Załącznik 1 Sylabus do przedmiotu Chirurgia i pielęgniarstwo chirurgiczne 1. Metryczka Nazwa Wydziału: Program kształcenia (Kierunek studiów, poziom i profil kształcenia, forma studiów Wydział Nauki o Zdrowiu Pielęgniarstwo, studia I stopnia, profil praktyczny, studia stacjonarne Rok akademicki: 2016/2017 Nazwa modułu/ przedmiotu: Chirurgia i pielęgniarstwo chirurgiczne Kod przedmiotu: Jednostki prowadzące kształcenie: Kierownik jednostki/jednostek: Rok studiów (rok, na którym realizowany jest przedmiot): Semestr studiów (semestr, na którym realizowany jest przedmiot): Typ modułu/przedmiotu (podstawowy, kierunkowy, fakultatywny): Katedrai i Klinika Chirurgii Ogólnej, Transplantacyjnej I Chorób Wątroby ul. Banacha Katedra i Klinika Chirurgii Ogólnej, Gastroenterologicznej i Onkologii ul. Banacha Klinika Chirurgii Ogólnej i Transplantacyjnej ul.nowogrodzka Katedra i Klinika Chirurgii Ogólnej, Naczyniowej i Transplantacyjnej ul. Banacha Zakład Pielęgniarstwa Chirurgicznego i Transplantacyjnego ul.oczki prof. dr hab. n. med. Piotr Małkowski II I kierunkowy prof. dr hab. n. med. Piotr Małkowski prof. dr hab. n. med. Rafał Paluszkiewicz Osoby prowadzące (imiona, nazwiska oraz stopnie naukowe wszystkich wykładowców prowadzących przedmiot): prof. dr hab. Zbigniew Wierzbicki dr n. med. Maciej Jędrasik dr n. med. Monika Wojtasik dr n. med. Dariusz Wasiak
dr n. o zdr. Marta Hreńczuk dr n. med. Monika Mazurek mgr Wioletta Żuk mgr Tomasz Piątek Erasmus TAK/NIE (czy przedmiot dostępny jest dla studentów w ramach programu Erasmus): Osoba odpowiedzialna za sylabus (osoba, do której należy zgłaszać uwagi dotyczące sylabusa): NIE mgr Wioletta Żuk Liczba punktów ECTS: 13 2. Cele kształcenia 1. Zapoznanie z zasadami planowania opieki nad chorym leczonym w oddziale chirurgicznym. 2. Poznanie przygotowania chorego do zabiegu operacyjnego, badań diagnostycznych i opieki nad chorym w trakcie i po operacji. 3. Doskonalenie sprawowania opieki nad chorym ze schorzeniami chirurgicznymi. 4. Poznanie zasad profilaktyki zakażeń w bloku operacyjnym i w oddziale chirurgicznym. 5. Zapoznanie ze specyfiką pracy pielęgniarki opatrunkowej, odcinkowej, instrumentariuszki i anestezjologicznej. 3. Wymagania wstępne 1. Student posiada wiedzę w zakresie anatomii, fizjologii i patologii człowieka. 2. Student ma wiedzę o metodach gromadzenia informacji, zasadach i technikach postępowania przy wykonywaniu czynności pielęgniarskich. 3. Student posiada umiejętność rozpoznawania potrzeb zdrowotnych pacjenta oraz potrafi wykorzystać wiedzę dotyczącą pielęgnowania w praktyce zawodowej. 4. Student posiada umiejętność komunikacji interpersonalnej 4. Przedmiotowe efekty kształcenia Lista efektów kształcenia Symbol W1 W2 W3 Opis 1. Zna objawy choroby chirurgicznej wśród dolegliwości zgłaszanych przez chorego. 2. Zna wskazania i przeciwskazania do leczenia operacyjnego. 3. Zna zasady sprawowania opieki nad chorym w okresie okołooperacyjnym. 4. Zna zasady prowadzenia dokumentacji w oddziale chirurgicznym. Odniesienie do efektu kierunkowego CW34 Student wyjaśnia etiopatogenezę, objawy kliniczne, charakteryzuje przebieg, sposoby postępowania i rokowanie w określonych schorzeniach leczonych chirurgicznie.
