Dieta ubogo - bogatoenergetyczna. Roman Cichon Katedra Żywienia i Dietetyki CM UMK Bydgoszcz 2014



Podobne dokumenty
Produkty zalecane - dozwolone Produkty przeciwwskazane Zalecenia

Rola poszczególnych składników pokarmowych

Lista zamienników. 140g cukinii. 80g dyni. 100g bakłażana. 70g kabaczka. 80g papryki czerwonej. 50g papryki czerwonej. 100g pomidora.

JADŁOSPIS od dnia do r.

Udział białka, tłuszczów i węglowodanów w dobowym zapotrzebowaniu energetycznym oraz modyfikacja produktów zalecanych w zależności od rodzaju diety

Załącznik nr 4 do SIWZ. DIETA ŁATWO STRAWNA Z OGRANICZENIEM TŁUSZCZU (wątrobowa)

DIETA ŁATWO STRAWNA Z OGRANICZENIEM TŁUSZCZU

JADŁOSPIS od dnia do r.

Załącznik nr 3 do SWIZ. DIETA ŁATWO STRAWNA ( lekkostrawna)

Załącznik nr 6 do SIWZ. DIETA ŁATWO STRAWNA BOGATOBIAŁKOWA (wysokoenergetyczna)

Krupnik Waga 1 porcji g

Wtorek r. Śniadanie. Obiad Zupa jarzynowa

DIETA O ZMIENIONEJ KONSYSTENCJI DIETA PŁYNNA WZMOCNIONA

Załącznik nr 11 do SIWZ DIETA O ZMIENIONEJ KONSYSTENCJI (PAPKOWATA)

Załącznik nr 7 do SIWZ DIETA UBOGORESZTKOWA

Dzień I * Ilość w gramach lub mililitrach. Ilość w miarach domowych

Wtorek r. Śniadanie. Poniedziałek r. Śniadanie. Obiad. Podwieczorek

ZASADY PRAWIDŁOWEGO ŻYWIENIA DZIECI I MŁODZIEŻY ORAZ WSKAZÓWKI DOTYCZĄCE ZDROWEGO STYLU ŻYCIA Gimnazja

JADŁOSPIS od dnia do r.

JADŁOSPIS od dnia do r.

Zamiana produktów spożywczych. Roman Cichon Katedra Żywienia i Dietetyki CM UMK Bydgoszcz 2015

Załącznik nr 6 do SIWZ. DIETA Z OGRANICZENIEM ŁATWO PRZYSWAJALNYCH WĘGLOWODANÓW (cukrzycowa)

JADŁOSPIS r. Dzień Śniadanie Obiad Podwieczorek

DIETA ŁATWO STRAWNA NISKOBIAŁKOWA

Krupnik Waga 1 porcji g

Zestaw 12. Ziemniaki gotowane Waga l porcji -150 g. 10 porcji kg. l porcja g. Ziemniaki Sól 210,0 2,100

Dieta 1000 kalorii (wspomagająca chudnięcie brzucha)

Zestaw 12. Ziemniaki gotowane Waga l porcji -150 g. 10 porcji kg. l porcja g. Ziemniaki Sól 210,0 2,100

JADŁOSPIS od dnia do r.

SZKOŁA / /

DIETA POSTAWOWA. Poniedziałek Wtorek Środa Czwartek Piątek Pieczywo pszenne (40g) + masło (5g) + pasta twarogowa z miodem (40g)

Produkty zalecane - dozwolone Produkty przeciwwskazane Zalecenia

Różne rodzaje diet- produkty zalecane

JADŁOSPIS od dnia do r.

7 00 L - karnityna + chrom + aminokwasy rozgałęzione, 7 30 I ŚNIADANIE, (głównie węglowodany złożone + owoce + warzywa):*

NADCIŚNIENIE TĘTNICZE K( ) *

Jadłospis. Kanapka z szynką wieprzową wędzono parzoną, pomidorem zieloną sałatą i masłem 150g, Herbata owocowa 250 ml

HIPER- TRIGLICERYDEMIA

OBIADY. Dzień tygodnia Data Ważny od 25 marca 5 kwietnia 2019 r. Barszcz czerwony z ziemniakami. Makaron ze szpinakiem i kurczakiem.

D I E T A Ł AT W O S T R AW N A Z O G R A N I C Z E N I E M T Ł U S Z C Z U

PONIEDZIAŁEK, r. Śniadanie: kasza manna z rodzynkami, chleb baltonowski z masłem,ser biały, dżem, wędlina, ogórek, herbata rumiankowa

Załącznik nr 2 do SWIZ. DIETA PODSTAWOWA ( ogólna)

JADŁOSPISY ZIMA. Zestaw1Krupnik. Waga 1 porcji g (uczniowie klas 0-3 ) i 300 g (uczniowie klas 4-6) Kasza jęczmienna perłowa Marchew

JADŁOSPIS od dnia do r.

ŻYWIENIE DZIECI W WIEKU 1-3

JADŁOSPIS od dnia do r.

Zmianą składnika mineralnego. Roman Cichon Katedra Żywienia i Dietetyki CM UMK Bydgoszcz 2014

Jadłospis Dzień Śniadanie II śniadanie Obiad Podwieczorek Pon PONIEDZIAŁEK WIELKANOCNY

Opracowała dr n. med. Lucyna Ostrowska

Przykładowe jadłospisy w dietach szpitalnych

Zdaniem amerykańskich specjalistów białko nie stanowi problemu w dietach wegetariańskich, ponieważ obecnie spożywamy zbyt duże ilości protein.

