OPIS DOBREJ PRAKTYKI

Transkrypt

1 OPIS DOBREJ PRAKTYKI 1. Dane dotyczące gminy/powiatu nazwa inicjatywy Gminna Wspólnota Samorządowa zacznij od Siebie nazwa gminy/powiatu Gruta dokładny adres Mełno, Gruta 244 województwo kujawsko-pomorskie telefon adres strony internetowej faks adres 2. Rodzaj(e) podjętych działań (zaznacz): kształtowanie efektywnych systemów konsultacji społecznych i udziału obywateli w formułowaniu strategii rozwoju i prowadzenia polityki lokalnej lub regionalnej; wprowadzanie nowatorskich form demokracji lokalnej; rozwijanie systemów kontroli i komunikacji społecznej, ze szczególnym podkreśleniem przejrzystości procesów decyzyjnych władz gminy lub powiatu; oryginalne formy aktywizacji działalności obywatelskich i współpracy z organizacjami pozarządowymi; formy działalności z podmiotami gospodarczymi i ich samorządami na rzecz wspólnoty obywatelskiej i lokalnego rozwoju; działania na rzecz wychowania obywatelskiego, w tym pozaszkolne inicjatywy edukacyjne, działania na rzecz młodych mieszkańców gminy lub powiatu; decentralizację realizacji zadań publicznych, drogą przekazywania jej organizacjom obywatelskim lub jednostkom bliższym obywateli; inne

2 3. Przedmiot działalności Wzmocnienie udziału mieszkańców w samorządzie gminnym i aktywizację własną: 1. Wdrażanie nowych narzędzi konsultacji publicznych. 2. Podnoszenie standardów współpracy jednostki samorządu terytorialnego z organizacjami pozarządowymi. 3. Wprowadzanie nowych nawyków Biblioteka jako miejsce spotkań animacyjnych partycypacji publicznej i dyskusji o sprawach lokalnych. 4. Opis działań Kompleksowe rozwiązywanie problematyki rozwoju społeczeństwa obywatelskiego a zarazem podniesienia jakości samorządności lokalnej przez aktywizację współpracy międzysektorowej jest jednym ze strategicznych celów działania w bieżącej kadencji wójta Haliny Kowalkowskiej. Zwiększenie udziału mieszkańców gminy w życiu publicznym poprzez wdrażanie metod angażowania społeczności lokalnej w tworzenie polityki publicznej metodą partycypacji, możliwości wypowiadania się mieszkańców gminy w sprawach ważnych dla gminy w formie debaty publicznej oraz rozwijanie współpracy z trzecim sektorem, to główne działania zmierzające do rozwoju społeczeństwa obywatelskiego. Działania te można podzielić na etapy (jednak 2013 rok był rokiem przełomowym z racji wdrożenia regulaminu konsultacji społecznych jako formy debaty publicznej, rozpoczęcia przygotowań do wzmocnienia współpracy j.s.t. z ngo przez wdrażanie projektu powołania Gminnej Rady Działalności Pożytku Publicznego oraz merytorycznego zaangażowania Gminnej Biblioteki Publicznej w przeprowadzaniu konsultacji społecznych i przystosowanie pomieszczeń bibliotecznych do odbywania spotkań konsultacyjnych): 1. Udział w projekcie Decydujmy razem. Wzmocnienie mechanizmów partycypacyjnych w kreowaniu i wdrażaniu polityk publicznych oraz podejmowaniu decyzji publicznych, który był realizowany przez Fundację Rozwoju Demokracji Lokalnej w Warszawie. Cel główny: wypracowanie i pilotażowe wdrożenie metod angażowania społeczności lokalnej w tworzenie polityki publicznej. Nasz udział w projekcie rozpoczął się w 2011 r. przez udział w szkoleniu pracownika Tomasza Sobocińskiego, który zdobył kompetencje animatora partycypacji publicznej. Koordynatorem ze strony gminy był Edward Kaliński pracownik samorządowy. 2. Wynikiem podjętych działań było opracowanie projektu, a następnie podjęcie uchwały nr XVII/108/2012 Rady Gminy z dnia 5 września 2012 r. w sprawie wprowadzenia Regulaminu Konsultacji Społecznych (dokument opracowano metodą partycypacyjną). 3. Uchwalenie uchwały nr XXVIII/210/13 Rady Gminy z dnia 30 września 2013 r. w sprawie przeprowadzenia konsultacji społecznych na temat możliwości prowadzenia szkół podstawowych z terenu gminy Gruta przez organizacje pozarządowe, dało 2