W4 W5 W6 W7 W8 W9 W10 W11 W12 W13 W14 U1 U2 1. Zna badania diagnostyczne stosowane w oddziale chirurgicznym oraz pracowniach diagnostycznych szpitala. 2 Zna cel i zasady przygotowania pacjenta do badań. 3 Zna sposób zachowania się pacjenta podczas badania. 4.Zna możliwe powikłania po badaniach i zasady obserwacji. 1.Zna zasady przygotowania pacjenta do zabiegu w trybie pilnym i planowym. 1.Zna czynniki zwiększające ryzyko powikłań okołooperacyjnych.. 1.Zna wskazania, zasady, metody i powikłania żywienia pozajelitowego w chirurgii. 2.Zna wskazania, zasady, metody i powikłania żywienia dojelitowego w chirurgii. 1.Zna zasady obsewacji pacjenta w celu wykrycia powikłań wczesnych i późnych oraz zapobieganie im. 1. Zna zasady pielęgnacji pacjenta ze stomią we wczesnym okresie pooperacyjnym oraz po wygojeniu. 2. Zna powikłania związane z obecnością stomii. 1.Zna zasady profilaktyki zakażeń w oddziale popooperacjnym i w bloku operacyjnym. 1.Student gromadzi informacje o chorym. 2.Ustala diagnozę pielęgniarską, cele i plan opieki. CW5 Student omawia zasady diagnozowania wykorzystywane w pielęgniarstwie chirurgicznym. CW32 Student charakteryzuje zasady przygotowania pacjenta do zabiegu operacyjnego w trybie pilnym i planowym. CW31 Student omawia czynniki zwiększające ryzyko okołooperacyjne. CW30 Student wyjaśnia zasady żywienia chorych chirurgicznych, z uwzględnieniem leczenia dietetycznego oraz wskazań przed i pooperacyjnych CW33 Student definiuje kierunki obserwacji pacjenta po zabiegu operacyjnym w celu zapobiegania wczesnym i późnym powikłaniom. CW35 Student wyjaśnia działania zintegrowanego systemu opieki stomijnej. CW47 Student omawia zasady profilaktyki zakażeń w oddziale intensywnej terapii i w bloku operacyjnym CU1 Student gromadzi informacje, formułuje
U3 U4 U5 U6 3.Opiekuje sie chorym. 4.Ocenia efekty swoich działań. Student prowadzi edukację i wdraża działania pielęgniarskie w zakresie profilaktyki powikłań wśród pacjentów leczonych chirurgicznie. Student diagnozuje stopień ryzyka rozwoju odleżyn i dokonuje ich klasyfikacji. diagnozę pielęgniarską, ustala cele i plan opieki, wdraża postepowanie pielęgniarskie i ocenia efekty opieki u chorych leczonych chirurgicznie. CU5 CU8 U7 Student pobiera materiał do badań diagnostycznych. CU9 U8 U9 Student przygotowuje chorego do badań diagnostycznych pod względem fizycznym i psychicznym. Student prowadzi żywienie enteralne i parenteralne. CU12 CU19 U10 Student dokumentuje realizację opieki pielęgniarskiej. CU13 U11 U12 U13 U14 Student przekazuje informacje dotyczące pielęgnowania członkom zespołu terapeutycznego. Student asystuje lekarzowi podczas badań diagnostycznych i leczniczych. Student ocenia poziom nasilenia bólu i stosuje farmakologiczne i niefarmakologiczne metody leczenia bólu. Student stosuje bezpiecznie środki dezynfekcyjne i segreguje odpady medyczne. CU26 CU27 CU29 CU63 U15 Student zakłada zgłębnik do żołądka. CU24 U16 U17 U18 U19 K1 Student przygotowuje i podaje leki zgodnie ze zleceniem lekarskim. Student prowadzi, dokumentuje i ocenia bilans płynów u pacjenta dorosłego w oddziale chirurgicznym z uwzględnieniem strat przez dreny pooperacyjne. Student dobiera technikę i sposoby zakładania opatrunków na rany, w tym wykorzystuje bandażowanie. Student przygotowuje siebie i sprzęt do instrumentowania i zmiany opatrunku na ranie. Student szanuje godność i autonomię osób CU10 CU25 CU13 CU32 CK1
