Wstęp. Ciekawe że żaden założyciel religii nie miał poczucia humoru.

Podobne dokumenty
Można Kraussa też ujrzeć w video debacie z teologiem filozofem Williamem Lane Craigiem pod tytułem Does Science Bury God (Czy nauka grzebie boga ).

3. Zasady moralne są obiektywnie prawdziwe. Musi istnieć ich stwórca. Jest nim bóg.

1.Argument kosmologiczny

Istnienie super naturalnych istot

Dalszy rozwój świata.

Komentarz Jacka Tabisza:

ARGUMENTY KOSMOLOGICZNE. Sformułowane na gruncie nauk przyrodniczych

EGZAMIN MATURALNY 2010 FILOZOFIA

Naukowiec NASA zasugerował, że żyjemy w sztucznej rzeczywistości stworzonej przez zaawansowaną obcą cywilizację

Szczegółowe wymagania edukacyjne na poszczególne oceny śródroczne i roczne z przedmiotu: FIZYKA. Nauczyciel przedmiotu: Marzena Kozłowska

Temat rozdziału czwartego zatytułowanego Cosmic Evidence (Dowód Kosmiczny) to zawodowa domena Stengera.

W tym eseju przedstawię definicje naukowego naturalizmu dokonaną przez teologa Johna Haughta z Georgetown University w Washington DC.

Zderzenie galaktyki Andromedy z Drogą Mleczną

Tak określił mechanikę kwantową laureat nagrody Nobla Ryszard Feynman ( ) mechanika kwantowa opisuje naturę w sposób prawdziwy, jako absurd.

"Żył w świecie, który nie był gotowy na jego pomysły". T estament Kościuszki

Czy i jak możliwe jest rozstrzygnięcie sporu etycznego o IVF? Zbigniew Szawarski Komitet Bioetyki przy Prezydium PAN

Naukowcy, którzy nie bali się wierzyć

Rodzaj wiary ilość wierzących Procent. Chrześcijaństwo 2.2 miliardy 33. Ateiści/agnostycy 1.1 miliardy 16. Hinduizm 900 miliony 14

Liceum dla Dorosłych semestr 1 FIZYKA MAŁGORZATA OLĘDZKA

Rodzaje argumentów za istnieniem Boga

Wstęp. Biologiczna ewolucja.


innego uważam, że życie nie ma żadnego z góry przypisanego sensu. (Wymienianie konkretnych możliwych celów wykracza poza FAQ).

Polecam - The Dark Universe by R. Kolb (Wykłady w CERN (2008))

KSIĘGA URANTII BIBLIA 2.0

Czym jest religia i czy filozofia może ją badać. Problem wiary, rozumu i logiki Definicja religii

Bóg a prawda... ustanawiana czy odkrywana?

Wiesław M. Macek. Teologia nauki. według. księdza Michała Hellera. Wydawnictwo Uniwersytetu Kardynała Stefana Wyszyńskiego

ŚWIATOPOGLĄD NEW AGE

Filozofia, Historia, Wykład IV - Platońska teoria idei

Klasyfikacja światopoglądów

DLACZEGO U NAS JEST INTERSUJĄCO?

10.V Polecam - The Dark Universe by R. Kolb (Wykłady w CERN (2008))

Lawrence W. Reed. Czy Jezus był Socjalistą? Rendering Unto Caesar: Was Jesus a Socialist? Wydawnictwo: MESODECOR Jakub Kozieł

SPIS TREŚCI. Wstęp 3.

Kościół Boży w Chrystusie PODSTAWA PROGRAMOWA DLA SZKÓŁ PONADPODSTAWOWYCH

Etyka Tożsamość i definicja. Ks. dr Artur Aleksiejuk

WPŁYW RELIGII I KULTURY NA ROZWÓJ WSPÓŁCZESNYCH PAŃSTW

różnych funkcji, na przykład pamięci, mowy lub działania mięśni. Założenie, że po fizycznej śmierci mózgu będą istniały świadomość i normalne uczucia

Proszę bardzo! ...książka z przesłaniem!

