Regionalna Izba Obrachunkowa w Zielonej Górze 65-261 Zielona Góra, ul. Chmielna 13; tel. 68 329 19 00; fax: 68 329 19 03 www.zielonagora.rio.gov.pl e-mail: zielonagora@rio.gov.pl Zielona Góra, 2017.02.17 RIO.I.092.20.1.2016 Pan Janusz Kubicki Prezydent Miasta Zielona Góra WYSTĄPIENIE POKONTROLNE Regionalna Izba Obrachunkowa w Zielonej Górze, działając na podstawie art. 1 ust. 2 ustawy z dnia 7 października 1992 r. o regionalnych izbach obrachunkowych (tekst jedn. Dz. U. z 2016 r. poz. 561), przeprowadziła w okresie od 19.05.2016 r. do 19.12.2016 r. kontrolę kompleksową gospodarki finansowej i zamówień publicznych w Mieście Zielona Góra gminie posiadającej status miasta na prawach powiatu za 2015 rok. Wyniki kontroli omówiono i podpisano protokół w dniu 19.12.2016 r. Zakresem kontroli objęto regulacje wewnętrzne, funkcjonowanie kontroli zarządczej, prowadzenie rachunkowości, realizację wybranych rodzajów dochodów i wydatków, w tym wydatków na wynagrodzenia nauczycieli z tytułu wypłaty dodatku uzupełniającego, udzielanie zamówień publicznych, rozliczanie otrzymanych i udzielonych dotacji, zagadnienia dotyczące długu publicznego, gospodarowanie mieniem komunalnym oraz rozliczenia budżetu z jednostkami organizacyjnymi. W związku z przeprowadzoną kontrolą, zgodnie z art. 9 ust. 2 ustawy o regionalnych izbach obrachunkowych przekazuję Panu Prezydentowi niniejsze wystąpienie pokontrolne. W trakcie kontroli ksiąg rachunkowych inspektorzy stwierdzili, że wykazane w księgach rachunkowych Urzędu za rok 2014 na dzień ich zamknięcia stany aktywów ujętych na kontach 221 i 240 oraz pasywów ujętych na kontach 221 i 240 nie zostały ujęte w tej samej wysokości, w otwartych na następny rok obrotowy księgach rachunkowych, co narusza art. 5 ust. 1 ustawy z dnia 29 września 1994 r. o rachunkowości (tekst jedn. Dz. U.
z 2016 r. poz. 1047). Saldo Wn i Ma konta 221 zostały zaniżone o 725,99 zł. Saldo Wn i Ma konta 240 zostały zaniżone o 115,52 zł. Osobą odpowiedzialną za powyższą nieprawidłowość jest J. W. kierownik Referatu w Biurze Budżetu i Rachunkowości. Konta pozabilansowe Urzędu 980 i 998 wykazują na koniec 2015 r. niezerowe saldo, co narusza przyjęte dla Urzędu zasady rachunkowości. Niestosowanie przyjętych zasad rachunkowości narusza art. 4 ust. 1 ustawy o rachunkowości. Na koniec 2015 r. konto 980 wykazuje saldo Wn w wysokości 15 183 255,00 zł, natomiast konto 998 wykazuje saldo Ma w wysokości 3 209 811,76 zł. Osobą odpowiedzialną za powyższą nieprawidłowość jest J. W. kierownik Referatu w Biurze Budżetu i Rachunkowości. W kwartalnym sprawozdaniu Miasta Rb-NDS za IV kwartały 2015 r. (korekta nr 1) wykazana została kwota 23 268 649,20 zł w kolumnie 3 Wykonanie w wierszu D21. spłata kredytów i pożyczek, która jest niezgodna z danymi wynikającymi z ewidencji księgowej. Kwota ta została zaniżona o 131 562,44 zł. Powyższe narusza 9 ust. 2 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 16 stycznia 2014 r. w sprawie sprawozdawczości budżetowej (tekst jedn. Dz. U. z 2016 r. poz. 1015 z późn. zm.), w związku z 13 pkt 6 Instrukcji sporządzania sprawozdań budżetowych w zakresie budżetów jednostek samorządu terytorialnego, stanowiącej załącznik nr 39 do tego rozporządzenia. Osobą odpowiedzialną za powyższą nieprawidłowość jest I. I. główny specjalista w Biurze Budżetu i Rachunkowości. W toku kontroli sporządzona została korekta ww. sprawozdania, która usunęła powyższe nieprawidłowości. Kwoty wykazane w dwóch kwartalnych sprawozdaniach zbiorczych Miasta Rb - 30S za IV kwartały 