powierzonych opiece. K2 Student przestrzega praw pacjenta. CK5 K3 Student przestrzega tajemnicy zawodowej. CK7 K4 K5 Student wzbogaca swoją wiedzę i kształtuje umiejętności. Student wykazuje odpowiedzialność moralną podczas sprawowania opieki nad pacjentem. CK2 CK4 K6 Student przejawia empatię w relacjach z pacjentem, jego rodziną i współpracownikami. CK10 5. Formy prowadzonych zajęć Forma Liczba godzin Liczba grup Minimalna liczba osób w grupie Wykład 60 Zajęcia praktyczne 120 Praktyki zawodowe 160 Samokształcenie 30 6. Tematy zajęć i treści kształcenia Wykłady: W1 Chirurgia przełyku, żołądka, jelita cienkiego, dróg żółciowych, trzustki, jelita grubego i odbytu. Treści kształcenia: T1 etiologia, patogeneza, obraz kliniczny, diagnostyka oraz metody leczenia chirurgicznego w chirurgii przewodu pokarmowego. W2 Choroby tętnic i żył. Chirurgia gruczołów dokrewnych. Treści kształcenia: T2 etiologia, patogeneza, obraz kliniczny, diagnostyka oraz metody leczenia w chorobach tętnic i żył, T3 etiologia, patogeneza, obraz kliniczny, diagnostyka oraz metody leczenia chirurgicznego gruczołów dokrewnych. W3 Współczesny zakres chirurgicznego leczenia chorób serca u dorosłych, wrodzone wady serca. Treści kształcenia: T4 etiologia, patogeneza, obraz kliniczny, diagnostyka oraz metody leczenia chorób serca, T5-wady serca W4 Ostre choroby narządów jamy brzusznej zapalenie otrzewnej, niedrożność jelit, krwotok z przewodu pokarmowego. Treści kształcenia: T6 etiologia, patogeneza, obraz kliniczny, diagnostyka oraz metody leczenia stanów ostrych w chirurgii W5 Urazy narządów jamy brzusznej. Treści kształcenia: T7 etiologia, patogeneza, obraz kliniczny, diagnostyka oraz metody leczenia po urazach narządów wewnętrznych. W6 Wstrząs (rozpoznawanie wczesnej fazy, leczenie). Zasady wczesnej oceny i monitorowania stanu ogólnego chorego. Treści kształcenia: T8 przyczyny, rodzaje wstrząsu oraz metody postępowania z pacjentem we wstrząsie, T9 zasady obserwacji pacjenta i monitorowania funkcji życiowych W7 Ocena stanu odżywienia chorego. Rola żywienia poza i dojelitowego w chirurgii. Treści kształcenia: T10
rodzaje niedożywienia, wskazania i przeciwskazania żywienia dojelitowego i pozajelitowego, T11 rodzaje powikłań i sposoby zapobiegania powikłaniom W8 Postępowanie z chorym w okresie okołooperacyjnym. Powikłania pooperacyjne w chirurgii (rozpoznawanie, postępowanie). Treści kształcenia: T12 podział powikłań na wczesne i późne, T13 rozpoznawanie i leczenie powikłań pooperacyjnych W9 Specyfika chirurgii dziecięcej wady wrodzone, urazy wieku dziecięcego, ostre schorzenia chirurgiczne. Treści kształcenia: T14 etiologia, patogeneza, obraz kliniczny, diagnostyka oraz metody leczenia w chirurgii dziecięcej W10 Pielęgnowanie pacjenta w chorobach przewodu pokarmowego leczonych