PRZEDMIOTOWE OCENIANIE (PO) Z BIOLOGII Rok szkolny 2015/2016 Podstawa prawna: 1. Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej i Sportu z dnia 7 września 2004r. w sprawie warunków i sposobu oceniania, klasyfikowania i promowania uczniów i słuchaczy oraz przeprowadzania sprawdzianów i egzaminów w szkołach publicznych. (Dz.U. z 2004r. Nr 199, poz. 2046) z późniejszymi zmianami. 2. Statut Szkoły uchwalony przez Radę Pedagogiczną dn. 31 sierpnia 2015 roku. Cele oceniania: - rozpoznanie przez nauczyciela poziomu i postępów w opanowaniu przez ucznia wiadomości i umiejętności w stosunku do wymagań programowych, - poinformowanie ucznia o poziomie jego osiągnięć edukacyjnych z danego przedmiotu i postępach w tym zakresie, - pomoc uczniowi w samodzielnym kształceniu, - motywowanie ucznia do dalszej pracy, - przekazanie rodzicom lub opiekunom informacji o postępach dziecka, - dostarczenie nauczycielowi informacji zwrotnej na temat efektywności jego nauczania, prawidłowości doboru metod i technik pracy z uczniem. Formy aktywności podlegające ocenie na lekcjach biologii: - wiadomości (zapamiętywanie, zrozumienie), - umiejętności (zastosowanie wiadomości w sytuacjach typowych i nietypowych), - postawy (aktywność i zaangażowanie). Sposób oceniania: Ocenianie bieżące i klasyfikacyjne ustala się wg następującej skali: celujący (cel) 6 bardzo dobry (bdb) 5 dobry (db) 4 dostateczny (dst) 3 dopuszczający (dop) 2 niedostateczny (ndst) 1 z możliwością podnoszenia ocen bieżących znakiem + (plus) i obniżenia - (minus). KRYTERIA OCEN Przedmiotem oceny jest: 1. Zakres wiadomości i umiejętności z biologii, 2. Rozumienie materiału naukowego z zakresu biologii, 3. Umiejętność stosowania wiedzy do rozwiązywania zadań i problemów oraz projektowania i wykonywania doświadczeń, 4. Umiejętność przekazywania wiadomości (poprawność językowa, stopień kondensacji wiedzy, posługiwanie się terminologią naukową). Stopień celujący otrzymuje uczeń, który: - posiadł wiedzę i umiejętności znacznie wykraczające poza program nauczania w danej klasie, samodzielnie i twórczo rozwija własne uzdolnienia,
- biegle posługuje się zdobytymi wiadomościami w rozwiązywaniu problemów teoretycznych lub praktycznych z programu nauczania danej klasy, proponuje rozwiązania nietypowe, rozwiązuje także zadania wykraczające poza program nauczania tej klasy, - osiąga sukcesy w konkursach i olimpiadach chemicznych, kwalifikując się do finałów na szczeblu wojewódzkim (regionalnym) albo krajowym lub posiada inne porównywalne osiągnięcia. Stopień bardzo dobry otrzymuje uczeń, który: - opanował pełny zakres wiedzy i umiejętności określone programem nauczania biologii w danej klasie, - sprawnie posługuje się zdobytymi wiadomościami, rozwiązuje samodzielnie problemy teoretyczne i praktyczne ujęte programem nauczania, potrafi zastosować posiadaną wiedzę do rozwiązywania zadań i problemów w nowych sytuacjach. Stopień dobry otrzymuje uczeń, który: - nie opanował w pełni wiadomości określonych programem nauczania w danej klasie, ale opanował je na poziomie przekraczającym wymagania podstawowe, - poprawnie stosuje wiadomości, rozwiązuje (wykonuje) samodzielnie typowe zadania teoretyczne i praktyczne. Stopień dostateczny otrzymuje