WSZYSTKO O DIAGNOZIE PRZEDSZKOLNEJ szkolenie dla nauczycieli (W-24) 23 listopada 2016 r. część pierwsza przygotowała i prowadzi Maria M. Ferenc
RAMOWY PROGRAM SZKOLENIA Wykładnia prawna, czyli kogo obejmuje diagnoza przedszkolna. Metody diagnozy: standaryzowane i nauczycielskie oraz odpowiadające im narzędzia z uwzględnieniem badania w kierunku specjalnych potrzeb rozwojowych i edukacyjnych. Opracowanie i realizacja indywidualnych programów wspierania i korygowania rozwoju dzieci. Współpraca indywidualna z rodzicami w zakresie wspierania rozwoju dzieci i osiągania przez nie gotowości szkolnej. 2
SENS DIAGNOZY PRZEDSZKOLNEJ Zwiększanie szans edukacyjnych to najpierw dobra diagnoza, a następnie zindywidualizowana praca nauczycieli, zarówno z dziećmi mającymi jakieś specyficzne trudności, jak i wyróżniającymi się jakimiś szczególnymi zdolnościami, które jak najwcześniej warto rozwijać oraz wsparcie rodziców lub poradni psychologicznopedagogicznej. 3
UMOCOWANIE PRAWNE DIAGNOZY PRZEDSZKOLNEJ Podstawa programowa nakłada na n-li wszystkich form wychowania przedszkolnego obowiązek przeprowadzenia diagnozy w roku szkolnym poprzedzającym termin możliwego rozpoczęcia przez dziecko nauki w szkole. Podstawa Programowa dla przedszkoli, oddziałów przedszkolnych w szkołach podstawowych oraz innych form wychowania przedszkolnego- zał.1 do rozporządzenia z dn. 23 grudnia 2008 r. (Dz.U. Z dn. 15 stycznia 2009 r., Nr 4, poz. 17). 4
PO CO DIAGNOZA PRZEDSZKOLNA Przeprowadzenie diagnozy przedszkolnej właśnie w roku szkolnym poprzedzającym termin możliwego rozpoczęcia przez dziecko nauki w szkole jest potrzebne, żeby pomóc rodzicom poznać stan gotowości dziecka do podjęcia tej nauki i odpowiednio je wspomagać. 5
PO CO DIAGNOZA PRZEDSZKOLNA Uzyskanie wyników diagnozy na rok przed rozpoczęciem przez dziecko nauki w szkole pozwala jeszcze w przedszkolu realizować indywidualny program wspomagania rozwoju dziecka. 6
PO CO DIAGNOZA PRZEDSZKOLNA Przeprowadzenie diagnozy właśnie w przedszkolu jest potrzebne, żeby dostarczyć informacji pracownikom poradni psychologicznopedagogicznych w wypadku zaobserwowania potrzeby pogłębionej diagnozy w związku ze specjalnymi potrzebami rozwojowymi dziecka. 7
KTO PRZEPROWADZA DIAGNOZĘ PRZEDSZKOLNĄ rodzice lub inni opiekunowie (rola pomocnicza) nauczyciel wychowania przedszkolnego (obowiązek) pracownik PP-P (obowiązek w uzasadnionych przypadkach) 8
ASPEKTY PRAKTYCZNE DIAGNOZY PRZEDSZKOLNEJ Planując i prowadząc diagnozę przedszkolną w kierunku gotowości edukacyjnej, nauczyciel powinien pamiętać o: uwarunkowaniach osobistych dziecka- zdolności, inteligencja, wskaźniki rozwoju psychofizycznego uwarunkowaniach środowiskowych- rodzina, grupa przedszkolna, interakcje społeczne, które mają walor stymulujący lub wyhamowujący naturalny rozwój dziecka. 9
ASPEKTY PRAKTYCZNE DIAGNOZY PRZEDSZKOLNEJ Obserwacje dziecka powinny dotyczyć jego: udziału w zajęciach i zabawach grupowych, indywidualnej aktywności zadaniowej, rozmów z dorosłymi i rówieśnikami, sposobów radzenia sobie w nowych i trudnych sytuacjach, sprawności ruchowej i manualnej. 10
KIEDY DIAGNOZA PRZEDSZKOLNA Obserwacja powinna mieć dwa etapy wstępny- zaleca się badanie trwające w przedszkolu 2 tygodnie i w szkole 8 godz., w okresie X-XI rozpoczynającego się roku szkolnego; końcowy- badanie uwzględniające podgrupy młodszych i starszych dzieci, w okresie III-IV kończącego się roku szkolnego. 11
JAK DIAGNOZOWAĆ, CZYLI SPOSOBY OCENY GOTOWOŚCI SZKOLNEJ MEN rekomenduje produkty CMPP-P: dla dzieci pięcioletnich -Kryteria Gotowości Edukacyjnej Pięciolatka GE-5, dla dzieci sześcioletnich -Skalę Gotowości Szkolnej SGS, do których dane pozyskuje się za pomocą ukierunkowanej obserwacji. 12
