Łódzki Wojewódzki Inspektor Inspekcji Handlowej z siedzibą w Łodzi ul. Gdańska 38, 90 730 Łódź... Łódź, dnia 07.06.2013 r. (oznaczenie organu Inspekcji Handlowej) Nr akt: ŻG.8361.84.2013 DECYZJA Nr 45 / ŻG / 2013 Na podstawie art. 25 ust. 1 pkt 5 lit. b i ust. 3 pkt 1 lit. c ustawy z dnia 25 czerwca 2009 r. o rolnictwie ekologicznym (Dz. U. z 2009 r. nr 116, poz. 975) oraz art. 104 ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. Kodeks postępowania administracyjnego (Dz. U. z 2013 r., poz. 267) po przeprowadzeniu postępowania administracyjnego Łódzki Wojewódzki Inspektor Inspekcji Handlowej z siedzibą w Łodzi wymierza przedsiębiorcy Tesco Polska Sp. z o.o. z siedzibą w Krakowie, ul. Kapelanka 56 karę pieniężną w kwocie 500,00 zł (słownie: pięćset złotych) z tytułu wprowadzenia do obrotu handlowego dwóch partii herbatek owocowych: CLASSIC o masie 50 g, oznaczonej numerem partii i datą minimalnej trwałości 31.10.2014 ; MALINA o masie 40 g, oznaczonej numerem partii i datą minimalnej trwałości 27.11.2014 wartości 85,80 zł oznakowanych jako produkty rolnictwa ekologicznego z naruszeniem art. 23 ust. 1 i 2 rozporządzenia Rady (WE) nr 834/2007 z dnia 28 czerwca 2007 r. w sprawie produkcji ekologicznej i uchylającego rozporządzenie (EWG) nr 2092/91 (Dz. U. L 189 z 20.07.2007 z późn. zm.). Uzasadnienie W dniach od 11 do 14 marca 2013 r. na podstawie upoważnienia Łódzkiego Wojewódzkiego Inspektora Inspekcji Handlowej numer ŻG.8361.84.2013 z dnia 11.03.2013r. inspektorzy Wojewódzkiego Inspektoratu Inspekcji Handlowej w Łodzi, przeprowadzili kontrolę w hipermarkecie Tesco Łódź - Galeria zlokalizowanym w Łodzi przy Al. Piłsudskiego 15/23, należącym do TESCO Polska Sp. z o.o. z siedzibą w Krakowie, ul. Kapelanka 56. Kontrola została przeprowadzona na podstawie art. 3 ust. 1-3 rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) Nr 882/2004 z dnia 29 kwietnia 2004r. w sprawie kontroli urzędowych przeprowadzanych w celu sprawdzenia zgodności z prawem paszowym i żywnościowym oraz regułami dotyczącymi zdrowia zwierząt 1
i dobrostanu zwierząt (Dz. U. L 165 z 30.4.2004 ze zm.), art. 17 ust. 3 ustawy z dnia 21 grudnia 2000 r. o jakości handlowej artykułów rolno-spożywczych (Dz. U. z 2005 r. nr 187, poz. 1577, ze zm.), art. 3 ust. 1 pkt 1, 2 i 6 ustawy z dnia 15 grudnia 2000 r. o Inspekcji Handlowej (Dz. U. z 2009 r. Nr 151, poz. 1219 ze zm.) w obecności osoby upoważnionej ( ). W trakcie prowadzonych działań kontrolnych stwierdzono, że do sprzedaży oferowano 2 partie herbatek owocowych wartości łącznej 85,80 zł: 10 sztuk CLASSIC o masie 50 g, oznaczonej numerem partii i datą minimalnej trwałości 31.10.2014 w cenie 3,59 zł, 10 sztuk MALINA o masie 40 g, oznaczonej numerem partii i datą minimalnej trwałości 27.11.2014 w cenie 4,99 zł. na opakowaniach, których producent - PPH BIOFLUID Sp. j. Górki Małe, ul. Dworska 33, 95-080 Tuszyn (obecnie BIOFLUID Wojciech Piasecki Sp. j.) - w głównym polu widzenia (z przodu opakowań) oraz z boku opakowań zamieścił termin odnoszący się do ekologicznej metody produkcji. Wkomponowanie pomiędzy wyrazy BI a FIX rysunku jabłka, powoduje, iż termin ten odczytywany jest przez konsumenta jako BIOFIX, a tym samym sugeruje, że produkty lub ich składniki spełniają wymogi rozporządzenia Rady (WE) nr 834/2007 z dnia 28 czerwca 2007 r. w sprawie produkcji ekologicznej i uchylającego rozporządzenie (EWG) nr 2092/91 (Dz. U. L 189 z 20.07.2007 z późn. zm.) zwanego dalej rozporządzeniem nr 834/2007. W prowadzonym postępowaniu wyjaśniającym ustalono, iż przedmiotowe herbatki nie zostały uzyskane ekologicznymi metodami produkcji, a