DZIESIĘĆ jakże nowoczesnych PRZYKAZAŃ

Kręć Wrocław! Jak zrobić to lepiej?

Kościół Boży w Chrystusie PODSTAWA PROGRAMOWA DLA SZKÓŁ PODSTAWOWYCH

IMMANUEL KANT ETYKA DEONTOLOGICZNA

Oddziaływanie podstawowe rodzaj oddziaływania występującego w przyrodzie i nie dającego sprowadzić się do innych oddziaływań.

73 odpowiedzi. System wartości i normy w życiu młodzie. 1. Płeć (73 odpowiedzi)

UJĘCIE SYSTEMATYCZNE ARGUMENTY PRZECIWKO ISTNIENIU BOGA

PRAWA DZIECKA. dziecko jako istota ludzka wymaga poszanowania jego tożsamości, godności prywatności;

Podróż do początków Wszechświata: czyli czym zajmujemy się w laboratorium CERN

Na świecie żyje dzisiaj około 7 miliardów ludzi. Żyją w różnych krajach, o różnym stopniu rozwoju cywilizacyjnego, i w różnych religiach, także

Ateizm. Czy ateista może być zbawiony?

Filozofia, ISE, Wykład X - Filozofia średniowieczna.

Filozofia, ISE, Wykład III - Klasyfikacja dyscyplin filozoficznych

Filozofia przyrody - Filozofia Eleatów i Demokryta

Program nauczania biblijnego uczniów klas gimnazjalnych. Program powstaje pod kierunkiem Elżbiety Bednarz

Elementy astronomii w nauczaniu przyrody. dr Krzysztof Rochowicz Zakład Dydaktyki Fizyki UMK 2011

Jan Paweł II JEGO OBRAZ W MOIM SERCU

MIND-BODY PROBLEM. i nowe nadzieje dla chrześcijańskiej antropologii

Człowiek, który nie wierzy własnym zmysłom, jest równie szalony jak człowiek, który nie wierzy niczemu innemu oprócz własnych zmysłów.

George Berkeley ( )

Cele i zadania stawiane przed uczniem w ramach zajęć etyki.

1. CHARAKTERYSTYKA STUDIÓW 2. SYLWETKA ABSOLWENTA

XV FESTIWAL NAUKI 2011 WPROWADZENIE DO BIOCYBERNETYKI

wiecznie samotny, bo któreż ze stworzonych serc mogłoby nasycić Jego miłość? Tymczasem Bóg jest całą społecznością w wiecznym ofiarowywaniu się z

Bł. Pier Giorgio Frassati

KRZYSZTOF WÓJTOWICZ Instytut Filozofii Uniwersytetu Warszawskiego

Pozostawił nam dużo artykułów, video i wielu fanów, którzy go

Ankieta. Instrukcja i Pytania Ankiety dla młodzieży.

Wkład Polaków w rozwój współczesnej cywilizacji...

KONSPEKT KATECHEZY SZAWLE! SZAWLE! DLACZEGO MNIE PRZEŚLADUJESZ?. O PRZEŚLADOWANIU CHRZEŚCIJAN W EGIPCIE

Jak ustalać cele dla poziomu braków w procesach produkcyjnych?

