowy (od:). Pod jedn z cyfr widoczny jest migajcy kursor. Za pomoc klawiszy poruszamy si midzy cyframi na wywietlaczu, natomiast klawiszami moemy zwikszamy / zmniejszamy dan cyfr. Właciwie ustawion dat / numer pocztkowy zatwierdzamy klawiszem. Na wywietlaczu pojawi si pytanie o dat / numer kocowy raportu okresowego. W identyczny sposób naley ustawi dat / numer kocowy. Sugerowan dat / numerem kocowym jest data / numer ostatniego zapisu do pamici fiskalnej. Po ustawieniu i zatwierdzeniu klawiszem. Pojawi si pytanie o rodzaj wydruku: 1. Pełny 2. Podsumowanie Za pomoc klawiszy naley wybra preferowany sposób wydruku. Po wybraniu i zatwierdzeniu klawiszem nastpi wydruk raportu. Naley pamita, e raport okresowy wykonany jako pełny posiada pełne oznaczenia fiskalne (deskryptor: FISKANY, logo PL, oraz cały numer unikatowy). Raport ten mona wykonywa wielokrotnie, za dowolny okres pracy drukarki fiskalnej. Raport okresowy mona wykona równie z komputera (np. z programu serwisowego do drukarek fiskalnych, dostpnego u serwisantów oraz na stronie internetowej www.novitus.pl. Program ten udostpniany jest nieodpłatnie! 26 6.5 RAPORTY: Raport zmiany Raport zmiany jest zestawieniem obrotów kasjera, który aktualnie jest zarejestrowany na drukarce. Rejestracji (zalogowania) kasjera mona dokona z programu komputerowego sterujcego drukark. Jeeli kasjer nie jest aktualnie zarejestrowany, nie ma moliwoci wykonania raportu. Aby wykona raport naley klawiszem wej do menu drukarki, za pomoc klawiszy strzałek wybra pozycj: 1. Raporty 1.4. Zmiany i nacisn klawisz 6.6 RAPORTY: Raport gotówki. Raport zostanie wydrukowany. Raport gotówki jest zestawieniem gotówki zarejestrowanej podczas sprzeday w drukarce, obejmuje ewentualne wpłaty i wypłaty. Aby wykona raport naley klawiszem wej do menu drukarki, za pomoc klawiszy strzałek wybra pozycj: 1. Raporty 1.5. Gotówki i nacisn klawisz. Raport zostanie wydrukowany. 6.7 RAPORTY: Raport rozliczeniowy Raport rozliczeniowy jest raportem koczcym działalno drukarki w trybie fiskalnym, przestawiajc j w tryb: TYLKO DO ODCZYTU! Wykonanie tego raportu zabezpieczone jest przed przypadkowym wykonaniem (dostpne tylko dla serwisu). Pierwsze wykonanie raportu rozliczeniowego powoduje zamknicie pamici fiskalnej specjalnym raportem dobowym i przestawienie jej w tryb tylko odczyt. Po wykonaniu takiej operacji nie ma moliwoci rejestracji sprzeday za pomoc tej drukarki. Raport ten, posiadajcy pełne oznaczenia fiskalne słuy do rozliczenia podatku midzy uytkownikiem drukarki a urzdem skarbowym z okresu działania drukarki fiskalnej. Raport rozliczeniowy jest raportem fiskalnym, posiada pełne oznaczenia fiskalne (deskryptor: FISKANY, logo PL, oraz cały numer unikatowy). Raport rozliczeniowy, po zakoczeniu pamici fiskalnej (przestawieniu jej w stan tylko odczyt ) mona wykonywa wielokrotnie, za dowolny okres pracy drukarki fiskalnej. 6.8 RAPORTY: Raport opisów stałych Raport opisów stałych jest raportem producenta i słuy do wydruku opisów na stałe zapisanych w programie pracy drukarki fiskalnej. 27