zatem zastosowanie terminu nawet w wyżej opisanej formie było nieuprawnione i wprowadzało konsumenta w błąd. Powyższa nieprawidłowość została udokumentowana w protokole kontroli numer ŻG.8361.84.2013 z dnia 11 marca 2013 r., zestawieniu artykułów żywnościowych skontrolowanych pod względem oznakowania oraz na zdjęciach zrobionych w trakcie kontroli. Działając na podstawie art. 34 ustawy z dnia 15 grudnia 2000 r. o Inspekcji Handlowej (Dz. U. z 2009 r. Nr 151, poz. 1219 ze zm.), pismem numer ŻG.8361.84.2012 z dnia 04 kwietnia 2013 r. Łódzki Wojewódzki Inspektor Inspekcji Handlowej poinformował producenta - PPH BIOFLUID Sp. j. Górki Małe, ul. Dworska 33, 95-080 Tuszyn - o stwierdzonej nieprawidłowości i jednocześnie wniósł o podjęcie niezwłocznych działań zmierzających do wyeliminowania z obrotu produktów, których oznakowanie wprowadza konsumentów w błąd. O fakcie tym powiadomiony został również Wojewódzki Inspektorat Jakości Handlowej Artykułów Rolno Spożywczych w Łodzi. W odpowiedzi na wystąpienie pokontrolne (pismo z dnia 25.04.2013 r.) reprezentująca producenta kwestionowanych herbatek radca prawny ( ) stwierdziła, że jej mocodawca nie naruszył żadnych przepisów prawa. Stosowany przez producenta sposób oznakowania nie wprowadza konsumentów w błąd, gdyż znak graficzny jabłka pomiędzy słowami BI oraz FIX ma na celu jedynie rozróżnienie produktów oznaczonych tym terminem (konwencjonalnych) od produktów pochodzących z rolnictwa ekologicznego, które są znakowane terminem BIOFIX. Umieszczenie znaku graficznego jabłka nie jest zabronione i nie narusza przepisów prawa. 2
Nazwa produktu oraz jego skład, przy jednoczesnym umieszczeniu terminu Bi znak graficzny jabłka FIX nie wywołują po stronie przeciętnego konsumenta wyobrażenia, że herbatka pochodzi z rolnictwa ekologicznego. Nie może zatem sugerować innego niż konwencjonalna herbatka owocowa rodzaju produktu, a co za tym idzie nie może wprowadzać konsumenta w błąd. Łódzki Wojewódzki Inspektor Inspekcji Handlowej w Łodzi po zapoznaniu się z nadesłanym pismem podtrzymał swoje stanowisko, iż zastosowany sposób oznakowania przedmiotowych herbatek jest nieuprawniony i wprowadza konsumenta w błąd poprzez sugerowanie, iż są to produkty rolnictwa ekologicznego. Jak również nie podzielił stanowiska producenta, iż znak graficzny jabłka umieszczony pomiędzy słowami BI oraz FIX ma na celu rozróżnienie produktów konwencjonalnych od produktów pochodzących z rolnictwa ekologicznego (znakowanych terminem BIOFIX ) i umożliwi konsumentowi właściwą identyfikację produktu. Zdaniem Łódzkiego Wojewódzkiego Inspektora Inspekcji Handlowej przywołany przez producenta, w nadesłanym piśmie, przeciętny konsument, którego model został określony w ustawie z dnia 23 sierpnia 2007r. o przeciwdziałaniu nieuczciwym praktykom rynkowym (Dz. U. nr 171, poz. 1206) w tym przypadku mógł zostać wprowadzony w błąd, gdyż zastosowana kompozycja (jabłko pomiędzy wyrazami BI i FIX ) przy pierwszym spojrzeniu na produkt odczytywana jest jako jeden wyraz BIOFIX. Zgodnie z art. 2 pkt 8 w/w ustawy przeciętnym konsumentem jest konsument, który jest dostatecznie dobrze poinformowany, uważny i ostrożny. Niemniej jednak, nawet uważny i ostrożny konsument ma prawo do informacji rzetelnej i niewprowadzającej go w błąd, a obowiązkiem producenta jest poinformowanie go w sposób rzetelny i prawdziwy o cechach oferowanego produktu. Zastosowany w tym przypadku sposób oznakowania przedmiotowych herbatek utrudniał konsumentowi jednoznaczną identyfikację ich charakteru, a tym samym nie wyczerpywał zobowiązania producenta do udzielenia pełnej, rzetelnej i prawdziwej