Warszawa, maj 2014 ISSN NR 57/2014 PONTYFIKAT PAPIEŻA FRANCISZKA W OPINIACH POLAKÓW

Uniwersytet Mikołaja Kopernika Toruń 6 XII 2013 W POSZUKIWANIU ŚLADÓW NASZYCH PRAPOCZĄTKÓW

Jak powstają nowe gatunki. Katarzyna Gontek

Pismo Święte podstawowym źródłem treści w programach. Kościoła Zielonoświątkowego w RP

Gimnazjum klasy I-III

Wymagania edukacyjne dla uczniów klas VI na poszczególne oceny z przedmiotu: Historia i społeczeństwo. Niedostateczny

David Hume ( )

1. CHARAKTERYSTYKA STUDIÓW 2. SYLWETKA ABSOLWENTA 3. PLAN STUDIÓW

Peter Kreeft. Zanim odejdę. o tym co naprawdę ważne. Przekład. Tomasz Mucha. Wydawnictwo WAM

Zasady studiów magisterskich na kierunku astronomia

Wiek XVIII wiek oświecenia, wiek rozumu. Sapere aude! Miej odwagę posługiwać się swym własnym rozumem tak oto brzmi hasło oświecenia (I. Kant).

1. Fundamentalizm jako ruch religijny

Wymagania edukacyjne niezbędne do otrzymania przez ucznia śródrocznych i rocznych ocen klasyfikacyjnych. z przedmiotu etyka

SOCJOLOGIA GLOBALNYCH PROCESÓW SPOŁECZNYCH

mnw.org.pl/orientujsie

STOSUNKI MIĘDZYNARODOWE

O badaniach nad SZTUCZNĄ INTELIGENCJĄ

Nazwa Okres Osiowy jest tłumaczeniem z angielskiego terminu The Axial Age stworzonego przez znaną i wybitną kobietę

Filozofia przyrody, Wykład V - Filozofia Arystotelesa

Seanse multimedialne w planetarium

Filozofia, Historia, Wykład IX - Filozofia Kartezjusza

Czy więc zakon unieważniamy przez wiarę? Wręcz przeciwnie, zakon utwierdzamy (Rzymian 3:31)

KARTA INFORMACYJNA UCZESTNIKA XIV GIMNAZJALNEGO KONKURSU FILOZOFICZNEGO

Fizyka a fizykoteologia. Współczesne problemy.

PRAWDA W ŻYCIU CZŁOWIEKA

SCENARIUSZ ZAJĘĆ (wiek ucznia lat)

Oczywiście teoria ewolucji może zostać obalona. Kiedy Albert

Zagadnienia historiozoficzne we współczesnej filozofii.

O moralności,ateizmie i religii pisałem uprzednio na łamach Racjonalisty.tv i nie będę tego powtarzał.

Transkrypt:

Wstęp Każdy kto uprawia Internetowy surfing, może natrafić na nagrania filmowe debat na temat istnienia boga lub na temat wartości religii. W USA debaty te są organizowane przez uniwersytety lub organizacje, które zajmują się szerzeniem popularnej wiedzy o współczesnym świecie. Wyjątkowa debata odbyła w synagodze. Po jednej stronie debat są teolodzy, religioznawcy, rabini, biskupi, księża i inni obrońcy religii i wiary. Po drugiej stronie argumentujących można spotkać jednego lub więcej członków grupy ateistów zwanych The Four Horsemen of Apocalypse (Czterech Jeźdźców Apokalipsy). Do tej niezwyklej grupy intelektualistów należeli: Sam Harris, Ryszard Dawkins, Daniel Dennett i już nie żyjący Christopher Hitchens. Liczba członków grupy ciągle wynosi cztery, bo dołączył do niej wybitny astrofizyk Lawrence Krauss. Grupa jest niezwykle silna, ponieważ jej członkowie są albo wybitnymi naukowcami i ekspertami popularyzacji nauki (Dawkins i Krauss), albo inteligentnymi mistrzami języka angielskiego i retoryki, co ułatwia argumentację. Sam Harris i Christopher Hitchens mówili pięknym soczystym językiem angielskim. Boksowali bez miękkich rękawic. Często wygrywali debaty knockoutem, a nie na punkty. W świetnym stylu argumentacji celował Hitchens będący zawodowym dziennikarzem uznanym za jednego z najlepszych na świecie. Sam Harris umie w debatach atakować główne zasady, omijając peryferie i szczegóły sprawy. Ryszard Dawkins, światowy autorytet w zakresie biologicznej ewolucji, jest typowym angielskim dżentelmenem, ale potrafi dobrze odpalić na agresywne lub wręcz wrogie komentarze podczas debaty. Larry Krauss, nowy członek ekipy Jeźdźców Apokalipsy, jest supersilnym obrońcą nauki, którą uważa za jedyne pewne źródło wiedzy o rzeczywistości. Najstarszy Dennett spokojnie używa żelaznej logiki, atakując religijny zabobon. Wszyscy czterej mają doskonale poczucie humoru, który często jest bardziej przekonujący niż zawiła logika. Ciekawe że żaden założyciel religii nie miał poczucia humoru.

