Spis treści 2 5 7 12 18 2 7 13 19 24 30 2 8 15 19 25 Wstęp.... 4 Jak się uczyć?... 5 Gramatyka... 6 Wymowa....6 Rzeczownik...9 Zaimek...16 Przymiotnik...20 Przysłówek...24 Przyimek...26 Czasownik....27 Czasy...33 Szyk zdania...36 Spójnik................................... 44 Liczebnik...45 CD 1 Lekcja 1 Najważniejsze zwroty i napisy ostrzegawcze...48 Lekcja 2 Określenia czasu...52 Lekcja 3 Pytania, spójniki i czasowniki modalne....56 Lekcja 4 Rodzina, przyjaciele i zawieranie znajomości...63 Lekcja 5 Edukacja...68 CD 2 Lekcja 6 Praca i kariera...74 Lekcja 7 Natura i ochrona środowiska...79 Lekcja 8 Jedzenie i restauracja...85 Lekcja 9 Komputer, Internet i telefon...92 Lekcja 10 W mieście: w banku i na zakupach...97 Lekcja 11 Mieszkanie: wyposażenie, wynajem i remont..104 CD 3 Lekcja 12 Biznes i wymiana handlowa...109 Lekcja 13 Czas wolny: rozrywka i sport...114 Lekcja 14 Dom i czynności codzienne...121 Lekcja 15 Podróże: na granicy, na wakacjach...125 Lekcja 16 Środki masowego przekazu i reklama...132 3
Szwedzki KROK DALEJ Rozdział 10 Spójnik Spójniki dzielą się na współrzędne i podrzędne. Spójniki współrzędne łączą ze sobą zdania współrzędnie złożone. Najważniejsze z nich to: och (i), ty (ponieważ), ju (przecież), samt (oraz), emellertid (jednak), men (ale), eller (albo / lub), alltså (więc), dock (lecz). Spójniki podrzędne to te, które łączą ze sobą zdania podrzędnie złożone. Dzielimy je na kilka grup: dopełniające, czasu, przyczyny, celu, przyzwolenia, warunkowe, skutkowe i porównawcze. Najważniejsze spójniki podrzędne to: att (że), eftersom (ponieważ), även om (nawet jeśli), när (kiedy), därför att (dlatego że), om (jeśli), medan (podczas gdy), helst som (zwłaszcza że), som (jak), innan (zanim), för att (żeby), ju desto (im tym), tills (do czasu kiedy), fastän (chociaż), än (niż), så fort som (tak szybko jak), trots att (mimo że), som om (jak gdyby). Ćwiczenie 1 Wstaw najlepiej pasujący spójnik. Tłumaczenia zdań znajdziesz na stronie 149. 1. Jag går till skolan jag inte gillar det. 2. Jag tycker han är dum. 3. Du jag måste hjälpa yår pappa. 4. Jag hade städat du kom. 5. Jag kommer hem möjligt. 6. Jag lär mig svenska kunna prata med svenskar. 7. Du måste göra det du inte vill. 8. Det är kallt ute klä på dig varma kläder. 9. jag var liten gillade jag läsa Astrid Lindgrens böcker. 10. Ät inte du talar! 44
Rozdział 11 Liczebnik GRAMATYKA W języku szwedzkim, podobnie jak w polskim, liczebniki dzielą się na główne i porządkowe. Należy pamiętać że liczby po szwedzku zapisywane są jednym słowem, np. 18 256 artontusentvåhundrafemtiosex. Liczebniki główne: 1 en, ett 9 nio 17 sjutton 60 sextio 2 två 10 tio 18 arton 70 sjuttio 3 tre 11 elva 19 nitton 80 åttio 4 fyra 12 tolv 20 tjugo 90 nittio 5 fem 13 tretton 21 tjugoen 100 (ett) hundra 6 sex 14 fjorton 30 trettio 1000 (ett) tusen 7 sju 15 femton 40 fyrtio 1 000 000 en miljon 8 åtta 16 sexton 50 femtio 1 000 000 000 en miljard Począwszy od liczebnika siódmy (sjunde), w większości liczebniki porządkowe tworzy się przez dodanie końcówki -nde: 1. första 9. nionde 17. sjuttonde 60. sextionde 2. andra 10. tionde 18. artonde 70. sjuttionde 3. tredje 11. elfte 19. nittonde 80. åttionde 4. fjärde 12. tolfte 20. tjugonde 90. nittionde 5. femte 13. trettonde 21. tjugoförsta 100. hundrade 6. sjätte 14. fjortonde 30. trettionde 1000. tusende 7. sjunde 15. femtonde 40. fyrtionde 1 000 000. miljonde 8. åttonde 16. sextonde 50. femtionde 1 000 000 000. miljarde Liczebników porządkowych używa się do zapisywania dat. Podobnie jak w języku angielskim, należy najpierw podać liczbę stuleci, np. 1988 nittonhundraåttioåtta (19 setek i 88). www.jezykiobce.pl 45