uczeń, który: - opanował wiadomości i umiejętności określone programem nauczania w danej klasie na poziomie podstawowym, - rozwiązuje (wykonuje) typowe zadania teoretyczne lub praktyczne o średnim stopniu trudności. Stopień dopuszczający otrzymuje uczeń, który: - ma braki w wiadomościach i umiejętnościach podstawowych, ale braki te nie przekreślają możliwości uzyskania przez ucznia podstawowej wiedzy z danego przedmiotu w ciągu dalszej nauki, - rozwiązuje (wykonuje) typowe zadania teoretyczne lub praktyczne typowe o niewielkim stopniu trudności, często z pomocą nauczyciela. Stopień niedostateczny otrzymuje uczeń, który: - nie opanował wiadomości i umiejętności uznanych za konieczne minimum, a braki w wiadomościach uniemożliwiają dalsze zdobywanie wiedzy z tego przedmiotu, - nie jest w stanie rozwiązać (wykonać) zadań o niewielkim stopniu trudności. Ocenianie prac pisemnych (sprawdziany) jest dokonywane za pomocą określonej punktacji zgodnej z następującymi kryteriami: celujący 100% pracy + zadanie dodatkowe bardzo dobry 91 100 % dobry 75 90% dostateczny 51 74% dopuszczający 40 50% niedostateczny 0 39% Ocenianie prac pisemnych (kartkówki) jest dokonywane za pomocą określonej punktacji zgodnej z następującymi kryteriami: celujący 100% pracy + zadanie dodatkowe bardzo dobry 91 100 % dobry 75 90% dostateczny 61-74% dopuszczający 50-60% niedostateczny 0 49%
Powyższe kryteria mogą ulec zmianie (wzrosnąć lub zmaleć) tylko po wcześniejszym poinformowaniu uczniów o zaistniałym fakcie. Oceny są jawne zarówno dla ucznia jak i jego rodziców (prawnych opiekunów). Formy sprawdzania osiągnięć ucznia: 1. Odpowiedzi ustne: Odpytywanie obejmuje materiał z trzech ostatnich lekcji lub innych losowo wybranych, po uprzednim poinformowaniu ucznia o ilości tematów i zagadnieniach. Można zgłosić dwa nieprzygotowania w semestrze, w przypadku dwóch zajęć biologii tygodniowo i jedno nieprzygotowanie w semestrze, w przypadku jednej godziny tygodniowo. Nieprzygotowanie niewykorzystane w danym semestrze, nie przechodzi na semestr następny. O swoim nieprzygotowaniu do zajęć uczeń informuje nauczyciela na początku zajęć, podczas sprawdzenia listy obecności. 2. Prace pisemne: - kartkówki - obejmujące treści z trzech ostatnich tematów. O terminie kartkówki uczeń nie jest informowany. Czas przewidziany na kartkówkę: 10 15 min. - sprawdziany wiadomości/testy - obejmujące treści z danego działu programowego w formie zadań otwartych lub zamkniętych. Sprawdzian odbywa się po zakończeniu omawiania danego działu. W zależności od poziomu trudności lub w przypadku ewentualnych problemów ze zrozumieniem danego materiału mogą być one poprzedzone całogodzinnym powtórzeniem i utrwaleniem wiadomości. Na zajęciach powtórzeniowych z danego działu uczeń nie może zgłosić nieprzygotowania. Sprawdziany wiadomości/testy zapowiadane są na tydzień wcześniej i potwierdzane zapisem w dzienniku elektronicznym. Czas przewidziany na prace klasowe: 20-45 min. * Prace kontrolne (tj. sprawdziany) nie powinny być przekładane. Jeżeli termin pracy został, w szczególnej sytuacji, przesunięty na prośbę uczniów i w wypadku tego nastąpiło spiętrzenie prac (zapowiedziane i zapisane w dzienniku 3 prace klasowe w tygodniu) możliwe jest przeprowadzenie dodatkowego sprawdzianu w danym tygodniu, jeżeli nie odbyła się ona w ustalonym terminie z przyczyn niezależnych od nauczyciela (o czym mowa w Statucie Szkoły). 