Makaron ze szpinakiem i serem Feta (mąka pszenna, jajko, szpinak, feta chudy, masło, czosnek, przyprawy)

Dietetyk Angelika Frączek DZIENNICZEK KILKU DNIOWEGO SPOŻYCIA. Imię i nazwisko...

PROGRAM ZAJĘĆ W RAMACH AKADEMII ZDROWEGO ŻYWIENIA. Opis. - praca z materiałami drukowanymi, - pogadanka, - dyskusja problemowa

DIETA ŁATWO STRAWNA NISKOBIAŁKOWA

OBIADY Dzień tygodnia Data Ważny od 13 marca 24 marca 2017 r.

Poniedziałek r. Wtorek r. Środa r. Czwartek r. Piątek r

11. Scenariusz lekcji dla gimnazjów i szkół ponadgimnazjalnych

Chude rosoły z drobiu i cielęciny

dr inż. Paulina Liszka dr inż. Mirosław Pysz Krakowska Wyższa Szkoła Promocji Zdrowia

RODZAJ DIETY: DIETA ŁATWOSTRAWNA

Jadłospis r

Jadłospis dekadowy od 13 listopada do 24 listopada 2017r.

SZKOŁA PODSTAWOWA NR 84 IM RUCHU OBROOCÓW POKOJU UL. ŁUKASZA GÓRNICKIEGO WROCŁAW. Jadłospis wiosna. Obowiązuje od 01 kwietnia do 31 maja

Zupa koperkowa ziemniakami (250 g) Zupa zacierkowa (250 g) Zupa pomidorowa z makaronem (250 g)

Dieta ubogobogatoenergetyczna. Roman Cichon Katedra Żywienia i Dietetyki CM UMK Bydgoszcz 2014

J A D Ł O S P I S dyżur klas 0 od dnia do r.

JADŁOSPIS od dnia do r.

OBIADY. Dzień tygodnia Data Ważny od 11 marca 22 marca 2019 r. Zupa kalafiorowa z ziemniakami.chleb. Łazanki. Kompot wieloowocowy.

Załącznik nr 8 JADŁOSPISY JESIEŃ

Załącznik nr 8 JADŁOSPISY WIOSNA. Zestaw1. Zupa krem z zielonego groszku

DIETA PRZY CHOROBACH SERCA

Zalecenia dotyczące żywienia dzieci w przedszkolach

Dieta niskobiałkowa. Roman Cichon Katedra Żywienia i Dietetyki CM UMK Bydgoszcz 2014

SZKOŁA / /

RECEPTURY POTRAW GOTOWANYCH W SZKOLE PODSTAWOWEJ NR 1 Z ODDZIAŁAMI INTEGRACYJNYMI W RACIBORZU Z WYSZCZEGÓLNIENIEM ALERGENÓW.

Poniedziałek r. Wtorek r. Środa r. Czwartek r

OBIADY Dzień tygodnia Data Ważny od października 2016 r.

Jadłospis dekadowy od 4 września do 14 września 2017r.

MENU. PONIEDZIAŁEK r.

MENU. PONIEDZIAŁEK r. ŚNIADANIE Lane kluski Kanapka z szynką drobiową Papryka świeża Herbatka z cytryną OBIAD

ZE SMAKIEM U KOZIOŁKA Kozioł Łukasz ŻŁOBEK PONIEDZIAŁEK

PONIEDZIAŁEK. 5 minut. 5 minut. 20 minut. 5 minut. Dodatkowo staraj się spożywać ok. 2l wody dziennie. ŚNIADANIE 07:00 DRUGIE ŚNIADANIE 10:30

Jadłospis PONIEDZIAŁEK 6 marzec ŚNIADANIE Płatki górskie na mleku, pieczywo mieszane, masło, szynka z liściem, krakowska sucha, jajko w sosie

Wartość odżywcza zestawu

NABIAŁ. Mleko 1,5% 100 ml (47 kcal) Ser twarogowy półtłusty 100 g (132 kcal) Ser żółty Gouda 100g (316 kcal) Kefir 2% 100g (50 kcal)

Program edukacyjny Żyj smacznie i zdrowo

OBIADY. Dzień tygodnia Data Ważny od 12 lutego 23 lutego 2018 r. Kompot wieloowocowy. Kompot wieloowocowy. Kompot wieloowocowy.

Załącznik nr 2a. Dekadowy całodniowy zestaw posiłków DIETA BOGATOBIAŁKOWA. Zestaw 1. Śniadanie

Sheet1. Dzień tygodnia Posiłek Potrawa Składniki Gramatura Płatki owsiane na mleku Kanapki z szynką. Jabłko Herbata czarna

Poniedziałek r. Wtorek r. Środa r. Czwartek r. Piątek r

Nr referencyjny nadany sprawie przez Zamawiającego:.../2008 1

NADCIŚNIENIE TĘTNICZE K(+) *

Dieta łatwo strawna. Roman Cichon Katedra Żywienia i Dietetyki CM UMK Bydgoszcz 2014

Wtorek r. Środa r.