Szwedzki KROK DALEJ Lata powyżej 2000 można zapisywać także używając słowa tusen (tysiąc). Zapis przykładowej daty: 2.04.2008 den andra april tjugohundraåtta (drugi kwietnia, dwadzieścia setek i osiem) lub den andra april tvåtusen åtta (drugi kwietnia, dwa tysiące osiem). Ćwiczenie 1 Zapisz poniższe liczebniki. 165... 247 908... 98 489... 1 234 543... Ćwiczenie 2 Zapisz poniższe daty. 18.08.1789... 12.07.1347... 01.04.1997... 31.12.2009... 46
CD 3 LEKCJA 14 Lekcja 14 Dom i czynności codzienne 15 Wysłuchaj słówek i zwrotów, powtarzaj za lektorem słówka szwedzkie. Czynności codzienne: wstawać wcześnie att gå upp tidigt przyzwyczaić się att bli van codzienna krzątanina vardagsjäkt czynności codzienne vardagssysslor rutyna en rutin prowadzić dom att sköta hushållet gospodyni domowa en hemmafru lub en husmor uciąć sobie drzemkę att ta en tupplur czesać się att kamma sig robić makijaż att sminka sig golić się att raka sig myć się att tvätta sig kąpać się / brać kąpiel att bada brać prysznic att duscha zaspać att försova sig nastawiać budzik att ställa väckarklockan ścielić łóżko att bädda sängen ubierać się att klä på sig spieszyć się att ha bråttom dojeżdżać do pracy att ta sig till jobbet czekać na autobus att vänta på bussen spóźnić się na autobus att missa bussen spóźnić się do pracy att komma för sent till jobbet Słówka dodatkowe: wykonywać prace domowe att görs hemmasysslor pomagać w pracach domowych att hjälpa till med hemmasysslor zmywać naczynia att diska zmywarka en diskmaskin prasować att stryka żelazko ett strykjärn deska do prasowania en strykbräda prać att tvätta pralka en tvättmaskin proszek do prania tvättmedel podlewać kwiaty att vattna blommorna sprzątać att städa miotła en kvast www.jezykiobce.pl 121
Szwedzki KROK DALEJ szmata en trasa odkurzać att dammsuga odkurzacz en dammsugare wycierać kurze att damma wyrzucać śmieci att kasta soppor myć okna att tvätta fönster wieszać firanki att hänga gardiner zmieniać pościel att byta sänglinnen uprawiać ogródek att odla gotować att laga mat przygotować obiad att förbereda middag płacić rachunki att betala räkningar przyjmować gości att ta emor gäster mieć gości att ta emor gäster plotkować z sąsiadami att skvallra med grannarna oglądać telewizję / wiadomości att titta på teve / nyheterna 16 Wysłuchaj uważnie zdań, powtarzaj je za lektorem. Sam zajmuję się prowadzeniem domu. Jag har hand om hushållet. Nie znoszę wcześnie wstawać, ale przyzwyczaiłem się już do tego. Jag hatar att gå upp tidigt på morgonen, men jag har vant mig vid det. Anna jest typową kurą domową sprząta, pierze, gotuje i plotkuje z sąsiadkami. Anna är en typisk husfru hon städar, tvättar, lagar mat och skvallrar med grannarna. Dojeżdżam do pracy pociągiem i czasem zdarza mi się spóźnić, szczególnie, kiedy zaśpię. Jag tar tåget till jobbet och det händer att jag blir sen ibland, särskilt när jag försover mig. Znowu zaspałeś! Du försov igen! Umiesz obsługiwać pralkę? Kan du hantera en diskmaskin? Zdania dodatkowe: Rano zawsze się spieszę i dlatego najczęściej tylko biorę prysznic, a śniadanie jem w pracy. Jag har alltid bråttom på morgonen så jag tar oftast bara en dusch och äter frukosten på jobbet. Nie mam nic przeciwko pomaganiu w czynnościach domowych, ale nie znoszę prasowania. Jag har ingenting emot att hjälpa till hemma, men jag hatar att stryka. Bierz miotłę i pomóż mi sprzątać! Ta tag i kvasten och hjälp mig städa! 122