chirurgicznie. Treści kształcenia: T15 zasady opieki pielęgniarskiej w chirurgii przewodu pokarmowego, rola i zadania pielęgniarki W11 Pielęgnowanie pacjenta w chorobach gruczołów dokrewnych leczonych chirurgicznie. Treści kształcenia: T16 rola i zadania pielęgniarki w opiece nad pacjentami z chorobami tarczycy leczonymi chirurgicznie W12 Pielęgnowanie pacjenta w chorobach tętnic i żył leczonych chirurgicznie. Treści kształcenia: T17 rola i zadania pielęgniarki w opiece nad pacjentami z chorobami tętnic i żył leczonymi chirurgicznie W13 Rola pielęgniarki w opiece nad chorym z urazem czaszkowo mózgowym, urazem klatki piersiowej, urazem narządu ruchu i w chorobie oparzeniowej. Treści kształcenia: T18 etiologia, patogeneza, obraz kliniczny, diagnostyka oraz metody leczenia pacjentów po urazach, T19 zasady pielęgnowania i leczenia pacjentów w chorobie oparzeniowej W14 Opieka nad chorym w ostrym stanach chirurgicznych. Treści kształcenia:t20 stany ostre w chirurgii postępowanie pielęgniarskie Zajęcia praktyczne: ZP1 - Poznanie specyfiki kliniki, organizacji pracy oraz zadań pielęgniarki w oddziale chirurgicznym oraz bloku operacyjnym. Przyjęcie chorego do kliniki chirurgii, założenie dokumentacji, stworzenie warunków adaptacji chorego do pobytu w oddziale oraz zapoznanie chorego z prawami. T21 - prawa pacjenta, dokumentacja w oddziale chirurgicznym, organizacja pracy pielęgniarki w oddziale, przyjęcie pacjenta do kliniki chirurgicznej ZP2 Pobranie materiału do badań rutynowych i specyficznych w klinice chirurgicznej. T22 - rodzaje badań, zasady pobierania materiału, dokumentacja medyczna, opieka przed, w trakcie i po badaniu ZP3 Przygotowanie chorego do zabiegu operacyjnego. T23 - przygotowanie fizyczne i psychiczne do zabiegu, rola i zadania pielęgniarki, dokumentacja medyczna ZP4 Ocena stanu biopsychospołecznego, rozpoznanie problemów pielęgnacyjnych, planowanie i realizacja opieki nad pacjentami ze schorzeniami chirurgicznymi przewodu pokarmowego. T24 - wywiad, badanie podmiotowe, przedmiotowe, analiza dokumentacji, interpretacja wyników badań i proces pielęgnowania u pacjentów z kamicą pęcherzyka żółciowego, ostrym zapaleniem trzustki, nowotworami przewodu pokarmowego, stomią jelitową, chorobami wątroby ZP5 - Ocena stanu biopsychospołecznego, rozpoznanie problemów pielęgnacyjnych, planowanie i realizacja opieki nad pacjentami ze schorzeniami tętnic i żył leczonych chirurgicznie. T25 - wywiad, badanie podmiotowe, przedmiotowe, analiza dokumentacji, interpretacja wyników badań, planowanie i realizacja opieki u chorych z ostrym i przewlekłym niedokrwieniem kończyn dolnych,, po amputacji kończyn/y, z żylakami kończyn dolnych ZP6 - Ocena stanu biopsychospołecznego, rozpoznanie problemów pielęgnacyjnych, planowanie i realizacja opieki nad pacjentami w ostrych stanach chirurgicznych. T26 - wywiad, badanie podmiotowe, przedmiotowe, analiza dokumentacji, interpretacja wyników badań, proces pielęgnowania u chorych z krwawieniem z przewodu pokarmowego, ostrym zapaleniem wyrostka robaczkowego,
