Rzeczypospolita Lokalna Sejm społeczników, bojowników i ekspertów 16-17 stycznia 2014 r.
Słowo wstępu Rzeczypospolita Lokalna to dwudniowe spotkanie aktorów zaangażowanych we wdrażanie partycypacji publicznej w Polsce, którzy działają zarówno na poziomie lokalnym, jak i centralnym. Ideą Sejmu Społeczników, Bojowników, Ekspertów jest pobudzenie partycypacji publicznej w Polsce. Partycypację rozumiemy nie tylko jako uczestnictwo w decyzjach politycznych, ale także w debacie publicznej, w tym przypadku debacie dotyczącej kształtu rozwiązań systemowych wspierających partycypacyjne mechanizmy kreowania lokalnych polityk publicznych. Wydarzenie organizowane będzie w ramach wieloletniego pilotażowego projektu Decydujmy Razem. Wzmocnienie mechanizmów partycypacyjnych w kreowaniu i wdrażaniu polityk publicznych oraz podejmowaniu decyzji publicznych. Jest to projekt realizowany, w partnerstwie z Ministerstwem Rozwoju Regionalnego w ramach działania 5.3 Wsparcie na rzecz realizacji Strategii Lizbońskiej z Programu Operacyjnego Kapitał Ludzki współfinansowanego z Europejskiego Funduszu Społecznego. W trakcie Rzeczpospolitej Lokalnej powstaną rekomendacje, które łączyć w sobie będą zarówno potrzeby, podejścia jak i doświadczenia wielu aktorów procesu partycypacji w Polsce. Zainicjowana współpraca ma stać się początkiem tworzenia filarów systemu wsparcia partycypacji publicznej oraz pozyskiwania w jego zakresie społecznych partnerów. Skąd pomysł? Historia wydarzenia Sejm Społeczników, Bojowników i Ekspertów zrodził się ze współpracy z Kancelarią Prezydenta RP. Zaangażowani byli m.in. doradca Prezydenta RP Pan Henryk Wujec i premier Tadeusz Mazowiecki, który przyjął rolę Ambasadora tego przedsięwzięcia. Pierwsza edycja wydarzenia odbyła się w 2012 r. Za cel przyjęła zdiagnozowanie lokalnych efektów społeczno-ekonomicznych, napięć i wypracowanie rekomendacji dla Rzeczpospolitej Lokalnej 2020. Wydarzenie odbyło się pod honorowym patronatem Prezydenta RP, co było wyrazem uznania dla inicjatywy, która nawiązując do parlamentarnych tradycji, stwarza znakomitą okazję do publicznej debaty. Efektem dwudniowej pracy ponad 300 uczestników było zakreślenie dwóch ważnych obszarów do dalszej pracy: partycypacji obywatelskiej i edukacji środowiskowej. Refleksje po zakończeniu potwierdziły, że Sejm Społeczników, Bojowników i Ekspertów jest przedsięwzięciem o dużym potencjale mobilizującym społeczną energię (ponad 300
uczestników), ale także ważną przestrzenią wypracowywania rekomendacji i zbierania głosów lokalnych społeczności. Pozytywny odbiór wydarzenia, a także przychylności Pani Wicepremier Elżbiety Bieńkowskiej oraz Pana Podsekretarza Stanu w Miniserstwie Infrastruktury i Rozwoju Pawła Orłowskiego pozwoliły na kontynuację wydarzenia w ramach organizacyjno-programowych projektu Decydujmy Razem. Program tegorocznego wydarzenia wynika bezpośrednio z rekomendacji z pierwszego Sejmu. Jest ponadto efektem szerokiej współpracy partnerów projektu realizujących działania w ramach projektu Decydujmy razem. Cele Ideą Sejmu Społeczników, Bojowników, Ekspertów jest pobudzenie partycypacji obywatelskiej w Polsce. Celem strategicznym jest zainspirowanie i zmobilizowanie środowisk oraz aktorów zaangażowanych we wdrażanie partycypacji w samorządach lokalnych i administracji publicznej do wypracowania systemowych rekomendacji, które staną się częścią systemu wsparcia partycypacji publicznej. Hasło Rzeczpospolitej Lokalnej w 2014 to uwolnij wiedzę społeczności, a co za tym idzie prezentacja różnorodności partycypacji i jej wielowymiarowego charakteru. Zakładamy, że Rzeczpospolita Lokalna będzie przestrzenią do spotkania i wymiany doświadczeń między osobami czy instytucjami lub