Humor to istotna cecha inteligentnego człowieka, ale prawie nigdy go nie ma w kościele. Ewangelie nie zawierają ani jednego dowcipu, choć wszystko o czym piszą można uznać za kolosalny dowcip. Po wysłuchaniu kilkunastu debat można dojść do wniosku że obrońcy religii i boga maja tylko kilka powtarzających się argumentów. Argument Nr 1, boskie prawa moralne Najczęstszy i najsłabszy argument to konieczność istnienia twórcy obiektywnych moralnych praw. Bez boga nie wiedzielibyśmy co jest dobre a co złe. Ta wiedza musi przyjść od wszechwiedzącego boga. Na temat tego argumentu napisałem artykuł dla Racjonalisty.tv pod tytułem Moralność, ateizm i religia. Łatwo zauważyć, że zasady moralne w dużym stopniu zależą od geografii i historycznego czasu. To co było moralne dla Wikingów, nie jest moralne w dzisiejszej Jerozolimie. Prawa moralne ustalone w VII wieku w Arabii nie są uważane za obowiązujące we współczesnej Norwegii. Argument Nr 1 jest nie tylko upokarzający dla ludzkości, ale fałszywy. Wszystkie religie uważają się za obrońców moralności, ale historia świadczy o czymś znacznie innym i gorszym. Drugi popularny argument to powstanie świata. Argument Nr 2, powstanie świata ex nihilo. Wiemy, że świat nie jest wieczny i powstał ex nihilo, czyli z niczego, 13.7 miliardów lat temu. Kreacjoniści mówią, że taki cud był możliwy tylko jeśli istnieje bóg stwórca. Nikt prócz boga nie może stworzyć czegoś z niczego. Astrofizyk Lawrence M. Krauss, który specjalizuje się w fizyce świata w pierwszej sekundzie jego istnienia po Wielkim Wybuchu napisał książkę A Universe out of Nothing Why there is something rather than nothing (Free Press Book, 2011).

Kraussa argument o naturalnym powstaniu świata opiera się na fizyce kwantowej. Krauss dowodzi, że świat mógł powstać spontanicznie z niczego zgodnie z prawami fizyki kwantowej bez konieczności ponad-naturalnego cudu. Krauss nie udowadnia jak świat powstał, ale opisuje możliwość tego zdarzenia zgodnie z prawami fizyki. Mówi również w swojej książce o tym, że próżnia (egzystencjalna nicość) nie jest stabilna i nie trwa długo zanim nie powstanie coś materialnego z tak zwanych wirtualnych cząstek. Sprawa nie może być jeszcze zamknięta i wymaga potwierdzenia przez innych fizyków, ale pierwszy krok został zrobiony. Lawrence Krauss jest profesorem fizyki na Arizona State University, jest też członkiem dużego zespołu naukowców, którzy pracują w Genewie, badając Wielki Wybuch przy użyciu Wielkiego Zderzacza Hadronów w CERN. Larry jest doskonałym wykładowcą, którego wystąpienia są jasne dla szerokiej publiczności pomimo trudnego tematu fizyki kwantowej i astrofizyki. Jednym z najciekawszych video na temat wielkiego wybuchu jakie można znaleźć na sieci jest The Big Bang with Lawrence Krauss and Michio Kaku (You Tube). Jest to wykład, w którym uczestniczy kilku fizyków. Świetne video opisuje fundamentalne odkrycia XX wieku prowadzące do zrozumienia początku i ewolucji wszechświata. Dwa najważniejsze spośród nich to: -przesunięcie w czerwieni spektrum, wynikające z oddalania się galaktyk amerykańskiego astronoma Edwin Hubble z Mt Wilson Observatory w latach 1920tych, oraz późniejsze -kosmiczne promieniowanie tła przez Penzias i Wilsona z Bell Laboratory w latach 1950tych. Te dwa odkrycia są filarem teorii Wielkiego Wybuchu, którą jest zaakceptowana teoria powstania wszechświata. Współczesne eksperymenty z Large Hydron Collider są próbą odtworzenia na małą skale fizycznych warunków Wielkiego Wybuchu. Lepszego zrozumienia pierwszej sekundy istnienia świata.