perforacją przewodu pokarmowego, niedrożnością przewodu pokarmowego ZP7 - Ocena stanu biopsychospołecznego, rozpoznanie problemów pielęgnacyjnych, planowanie i realizacja opieki nad pacjentami po urazach oraz z chorobą oparzeniową. T27 - wywiad, badanie podmiotowe, przedmiotowe, analiza dokumentacji, interpretacja wyników badań, planowanie i realizacja opieki pielęgniarskiej u chorych po urazie i pacjentów z chorobą oparzeniową rodzaje opatrunków stosowanych w chorobie oparzeniowej ZP8 - Ocena stanu biopsychospołecznego, rozpoznanie problemów pielęgnacyjnych, planowanie i realizacja opieki nad pacjentami z chorobami gruczołów dokrewnych leczonymi chirurgicznie. T28 - wywiad, badanie podmiotowe, przedmiotowe, analiza dokumentacji, interpretacja wyników badań, proces pielęgnowania po operacji tarczycy ZP9 - Ocena stanu biopsychospołecznego, rozpoznanie problemów pielęgnacyjnych, planowanie i realizacja opieki nad pacjentką z rakiem piersi. T29 - wywiad, badanie podmiotowe, przedmiotowe, analiza dokumentacji, interpretacja wyników badań i postępowanie pielęgniarskie po mastektomii Praktyki zawodowe: I ROK (wakacyjne) - Treści kształcenia: T30 - charakterystyka kliniki chirurgicznej, rodzaju świadczonych usług medycznych; T31 - organizacja środowiska opieki szpitalnej; T32 - organizowanie i planowanie pracy na własnym stanowisku pracy; T33 - nawiązanie kontaktu z pacjentami; T34 - ocena stanu zdrowia chorego dorosłego dla potrzeb diagnozy pielęgniarskiej w oparciu o wszystkie metody zbierania danych o chorym, z wykorzystaniem standardowych narzędzi pomiaru skala oceny poziomu zagrożenia powstania odleżyn ), skala oceny odleżyn II ROK (śródroczne) - Treści kształcenia: T35 - rozpoznanie problemów pielęgnacyjnych, planowanie, realizacja i ocena podjętych działań u pacjentów ze schorzeniami chirurgicznymi; T36 - holistyczne i zindywidualizowane podejście do pacjenta, z poszanowaniem i respektowaniem jego praw; T37 - podejmowanie współpracy z członkami zespołu terapeutycznego w procesie zapobiegania, diagnozowania, terapii, rehabilitacji i pielęgnowania; T38 - przygotowanie chorego dorosłego do badań diagnostycznych, objęcie opieką w czasie badania, prowadzenie ukierunkowanej obserwacji po zabiegach diagnostycznych (ze szczególnym uwzględnieniem badań inwazyjnych),chirurgicznych oraz interwencja w przypadku wystąpienia powikłań; T39 - zaplanowanie i podjęcie działań zapobiegających skutkom unieruchomienia pacjenta dorosłego w łóżku; T40- doskonalenie umiejętności w zakresie respektowania praw pacjenta oraz przestrzegania etyki zawodowej w oddziale chirurgicznym II ROK (wakacyjne) - Treści kształcenia: T41 - samodzielne udzielanie w określonym zakresie świadczeń zapobiegawczych, diagnostycznych, leczniczych i rehabilitacyjnych oraz wykonywanie medycznych czynności ratunkowych; T42 - określenie deficytu wiedzy u chorego dorosłego/rodziny z zakresu samoopieki, samopielęgnacji, oraz zaplanowanie i realizacja działań edukacyjnych ze szczególnym uwzględnieniem chorób chirurgicznych i przewlekłych 7. Sposoby weryfikacji efektów kształcenia Symbol przedmiotowego efektu kształcenia Symbol form prowadzonych zajęć Treści kształcenia Sposoby weryfikacji efektu kształcenia Kryterium zaliczenia Kierunkowy efekt kształcenia - zgodny z Uchwałą Senatu C W5 W1 W16 W T1-T20 Zaliczenie w formie egzaminu końcowego (test pisemny składający się z 50 pytań wielokrotnego wyboru z jedną Student uzyskuje zaliczenie z egzaminu odpowiadając prawidłowo na minimum 60% odpowiedzi. C W30 C W31 C W32 C W33
