Podstawowa analiza rynku

Wielkość: px

Rozpocząć pokaz od strony:

Download "Podstawowa analiza rynku"

Mirosław Rogowski
8 lat temu
Przeglądów:

1 Podstawowa analiza rynku Wykład 4 Jerzy Wilkin

2 Co kryje się za pojęciem: rynek? Miejsce styku kupujących i sprzedających Miejsce przejawiania się popytu i podaży Złożony proces wzajemnego oddziaływania uczestników wymiany towarów, usług, kapitału itp. Miejsce, gdzie kształtują się ceny Mechanizm regulacji i koordynacji gospodarki

popytu i podaży Złożony proces wzajemnego oddziaływania uczestników

Modele rynków Rynek doskonałej konkurencji (rynek wolnokonkurencyjny) Rynek oligopolistyczny (rynek zdominowany przez kilku producentów czy

3 Modele rynków Rynek doskonałej konkurencji (rynek wolnokonkurencyjny) Rynek oligopolistyczny (rynek zdominowany przez kilku producentów czy konsumetów) Rynek monopolistyczny (rynek kontrolowany przez jednego producenta) Monopson (monopol po stronie popytu, rynek kontrolowany przez jednego kupującego)

Rynek monopolistyczny (rynek kontrolowany przez jednego producenta)

4 Inna klasyfikacja rynków (w zależności od tego, co jest przedmiotem obrotu) Rynek produktów i usług Rynek czynników produkcji (siły roboczej, ziemi itp.) Rynek finansowy - Pieniężny - Kapitałowy

5 Popytowa strona rynku Potrzeby ludzkie a popyt różnice i relacje Czynniki kształtujące popyt: - dochody ludności - ceny - dobra substytucyjne i komplementarne - gusty, moda i inne subiektywne czynniki Krzywa popytu i prawo popytu Dochodowa i cenowa elastyczność popytu

substytucyjne i komplementarne - gusty, moda i inne subiektywne

6 Podażowa strona rynku Produkcja a podaż, elastyczność produkcji a elastyczność podaży Czynniki kształtujące podaż: - dostępność zasobów produkcyjnych - postęp techniczny - Ceny Krzywa podaży i prawo podaży Wpływ postępu technicznego na przesunięcia krzywej podaży (przykład podaży komputerów) Ekonomia skali: dlaczego masowe produkty są tanie?

Ceny Krzywa podaży i prawo podaży Wpływ postępu technicznego na przesunięcia krzywej

7 Niedobór i nadprodukcja na rynku cena nadprodukcja podaż Cr r niedobór popyt Q

8 Rola cen w gospodarce Cena jako rynkowy wyraz wartości towaru Cena a wartość towaru, marksistowska koncepcja wartości (teoria wartości opartej na pracy) Cena równowagi Cena jako: - informacja - czynnik kształtowania dochodu - narzędzie dystrybucji - bodziec - narzędzie rachunku ekonomicznego

opartej na pracy) Cena równowagi Cena jako: - informacja - czynnik

9 Nierównowaga na rynku Zjawisko nadprodukcji podaż większa od popytu. Kryzysy nadprodukcji w gospodarce kapitalistycznej Zjawisko niedoboru popyt większy od podaży. Powszechny niedobór towarów w gospodarce centralnie planowanej Sposoby przywracania równowagi rynkowej przykład polskiej gospodarki w latach

10 Funkcjonowanie rynku na przykładzie produktów żywnościowych Popytowa strona rynku żywności: - wpływ dochodów i cen na popyt, dochodowa i cenowa elastyczność popytu - przyczyny zróżnicowania dochodowej i cenowej elastyczności popytu, w zależności od produktów - dlaczego na niektóre produkty popyt jest sztywny i nie reaguje na zmiany ceny czy dochodu? - Paradoksy popytu -dobra Veblena i dobra Giffena - Prawo Engla: wraz ze wzrostem dochodów, udział wydatków na żywność w całości wydatków gospodarstw domowych ma tendencję malejącą.