2015 r. sporządzonych dla działu 600 rozdziału 60004 (korekta nr 1) oraz dla działu 700 rozdziału 70001 (wersja pierwotna) są niezgodne ze sprawozdaniami jednostkowymi jednostek podległych. W ww. sprawozdaniu sporządzonym dla działu 600 rozdziału 60004 w części A. kwota planu w wysokości 16 585 000,00 zł i kwota wykonania w wysokości 16 182 249,27 zł zostały wykazane w paragrafie 0980, pomimo że kwoty te w sprawozdaniu jednostkowym jednostki podległej wykazane zostały w paragrafie 0830. W ww. sprawozdaniu sporządzonym dla działu 700 rozdziału 70001 w części D.2. w wierszu Z100 Podatek dochodowy od osób prawnych w kolumnie Za poprzedni rok obrotowy wykazana została kwota 157 855,00 zł, pomimo że w sprawozdaniu jednostkowym jednostki podległej w tej pozycji wykazana została kwota ujemna (-157 855,00 zł). Powyższym naruszono 6 ust. 1 pkt. 3 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 16 stycznia 2014 r. w sprawie sprawozdawczości budżetowej. Osobą odpowiedzialną za powyższe nieprawidłowości jest I. I. główny specjalista w Biurze Budżetu i Rachunkowości. W toku 2
kontroli sporządzone zostały korekty ww. sprawozdań, która usunęła powyższe nieprawidłowości. Kontrola w zakresie podatków wykazała, że dwóch podatników podatku od środków transportowych od osób prawnych i fizycznych w deklaracji na 2015 r. błędnie wykazało kwotę zobowiązania podatkowego. Jeden podatnik zawyżył kwotę zobowiązania o 461,00 zł, a drugi podatnik zaniżył kwotę zobowiązania o 114,00 zł. Mimo to organ podatkowy nie wszczął postępowania i nie wydał decyzji określającej wysokość zobowiązania podatkowego, czym naruszono art. 165 1, w związku z art. 21 3 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (tekst jedn. Dz. U. z 2015 r. poz. 613 z późn. zm.). W zakresie rozliczenia dotacji udzielonych dla jednostek z sektora finansów publicznych stwierdzono, że dotacja celowa udzielona w dziale 851 rozdziale 85121 paragrafie 2800 w kwocie 781 983,13 zł została nieprawidłowo rozliczona, ponieważ błędnie przyjęto, że koszty wykazane w planie rzeczowo-finansowym stanowiły w całości wykonanie wydatków pochodzących z dotacji. Natomiast wykorzystanie dotacji nie jest powiązane z samym faktem powstania kosztów księgowych u beneficjenta dotacji lecz z jej faktycznym wydatkowaniem na cele wskazane w umowie. Plan rzeczowo- finansowy nie stanowi podstawy do oceny czy wydatki z dotacji zostały faktycznie poniesione. Z planu rzeczowofinansowego nie wynika w jakiej wysokości oraz na jaki cel środki z udzielonej dotacji zostały wykorzystane (wydatkowane). Powyższym naruszono 3 ust. 1 pkt 3 umowy o dotację. Osobą odpowiedzialną za powyższą tą nieprawidłowość jest K. M. inspektor w Wydziale Oświaty i Spraw Społecznych. W dwóch porozumieniach (umowach) o dotację celową na łączną kwotę 230 000,00 zł nie określono terminu wykorzystania dotacji, co narusza art. 250 pkt 2 ustawy z dnia 27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych (tekst jedn. Dz. U. z 2016 r. poz. 1870 z późn. zm.). Osoba odpowiedzialną za stwierdzoną nieprawidłowość jest kierownik jednostki kontrolowanej. W przypadku dwóch dotacji celowych, które nie zostały wykorzystane przez podmioty dotowane w pełnej wysokości do dnia zakończenia kontroli Prezydent nie ustalił kwot dotacji podlegających zwrotowi do budżetu Miasta w łącznej wysokości 22 075,30 zł. Powyższe stanowi naruszenie art. 42 ust. 5 ustawy o finansach publicznych w związku z art. 60 pkt 1, art. 61 ust. 1 pkt 4 i art. 251 ust. 1 tej ustawy. Osobami odpowiedzialnymi za powyższe nieprawidłowości byli: drugi zastępca prezydenta miasta ds. gospodarczych i komunalnych i trzeci zastępca prezydenta miasta ds. społecznych. 3