SZKOŁA PODSTAWOWA NR 84 IM RUCHU OBROOCÓW POKOJU UL. ŁUKASZA GÓRNICKIEGO WROCŁAW. Jadłospis zima. Obowiązuje od 16 grudnia do 31 marca

JADŁOSPIS NA M-C MARZEC 2015r

Dieta 1500 kalorii (z błonnikiem)

data danie gramówka składniki alergeny zupa pomidorowa z 200 marchewka, pietruszka, seler, koncentrat pomidorowy, sól, pieprz, ryż ryżem

Pakiet I - Dostawa artykułów spożywczych grupa produktów: Mięso i wędliny. Cena jednostk. Brutto w PLN. Ogółem ilość w 10 miesięcy

Transkrypt:

Dieta ubogo - bogatoenergetyczna Roman Cichon Katedra Żywienia i Dietetyki CM UMK Bydgoszcz 2014 1

dieta normokaloryczna 1800-2300 kcal dieta o obniżonej energetyczności: 1200 1800 kcal lub o 500 kcal dieta niskokaloryczna: 800 do 1200 kcal (w przypadku kobiet) lub 1400 kcal (w przypadku mężczyzn) dieta bardzo niskokaloryczna: 450-800 kcal dziennie. VLCD dieta był pierwszy pokazywać być wydajna Evans i Strang w 1929. Dieta Cambridge należy do diet o bardzo małej wartości energetycznej (400-500 kcal)

Dieta ubogoenergetyczna Zastosowanie i cel diety Dieta ubogoenergetyczna ma zastosowanie przy redukcji masy ciała u osób z otyłością i z nadwagą. Celem diety jest: redukcja masy ciała (poprzez stopniowe ograniczanie energii), zapewnienie prawidłowego funkcjonowania organizmu, utrzymanie dobrego samopoczucia pacjenta, ograniczenie uczucia głodu. 3 H.Ciborowska, A.Rudnicka Dieteryka PZWL 2000

Diety ubogoenergetyczne Zbilansowana dieta o obniżonej wartości energetycznej, 1200-1800 kcal/dzień - naturalne produkty spożywcze o wysokiej wartości odżywczej Dieta o niskiej wartości energetycznej (LCD), 800-1200 kcal/dzień - specjalny wybór naturalnych produktów spożywczych lub produktów zastępujących posiłki - < 25% energii z tłuszczów Dieta o bardzo niskiej wartości energetycznej (VLCD), 400-800 kcal/dzień - często płynne produkty spożywcze jako jedyny sposób żywienia - białko o wysokiej wartości odżywczej, - niezbędne kwasy tłuszczowe - suplementacja elektrolitów, witamin i składników mineralnych Spożycie płynów przynajmniej 2,5 l/dzień Żywienie, atlas i podręcznik, Elsevier, 2012 4

Tab.7.3 Zalecana ilość tłuszczu w dietach o różnej wartości energetycznej (wg TLC) Energetyczność diety Zalecana ilość tłuszczu (35%) 1200 45 g 1500 60 g 1800 70 g 2100 80 g 2400 95 g 2700 105 g 3000 115 g Peckenpaugh Podstawy żywienia i dietoterapia Elsevier 2012, 273 5

Dieta ubogoenergetyczna W diecie ubogoenergetycznej największym ograniczeniom podlegają tłuszcze. Pokrywają one około 25% wartości kalorycznej diety. Zaleca się nie więcej niż 40 g tłuszczu na dobę, z czego 25-30 g to tłuszcz niewidoczny, pochodzący z produktów białkowych. W jadłospisie na 1200-1400 kcal podaje się 10-20 g/dobę produktów tłuszczowych. W ramach dozwolonej ilości zaleca się oleje roślinne oraz margaryny z tych olejów utwardzane na drodze estryfikacji i wzbogacone w witaminy. Białko stanowi 20-25% wartości energetycznej całodziennego pożywienia. Dieta nie powinna zawierać mniej niż 100 g węglowodanów, ta ilość chroni przed zużywaniem białka ustrojowego. Węglowodany w postaci skrobi, podobnie jak w diecie podstawowej, są głównym składnikiem energetycznym pożywienia. Ograniczyć, a nawet wyłączyć z diety należy produkty zawierające cukry łatwo przyswajalne: cukier, miód, dżemy, słodycze, ciastka, desery. 6 H.Ciborowska, A.Rudnicka Dieteryka PZWL 2000

Dieta ubogoenergetyczna Uwagi technologiczne W diecie ubogoenergetycznej ważny jest nie tylko dobór produktów, ich ilość, ale także sposób przygotowywania posiłków. Potrawy należy przyrządzać metodą gotowania w małej ilości wody lub na parze, w szybkowarach, w naczyniach przystosowanych do gotowania bez wody, w kuchenkach mikrofalowych, w kombiwarze. Mogą też być duszone bez dodatku tłuszczu lub pieczone w folii, pergaminie, na ruszcie, rożnie, w garnkach kamionkowych. Poleca się zupy czyste albo zamiast zup soki lub napoje z warzyw, owoców bez cukru. Warzywa i owoce powinno się spożywać głównie w formie surówek. Część warzyw spożywamy w postaci gotowanej, nie należy ich jednak zagęszczać mąką, śmietaną czy żółtkiem. Można je podać bez żadnego dodatku lub z małą ilością surowego masła. Do potraw powinno się używać tylko mleka odtłuszczonego płynnego lub w proszku. Tłuszcz w ograniczonej ilości, w postaci oleju, masła, miękkiej margaryny najkorzystniej jest dodać do potraw na surowo. Przyprawy ostre nie są wskazane, natomiast zastosowanie mają te, które przyspieszają przemianę materii. Są to: kminek, kolendra, majeranek, ogórecznik, ruta, seler. 7 H.Ciborowska, A.Rudnicka Dieteryka PZWL 2000