3 możliwość przeprowadzenia konsultacji społecznych i w konsekwencji przeprowadzenie całej procedury przewidzianej regulaminem. 4. Wykonanie Uchwały przez Gminną Bibliotekę Publiczną im. Wiktora Kulerskiego (GBP) w Grucie, której kierownikiem jest pani Elżbieta Lesińska-Polakowska, przy współudziale Fundacji Civis Polonus, która merytorycznie pomogła opracować ankietę i wyniki konsultacji. 5. Równolegle udział przedstawiciela urzędu Edwarda Kalińskiego oraz przedstawicieli organizacji pozarządowych z terenu gminy w spotkaniu zorganizowanym przez Kujawsko-Pomorską Federację Organizacji Pozarządowych w Urzędzie Marszałkowskim w Toruniu w 2011 roku, którego tematem było m.in. funkcjonowanie gminnych rad działalności pożytku publicznego, przyczynił się do podniesienia wiedzy ogólnej na temat współpracy organizacji pozarządowych z jednostką samorządu terytorialnego, oraz samoorganizacji trzeciego sektora na szczeblu gminnym, powiatowym, wojewódzkim i centralnym. 6. Poszukiwanie przez władze gminy możliwości podniesienia aktywności organizacji pozarządowych, jako czynnika wspomagającego proces rządzenia w gminie, przyniósł efekty. Kontakt z Towarzystwem Rozwoju Gminy Płużnica zaowocował podpisaniem przez panią wójt Halinę Kowalkowską umowy partnerskiej w maju 2013 roku na rzecz realizacji Projektu Dobre klimaty dla współpracy NGO i JST w gminach Płużnica i Gruta oraz rozpoczęcie działań w kierunku realizacji Projektu. Celem głównym Projektu jest zwiększenie zakresu i poprawa jakości mechanizmów współpracy administracji publicznej i organizacji pozarządowych w gminach Płużnica i Gruta. Celem szczegółowym Projektu jest zwiększenie wiedzy i kompetencji osób odpowiadających i mających wpływ na proces współpracy jst z NGO. W trakcie realizacji Projektu m.in. zostanie powołana Gminna Rada Działalności Pożytku Publicznego (GRDPP). GRDPP po okresie trwałości Projektu będzie organizacją okrzepłą i głęboko osadzoną w świadomości społeczeństwa gminy. 7. Równolegle GBP realizuje wiele zadań związanych z wykorzystaniem przestrzeni bibliotecznej (GBP składa się z budynku głównego w Grucie i trzech obiektów filialnych na terenie gminy) do innych zadań, niż jedynie wypożyczania książek i prowadzenia czytelni. Biblioteka i jej filie posiadają na wyposażeniu po kilka stanowisk komputerowych z łącznością internetową i specjalistycznym oprogramowaniem (wdrażany jest system biblioteczny MAK+). Biblioteka wyposażona jest w sprzęt audiowizualny umożliwiający przeprowadzanie telekonferencji. Telekonferencje przeprowadzane są cyklicznie: tematyczne lub z ciekawym człowiekiem. Wdrożenie różnych elementów przestrzeni społecznej odbyło się w trakcie realizacji projektu Biblioteka jako przestrzeń dyskusji o sprawach lokalnych we współpracy z Fundacją Civis Polonus. 3