Kontrola w zakresie dotacji udzielonych na podstawie ustawy o systemie oświaty dla przedszkoli niepublicznych wykazała, że podstawa obliczenia dotacji dla przedszkoli niepublicznych na 2015 r. pomniejszona została o dochody budżetu Miasta nie będące opłatami za korzystanie z wychowania przedszkolnego ani opłatami za wyżywienie w 2015 r. Powyższym naruszono art. 14 ust. 1 ustawy z dnia 13 czerwca 2013 r. o zmianie ustawy o systemie oświaty oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. poz. 827 z późn. zm.), mającym zastosowanie do dnia 31.08.2015 r. i art. 90 ust. 2b ustawy z dnia 7 września 1991 r. o systemie oświaty (tekst jedn. Dz. U. z 2016 r. poz. 1943 z późn. zm.), w brzmieniu obowiązującym od dnia 01.09.2015 r. Łączna kwota pomniejszeń podstawy obliczenia dotacji w 2015 r. o dochody budżetu Miasta wyniosła 5 380 803,00 zł. Osobą odpowiedzialną za powyższą nieprawidłowość jest trzeci zastępca prezydenta miasta ds. społecznych. Z dniem 01.01.2017 r. zmianie uległa treść art. 90 ust. 2b ustawy o systemie oświaty, z której wynika nowa metodologia obliczania podstawy udzielania dotacji dla przedszkoli niepublicznych. Kontrola w zakresie udzielania dotacji dla jednostek z poza sektora finansów publicznych wykazała, że dwie umowy o udzielenie dotacji na łączną kwotę 110 000,00 zł zostały zawarte przed ogłoszeniem wyników otwartego konkursu ofert w Biuletynie Informacji Publicznej i na stronie internetowej Urzędu, co narusza art. 15 ust. 4, w związku z art. 15 ust. 2j i art. 13 ust. 3 pkt 1 i 3 ustawy z dnia 24 kwietnia 2003 r. o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie (tekst jedn. Dz. U. z 2016 r. poz. 1817 z późn. zm.). W przypadku jednej umowy zawieranej z podmiotem dotowanym niezaliczanym do sektora finansów publicznych wyniki otwartego konkursu ofert nie zostały zamieszczone w Biuletynie Informacji Publicznej ani na stronie internetowej Urzędu Miasta, co narusza art. 15 ust. 2j, w związku z art. 13 ust. 3 pkt 1 i 3 tej ustawy. Osobą odpowiedzialną za powyższe nieprawidłowości jest D. M. inspektor w Wydziale Sportu, Kultury i Turystyki. Dotacja celowa dla samorządowej instytucji kultury w wysokości 92 318,00 zł została udzielona w 2015 r. z budżetu, pomimo nie zawarcia z podmiotem dotowanym umowy o dotację, co narusza art. 250 ustawy o finansach publicznych. Osobą odpowiedzialną za ww. nieprawidłowość jest trzeci zastępca prezydenta miasta ds. społecznych. Z ustaleń kontroli oraz wyjaśnień osób odpowiedzialnych wynika, że przyczynami stwierdzonych nieprawidłowości były zmiany organizacyjne, błędna interpretacja przepisów prawa, przeoczenia i niedopatrzenia pracowników. 4
Jednocześnie informuję, że w przypadku nieprawidłowości o incydentalnym charakterze lub wyeliminowanych w trakcie kontroli, po udzieleniu stosownego instruktażu, nie formułowano wniosków pokontrolnych. Przedstawiając powyższe ustalenia i uwagi, działając na podstawie art. 9 ust. 2 ustawy o regionalnych izbach obrachunkowych, wnoszę o: 1. Ujmowanie wykazanych w księgach rachunkowych na dzień ich zamknięcia stanów aktywów i pasywów w tej samej wysokości w otwartych na następny rok obrotowy księgach rachunkowych, zgodnie z art. 5 ust. 1 ustawy z dnia 29 września 1994 r. o rachunkowości (tekst jedn. Dz. U. z 2016 r. poz. 1047). 2. Stosowanie przyjętych zasad (polityki) rachunkowości, w szczególności poprzez właściwe prowadzenie kont pozabilansowych Urzędu - 980 i 998 stosownie do art. 4 ust. 1 ustawy o rachunkowości. 