informacji. Faktem jest, iż w obecnych warunkach rynkowych konsumenci świadomi są ogromnej różnorodności oferowanych im towarów i powinni z rozwagą podchodzić do sposobu, w jaki są one prezentowane, nie upoważnia to jednak producenta, ani strony do wykorzystywania oznaczeń wywołujących skojarzenia z zupełnie innym produktem. Należy tu podkreślić, że strona, jako profesjonalista działająca na rynku od wielu lat, prowadząca sieć sklepów na terenie całej Polski, w dokumentach handlowych produkty te ewidencjonowała jako herbatka wieloowocowa BIOFIX, a nie jako BI jabłko FIX, zatem nie ma wątpliwości, iż zastosowany w tym przypadku sposób oznakowania utrudniał konsumentowi jednoznaczną identyfikację charakteru produktów, a tym samym nie wyczerpywał zobowiązania producenta i strony do udzielenia pełnej, rzetelnej i prawdziwej informacji. O powyższym stanowisku Łódzki Wojewódzki Inspektor Inspekcji Handlowej pismem numer ŻG.8361.84.2013 z dnia 31 maja 2013 r. poinformował producenta oraz stronę (w dniu 21 maja 2013r. strona przesłała do Wojewódzkiego Inspektoratu Inspekcji Handlowej w Łodzi stanowisko dostawcy w sprawie znakowania herbatek owocowych Classic i Malina ). 3
W odpowiedzi na pismo numer ŻG.8361.84.2013 z dnia 04 kwietnia 2013r. Łódzki Wojewódzki Inspektor Jakości Handlowej Artykułów Rolno Spożywczych poinformował, iż nałożył karę pieniężną, na BIOFLUID Wojciech Piasecki sp. j. z siedzibą w miejscowości Górki Małe, ul. Dworska 33, za wprowadzenie do obrotu 20 partii produktów z oznakowaniem sugerującym pochodzenie produktów z rolnictwa ekologicznego. Mając na uwadze stwierdzone w toku kontroli nieprawidłowości (opisane w protokole kontroli z dnia 11 marca 2013 r. numer akt sprawy ŻG.8361.84.2013) w dniu 08 maja 2013 r. zostało wszczęte z urzędu postępowanie administracyjne w przedmiocie wymierzenia kary pieniężnej wynikającej z art. 25 ust. 1 pkt 5 lit. b ustawy z dnia 25 czerwca 2009 r. o rolnictwie ekologicznym (Dz. U. nr 116 poz. 975) zwanej dalej ustawą o rolnictwie ekologicznym. Strona została poinformowana o wszczęciu postępowania z urzędu oraz o przysługującym prawie do zapoznania się z aktami sprawy, wypowiedzenia się co do zebranych dowodów i materiałów. Jednocześnie poproszono stronę o przesłanie informacji na temat wielkości obrotu za rok 2012. W dniu 14 maja 2013 r. do Wojewódzkiego Inspektoratu Inspekcji Handlowej w Łodzi wpłynęło pismo, w którym strona podała wielkość obrotu za 2012 rok. Łódzki Wojewódzki Inspektor Inspekcji Handlowej z siedzibą w Łodzi mając na uwadze powyższe ustalił i stwierdził. Ustawa o rolnictwie ekologicznym w art. 25 ust. 1 pkt 5 lit. b stanowi, że osoba fizyczna, osoba prawna lub jednostka organizacyjna nieposiadająca osobowości prawnej, która wprowadza do obrotu produkt, który został oznakowany jako produkt rolnictwa ekologicznego z naruszeniem art. 23-26 rozporządzenia nr 834/207 podlega karze pieniężnej w wysokości do 200 % korzyści majątkowej uzyskanej lub którą mógłby uzyskać za wprowadzone do obrotu produkty, nie niższej jednak niż 500 zł. Owa ustawa nie definiuje wprowadzenia do obrotu, art. 2 pkt 8 odsyła do art. 3 ust. 8 rozporządzenia (WE) nr 178/2002 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 28 stycznia 2002 r. ustanawiającego ogólne zasady i wymagania prawa żywnościowego, powołującego Europejski Urząd ds. Bezpieczeństwa Żywności i ustanawiającego procedury w zakresie bezpieczeństwa żywności (Dz. U. L 31 z 01.02.2002 r. ze zm.), zwanego dalej rozporządzeniem nr 178/2002, który stanowi, że wprowadzenie na rynek oznacza posiadanie żywności lub pasz w celu sprzedaży lub innej formy dysponowania, bezpłatnego lub nie oraz sprzedaż dystrybucję i inne formy dysponowania. Zgodnie z przepisem art. 17 ust. 1 rozporządzenia nr 178/2002 podmioty działające na rynku spożywczym i pasz zapewniają na wszystkich etapach produkcji, przetwarzania i dystrybucji w przedsiębiorstwach będących pod ich kontrolą, zgodność tej żywności lub pasz z wymogami prawa żywnościowego właściwymi dla ich działalności i kontrolowanie przestrzegania tych wymogów. 4