Produkty i potrawy zalecane, zalecane w umiarkowanych ilościach i przeciwwskazane w diecie łatwo strawnej z ograniczeniem tłuszczu (1/3) Produkty i potrawy Zalecane s Zalecane, w ilości umiarkowanej Przeciwwskazane Napoje kawa zbożowa z mlekiem z niską zawartością tłuszczu, herbata z mlekiem, słaba herbata, herbata owocowa, ziołowa, soki owocowo-warzywne, napoje mlecznoowocowe, mleczno-warzywne, wody niegazowane, jogurt niskotłuszczowy Pieczywo Dodatki do pieczywa Zupy i sosy gorące Dodatki do zup chleb pszenny - jasny i czerstwy, bułki, pieczywo półcukiernicze, biszkopty na białkach, sucharki chudy twaróg (jeśli pacjent toleruje), chuda szynka, polędwica, polędwica z drobiu, mięso gotowane, ścięte białko jaja, dżemy bez pestek, marmolada, miód rosół jarski, jarzynowe, ziemniaczana, przetarte owocowe, krupnik, podprawiane zawiesiną z mąki i mleka, mleczne, sosy łagodne: warzywne, owocowe, zagęszczane zawiesiną z mąki i mleka, mleczne na mleku odtłuszczonym bułka, grzanki, kasza manna, jęczmienna, ryż, ziemniaki, lane ciasto na białkach, makaron nitki niskojajeczny, kluski biszkoptowe na białkach mleko z zawartością 2% tłuszczu i poniżej, kefir, maślanka, serwatka pieczywo drożdżowe - cukiernicze masło, margaryny miękkie, parówki cielęce, chude wędliny chudy rosół z cielęciny groszek ptysiowy bez żółtek Alkoholowe, kakao, płynna czekolada, kawa prawdziwa, mocna herbata, mleko peł- notłuste, kefir pełno- tłusty, jogurt pełnotłu- sty, wody gazowane, pepsi-cola, coca-cola chleb świeży, chleb żytni, chleb razowy, graham pszenny, pieczywo chrupkie, pieczywo pszenne razowe z dodatkiem słonecznika, soi, pieczywo z otrębami, pieczywo cukiernicze z dodatkiem tłuszczu, biszkopty na całych jajach tłuste wędliny, konserwy, salceson, kiszka, pasztetówka, smalec, tłuste sery dojrzewające, serek topiony, dżemy z pestkami, jaja gotowane, jajecznica z całych jaj, margaryny twarde, masło w większych ilościach tłuste, zawiesiste, na wywarach: mięsnych, kostnych, grzybowych, zasmażane, zaprawiane śmietaną, pikantne, z warzyw kapustnych, strączkowych, ogórków, esencjonalne rosoły, buliony zaciągane żółtkiem, sosy ostre (chrzanowy, grecki), śmietanowy, majonezowy kluski francuskie, kluski kładzione, groszek ptysiowy na całych jajach, grube makarony, łazanki, nasiona roślin strączkowych, jaja 8 H.Ciborowska, A.Rudnicka Dietetyka PZWL 2000

Produkty i potrawy zalecane, zalecane w umiarkowanych ilościach i przeciwwskazane w diecie łatwo strawnej z ograniczeniem tłuszczu (1/3) Produkty i potrawy Zalecane s Zalecane, w ilości umiarkowanej Przeciwwskazane Mięso, podroby, drób, ryby chuda cielęcina, młoda wołowina, królik, indyk, kurczaki, dorsz, pstrąg, karmazyn, morszczuk, sandacz, flądra, szczupak, płastuga, okoń, lin, potrawy gotowane, pulpety, budynie, potrawki wołowina, chudy schab, ozorki, serca, płuca, młody karp, leszcz, makrela, sola, mintaj, płoć potrawy duszone bez obsmażania na tłuszczu, pieczone w folii lub w pergaminie tłuste gatunki: wieprzowina, baranina, gęsi, kaczki, dziczyzna, flaki, mózg, wtroba, tłuste ryby: węgorz, tłusty karp, łosoś, sum, tołpyga, halibut, śledzie, sardynka, pikling, potrawy smażone z mięsa, drobiu i ryb, marynowane, wędzone Potrawy półmięsne i bezmięsne budynie z kasz (jęczmiennej, manny, krakowskiej, kukurydzianej), warzyw, makaron nitki bez żółtek i mięsa, risotto, leniwe pierogi na białkach, kluski biszkoptowe na białkach zapiekanki z drobnych kasz i mięsa, makaron nitki z mięsem pierogi, knedle, naleśniki z mięsem, płatki, wszystkie potrawy smażone na tłuszczu: placki ziemniaczane, bliny, kotlety, krokiety, bigos, fasolka po bretońsku Tłuszcze oleje: słonecznikowy, sojowy, rzepakowy, oliwa z oliwek, masło, miękkie margaryny smalec, słonina, boczek, łój, margaryny twarde, tłuszcze kuchenne Warzywa młode, soczyste: marchew, dynia, kabaczki, pietruszka, patisony, seler, pomidory bez skórki, potrawy gotowane, przetarte lub rozdrabniane, z wody, podprawiane zawiesinami, oprószone, surowe soki szpinak, rabarbar, buraki, czarna rzodkiew, sałata inspektowa, bardzo drobno starta surówka z marchewki, selera warzywa kapustne, cebula, czosnek, pory, suche nasiona roślin strączkowych, ogórki, brukiew, rzodkiewka, rzepa, kalarepa, fasolka szparagowa, groszek zielony, warzywa w postaci surówek, sałatek, z majonezem i musztardą, warzywa marynowane, solone Ziemniaki gotowane, puree z mlekiem gotowane w całości, pieczone w całości smażone z tłuszczem: frytki, krążki, chipsy 9 H.Ciborowska, A.Rudnicka Dietetyka PZWL 2000

