olityka celna w doskonałej konkurencji (skrót) Jan J. Michałek olityka celna w warunkach doskonałej konkurencji Cła: równowaga cząstkowa: kraju duży i mały Analiza w ramach równowagi ogólnej Optymalna taryfa celna rotekcjonizm wychowawczy olityka handlowa przy występowaniu niedoskonałości rynkowych oziom ceł 1
Cła definicje olityka handlowa a cło: tradycyjny instrument, regulowany międzynarodowo; Rodzaje ceł: importowe i inne Sposoby wymierzania ceł: ad valorem i specyficzne; Znacznie ekonomiczne ceł. Równowaga cząstkowa, doskonała konkurencja (założenia): mały kraj p S A W z q q 4 q 2
Nadwyżka producenta p S 2 b C 1 A a B q 1 q 2 q rice up surplus incresed by area of b Nadwyżka konsumenta p A 2 1 a b B C q 1 q 2 rice up (fom 1 to 2 ) Surplus down by area b q 3
Równowaga cząstkowa, mały kraj: skutki wprowadzenia cła p S A W+t W t a x y b z z c d q q 1 q 3 q 4 q Zmiany dobrobytowe w małym kraju Zmiany wynikające z wprowadzenia ceł:: Nadwyżka producenta: +a Nadwyżka konsumenta: - (a+b+c+d) ochody fiskalne : +c Zmiany dobrobytowe netto: -(b+d) 4
Cło importowe w kraju dużym: konsekwencje dla kraju i reszty świata Kraj importer S Kraj eksporter S imp FT exp t A E B C F G H imp FT ex a b c d e f g h S imp imp q q ex S ex Cło w kraju dużym: konsekwencje dobrobytowe Importer Eksporter Renta konsumenta - (A + B + C + ) + e Renta producenta + A - (e + f + g +h) ochody fiskalne + (C + G) Krajowy dobrobyt + G - (B + ) - (f + g + h) Światowy dobrobyt - (B + ) - (f + h) 5
Sumowanie krzywych podaży S d (a) (b) S W (c) S W+d + = F F F Równowaga cząstkowa w dużym kraje: konsekwencje S d S d+w+t W+t W W+t t a b e c K t d K f t S d+w q q 1 q 2 q 3 q 6
Zmiany dobrobytowe w dużym kraju Zmiany wynikające z wprowadzenia ceł:: Nadwyżka producenta: +a Nadwyżka konsumenta: ochody fiskalne : W tym efekt terms of trade: Zmiany dobrobytowe netto: - (a+b+c+d) e +e -(b+d) +c+e Równowaga ogólna: mały kraj, wolny handel F K F K f U f U a Q F f Q f Slope M/ F (terms of trade) K M Q M M 7
Coffee Równowaga ogólna: mały kraj, skutki wprowadzenia cła B F A K Ff K f Q Q F1 K t t Q t U t U a U f Slope - M/ F+t Q F f Q f K Mf Q M1 Q M Q Slope - T M/ T F (terms of trade) M Równowaga w wolnym handlu: symulacja Baseline Simulation Exogenous variables Share of income spent on tractors d,5,5 6 Tariff (%) on tractors,, Capital stock 2, 2, Labour stock 7, 7, World price of tractors 1,2 1,2 Endogenous variables omestic price of tractors 1,2 1,2 Wages,6,6 Rental rate,8,8 Imports of Tractors 1,7 1,7 Exports of Coffee 2, 2, Utility 2,5 2,5 World price of coffee 1, 1, Income 4,6 4,6 5 4 3 2 1 1 2 3 4 5 6 Tractors 8
Coffee Równowaga: po wprowadzeniu 4% cła Exogenous variables Share of income spent on tractors d Baseline Simulation,5,5 Tariff (%) on tractors, 4, Capital stock 2, 2, Labour stock 7, 7, World price of tractors 1,2 1,2 Endogenous variables omesti c price of tractors 1,2 1,7 Wages,6,5 Rental rate,8 1,2 Imports of Tractors 1,7,7 Exports of Coffee 2,,8 Utility 2,5 2,4 World price of coffee 1, 1, Income 4,6 3,8 6 5 4 3 2 1 1 2 3 4 5 6 Tractors Optymalne cło: ilustracja graficzna ochód realny i wpływy z ceł Y max ochód realny Y aut R max Wpływy z ceł t opt t r t p oziom cła 9
Równowaga cząstkowa w kraju dużym: raz jeszcze Cena d (a) S d S d+w+t (b) W+t W W+t t a b e c K t d K f t S d+w W+t W W+t C E B+ S x M q q 1 q 2 q 3 Ilość q t q m q f Wyprowadzenie optymalnej taryfy celnej (. Krugman) Ażeby policzyć optymalna taryfę celną musimy zauważyć, że prawdziwy koszt dodatkowej jednostki importu nie jest równy cenie, lecz sumie ceny i dodatkowego efektu (kosztu) nabycia dodatkowej jednostki po koszcie marginalnym (inframrginal). Wprowadzając następujące oznaczenia: p(m): krzywa podaży importowej (poziom ceny zagranicznej); p(m) + m[dp(m)/dm]: marginalny koszt importu (w kraju) MC m : krzywa marginalnego kosztu importu --> Optymalna taryfa importowa <---> cena wewnętrzna = koszt marginalny (MC) tj. p(m)=mc m 1