Art. 23 ust. 1 rozporządzenia nr 834/2007 stanowi, iż produkt opatrzony jest terminem odnoszącym się do ekologicznej metody produkcji, jeżeli przy znakowaniu, w materiałach reklamowych lub dokumentach handlowych taki produkt, jego składniki lub materiały paszowe opisywane są za pomocą terminów sugerujących nabywcy, ze produkt ten, jego składniki lub materiały paszowe zostały uzyskane zgodnie z przepisami określonymi w niniejszym rozporządzeniu. Zwłaszcza terminy wymienione w załączniku, ich pochodne lub wersje skrócone, jak np. bio eko, używane samodzielnie lub łącznie, mogą być stosowane na terenie Wspólnoty i we wszystkich językach Wspólnoty w znakowaniu i reklamie produktu, który spełnia wymogi określone na mocy niniejszego rozporządzenia lub zgodnie z niniejszym rozporządzeniem. Przy znakowaniu i w reklamie żywych lub nieprzetworzonych produktów rolnych można stosować terminy odnoszące się do ekologicznej metody produkcji wyłącznie wtedy, gdy wszystkie składniki tego produktu również zostały wyprodukowane zgodnie z wymogami określonymi w niniejszym rozporządzeniu. Zgodnie z ust. 2 terminy o których mowa w ust. 1, nie są stosowane na terenie Wspólnoty i w żadnym z języków Wspólnoty w znakowaniu, reklamie i dokumentach handlowych produktu, który nie spełnia wymogów wymienionych w niniejszym rozporządzeniu, chyba że nie są używane w odniesieniu do produktów rolnych w żywności lub paszy lub wyraźnie w żaden sposób nie łączą się z produkcją ekologiczną. Ponadto nie stosuje się żadnych terminów, w tym terminów stosowanych w znakach towarowych, ani praktyk używanych w znakowaniu lub reklamie mogących wprowadzić w błąd konsumenta poprzez sugerowanie, ze produkt lub składniki spełniają wymogi wymienione w rozporządzeniu. Biorąc powyższe pod uwagę Łódzki Wojewódzki Inspektor Inspekcji Handlowej z siedzibą w Łodzi uznał, iż kontrolowany przedsiębiorca był odpowiedzialny za wprowadzenie do obrotu (w rozumieniu art. 2 pkt 8 lit. a ustawy o rolnictwie ekologicznym) produktów z naruszeniem wymagań określonych w przepisach rozporządzenia nr 834/2007 i na skutek przeprowadzonego postępowania wydał decyzję o wymierzeniu temu przedsiębiorcy kary pieniężnej. Zgodnie z art. 26 ust. 1 ustawy o rolnictwie ekologicznym ustalając wysokość kary Łódzki Wojewódzki Inspektor Inspekcji Handlowej wziął pod uwagę: 1. wysoki stopień szkodliwości czynu, gdyż oferowanie do sprzedaży środków spożywczych wyprodukowanych metodami konwencjonalnymi, na opakowaniach których zamieszczono termin jednoznacznie kojarzący się konsumentowi z produkcją ekologiczną w istotnym stopniu naruszało jego interesy. Zastosowany sposób oznakowania wprowadzał konsumentów w błąd i uniemożliwiał im dokonanie świadomego wyboru (art. 8 rozporządzenia nr 178/2002 stanowi iż prawo żywnościowe ma na celu ochronę interesów konsumentów i powinno stanowić podstawę dokonywania przez konsumentów świadomego wyboru związanego ze spożywaną przez nich żywnością); 2. średni stopień zawinienia, chociaż stwierdzone nieprawidłowości w oznakowaniu produktów powstały z winy producenta, to jednak strona, jako profesjonalista o znacznej 5