Argument Nr2 to unik a nie teoria, która ma racjonalne naukowe uzasadnienie. Zapychanie szczelin naszej wiedzy naukowej bogiem jest intelektualna łatwizną nie porównywalną z rzetelną nauką, która pragnie wyjaśnić rzeczywistość używając obserwacji, teori, eksperymentu i komputerowych symulacji. Trzeci argument kreacjonistów można nazwać doskonałą precyzją świata Argument Nr 3, doskonała precyzja świata Tu kreacjoniści argumentują, że fizycznym światem rządzą prawa zawierające stałe wielkości. Mozna pokazać, że nawet najmniejsze zmiany tych stałych uniemożliwiłyby istnienie świata jakim go znamy. To wskazuje na inteligentnego stwórcę. Bliższe poznanie fizycznego i biologicznego świata prowadzi do zupełnie innego wniosku. Fizyczny i biologiczny świat jest pełen katastrof. Uważanie go za idealne miejsce stworzone specjalnie dla ludzi jest naiwnym egocentryzmem powstałym w niemowlęcym okresie ludzkości, która nie posiadała wówczas elementarnej wiedzy o rzeczywistości. Obecna nasza wiedza pozwala na pożegnanie się z fantazjami dzieciństwa Jest to jedyna słuszna decyzja jaka obiecuje lepsze i szczęśliwsze życie dla tych specjalnych sssaków zwanych ludźmi. W pokonaniu argumentu numer 3 pomogli Lawrence Krauss i Ryszard Dawkins. Larry Krauss mówi nam, że zwiększające się tempo powiększania wszechświata spowoduje zupełne znikniecie obserwowalnego świata, który stanie się potężną pustka. Istniejący świat jest pełen katastrof jakimi są wybuchy supernowych, które emitują energię równą energii całych galaktyk. Nasz dom ziemia jest narażony na pędzące asteroidy z którymi zderzenie byłoby katastrofalne. Z wyjątkiem bliskiego systemu słonecznego podróże nawet z szybkością światła poza nasza galaktykę mogą nie być