7. Przykładowe wydruki z drukarki VEGA MOBIL 7.1 Paragon fiskalny Przykład paragony fiskalnego z drukarki VEGA MOBIL wraz z opakowaniami zwrotnymi Nagłówek (max 6 linii) NIP uytkownika drukarki fiskalnej Data wydruku, numer kolejny wydruku Tytuł wydruku paragon fiskalny Nazwa towaru Ilo * cena jednostkowa, warto towaru, stawka PTU Nazwa towaru Ilo * cena jednostkowa, warto towaru, stawka PTU Warto sprzeday w stawce A Wysoko stawki A, warto podatku A Warto sprzeday w stawce B Wysoko stawki B, warto podatku B Suma podatku Suma do zapłaty (dla towarów na paragonie) Nr wydruku fiskal., nr kasjera, godzina zakoczenia transakcji Logo fiskalne, numer unikatowy drukarki Tytuł wydruku (rozliczenie opakowa zwrotnych) Nr opak, ilo szt. (sprzedanych) * cena jednostkowa warto Nr opak, ilo szt. (przyjtych) * cena jednostkowa warto Do zapłaty (za paragon fiskalny oraz opakowania) Gotówka otrzymana od klienta Reszta do wydania klientowi Przykład paragonu anulowanego: Nagłówek (max 6 linii) NIP uytkownika Data wydruku, numer kolejny wydruku Tytuł wydruku paragon fiskalny Nazwa towaru ilo * cena jednostkowa, Warto towaru, stawka PTU Informacja o anulowaniu paragonu Nr kasjera, nazwa, godzina wydruku Czciowy numer unikatowy (bez liter) Przykład paragonu fiskalnego z pozycj wystornowan (usunit): Nagłówek (max 6 linii) NIP uytkownika drukarki fiskalnej Data wydruku, numer kolejny wydruku Tytuł wydruku paragon fiskalny Nazwa towaru Ilo * cena jednostkowa, Warto towaru, stawka PTU Nazwa tow, ilo * cena jedn, Warto tow, stawka PTU Informacja o stronowaniu artykułu Nazwa towaru, ilo * cena jedn, - warto, stawka PTU - Wart. sprz. w st B, Wysoko stawki B, warto podatku B Suma podatku Suma do zapłaty (dla towarów na paragonie) Nr wydruku fisk. Nr kasjera, godzina zakocz transakcji Logo fiskalne, numer unikatowy drukarki Suma do zapłaty Gotówka otrzymana od klienta Reszta do wydania klientowi 28 29
7.2 Potwierdzenie wpłaty / wypłaty Przykład potwierdzenia dokonania wpłaty gotówki: Nagłówek (max 6 linii) NIP uytkownika Data wydruku, numer kolejny wydruku Informacja, e wydruk nie jest dokumentem fiskalnym Tytuł wydruku pokwitowanie wpłaty Wysoko wpłaty Informacja, e wydruk nie jest dokumentem fiskalnym nr i nazwa kasjera, godzina wydruku Czciowy numer unikatowy (bez liter) Przykład potwierdzenia dokonania wypłaty gotówki: Nagłówek (max 7 linii) NIP uytkownika Data wydruku, numer kolejny wydruku Informacja, e wydruk nie jest dokumentem fiskalnym Tytuł wydruku pokwitowanie wypłaty Wysoko wypłaty Informacja, e wydruk nie jest dokumentem fiskalnym Godzina wydruku Czciowy numer unikatowy (bez liter) 7.3 Raport zmianowy Przykład raportu zmiany (kasjera): Nagłówek (max 6 linii) NIP uytkownika Data wydruku, numer kolejny wydruku Informacja, e wydruk nie jest dokumentem fiskalnym Tytuł wydruku pokwitowanie wpłaty Zmiana Nazwa kasjera Numer kasy Warto sprzeday Wysoko wpłat Opakowania sprzedane Wysoko wypłat Opakowania przyjte Stan kasy (rodków płatniczych) Ilo paragonów fiskalnych Ilo paragonów anulowanych Ilo pozycji stornowanych Data i godzina rozpoczcia zmiany Data i godzina zakoczenia zmiany Informacja, e wydruk nie jest dokumentem fiskalnym Godzina wydruku Czciowy numer unikatowy (bez liter) 30 31
7.4 Raport fiskalny dobowy Przykład raportu dobowego fiskalnego: 7.5 Raport okresowy Przykład raportu okresowego pełnego obejmujcego dwa raporty dobowe Nagłówek (max 6 linii) NIP uytkownika drukarki fiskalnej Data wydruku, numer kolejny wydruku Tytuł wydruku raport fiskalny dobowy Wartoci zaprogramowanych stawek PTU Litera G towary zwolnione z podatku Data, numer raportu fiskalnego dobowego Warto sprzeday w stawce A (netto) Warto sprzeday w stawce B (netto) Warto sprzeday w stawce C (netto) Warto sprzeday w stawce D (netto) Warto sprzeday zwolnionej z podatku Kwota podatku w stawce A Kwota podatku w stawce B Kwota podatku w stawce D Suma łczna podatku we wszystkich