3. Prace domowe najczęściej mają formę pisemną (referat, zadania do rozwiązania, poster, plakat). O ich formie i ilości decyduje nauczyciel. Prace zadawane przez nauczyciela są sprawdzane i oceniane na bieżąco. Ocena pracy domowej nie podlega poprawie. Premiowane są prace z innych źródeł niż podręcznik czy Wikipedia, zawierające fotografie, schematy lub rysunki. Nie dopuszczalne są prace będące wydrukiem treści zaczerpniętych z Internetu. Jeżeli prace domowe uczniów są takie same uznawane są za niesamodzielne. 4. Aktywność na lekcji (oceniane na + plusy, maksymalna liczba zdobytych plusów = pięć = bdb (5) oraz na - minusy [trzy = ndst. (1)] ). Nauczyciel stosuje dodatkowo ustną informuję o postępach ucznia, która zawiera następujące elementy: 1) co jest mocną stroną ucznia w ramach tego przedmiotu, 2) co jest jego słabą stroną wymagającą zwiększonego wysiłku, 3) jakie działania proponuje nauczyciel w celu wsparcia ucznia. W dzienniku lekcyjnym nauczyciel umieszcza legendę dotyczącą zakresu wiadomości i umiejętności oraz innych form podlegających ocenie, za które wystawiane są oceny bieżące. Terminy oddawania, przez nauczyciela, sprawdzonych prac pisemnych 14 dni roboczych.
Warunki poprawiania ocen cząstkowych, niesatysfakcjonujących ucznia: Uczeń ma prawo poprawiać ocenę ze sprawdzianu, tylko jeden raz. Ocena uzyskana z poprawy wpisywana jest do dziennika (nawet jeśli jest to kolejna ocena niedostateczna). Termin i formę poprawy (ustnie czy pisemnie) określa nauczyciel. Poprawianie ocen niedostatecznych z prac klasowych (sprawdziany) jest obowiązkowe. Poprawa odbywa się na zajęciach konsultacyjnych, po wcześniejszym uzgodnieniu terminu poprawy z nauczycielem. Uczeń nieobecny na sprawdzianie ma obowiązek zaliczyć go na najbliższych konsultacjach. Oceny z kartkówek, prac domowych, odpowiedzi ustnych nie podlegają poprawie. Jeśli usprawiedliwiona nieobecność ciągła ucznia w szkole wynosiła co najmniej 7 dni, uczeń ma prawo do tygodniowego terminu uzupełnienia wiadomości (w tym czasie nauczyciel nie sprawdza wiedzy ucznia). Po tym czasie uczeń jest zobowiązany w ciągu kolejnych dni uzupełnić braki (napisać zaległą pracę pisemną). Termin napisania pracy uzgadnia z nauczycielem na pierwszych zajęciach lekcyjnych, po upływie 7 dni przeznaczonych na nadrobienie zaległości. Jeśli nieobecność (usprawiedliwiona) jest krótsza niż 7 dni, uczeń jest zobowiązany uzupełnić braki (napisać zaległą pracę pisemną). Termin napisania pracy uzgadnia z nauczycielem na pierwszych zajęciach lekcyjnych po powrocie do szkoły. Prace kontrolne są zatrzymane przez nauczyciela i udostępnione do wglądu: a) uczniowi na lekcji, b) rodzicom (prawnym opiekunom) w czasie dni otwartych, zebrań lub indywidualnych konsultacji w siedzibie szkoły. Uczeń ma obowiązek zakupić odpowiedni podręcznik do nauki przedmiotu. Prowadzenie zeszytu przedmiotowego jest obowiązkowe (zeszyt w kratkę, co najmniej 60 kartek, prowadzony estetycznie), a sposób jego prowadzenia określa nauczyciel przedmiotu: - wszystkie notatki podawane przez nauczyciela znajdują się