prawidłową odpowiedzią). C W34 C W35 CU27 Zaliczenie w formie pisemnej i ustnej. 100% obecności na zajęciach praktycznych i praktykach zawodowych. Aktywność na zajęciach praktycznych. C U1 C U5 U1 U19 K1 K6 C, S T21-T29 Przedstawienie pisemne procesu pielęgnowania. Odpowiedź ustna na zaliczeniu końcowym. Aktywność na seminariach. Porównanie procedur zawodowych z wzorcem (standardem, algorytmem). Opracowanie indywidualnie dla jednego wybranego pacjenta planu opieki pielęgniarskiej. C U8 C U9 C U10 C U12 C U13 CU19 Obserwacja studenta w czasie wykonywanych czynności przy pacjencie wykonanie zadanej czynności. Samoocena rzeczywisty obraz samego siebie (zdolność do samooceny, znajomość swoich mocnych i słabych stron, odpowiedzialność za uczenie się i własny rozwój). C U26 C U27 C U29 C U32 8. Kryteria oceniania Forma zaliczenia przedmiotu: Egzamin końcowy test - w sesji letniej ocena kryteria 2,0 (ndst) 0-59% 3,0 (dost.) 60-70% 3,5 (ddb) 71-78% 4,0 (db) 79-85% 4,5 (pdb) 86-90% 5,0 (bdb) Powyżej 90% Zaliczenie z zakresu zajęć praktycznych wykonanie zadania zleconego przez wykładowcę opracowanie indywidualnego planu opieki nad chorym w oddziale chirurgicznym. ocena kryteria
2,0 (ndst) Brak planu opieki lub praca z rażąco licznymi błędami (powyżej 7) 3,0 (dost.) Praca zaliczeniowa z licznymi błędami (w zakresie 6)). 3,5 (ddb) Błędy w pracy zaliczeniowej (w zakresie 4-5). 4,0 (db) Nieliczne błędy w pracy zaliczeniowej. (w zakresie 2-3). 4,5 (pdb) Jeden błąd w pracy zaliczeniowej 5,0 (bdb) Wykonanie pracy zaliczeniowej bezbłędnie 9. Literatura Literatura obowiązkowa: 1. Walewska E.: Podstawy pielęgniarstwa chirurgicznego. PZWL Warszawa 2012 2. Krasnodębski W., Wójcik Z.: Teoretyczne i praktyczne podstawy chirurgii jamy brzusznej oraz chirurgii urazowej tkanek miękkich. WUM w Warszawie Skrypt dla studentów Pielęgniarstwa 2012 3. Walewska E., Ścisło L.,: Procedury pielęgniarskie w chirurgii. Podręcznik dla studentów. PZWL Warszawa 2013 Literatura uzupełniająca: 1. Fibak J.: Repetytorium. Chirurgia. PZWL Warszawa 2010 2. Noszczyk W.,(red) Chirurgia. Repetytorium. PZWL Warszawa 2009 3. Dyk D., (red): Badania fizykalne w pielęgniarstwie. PZWL Warszawa 2014 10. Kalkulacja punktów ECTS Forma aktywności Liczba godzin Liczba punktów ECTS Godziny kontaktowe z nauczycielem akademickim: Wykład 60 2 Zajęcia praktyczne 120 6 Praktyki zawodowe 160 4 Forma aktywności Liczba godzin Liczba punktów ECTS Samodzielna praca studenta (przykładowe formy pracy): Przygotowanie studenta do seminarium 10 0,3 Przygotowanie do zaliczeń przygotowanie pracy zaliczeniowej Przygotowanie do zaliczeń przygotowanie do zaliczenia z zakresu umiejętności 10 0,3 10 0,4 Razem 220 13 11. Informacje dodatkowe Przy Zakładzie działa koło studenckie BeLivers