stawkach PTU Łczna naleno ze sprzeday (brutto) Ilo paragonów fisk. od ostatniego raportu dobowego Warto paragonów anulowanych Ilo paragonów anulowanych Ilo zmian w bazie towarowej (rejestr. nowych towarów) Informacja zerowaniu Data zerowania Numer zerowania Rodzaj zerowania Ilo pozycji (linii) na raporcie (liczona od poz PTU A) Godzina wydruku Nagłówek (max 6 linii) NIP uytkownika drukarki fiskalnej Data wydruku, numer kolejny wydruku Tytuł wydruku raport fiskalny okresowy Zakres: od... do... rap. dob. (wg numerów lub wg dat) Zakres, jaki raport obejmuje Daty Numery raportów Data wykonania raportu Wartoci zaprogramowanych stawek PTU Litera G towary zwolnione z podatku Data Numer raportu fiskalnego dobowego Warto sprzeday w stawce A (netto) Warto sprzeday w stawce B (netto) Warto sprzeday w stawce C (netto) Warto sprzeday w stawce D (netto) Warto sprzeday zwolnionej z podatku Kwota podatku w stawce A Kwota podatku w stawce B Kwota podatku w stawce D Suma łczna podatku we wszystkich stawkach PTU Łczna naleno ze sprzeday (brutto) Ilo paragonów fisk. od poprzedniego rap. dobowego Cig dalszy na nastpnej stronie... Logo fiskalne, numer uniakatowy (trzy litery, osiem cyfr) 32 33
Raport okresowy pełny (cd. z poprzedniej strony) Raport okresowy za okres jak poprzednio, wykonany jako podsumowanie: Ilo pozycji (linii) na raporcie (liczona od poz Sp.Op. A) Data Numer raportu fiskalnego dobowego Warto sprzeday w stawce A (netto) Warto sprzeday w stawce B (netto) Warto sprzeday w stawce C (netto) Warto sprzeday w stawce D (netto) Warto sprzeday zwolnionej z podatku Kwota podatku w stawce A Kwota podatku w stawce B Kwota podatku w stawce D Suma łczna podatku we wszystkich stawkach PTU Łczna naleno ze sprzeday (brutto) Ilo paragonów fisk. od poprzedniego rap. dobowego Ilo pozycji (linii) na raporcie (liczona od poz Sp.Op. A) Podsumowanie wydrukowanych raportów (łczny raport) Zakres, za jaki wykonywano raport okresowy (daty) Zakres, za jaki wykonywano raport okresowy (numery) Łczna warto sprzeday w stawce A (netto) Łczna warto sprzeday w stawce B (netto) Łczna warto sprzeday w stawce C (netto) Łczna warto sprzeday w stawce D (netto) Łczna warto sprzeday zwolnionej z podatku Łczna kwota podatku w stawce A Łczna kwota podatku w stawce B Łczna kwota podatku w stawce D Suma łczna podatku we wszystkich stawkach PTU Nagłówek (max 6 linii) NIP uytkownika drukarki fiskalnej Data wydruku, numer kolejny wydruku Informacja, e wydruk nie jest dokumentem fiskalnym Tytuł wydruku łczny raport okresowy (skrócony) Zakres dat, które raport obejmuje Zakres numerów, które raport obejmuje Łczna warto sprzeday w stawce A (netto) Łczna warto sprzeday w stawce B (netto) Łczna warto sprzeday w stawce C (netto) Łczna warto sprzeday w stawce D (netto) Łczna warto sprzeday zwolnionej z podatku Łczna kwota podatku w stawce A Łczna kwota podatku w stawce B Łczna kwota podatku w stawce D Suma łczna podatku we wszystkich stawkach PTU Łczna naleno ze sprzeday (brutto) w w/w okresie Ilo paragonów fisk. w w/w okresie Informacja, e wydruk nie jest dokumentem fiskalnym Nr kasjera, nazwa, godzina wydruku Czciowy numer unikatowy (bez liter) Łczna naleno ze sprzeday (brutto) w w/w okresie Ilo paragonów fisk. w w/w okresie Nr kasjera, nazwa, godzina wydruku Logo fiskalne, numer unikatowy (trzy litery, osiem cyfr) 34 35