w zeszycie przedmiotowym ucznia, - wszystkie rozwiązane zadania domowe (z wyjątkiem referatów kartki A4) znajdują się w zeszycie przedmiotowym ucznia. Uczeń ma obowiązek przynosić podręcznik i zeszyt przedmiotowy na każde zajęcia. W przypadku co najmniej 7 dni usprawiedliwionej nieobecności ciągłej, uczeń ma prawo do dwutygodniowego terminu uzupełnienia braków w zeszycie (w tym czasie nie sprawdzam zadanych prac domowych). Jeśli nieobecność (usprawiedliwiona) jest krótsza lub równa 7 dni, uczeń jest zobowiązany w ciągu jednego tygodnia, od powrotu do szkoły, uzupełnić braki w zeszycie. Tryb klasyfikacji: A. Klasyfikacja ucznia opiera się na co najmniej trzech ocenach cząstkowych. B. Na miesiąc przed klasyfikacyjnym posiedzeniem rady pedagogicznej (końcoworocznym lub semestralnym) wychowawca klasy informuje ucznia i jego rodziców (prawnych opiekunów) w formie pisemnej o przewidywanej ocenie niedostatecznej oraz przekazuje informację ustną o pozostałych ocenach. Rodzic potwierdza otrzymanie informacji o przewidywanych ocenach niedostatecznych podpisem. W przypadku, gdy rodzic nie zgłosi się do szkoły na wezwanie - informacja zostaje przekazana drogą administracyjną.
C. Na tydzień przed klasyfikacyjnym posiedzeniem rady pedagogicznej (końcoworocznym lub semestralnym) wychowawca klasy informuje ustnie ucznia o proponowanej ocenie przedmiotowej końcoworocznej (semestralnej). D. Uczeń jest klasyfikowany z przedmiotu, jeżeli w każdym semestrze uzyskał przynajmniej dwie oceny cząstkowe otrzymane w wyniku sprawdzania sumującego wiadomości i umiejętności z danego przedmiotu oraz jeśli jego absencja stanowi nie więcej niż 50% usprawiedliwionych nieobecności na danym przedmiocie liczonych w stosunku do szkolnego planu pracy. E. Uczeń nieklasyfikowany na zakończenie pierwszego semestru może kontynuować naukę w semestrze drugim. Klasyfikacja końcoworoczna ucznia może odbyć się po sprawdzeniu poziomu opanowania wiadomości i umiejętności programowych realizowanych w okresie, za który uczeń nie był klasyfikowany. Uczeń, który nie zostanie klasyfikowany do 31 sierpnia danego roku szkolnego z własnej winy nie jest promowany i powtarza klasę, do której uzyskał ostatnią promocję. F. Uczeń może nie być klasyfikowany jeżeli brak jest podstaw do ustalenia śródrocznej lub rocznej (semestralnej) oceny klasyfikacyjnej z powodu nieobecności ucznia na zajęciach edukacyjnych przekraczającej połowę czasu przeznaczonego na te zajęcia w szkolnym planie nauczania. G. Uczeń nieklasyfikowany z powodu usprawiedliwionej nieobecności może zdawać egzamin klasyfikacyjny. Klasyfikowanie końcoworoczne (semestralne) polega na: 1) okresowym podsumowaniu osiągnięć edukacyjnych ucznia poprzez podanie propozycji oceny przedmiotowej z zajęć określonych w szkolnym planie nauczania, a następnie na zatwierdzeniu tej oceny jako oceny klasyfikacyjnej, 2) zatwierdzeniu proponowanej oceny zachowania ucznia. Ocena końcoworoczna nie jest średnią arytmetyczna ocen cząstkowych. Ostateczne śródroczne i roczne oceny z obowiązkowych i dodatkowych zajęć edukacyjnych są wystawiane na 2 dni przed planowaną Radą Pedagogiczną. Nie dopuszcza się poprawiania oceny śródrocznej i rocznej w formie jednorazowego zaliczenia materiału z całego