Produkty i potrawy zalecane, zalecane w umiarkowanych ilościach i przeciwwskazane w diecie łatwo strawnej z ograniczeniem tłuszczu (1/3) Produkty i potrawy Zalecane s Zalecane, w ilości umiarkowanej Przeciwwskazane Owoce dojrzałe, soczyste: jagodowe, i winogrona bez pestek (w postaci przecierów), cytrusowe, brzoskwinie, morele, banany, jabłka pieczone, gotowane Desery kisiele, budynie, galaretki owocowe, mleczne na mleku odtłuszczonym, kompoty przetarte, bezy, suflety, soki owocowe, przeciery owocowe kiwi, melon, wiśnie, śliwki gruszki, daktyle, czereśnie, figi, kawon, owoce marynowane ciastka z małą ilością tłuszczu i jaj tłuste ciasta, torty, desery z używkami, czekolada, batony, lody, chałwa, słodycze zawierające kakao, orzechy Przyprawy łagodne: kwasek cytrynowy, sok z cytryny, zielona pietruszka, zielony koperek, rzeżucha, melisa, cynamon, majeranek, wanilia ocet winny, sól, jarzynka,,,vegeta, papryka słodka, estragon, bazylia, tymianek, kminek ostre: ocet, pieprz, papryka ostra, chili, curry, musztarda, ziele angielskie, liść laurowy, gałka muszkatołowa, gorczyca 10 H.Ciborowska, A.Rudnicka Dietetyka PZWL 2000

Dzienne spożycie produktów w diecie niskotłuszczowej (50g/dobę) Produkt spożywczy Ilość Zawartość tłuszczu (g) Mleko odtłuszczone 2 szklanki lub więcej 0 Chude mięso,ryby,drób 170 g 18 Całe jaja lub żółtka 3 w tygodniu 3 Warzywa Owoce 3x dziennie lub więcej, co najmniej 1x ciemne warzywa liściaste lub pomarańcze 3x dziennie lub więcej, co najmniej 1x owoce cytrusowe Chleb, płatki zbożowe Do woli 0 Tłuszcz 5-6 łyżeczek tłuszczu lub oleju 25-30 0 0 Desery i słodycze Produkty z dozwolonej listy do woli 0 11 Peckenpaugh Podstawy żywienia i dietoterapia Elsevier 2012, 171

Przykład diety niskokalorycznej Śniadanie: chleb pszenny wysokobłonnikowy (40g), pasta z drobiu z koncentratem pomidorowym (60g), ser biały z zieleniną (20g), kawa mleczna (250g) Obiad: wywar z jarzyn (250g), bitki wołowe (50g), marchew gotowana (120g), surówka z kapusty kiszonej (120g) Podwieczorek: mleko (200g) Kolacja: chleb pszenny wysokobłonnikowy (40g), sałatka jarzynowa (150g), wędlina (20g), herbata z czarnej porzeczki (250g) Śniadanie: chleb pszenny wysokobłonnikowy (40g), 1 jajko gotowane, chrzan (20g), pomidor (40g), kawa mleczna (250g) Obiad: wywar z jarzyn (250g), ryba gotowana (90g), mieszanka warzywna gotowana (120g), surówka z kapusty kiszonej (120g) Podwieczorek: sok pomidorowy (200g) Kolacja: chleb pszenny wysokobłonnikowy (40g), drób w galarecie (180g), pomidor z koperkiem (50g) herbata (250g) 12 J.Hasik,J.Gawęcki PWN 2000

1500 kcal Śniadanie: kawa mleczna (250g), pieczywo razowe żytnie (60g), masło roślinne (10g), wędlina z drobiu (5g), pomidor (50g) = 352 kcal Śniadanie II: Kefir (250g) = 100 kcal Obiad: zupa jarzynowa, bitki wołowe duszone, ziemniaki, buraczki z jabłkiem = 489 kcal Podwieczorek: sok pomidorowy (150g) = 35 kcal Kolacja: galaretka z kurczaka (100g), chleb żytni (100g), masło (10g), herbata z cytryną (250g) = 413 kcal 13 J.Hasik,J.Gawęcki PWN 2000