- dlaczego na niektóre produkty popyt jest sztywny i nie reaguje na zmiany ceny czy dochodu?

11 Wydatki na żywność i dochodowa elastyczność popytu Udział wydatków na żywność w dochodach rodzin wynosi średnio w Polsce 25%; od poniżej 20 % w 1/5 rodzin najbogatszych do ponad 4% w 1/5 rodzin najuboższych; W krajach najwyżej rozwiniętych udział ten wynosi średnio: 10-15% Elastyczność dochodowa wydatków na żywność w Polsce wynosi około 0,3 Współczynniki elastyczności są ujemne jeśli chodzi o pieczywo, ziemniaki, mleko, tłuszcze zwierzęce i margaryna Wysoka, dodatnia elastyczność jest na ryby, mięso wołowe, soki, jogurty i inne przetwory mleczne

Elastyczność dochodowa wydatków na żywność w Polsce wynosi około 0,3 Współczynniki elastyczności są ujemne jeśli chodzi o pieczywo,

12 Funkcjonowanie rynku żywności (3) Podażowa strona rynku żywności: - produkcja a podaż produktów żywnościowych różnice - produkcja naturalna (samozaopatrzenie) nietowarowa, na przykładzie polskiego rolnictwa - elastyczność podaży a elastyczność produkcji w rolnictwie kwestia cykli produkcyjnych i ograniczonej mobilności czynników produkcji - regulacje rynku rolnego przez państwo i Unię Europejską - wpływ protekcjonizmu handlowego na ceny żywności

podaży a elastyczność produkcji w rolnictwie kwestia cykli produkcyjnych i ograniczonej mobilności czynników

13 Regulacja rynku żywności w UE Wspólna Polityka Rolna (CAP): - Jednolity rynek bez barier celnych wewnątrz UE swoboda handlu produktami i usługami; - Wspieranie dochodów rolników poprzez płatności bezpośrednie i wspólną organizację rynków; - Propagowanie rolnictwa wielofunkcyjnego i przyjaznego środowisku Bezpieczeństwo żywnościowe (food security) Bezpieczna żywność (food safety) Dobrostan zwierząt hodowlanych (animal welfare) Liberalizacja rynku rolnego pod wpływem Światowej Organizacji Handlu (WTO) Dlaczego produkty żywnościowe w UE są droższe niż w większości innych rejonów świata?

środowisku Bezpieczeństwo żywnościowe (food security) Bezpieczna żywność (food safety) Dobrostan zwierząt hodowlanych (animal welfare)

14 Pytania (4a) Co reguluje rynek (rynek jako mechanizm regulacyjny)? Rodzaje rynków i modele rynków Jakie czynniki kształtują popyt? Jakie czynniki kształtują podaż? Elastyczność popytu i podaży Funkcje cen w gospodarce Cena a wartość towaru

15 Najważniejsze kategorie ekonomiczne tego wykładu Rynek i jego rodzaje Popyt i podaż Ceny Funkcje cen Elastyczność popytu i podaży Nadprodukcja i niedobór na rynku Regulacje rynku

16 Pytania (4b) Na czym polega ekonomia skali? Jak powiązać ekonomię skali z handlem zagranicznym? Formy nierównowagi na rynku i sposoby przywracania równowagi Jakie specyficzne czynniki kształtują popyt i podaż na rynku żywności? Sposoby oddziaływania państwa na rynek żywności Co to jest prawo Engla?

Formy nierównowagi na rynku i sposoby przywracania równowagi Jakie

Podobne dokumenty

MIKROEKONOMIA. Wykład 3 Mikroanaliza rynku 1 MIKROANALIZA RYNKU

MIKROEKONOMIA. Wykład 3 Mikroanaliza rynku 1 MIKROANALIZA RYNKU Wykład 3 Mikroanaliza rynku 1 MIKROANALIZA RYNKU 1. POPYT Popyt (zapotrzebowanie) - ilość towaru, jaką jest skłonny kupić nabywca po ustalonej cenie rynkowej, dysponując do tego celu odpowiednim dochodem