4 8. W przyszłości przestrzeń biblioteczna będzie spełniała rolę centrum konsultacji środowiskowych, a pracownicy tej placówki nabędą kompetencje do samodzielnego przeprowadzania różnych form konsultacji społecznych i opracowywania wyników na potrzeby miejscowego samorządu. Wykorzystanie przestrzeni bibliotecznej odsunęło widmo likwidacji filii, jak i ograniczenie funkcjonowania biblioteki. Nowe obszary zainteresowania wpłynęły na zmianę świadomości władz samorządowych, pracowników samorządowych i społeczności lokalnej na zasadność istnienia, a wręcz doposażenia instytucji kultury. 5. Uzyskane efekty Materiał z konsultacji społecznych, oraz inne działania GBP: Głos Gruty (czerwiec 2013 i listopad 2013) w załączeniu. Rozwijanie współpracy władzy, obywateli i ich organizacji w gminie Gruta poprzez budowanie kapitału społecznego, oraz działalność gminy na rzecz dobra wspólnego musi przebiegać w cyklu wieloletnim. Obecnie gmina jest na etapie umacniania wprowadzonych już elementów debaty publicznej i rozwijania współpracy z organizacjami pozarządowymi. Kształtowanie odpowiednich nawyków aktywności prospołecznej mieszkańców wspólnoty samorządowej wymaga pracy wieloletniej. Im szybciej zostaną wprowadzone odpowiednie procedury, tym szybciej można zacząć pracę organiczną nad społeczeństwem obywatelskim na terenie gminy. 6. Oszacowanie nakładów poniesionych na organizację i realizację projektu Gmina Gruta nie poniosła żadnych kosztów ewidencjonowanych przy realizacji rozwoju społeczeństwa obywatelskiego. Do kosztów nieewidencjonowanych należy zaliczyć pracę osób zatrudnionych w urzędzie i jednostkach organizacyjnych, którzy uczestniczyli w różnych formach aktywności w ramach pracy zawodowej, jak i poświęcając czas własny. Koszty materiałowe nie stanowiły znaczącego wkładu, ponieważ materiały eksploatacyjne używane były w stopniu pomijalnie małym, a sprzęt używany w trakcie konsultacji jest na wyposażeniu biblioteki i służy mieszkańcom gminy na co dzień. Obsługa merytoryczna była zatrudniana przez organizacje, które realizowały bądź aktualnie realizują projekty. Wykorzystywano (i wykorzystuje się) pomieszczenia GBP jako miejsca przyszłych dyskusji o sprawach lokalnych. 7. Czy napotkali Państwo trudności, z którymi należało się zmierzyć, aby zrealizować projekt? Największe trudności, z którymi należało się zmierzyć to mała liczba członków organizacji pozarządowych aktywnie działająca na rzecz aktywizacji lokalnej społeczności. Aktywiści trzeciego sektora z jednej strony chcieliby bardziej zacieśnionej współpracy organizacji pozarządowych między sobą i z samorządem lokalnym, a z drugiej strony mają już 4

5 nieformalne wypracowane metody działania, które nie do końca są tożsame z metodami koniecznymi do zastosowania w przypadku powołania GRDPP. Możliwość pozyskiwania funduszy europejskich powoduje, że organizacje pozarządowe rozwijają się dynamicznie, a efekty ich działalności zostają w przestrzeni lokalnej. 8. Zalecenia dla innych jednostek samorządu terytorialnego zainteresowanych wdrożeniem projektu Wszelkie inicjatywy w sferze społecznej muszą przewidywać długi okres czasu uzyskania satysfakcjonujących efektów. Samo wprowadzenie odpowiednich regulacji prawnych nie spowoduje automatycznej poprawy sytuacji. Praca ma charakter wypalenia zawodowego i wymaga rozłożenia sił na dłuższy okres, dlatego wskazane jest okresowo korzystać z partnerskiej pomocy organizacji pozarządowych działających na obszarze krajowym w sektorze społecznościowym. 5