Przykładowy jadłospis. Wg zaleceń TLC, 1200kcal Śniadanie Połówka grejpfruta ½ szklanki owsianki 1 kromka tostu pełnoziarnistego 1 łyżka naturalnego masła orzechowego 1 łyżeczka brązowego cukru lub galaretki 115 ml chudego mleka Kawa Obiad Kanapka z indykiem 100 g indyka (bez skóry) 2 kromki chleba pełnoziarnistego Pomidor ½ szklanki sałatki Colesław z 1 łyżką dressingu majonezowego Małe jabłko Herbata z cytryną Podwieczorek 230 ml niskotłuszczowego jogurtu ¼ szklanki migdałów Kolacja 100 g polędwicy wieprzowej ½ szklanki brązowego ryżu ½ szklanki szpinaku przyprawionego 2 łyżeczkami oliwy i czosnkiem ½ szklanki marchwi z sokiem z cytryny 1 szklanka sałaty wymieszana z 1 łyżką oliwy oraz sosem winegret i ¼ szklanki ciecierzycy 230 ml chudego mleka Wieczorna przekąska 3 szklanki niskotłuszczowego popcornu 14 Peckenpaugh Podstawy żywienia i dietoterapia Elsevier 2012,273

Przykład jadłospisu na dietę łatwo strawną z ograniczeniem tłuszczu Założenie dla diety łatwo strawnej z ograniczeniem tłuszczu: Energia kcal 2200 kj 9205 Białko ogółem g 80-85 Białko zwierzęce g 50 Tłuszcz g 40 Węglowodany przyswajalne g 330-350 Błonnik pokarmowy g < 25 Wapń g 0,9 Żelazo mg 17 Witamina A (ekw. retinolu) /ug 900 Witamina B 1 mg 1,8 Witamina B 2 mg 2,2 Witamina C mg 70 Białko - 15% Tłuszcze - 16%. Węglowodany - 69% dobowego zapotrzebowania energetycznego. 1. Śniadanie: kawa zbożowa z mlekiem (1,5% tłuszczu) pieczywo pszenne z masłem i polędwicą drobiową jabłko pieczone 2. Śniadanie: bułka z chudym serem twarogowym, napój pomidorowy Obiad: zupa selerowa z grzankami, budyń z cielęciny sos koperkowy ziemniaki puree buraczki, kompot przetarty Podwieczorek: galaretka mleczna, biszkopt na białkach Kolacja: risotto z ryżu i warzyw, napój owocowy lub herbata z cytryną H.Ciborowska, A.Rudnicka Dietetyka PZWL 2000 15

Diety kapuściana b. niskoenergetyczna Jest wiele wersji diet restrykcyjnych i są w większości związane z modami dietetycznymi (dietami, które są akurat popularne). Jedną z nich była dieta oparta na zupie kapuścianej. Oczywiście nie ma nic złego w jedzeniu zupy kapuścianej. Jednak mimo dużego urozmaicenia warzyw wykorzystywanych do przygotowywania tej zupy jest ona bardzo niskoenergetyczna. Dieta na bazie zupy kapuścianej zakłada jej spożycie - według określonego schematu - przez wiele tygodni, co ostatecznie jednak intensyfikuje pragnienie zjedzenia innych produktów, powodując rezygnację z diety, zaspokojenie wzmożonego apetytu i w efekcie zwiększanie masy ciała, często do wartości większej niż wyjściowa. 16 Peckenpaugh Podstawy żywienia i dietoterapia Elsevier 2012, 237

DIETA KWAŚNIEWSKIEGO Wysokotłuszczowa, ubogowęglowodanowa, 14/77/9 Uznawana za polską wersję diety Atkinsa, o nieco odmiennych założeniach: organizmowi trzeba dostarczyć przede wszystkim paliwa, czyli tłuszczu, w prostej postaci i jak największej ilości. Przez zwolenników, czy raczej wyznawców, nazwana jest dietą optymalną" i polecana nie tylko jako sposób na schudnięcie, ale najzdrowsza metoda żywienia, pomagająca zwalczyć takie schorzenia jak: cukrzyca, astma, stwardnienie rozsiane, miażdżyca. OPTYMALNIE - TŁUSTO? Dieta dr Kwaśniewskiego zakłada, że dzienne proporcje białka, tłuszczu i węglowodanów powinny wynosić odpowiednio 14 : 77: 9, a nie jak w zaleceniach prawidłowego żywienia 15 : 30 : 55 % Jak to możliwe, że dieta wysokotłuszczowa obniża poziom cholesterolu i poleca się ją jako leczniczą? Obniżenie stężenia cholesterolu, trójglicerydów, a także cukru we krwi jest skutkiem samego odchudzania, a nie typu diety. Tak reaguje organizm osoby otytej na zmniejszenie o mniej więcej 10 proc. masy ciała. Warto wiedzieć, że dieta ta nie została dotychczas właściwie przebadana jako model żywienia. Poważnym zagrożeniem przy jej stosowaniu jest natomiast możliwość wystąpienia kwasicy ketonowej.. Ponadto, jak wszystkie diety niezbilansowane, również ta powoduje niedobory witamin i składników mineralnych oraz sprzyja niedoborom wodnym organizmu. Dieta dostarcza dziennie ok. 0,5 g (na początku 1-1,2 g) białka i ok. 0,8 g węglowodanów na kg n.m.c.j; na każdy gram białka przypada 2,5-3,5 g tłuszczu, przy wysiłku fizycznym - więcej, gdy chcemy schudnąć mniej - 2 g 17