samorządami uczestniczącymi w projekcie Decydujmy Razem jak i innymi aktywnymi podmiotami w obszarze partycypacji publicznej. Przedmiot debaty Rzeczpospolita Lokalna 2014 będzie wydarzeniem skupionym na problematyce partycypacji publicznej w wymiarze lokalnym. Głównym obszarem podejmowanych w jej ramach prac będzie zainicjowanie oraz wprowadzenie do publicznej i środowiskowej debaty dotyczącej kształtu rozwiązań systemowych wspierających partycypacyjne mechanizmy kreowania lokalnych polityk publicznych. Debata będzie opierać się na trzech filarach: edukacja, zarządzanie i platforma elektroniczna, jako system zarządzania wiedzą i doświadczeniem projektu Decydujmy Razem. Podstawą do wypracowania sczegółowych rekomendacji przez uczestników Sejmu Społeczników, Bojownikówi Ekspertów będzie 16 zagadnień o strategicznym znaczeniu dla wzmocnienia mechanizmów partycypacji na poziomie lokalnym m.in. edukacja do partycypacji; doradztwo i
coaching, czyli aktywność Animatorów Partycypacji Publicznej; prowadzenie badań na temat partycypacji publicznej w Polsce; audyt partycypacyjny w gminach; rozwój, promocja i ewaluacja metod i narzędzi partycypacji publicznej; media obywatelskie w procesach wspierania partycypacji publicznej; platforma edukacyjno-informacyjna jako podstawowe narzędzie sytemu wsparcia partycypacji publicznej w Polsce; Akademia Lokalnej Polityki Publicznej; system wsparcia partycypacji publicznej w Polsce oraz zarządzanie sytemem. Rzeczypospolita Lokalna nie zamyka się w przestrzeni i czasie wydarzenia, lecz ma wpływać na jakość debaty publicznej w Polsce, prezentując rzadko w niej obecną lokalną perspektywę. W tym celu organizatorzy wraz z partnerami przygotują wydanie specjalne kwartalnika Animacja Życia Publicznego oraz pogłębioną analizę naukową kluczowych wątków w roczniku naukowym Zoon Politikon. Formuła wydarzenia Warto podkreślić, że partycypacja w Rzeczpospolitej Lokalnej będzie mieć także odzwierciedlenie w formule wydarzenia. Głównym obszarem pracy uczestników wydarzania będzie praca w mniejszych grupach nad 16 strategicznymi tematami. Praca w grupach na wzór pracy w komisjach parlamentarnych poprzedzona będzie zebraniem materiałów z dyskusji odbywających się lokalnie. Następnie poszczególne grupy- komisje poddawać będą pod głosowanie całego Sejmu Społeczników, Bojowników i Ekspertów wypracowane przez siebie rekomendacje. Wszystko to zadzieje się podczas pierwszego dnia wydarzenia, by drugiego mogła nastąpić debata systemowa. Wszystko odbywać się będzie pod hasłem współdecydowania - w formie narady obywatelskiej, tak bliskiej zasadom funkcjonowania parlamentu. W pracy Sejmu wykorzystana zostanie technika partycypacyjna wzorowana na naradzie obywatelskiej, która służy do wypracowania rozwiązania lub sformułowania opinii w złożonej sprawie. Polega na zaangażowaniu zwykłych obywateli do roli sędziów. Całość procesu kończy się sformułowaniem przez sędziów rekomendacji dotyczących poruszanej kwestii. Precyzyjny dobór uczestników Rzeczypospolitej Lokalnej Na uwagę zasługuje precyzyjny dobór uczestników i skala przedsięwzięcia. Udział w wydarzeniu weźmie ponad 300 osób, w tym reprezentanci Ministerstwa Infrastrukturz i Rozwoju, Ministerstwa Administracji i Cyfryzacji, Ministerstwa Pracy i Polityki Społecznej, Kancelarii Prezydenta RP, polscy