8. Wykaz komunikatów Poniej przedstawiono komunikaty, jakie mog si pokaza na wywietlaczu obsługi drukarki oraz opisano sugerowane czynnoci do wykonania w przypadku ich wystpienia. Komunikaty Opis Ewentualne czynnoci. Błd transmisji Błd iloci parametrów Błd parametru Błd zegara Błd modułu fiskalnego Błd daty Niezerowe liczniki sprzeday. Błd operacji I/O Niedozwolona zmiana czasu Zła ilo stawek PTU Błd nagłówka Refiskalizacja niedozwolona Błd tekstu paragonu Zła suma kontrolna pakietu danych w transmisji. Błdne dane przesłane z aplikacji. 36 Sprawdzi czy nie ma usterki sprztowej połczenia (przewodu), sprawdzi dopasowanie prdkoci transmisji. Sprawdzi poprawno programu komputerowego (ustawienia, opcje, protokół). Błdne dane przesłane z aplikacji Program wysłał niedozwolon warto parametru. Sprawdzi poprawno wprowadzonych danych. Przekłamanie rejestru zegara czasu rzeczywistego. Błd zapisu lub weryfikacji pamici fiskalnej Została podana niepoprawna data. Czynno wymaga, aby liczniki sprzeday dziennej zostały wyzerowane. Ogólny błd zapisu/odczytu urzdze drukarki awaria sprztowa lub zakłócenie pracy. Zakres zmiany czasu wykracza poza ± 1godzin co jest dla uytkownika czynnoci niedozwolon. Ilo przesłanych stawek do zaprogramowania jest inna od zadeklarowanej lub jest równa 0. Przekłamanie tekstu nagłówka, za duo linii, etc.. Urzdzenie jest ju zafiskalizowane. Błd w liniach dodatkowych paragonu. Naley zaprogramowa poprawn dat i godzin. Moliwa awaria pamici fiskalnej lub układów zapis/odczyt na płycie elektroniki. Naley wykona raport dobowy lub zrezygnowa z czynnoci wymagajcej jego wykonania. Zmian wiksz ni ±1godz. mo- e dokona tylko serwisant uywajc przycisku serwisowego. Sprawdzi ustawienia w programie obsługujcym drukark. Naley zaprogramowa nagłówek. Nie mona przeprowadzi procesu fiskalizacji na urzdzeniu ju zafiskalizowanym Aplikacja wysłała niepoprawny format tekstu linii dodatkowych. Sprawdzi ustawienia w programie obsługujcym drukark. Komunikaty Opis Ewentualne czynnoci. Błd nazwy towarne znaki. Za krótka, za długa, niedozwolo- Błd iloci towaru Przekroczona maksymalna ilo towaru moliwa do sprzeday. Błd stawki PTU towaru Błd ceny towaru Błd wartoci towaru Wyłczony tryb transakcji Błd operacji STORNO Błd liczby linii paragonu Przepełnienie bufora wydruku Błd danych kasjera lub tekstu Błd kwoty WPŁATA Błd kwoty SU- MA lub RABAT Przepełnienie totalizera Brak paragonu do zakoczenia Błd kwoty WY- PŁATA Przepełnienie stanu gotówki Ujemny stan kasy wyzerowany Błd tekstu zmiany kasjera Podana stawka jest niezaprogramowana lub towar jest zablokowany do sprzeday. Drukarka otrzymała niepoprawny format lub warto ceny towaru. Niepoprawny format wartoci towaru lub ilo*cena warto Drukarka nie otrzymała rozkazu rozpoczcia transakcji. Przeprowadzone operacje (rabat, storno) spowodowały powstanie ujemnej wartoci. 37 Zmieni nazw towaru. Zmniejszy ilo lub rozbi ilo na dwie pozycje lub dwa paragony. Zaprogramowa właciwe stawki PTU. Sprawdzi ustawienia formatu ceny w aplikacji na komputerze. Sprawdzi ustawienia lub parametry w aplikacji na komputerze. Sprawdzi ustawienia, lub parametry w aplikacji na komputerze. Anulowa paragon. Niezgodna z zadeklarowan ilo Sprawdzi ustawienia, lub parametry w aplikacji na komputerze linii paragonu. Błd procesu drukowania. Zakłócenie pracy drukarki lub awa- drukarki. Moliwa moe by ko- Dokona wyłczenia i włczenia ria sprztowa. nieczno dokonania zerowania drukarki. Sprawdzi ustawienia, lub parametry w aplikacji na komputerze formalnie dane. Niepoprawna warto kwoty do wpłaty. Niepoprawna warto sumy sprzeday lub rabatu. Przepełnienie zakresu licznika sprzeday. Transakcja nie została rozpoczta Dokona najpierw wystawienia a drukarka otrzymała rozkaz zakoczenia transakcji. mkn pozycji sprzeday i dopiero za- transakcj. Niepoprawna warto kwoty do wypłaty. Licznik zliczajcy stan gotówki przekroczył dopuszcz. warto. Warto do wypłaty była wiksza ni stan gotówki. Warto ujemna jest niedopuszczalna wic drukarka ustawia warto 0. dane zmiany kasjera. Naley dokona wypłaty. Sprawdzi ustawienia, lub parametry w aplikacji na komputerze