DIETA KWAŚNIEWSKIEGO Zalecane tłuste mięsa i wędliny (wieprzowina, gęsi, kaczki, podroby, boczek, salceson pasztet, kaszanka); masło, słonina, smalec, sadło, szpik; jaja, tłusty nabiał: mleko, śmietana, sery; rosoły; smażone ryby; warzywa w małych ilościach i polane tłuszczem, frytki smażone na smalcu, kawa, herbata, majonez; owoce tylko jagodowe NIE pieczywo, wszelkie produkty zbożowe (kasze, makarony), ziemniaki gotowane, ryż, warzywa zawierające skrobię, chude mleko i jego przetwory, chude mięsa i wędliny, tłuszcze roślinne, cukier, miód, przetwory owocowe, rośliny strączkowe, słodkie napoje, prawie wszystkie owoce GW 18

Diety bardzo niskowęglowodanowe, Diety bardzo niskoenergetyczne opierają się na założeniu, że za zwiększanie się udziału tłuszczu w ciele odpowiedzialna jest insulina. Osoby, które w ramach tego rodzaju diet rezygnują ze wszystkich produktów węglowodanowych, w tym głównie produktów pochodzenia roślinnego, bogatych w witaminy i składniki mineralne, mogą w znaczący sposób zubożyć swoją dietę i doprowadzić do niedoborów pokarmowych. Niektórzy sugerują, że takie diety można suplementować witaminami i składnikami mineralnymi, jednak z produktów pochodzenia roślinnego wyizolowano już ponad 100 substancji fitochemicznych koniecznych do prawidłowego funkcjonowania organizmu. Obecnie nawet arszenik został uznany za niezbędny dla zdrowia, ale jego spożycie z żywnością pochodzenia roślinnego jest bezpieczniejsze niż w postaci suplementu, który jest dobrze znaną trucizną. Dyskusyjne jest, czy nasi przodkowie jadali dużo mięsa, jednak w przeszłości nie było na pewno powodu dokarmiania bydła. Obecnie pół kilograma steku to ekwiwalent 1/2 szklanki smalcu, podczas gdy 0,5 kg dziczyzny zawiera od 1 do 2 łyżeczek tłuszczu. Głównym źródłem tłuszczu były nienasycone kwasy tłuszczowe (np. z orzechów i nasion w przypadku osób mieszkających w lasach lub z tłustych ryb u osób mieszkających nad morzem). Spożycie nienasyconych kwasów tłuszczowych poprawia wrażliwość na insulinę i wykorzystanie przez komórki glukozy pochodzącej z produktów węglowodanowych, szczególnie tych bogatych w błonnik pokarmowy. 19 Peckenpaugh Podstawy żywienia i dietoterapia Elsevier 2012, 236

Proponowane połączenia produktów spożywczych dla witamin Witamina C Przystawka: sok pomarańczowy, pomidorowy i grejpfrutowy. Danie główne: smażone brokuły, kiełki brukselki, zielona papryka i kalafior. Ziemniaki puree, pieczone lub gotowane. Sałatka owocowa z truskawek, papai, mango, arbuza zamiast słodyczy. Szaszłyk z zielonej papryki, pomidorków koktajlowych, truskawek i ananasa. Ryboflawina Miska płatków kukurydzianych z 240 ml mleka dostarczającym Jogurt jako przekąska i jako sos do owoców i warzyw. Grzyby w pizzy, sałatkach lub mieszance do smażenia. Niskotłuszczowy twaróg lub ser Ricotta w lazani, ravioli i innych daniach głównych. Witamina B6 Pieczony ziemniak z odtłuszczoną śmietaną bądź sosem na lunch. Banan z płatkami kukurydzianymi na śniadanie. Gotowany, grillowany lub pieczony na ruszcie łosoś jako szybki posiłek. Witamina B12 Otręby z rodzynkami z niskotłuszczowym mlekiem na śniadanie. Niskotłuszczowy twaróg z owocami na przekąskę. 90 łososia, tuńczyka lub królika dostarczają 100% zalecanego dziennego spożycia witaminy B 12. Ostrygi i małże można podawać parzone lub w gulaszach i zupach.

Proponowane połączenia produktów spożywczych dla witamin Biotyna Muesli zbożowe jako zboże lub przekąska lub w połączeniu z jogurtem. Kiełki pszenicy w zapiekance i na chlebie lub jako zboże. Pieczywo chrupkie z masłem orzechowym i galaretką na przekąskę. Makaron jajeczny z warzywami, beztłuszczowym włoskim sosem. Jajecznica, jaja gotowane na miękko lub na twardo. Cholina Obiad: 105 g wątroby wołowej, 1 szklanka kalafiora, pieczony ziemniak, 24 ml soku winogronowego, banan. Dodać sałatę lodową do kanapki. Zamienić zwykłą wodę sodową na Koktajl Cholinowy"- 240 ml soku winogronowego, 360 ml gazowanego napoju imbirowego. Przekąska: 30 g orzeszków ziemnych i 240 ml mleka. Lunch: kanapka z masłem orzechowym i galaretką z 240 ml soku winogronowego. Foliany Używać fasoli do zup lub w sałatce jako daniu głównym. Dodać szpinak do lazanii lub podać ugotowany z sokiem z cytryny. Sałatka ze szpinaku, sałaty rzymskiej, pomidora, brokułów, kalafiora i buraków. Obiad: 105 g wątroby wołowej, 1 szklanka szparagów, 1 szklanka fasoli limskiej. Śniadanie: płatki kukurydziane z mlekiem; sałatka owocowa z kantalupy, truskawek, pomarańczy.