parlamentarzyści, badacze i naukowcy. Rzeczpospolita Lokalna skupiać będzie osoby, które są twórcami działań partycypacyjnych na różnych polach czy to na poziomie lokalnym czy centralnym. Będą to kluczowi przedstawiciele jednostek samorządu terytorialnego (liderzy samorządu, reprezentanci rad gmin); animatorzy partycypacji publicznej z subregionów wraz z członkami swoich zespołów; eksperci, trenerzy, edukatorzy partycypacji publicznej; osoby zaangażowane w działania lokalne i subregionie; przedstawiciele instytucji okołosamorządowych (LGD, związki samorządowe, międzygminne); badacze i naukowcy zajmujący się partycypacją; reprezentanci środowisk podejmujących inicjatywy i realizujących projekty partycypacyjne. Priorytetami, jeśli chodzi o dobór uczestników Sejmu Społeczników, Bojowników i Ekspertów będą ich zaangażowanie i doświadczenie we wdrażaniu partycypacji, ogólnopolski i jednocześnie lokalny charakter wydarzenia oraz zróżnicowanie środowiskowe i wielosektorowość. Zderzenie odmiennych sposobów patrzenia i działania (bojownicy, społecznicy, eksperci) Zależy nam na nawiązaniu do tradycji Sejmu, jako miejsca ścierania się różnych racji i szukania konsensusu. Dlatego zdecydowaliśmy się zaprosić ludzi, których zaangażowanie w sferze publicznej ma często bardzo różne wymiary: bojowników, społeczników i ekspertów. Bojowników, czyli osoby krytyczne wobec obecnych rozwiązań i systemu, artykułujące potrzebę zmiany, szukające alternatywnych dróg rozwoju. Społeczników, czyli osoby realizujące zmianę w praktyce, próbujące odnaleźć się jak najlepiej w otaczających je realiach instytucjonalnych i finansowych, dbające o efektywność podejmowanych działań. Ekspertów, czyli osoby tworzące instrumenty wsparcia, programujące zmianę, zainteresowane jej dowodami, stabilnością i efektywnością całego systemu. Te trzy role są oczywiście umowne i nie będą one jednoznacznie przyporządkowane do konkretnych osób. Nie zależy nam bowiem na kategoryzowaniu uczestników, a raczej na przekraczaniu indywidualnych barier, spoglądaniu na ważne kwestie społeczne z tych trzech różnych perspektyw i odnajdowaniu pola do porozumienia.
Rzeczpospolita Lokalna będzie stanowiła unikalne wydarzenie, ponieważ: W jednym miejscu spotkają się kluczowi aktorzy partycypacji publicznej. Uczestnicy będą pracowali w grupach składających się z reprezentantów wielu środowisk. Celowo dobieramy uczestników pod kątem ich realnego zaangażowania w proces partycypacji oraz tworzymy warunki do jego wzmocnienia. Efekty prac w trakcie Rzeczpospolitej Lokalnej będą miały ważny, uspołeczniony wymiar. Stanowić będzie element systemu wzmacniania i motywowania do wdrażania procesu partycypacji. Pozwoli stworzyć żywe rekomendacje. Uczestnicy Rzeczpospolitej Lokalnej staną się pierwszymi propagatorami tworzonego systemu wsparcia. Odbije się szerokim echem we wszystkich środowiskach promując tym samym rezultaty projektu. Metoda prowadzenia spotkania łamie konwencjonalne wyobrażenie o konferencji.
Organizator: Centrum Wspierania Aktywności Lokalnej CAL to organizacja, która działa na rzecz rozwoju społeczności lokalnych w Polsce. CAL wspiera i edukuje animatorów społecznych, czyli osoby i instytucje z różnych sektorów i dziedzin życia publicznego, które angażują do działania środowiska lokalne, skupione wokół wspólnego miejsca lub wspólnej sprawy. CAL tworzy dla nich przestrzeń spotkań i zaprasza do dyskusji, wychodząc z założenia, że praca animacyjna jest kluczowym elementem każdego działania w sferze publicznej, a zmiana społeczna zawsze zaczyna się od lokalnej społeczności. Współorganizatorzy: Lider projektu: Ministerstwo Infrastruktury i Rozwoju Partnerzy: Instytut Spraw Publicznych Fundacja Rozwoju Demokracji Lokalnej Fundacja Inicjatyw Społeczno-Ekonomicznych Fundacja "Fundusz Współpracy" Kontakt: Bohdan Skrzypczak Prezes CAL Centrum Wspierania Aktywności Lokalnej CAL E-mail: bohdans@cal.org.pl, Renata Tess Koordynator projektu "Decydujmy Razem" Centrum Wspierania Aktywności Lokalnej CAL E-mail: renatat@cal.org.pl, Tel.: 604 631 787 lub 22 636 92 00 Tel.: 663 443 490, 22 126 26 18 wew. 11