INFORMACJA O GE-5 Komplet materiałów szkoleniowych wypracowanych w roku 2008 przez CMPPP w ramach zadania z Rządowego Programu Bezpieczna i przyjazna szkoła - przygotowanie nauczycieli wychowania przedszkolnego do prowadzenia ukierunkowanej obserwacji dzieci pięcio- i sześcioletnich pod kątem gotowości szkolnej. 13
KRYTERIA GOTOWOŚCI EDUKACYJNEJ Inwentarz zachowań i umiejętności w obszarach: zdobywanie wiedzy i umiejętności poznawczych, współdziałanie z rówieśnikami, osiąganie samodzielności, realizowanie nowych form aktywności nauki i pracy, przygotowanie do nauki czytania, pisania, matematyki. 14
UŻYCIE KRYTERIÓW GE-5 Obserwacja dziecka, w naturalnych warunkach i sytuacjach, w oparciu o dostępne zabawki, książeczki, układanki, z założeniem stopniowania trudności (historyjka obrazkowa od 2 elementów, puzzle od 4, grupowanie przedmiotów od tego co pasuje). Ocena zachowań i kryteriów w skali: tak, raczej tak, raczej nie, nie. 15
INTERPRETACJA WYNIKÓW Wyniki mogą być interpretowane wyłącznie jakościowo. Dziecko, które przejawia podane zachowania, z dużym prawdopodobieństwem osiągnie gotowość do nauki w szkole. Brak kilku umiejętności lub sprawności, albo wystąpienie zachowań, które przeszkadzają dziecku w kontaktach społecznych, w zabawie i uczeniu się, może sygnalizować problem- brak gotowości do wypełniania zadania rozwojowego związanego z rozpoczęciem nauki w szkole. 16
INFORMACJA O SGS Materiały metodyczne Doradca Nauczyciela Sześciolatka - 6 zeszytów, które dotyczą różnych aspektów gotowości szkolnej. Zawierają propozycje programów, scenariusze zajęć i zabaw oraz wnioski sformułowane na podstawie badań standaryzacyjnych metody. Z podręcznikiem do metody SGS można zapoznać się w wersji drukowanej i elektronicznej (zeszyt i płyta CD). 17
NIEZBĘDNE WYPOSAŻENIE GE-5: naturalne wyposażenie sali przedszkolnej SGS: papier do rysowania, ołówki HB, 12 kolorów kredek, grube i średnie pędzle, 6 kolorów farb plakatowych, miękka plastelina, 3 piłki (7-20 cm średnicy), stempelki (figury/zwierzątka, cyfry, litery), 200 drobnych klocków Lego, puzzle (łatwe układanki i komplety po ok. 40, 60 i 100 elementów) 18
OCENA GOTOWOŚCI SZKOLNEJ DZIECKA W podręczniku SGS są zamieszczone tabele wyników przeliczonych z uwzględnieniem płci, miejsca realizacji obowiązku wychowania przedszkolnego oraz dla chłopców wieku, w sześciu podskalach: Umiejętności szkolne, Kompetencje poznawcze, Sprawność motoryczna, Samodzielność, Niekonfliktowość, Aktywność społeczna. 19
OCENA GOTOWOŚCI NAJMŁODSZYCH DZIECI Do oceny gotowości szkolnej dzieci urodzonych od stycznia do kwietnia danego roku (ukończą 5 lat do grudnia) opracowano przedziały wyników przeliczonych. Są one dostępne na stronie internetowej ORE. 20
OCENA GOTOWOŚCI NAJMŁODSZYCH DZIECI Podskala: Umiejętności szkolne Stopień gotowości Dziewczęta Chłopcy Zgodny z oczekiwaniami 48-60 42-60 Niższy od oczekiwanego 0-47 0-41 Podskala: Niekonfliktowość Stopień gotowości Dziewczęta Chłopcy Wysoki 36 35-36 Średni 25-35 19-34 Niski 0-24 0-18 21
ŹRÓDŁA Wszystkie omówione materiały można pobrać ze strony www.ore.edu.pl w zakładce Biblioteka Cyfrowa. 22
23
24
25
26
27
PRZEGLĄD ZASOBÓW 28
KORZYŚCI Z DIAGNOZY Wczesne wykrycie trudności pozwoli na skuteczną pracę wyrównawczą eliminującą ujawnione deficyty. Czas poprzedzający pójście dziecka do szkoły będzie poświęcony intensywnemu stymulowaniu rozwoju w tych sferach, które odbiegają od przeciętnej. 29
Konsultacje ferenc@odnlomza.pl