3. Wykazywanie w sprawozdaniu Miasta Rb-NDS kwot rozchodów wykonanych zgodnych z danymi wynikającymi z ewidencji księgowej stosownie do 9 ust. 2 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 16 stycznia 2014 r. w sprawie sprawozdawczości budżetowej (tekst jedn. Dz. U. z 2016 r. poz. 1015 z późn. zm.), w związku z 13 pkt 6 Instrukcji sporządzania sprawozdań budżetowych w zakresie budżetów jednostek samorządu terytorialnego, stanowiącej załącznik nr 39 do tego rozporządzenia. 4. Sporządzanie sprawozdań zbiorczych Rb-30 na podstawie sprawozdań jednostkowych jednostek im podległych, zgodnie z 6 ust. 1 pkt 3 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 16 stycznia 2014 r. w sprawie sprawozdawczości budżetowej. 5. Wszczynanie postępowania podatkowego z urzędu w celu wydania decyzji określającej wysokość zobowiązania podatkowego w sytuacji, gdy wysokość zobowiązania podatkowego jest inna niż wykazana w deklaracji, zgodnie z art. 165 1, w związku z art. 21 3 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (tekst jedn. Dz. U. z 2015 r. poz. 613 z późn. zm.). 6. Rozliczanie dotacji celowej zgodnie z postanowieniami umowy z beneficjentem dotacji, stosownie do art. 250 ustawy o finansach publicznych. 7. Określanie w umowie o udzielenie dotacji celowej terminu wykorzystania dotacji, stosownie do art. 250 pkt 2 ustawy z dnia 27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych (tekst jedn. Dz. U. z 2016 r. poz. 1870 z późn. zm.). 8. Ustalanie kwoty przypadającej do zwrotu do budżetu Miasta z tytułu niewykorzystanej przez podmiot dotowany dotacji celowej, zgodnie z art. 42 ust. 5 ustawy o finansach publicznych w związku z art. 60 pkt 1, art. 61 ust. 1 pkt 4 i art. 251 ust. 1 i 3 tej ustawy. 5
9. Obliczanie dotacji dla niepublicznych przedszkoli niebędących przedszkolami specjalnymi, niespełniającymi warunków, o których mowa w art. 90 ust. 1b ustawy z dnia 7 września 1991 r. o systemie oświaty (tekst jedn. Dz. U. z 2016 r. poz. 1943 z późn. zm.) zgodnie z art. 90 ust. 2b tej ustawy, a w szczególności poprzez pomniejszanie podstawy obliczenia tej dotacji o rodzaje wydatków określonych w art. 78b ust. 1 tej ustawy. 10. Zawieranie umów o wsparcie realizacji zadania publicznego lub o powierzenie realizacji zadania publicznego po ogłoszeniu wyników otwartego konkursu ofert, stosownie do art. 15 ust. 4, w związku z art. 15 ust. 2j ustawy z dnia 24 kwietnia 2003 r. o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie (tekst jedn. Dz. U. z 2016 r. poz. 1817 z późn. zm.). 11. Zamieszczanie wyników otwartego konkursu ofert zgodnie z art. 15 ust. 2j ustawy o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie. 12. Udzielanie dotacji celowej dla samorządowej instytucji kultury na finansowanie lub dofinansowanie kosztów realizacji inwestycji, zgodnie z art. 250 ustawy z dnia 27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych (tekst jedn. Dz. U. z 2016 r. poz. 1870 z późn. zm.). Zgodnie z art. 9 ust. 3 i 4 ustawy o regionalnych izbach obrachunkowych, do wniosków zawartych w wystąpieniu pokontrolnym przysługuje prawo zgłoszenia zastrzeżenia do Kolegium Izby. Informację o wykonaniu wniosków pokontrolnych lub przyczynach ich niewykonania proszę przekazać Regionalnej Izbie Obrachunkowej w Zielonej Górze w terminie 30 dni od dnia otrzymania niniejszego wystąpienia pokontrolnego. Prezes Izby /-/ Ryszard Zajączkowski Do wiadomości: Rada Miasta Zielona Góra 6