Optymalna taryfa celna: ilustracja do formalnego dowodu p MC m S X t F t M m t m F m Wyprowadzenie optymalnej taryfy celnej (. Krugman) Optymalna taryfa może być wyrażona przy pomocy elastyczności zagranicznej podaży importowej: Krańcowy koszt importu (MC m ) ma być równy krajowej cenie [p(m)] i wiedząc, że: dp ( m) m dp ( m) 1 1 MC m p ( m) m[ ] p ( m) 1 p ( m) 1 p ( m) 1 dm p ( m) dm dm : dp ( m) m p ( m) A cena krajowa po wprowadzeniu optymalnego cła () równa się: p( m) p ( m)(1 ) po pewnych manipulacjach otrzymujemy formułę optymalnej taryfy importowej:: (2.2) 1 gdzie: oznacza cenową elastyczność zagranicznej podaży [tj. (dm/m)/(dp/p)] imp 11
rotekcjonizm wychowawczy Infant industry protection S S ' W+t a b c d t W e f O q 1 q 2 q 3 q 4 q 5 Q rotekcjonizm a produkcyjne niedoskonałości rynkowe h Sh Sh ' W(1+t) A B W(1+t) W C E F W G H O I Q1 Q2 Q3 Q4 Q - Krzywą S h obrazuje prywatny koszt krańcowy. okazano również krzywą społecznego kosztu marginalnego (S h '), która jest położona niżej ze względu na dodatkowe korzyści (efekty zewnętrzne) związane z produkowaniem tegoż dobra. Natomiast krzywa popytu krajowego ( h ) prawidłowo odzwierciedla zarówno koszt prywatny jak i społeczny. 12
rotekcjonizm a konsumpcyjne niedoskonałości rynkowe h S h h ' W(1+t) A B W(1+t) W C E F W G H O Q 1 Q 2 Q 3 Q 4 Q - h prywatna wyceny krańcowej a społeczna wycena marginalna ( h '), jest położona niżej ze względu na dodatkowe koszty (efekty zewnętrzne) związane z konsumpcją. - krzywa podaży krajowej (S h ) prawidłowo odzwierciedla zarówno koszty International Trade & the World Economy; Charles van Marrewijk Zmiany ceł w Stanach Zjednoczonych 6 tariff revenue / import value 5 4 3 2 1 tariff of Abominations Morrill and War tariffs Fordney- McCumby Haw ley- Smoot Kennedy 182 187 192 197 13
Cła i inne restrykcje handlowe International Trade & the World Economy; Charles van Marrewijk Nastąpiła bardzo wyraźna obniżka poziomu protekcji celnej w latach powojennych, między innymi dzięki negocjacjom w ramach GATT 6 Remaining tariff as % of 193 tariff 5 4 3 2 1 1945 1955 1965 1975 1985 1995 Cła UE w 214 14
Motywy wprowadzenia cła przy doskonałej konkurencji: podsumowanie 1. względy produkcyjne, uzasadniane wagą danego produktu (np. nowoczesny technologicznie) lub potrzebą utrzymania zatrudnienia w danym sektorze. 2. ograniczenie konsumpcji. Często stosuje się wysokie cła na tzw. dobra luksusowe na towary szkodliwe dla zdrowia (alkohole wysokoprocentowe) 3. względy fiskalne, bo generuje pewien dochód budżetowy. Lepiej byłoby stosować jednolitą stawkę celną bez międzysektorowej redystrybucji dochodów. 4. ograniczenie importu ze względu brak równowagi bilansu handlowego (ale podatek importowy w modelu "czystego handlu" jest symetryczny do podatku eksportowego) 5. optymalna taryfa celna, mająca zastosowanie jedynie w przypadku kraju dużego mogącego jednostronnie podnosić stawki celne (poprawa terms of trade). 6. protekcjonizm wychowawczy, mający teoretycznie znaczenie dla krajów mniej rozwiniętych. 7. rotekcjonizm może być wykorzystywany dla uzyskania korzyści wynikających z niedoskonałości rynkowych (ale czy są inne metody). 8. redystrybucja wynagrodzenia czynników produkcji, która może być wykorzystywana na korzyść czynników produkcji rzadkich w danym kraju (Stolper- Samuelson) 15