pozycji na rynku, powinna znać obowiązujące w tym zakresie przepisy i stosować je odpowiednio. Strona przed wprowadzeniem do sprzedaży produktów winna zweryfikować ich oznakowanie (tym bardziej, iż przeprowadzenie powyższej czynności nie wymagało specjalistycznych badań), aby nie dopuścić do obrotu produktów wprowadzających konsumentów w błąd, a tego nie uczyniła i wprowadziła do obrotu produkty z oznakowaniem sugerującym pochodzenie produktów z rolnictwa ekologicznego; 3. średni zakres naruszenia, bowiem wprowadzenie do obrotu herbatek z zamieszczonym na opakowaniach terminem odnoszącym się do ekologicznej metody produkcji (wkomponowanie pomiędzy wyrazy BI a FIX rysunku jabłka powodowało, iż było ono odczytywane przez konsumenta jako BIOFIX ), pomimo braku podstaw faktycznych do stosowania tego typu deklaracji, stanowi niedopełnienie obowiązku zapewnienia zgodności oferowanego towaru z wymogami prawa żywnościowego. Zastosowane w tym przypadku oznakowanie wprowadzało konsumenta w błąd i naruszało przepisy mające na celu ich ochronę; 4. dotychczasową działalność przedsiębiorcy z dokumentacji zgromadzonej przez Wojewódzki Inspektorat Inspekcji Handlowej w Łodzi wynika, że kontrolowany przedsiębiorca po raz pierwszy naruszył przepisy ustawy o rolnictwie ekologicznym; 5. wysoką wielkość obrotów, podaną przez kontrolowanego przedsiębiorcę. W oparciu o powyższe ustalenia faktyczne i prawne dokonane w toku postępowania, a w szczególności o ustalenia odnoszące się do pięciu kryteriów wskazanych w art. 26 ust 1 ustawy o rolnictwie ekologicznym oraz ustalenia wynikające z treści art. 25 ust. 1 pkt 5 ustawy o rolnictwie ekologicznym, stanowiącego, iż kto wprowadza do obrotu produkt jako produkt rolnictwa ekologicznego, który nie spełnia wymagań określonych w przepisach rozporządzenia 834/2007 podlega karze pieniężnej w wysokości do 200 % korzyści majątkowej uzyskanej lub którą mógłby uzyskać za wprowadzone do obrotu produkty, nie niższej jednak niż 500,00 zł, a także z treści art. 17 ust. 2 rozporządzenia 178/2002 ustalającego normę, iż kary mające zastosowanie w przypadku naruszenia prawa żywnościowego powinny być skuteczne, proporcjonalne i odstraszające, Łódzki Wojewódzki Inspektor Inspekcji Handlowej orzekł jak w sentencji i wymierzył karę minimalną w wysokości 500,00 zł. Pouczenie: 1. Zgodnie z art. 127 1 i 2 kpa, art. 129 1 i 2 kpa stronie postępowania służy odwołanie od niniejszej decyzji do Prezesa Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów w Warszawie (00-950 Warszawa, Plac Powstańców Warszawy 1). Odwołanie należy wnieść w terminie 14 dni od dnia doręczenia decyzji za pośrednictwem Łódzkiego Wojewódzkiego Inspektora Inspekcji Handlowej (90 730 Łódź, ul. Gdańska 38). 2. Na podstawie art. 26 ust 2 i 3 ustawy o rolnictwie ekologicznym strona jest zobowiązana uiścić należność pieniężną w wysokości 500,00 zł na rachunek Wojewódzkiego Inspektoratu 6
Inspekcji Handlowej w Łodzi, ul. Gdańska 38, 90-730 Łódź, nr 91101013710007652231000000 NBP O/Okręgowy w Łodzi lub w kasie tego Inspektoratu (pok. 11) w dniach urzędowania w godz. 7 30 9 30 i 13 30 14 30 (poniedziałek, środa, czwartek, piątek) oraz w godz. 8 00 10 00 i 14 00 15 00 (wtorek) w terminie 30 dni od dnia, w którym decyzja stała się ostateczna. Kara niezapłacona w terminie staje się zaległością podatkową w rozumieniu art. 51 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2012 r. poz. 749 ze zm.). Otrzymują: 1. Tesco Polska Sp. z o.o. 2. a/a ul. Kapelanka 56 30-347 Kraków Łódzki Wojewódzki Inspektor Inspekcji Handlowej Marek Jacek Michalak... (imię i nazwisko, stanowisko służbowe, podpis) 7