Komunikaty Opis Ewentualne czynnoci. Błd kwoty lub tekstu Drukarka otrzymała błdne dane. Sprawdzi ustawienia, lub parametry w aplikacji na komputerze Sprzeda zerowa Drukarka nie zezwala na wykonanie raportu dobowego z zerowymi wartociami liczników sprzeday. Operacja anulowana Operacja anulowana została przerwana przez obsługujcego. Błd nazwy Ogólne przekłamanie nazwy. Błd symbolu PTU Niepoprawne dane symbolu stawki. Sprawdzi ustawienia lub parametry w aplikacji na komputerze Błd Numeru kasy Błd transakcji kart płatnicz. Błd Numeru kasjera Błd Numeru pararagonu Błd pola Kontrahent Błd pola Terminal Błd pola Nazwa Karty Błd pola Numer karty Błd pola Data miesic Błd pola Data rok Błd pola Kod Autoryzacji Błd pola Kwota dane. Błd transakcji kart płatnicz. dane. Błd transakcji kart płatnicz. dane. Błd transakcji kart płatnicz. dane. Błd transakcji kart płatnicz. dane. Błd transakcji kart płatnicz. dane. Błd transakcji kart płatnicz. dane. Błd transakcji kart płatnicz. dane. Błd transakcji kart płatnicz. dane. Błd transakcji kart płatnicz. dane. Błd transakcji kart płatnicz. dane. 38 Komunikaty Opis Ewentualne czynnoci. Błd inicjalizacji Błd pamici RAM Próba powtórnego zaprogramowania numeru unikatowego. Przekłamanie danych w pamici operacyjnej drukarki. 39 Drukarka bdzie zgłasza komunikat do momentu zatwierdzenia. Wtedy wykona zerowanie pamici RAM wraz odpowiednim wpisem do pamici fiskalnej. Paragon ju rozpoczty Próba powtórnego rozpoczcia transakcji. Brak numeru NIP Zaprogramowa numer NIP. Błd rabatu Podano rabat niepoprawny formalnie lub przekraczajcy zakres. Zmieni warto rabatu. Błd danych Tryb niefiskalny Brak zaprogramowanych stawek Koniec pamici fiskalnej Błd bazy PLU Wewntrzny błd programu, zakłócenie pracy, lub awaria sprztowa. Czynno dostpna tylko w trybie fiskalnym. Pami fiskalna została zapełniona. Przekłamanie obszaru pamici RAM w której mieci si baza informacji o towarach. Błd danych kasjera Przekłamanie danych kasjera. Błd stanu kasy Przekłamanie stanu kasy. Błd aktualizacji Wewntrzny błd programu, zakłócenie pracy, lub awaria danych sprz- Brak numeru unikatowego Brak pamici fiskalnej Brak drukarki Brak wywietlacza klienta Zmiana pamici fiskalnej towa. Moliwa awaria pamici fiskalnej. Moliwa awaria pamici fiskalnej. Nie podłczony mechanizm drukujcy lub awaria drukowania. Nie podłczony wywietlacz klienta lub awaria. Dokonano wymiany pamici fiskalnej. Operacja ta dostpna jest tylko u producenta. Moliwa konieczno wykonania zerowania drukarki. Zaprogramowa obowizujce stawki PTU. Naley wymieni pami fiskaln. Drukarka bdzie zgłasza komunikat do momentu zatwierdzenia. Wtedy wykona zerowanie pamici RAM wraz odpowiednim wpisem do pamici fiskalnej. Moliwa konieczno wykonania zerowania drukarki. Sprawdzi podłczenie pamici fiskalnej. Sprawdzi podłczenie pamici fiskalnej. Skontrolowa stan podłcze z mechanizmem drukujcym. Skontrolowa stan podłcze wywietlacza. Drukarka zostanie zablokowana. Konieczny kontakt z producentem.