Proponowane połączenia produktów spożywczych dla witamin Niacyna Dodać grzyby do zup, sałatek i spożywać same smażone. Wybierać tuńczyka, halibuta i łososia zamiast czerwonego mięsa. Obiad: pół piersi kurczaka, pieczony ziemniak, 1 szklanka szparagów. Wzbogacić śniadanie zbożem zawierającym 25% DRI (zalecanego dziennego spożycia) na niacynę w porcji. Kwas pantotenowy Awokado pokroić do sałatki lub do sosu. Obiad: 90 g łososia, 1 pieczony ziemniak, 240 ml mleka, 1 szklanka brokułów. Zupa z soczewicy lub łuskanego grochu. Sałatka: pierś z kurczaka, awokado, szpinak, grzyby, brokuły. Tiamina Włączyć chudą wieprzowinę w cotygodniowy jadłospis. Używać zielonego groszku, grochu łuskanego, czarnego grochu, fasoli typu Black-eyed, fasoli do zup. Wybierać wzbogacone makarony i pieczywo. Śniadanie: owsianka lub wzbogacane zboże. Przystawka: gotowana lub pieczona dynia.

Proponowane połączenia produktów spożywczych dla witamin Witamina A Użyć świeżego szpinaku, sałaty rzymskiej, marchewki i pomidorów do sałatki. Użyć konserwowej dyni do ciasteczek, ciast i deserów. Podawać pieczone bataty zamiast pieczonych ziemniaków. Śniadanie: sałatka owocowa z mango, papai i kantalupy. Przekąska: suszone brzoskwinie i morele. Witamina D (10-15 minutowa ekspozycja na słońce 3 raz w tygodniu). Wypić 2-3 szklanek (po 240 ml) mleka dziennie. Śniadanie: płatki zbożowe wzbogacane witaminą D z mlekiem. Użyć masła/margaryny wzbogacanej witaminą D Witamina E Użyć kiełków pszenicy lub oleju słonecznikowego do sosu sałatkowego lub wypieków. Podać chipsy z batatów zamiast tradycyjnych chipsów, pokroić cienko i upiec. Zastąpić ser topiony masłem orzechowym na bułeczkach. Dodać kiełki pszenicy do zbóż lub jogurtu. Przekąska: nasiona słonecznika, orzechy ziemne lub migdały. Witamina K Dodać rzepę do zupy lub zjeść na przystawkę. Przystawka: mieszanka smażonych brokułów, kalafiora, szpinaku, marchewki i szparagów. Dodać szpinak, rukiew wodną i pomidora do kanapek. Sałatka: szpinak i sałata z pomidorami i ciecierzycą. Przystawka: surówka z białej kapusty z niskotłuszczowym lub beztłuszczowym sosem.

Dziękuję

25

DIETA 1000 KALORII GW Najpopularniejsza, polecana jako najskuteczniejszy sposób odchudzania bez efektu jo-jo. Oparta na założeniu, że tyjemy, bo dostarczamy organizmowi większych porcji energii, niż rzeczywiście potrzebuje, i za mało się ruszamy. Polega na skrupulatnym liczeniu kalorii i nieprzekraczaniu ich dziennej dawki (1000 kcal). Osoby ciężko pracujące fizycznie mogą podwyższyć dawkę nawet do 1800 kcal. Należy jeść regularnie, pięć posiłków dziennie, o określonej wartości: śniadanie - 250 kcal (np. tost z ciemnego pieczywa z margaryną, liściem sałaty, plasterkiem sera żółtego lub łyżeczką topionego, pomidor lub papryka) śniadanie -100 kcal (np. 10 dkg chudego sera ze szczypiorkiem) obiad - 350 kcal (np.10-15 dkg piersi kurczaka uduszonej z łyżeczką oliwy, 15-20 dkg gotowanych warzyw - kalafior, brokuły, fasolka szparagowa, marchewka, 1 ziemniak) podwieczorek -100 kcal (np. 2 brzoskwinie lub 5 kostek czekolady) kolacja - 200 kcal (np. sałatka ze 100 g chudej wędliny, 1 cykorii,1 ogórka kiszonego, 1 kwaśnego jabłka i 100 ml jogurtu naturalnego). Wykorzystuje się wszystkie składniki pożywienia (białka, tłuszcze, węglowodany), ale w niewielkich ilościach. Szczególnie zaleca się produkty zbożowe bogate w błonnik, kasze gruboziarniste, odtłuszczone mleko, chude mięsa, ryby morskie, drób bez skóry, warzywa, nieduże ilości owoców (zawierają cukier). Nie należy smażyć, ale gotować, piec na ruszcie i w folii. Nie słodzić, nie podprawiać potraw mąką i zasmażkami. Śmietanę zastąpić jogurtem, używać tylko niewielkich ilości oliwy i olejów roślinnych, odstawić ostre przyprawy (pobudzają apetyt) i alkohol w każdej postaci. Przed każdym posiłkiem trzeba wypić szklankę niegazowanej wody mineralnej z dodatkiem natki pietruszki lub cytryny. Przyspieszy trawienie i wypełni żołądek, co zmniejszy uczucie głodu. By je zminimalizować, warto potrawy kroić na plasterki i kłaść na małym talerzyku (optycznie jedzenia będzie więcej!). Tygodniowo można stracić 0,5-1 kg. 26