semestru w ostatnim tygodniu nauki, mając na uwadze systematyczność (z wyjątkiem przypadków losowych). Ustalona przez nauczyciela albo uzyskana w wyniku egzaminu klasyfikacyjnego niedostateczna roczna (semestralna) ocena klasyfikacyjna z zajęć edukacyjnych może być zmieniona w wyniku egzaminu poprawkowego. W wyjątkowych przypadkach rada pedagogiczna może wyrazić zgodę na egzamin poprawkowy z dwóch obowiązkowych zajęć edukacyjnych. Postępowanie odwoławcze: Egzamin klasyfikacyjny: W przypadku braku podstaw do ustalenia oceny klasyfikacyjnej, wynikających z licznych (ponad 50% zajęć edukacyjnych) uzasadnionych bądź nieuzasadnionych nieobecności, uczeń nie uzyskuje oceny podsumowującej dany semestr. Uczeń jest zobowiązany do złożenia (w ciągu 2 tygodni) w formie pisemnej prośby do dyrektora szkoły o egzamin klasyfikacyjny. Egzamin klasyfikacyjny przeprowadza komisja powołana przez dyrektora szkoły. Ocena ustalona przez komisję jest ostateczna, z wyjątkiem niedostatecznej rocznej (semestralnej) oceny klasyfikacyjnej z zajęć edukacyjnych, która może być zmieniona w wyniku egzaminu poprawkowego.
Uczeń nieklasyfikowany do 31 sierpnia nie jest promowany do następnej klasy. Egzamin sprawdzający: W przypadku stwierdzenia, że roczna (semestralna) ocena klasyfikacyjna z zajęć edukacyjnych została ustalona niezgodnie z przepisami prawa dotyczącymi trybu ustalania tej oceny, uczeń składa (w ciągu siedmiu dni od wystawienia oceny) pismo do dyrektora szkoły. Egzamin sprawdzający przeprowadza komisja powołana przez dyrektora szkoły. Termin sprawdzianu wiadomości i umiejętności uzgadnia z rodzicami (prawnymi opiekunami) ucznia dyrektor szkoły w ostatnim dniu zajęć. Ustalona przez komisję roczna (semestralna) ocena klasyfikacyjna z zajęć edukacyjnych nie może być niższa od oceny ustalonej wcześniej. Ocena ustalona przez komisję jest ostateczna, z wyjątkiem niedostatecznej rocznej (semestralnej) oceny klasyfikacyjnej z zajęć edukacyjnych, która może być zmieniona w wyniku egzaminu poprawkowego. Egzamin poprawkowy: Uczeń, który otrzymał ocenę niedostateczną z jednych zajęć edukacyjnych ma prawo do egzaminu poprawkowego. W wyjątkowych przypadkach rada pedagogiczna może wyrazić zgodę na egzamin poprawkowy z dwóch zajęć edukacyjnych. Uczeń jest zobowiązany do złożenia (w ciągu 2 tygodni) w formie pisemnej prośby do dyrektora szkoły o egzamin klasyfikacyjny. Termin egzaminu poprawkowego uzgadnia dyrektor szkoły w ostatnim tygodniu sierpnia. Ustalona przez komisję ocena roczna (semestralna) wpisywana jest na świadectwie ukończenia zajęć w danym roku szkolnym. Uczeń, który nie zdał egzaminu poprawkowego, nie otrzymuje promocji do klasy następnej i powtarza klasę. Egzamin klasyfikacyjny, sprawdzający i poprawkowy przeprowadza się w formie pisemnej i ustnej. Pytania przygotowuje nauczyciel prowadzący dane zajęcia edukacyjne. Uczeń, który z przyczyn usprawiedliwionych nie przystąpił do egzaminu poprawkowego w wyznaczonym terminie, może przystąpić do niego w dodatkowym terminie, wyznaczonym przez dyrektora szkoły. Uczniowie nieobecni na przedmiotowych zajęciach organizacyjnych oraz rodzice nieobecni na zebraniu informacyjnym z wychowawcą klasy mają obowiązek zapoznać się z PSO we własnym zakresie.