praktycznie mozliwe. Z tego co wiemy, nasze życie jest możliwe tylko w bardzo niewielkiej części wszechświata. Idea że świat został stworzony dla człowieka jest egoistycznym aroganckim absurdem. Żyjemy na małym pyłku na peryferiach jednej z 400 miliardów galaktyk. Jak mówi Larry Krauss jesteśmy nieważni a przyszłość jest jeszcze gorsza. Można być dumnym Polakiem wiedząc że ta redukcje fałszywej ważności człowieka w kosmosie zaczął Kopernik. W skali ziemskiej wiemy, że ponad 99% wszystkich rodzajów istot które żyły na ziemi wymarło. Rodzaj ludzki był blisko wymarcia. Hipoteza istnienia inteligentnego stwórcy jest absurdem. Argument Nr.4. Życie i śmierć Zbawiciela. Ten argument jest historycznie bardzo cienki. Głównym źródłem informacji o Jezusie są ewangeliści, którzy żyli kilkadziesiąt lat po jego pobycie na ziemi. Celem Ewangelistów było rozszerzenie nowej religii a nie opisanie historycznych zdarzeń.byli oni jednymi z pierwszych wierzących Chrześcijan a nie obiektywnymi historykami. Dlatego możemy wątpić w prawdę ewangelii. W dodatku każdy ewangelista pisał o Jezusie nieco inaczej. Z czasem kościół katolicki ujednolicał Ewangelie. Pomimo tego pewne różnice pozostały Przykładem jak wielkie mogą być różnice w opisie życia Jezusa w rożnych odłamach Chrześcijaństwa jest wersja Mormonów (The Church of Jesus Christ of Latter Day Saints) którzy odkryli już w XIX wieku, że Jezus po zmartwychwstaniu po drodze do nieba wstąpił do Ameryki, aby nawrócić Indian, zagubiony żydowski szczep ludzi żyjących w Ameryce. Trudno sobie wyobrazić coś bardziej absurdalnego niż taki pomysł Józefa Smitha założyciela mormonizmu na początku XIX wieku. Ale amerykański krętacz i podatkowy przestępca Ronald Hubbard podjął to wyzwanie i założył w roku 1954 nowy kult religijny zwany Kościołem Scientologicznym, który jest zlepkiem fantazji

typu science fiction. Glowną zaletą tych nowych religii jest zwolnienie kościołów od podatków. Ocenia się że Hubbard zarobił na swoim religijnym wynalazku 600 milionów USD łatwo pokonując nieco wcześniejszego gangstera Al Capone. Mormonizm początkowo zawierał wykluczenie ludzi czarnej rasy, ale obecnie jest już politycznie poprawny. Kościół Scientologiczny z główną siedzibą w Kalifornii zyskał poparcie wśród wielu aktorów płacących doże kwoty pieniężne za bycie członkiem tego umysłowo chorego kultu. Jest niemal rzeczą pewną, że byłoby bardziej korzystne dla wielu wyznawców scientologii leczyć się w odwykowych klinikach pomagających ludziom, którzy nadużywają narkotyków lub dużych ilości alkoholu. W niektórych krajach Europy kult scientologii jest prawnie zabroniony jako zwykły finansowy szwindel pasożytujący głównie na bogatych i naiwnych aktorach. Ważny temat debat. Jednym z ważnych tematów debat podjętych przez Czterech Jeźdźców Apokalipsy jest samo-kneblowanie ust w Zachodnich społeczeństwach, kiedy krytyka dotyczy religii. Żaden inny temat nie jest chroniony prawem lub obyczajem. Dla przykładu załóżmy, że jakiś pisarz w Polsce opublikuje kontrowersyjny artykuł zawierający opinie że Powstanie Warszawskie w 1944 roku było militarnym i politycznym aktem samobójczym. Taka teza może się spotkać z ostrym kontrargumentem, ale autor na pewno nie będzie ukarany za obrażę uczuć polskich patriotów uważających powstanie za akt desperackiego bohatetrstwa. Temat nie jest prawnie chroniony. To dotyczy wszystkich tematów z wyjątkiem jednego. Jeśli ten sam autor napisze że jeśli jest prawdą co pisali Ewangeliści o tym, jak Jezus uprawiał egzorcyzmy wypędzając demony z ludzi do świń, to był on medycznym oszustem nie mającym pojęcia o leczeniu umysłowych chorób. Tu autor artykułu przekroczył granice obrazy pewnej sekty religijnej i

może być prawnie ukarany, jeśli ktoś się obraził.. Możemy założyć, że obrażeni członkowie tej sekty religijnej nie podadzą autora do sądu i wszystko dobrze się skończy, ale ciągle pozostaje pytanie dlaczego prawo knebluje usta człowiekowi, który nikomu nie wyrządził krzywdy lecz nie jest członkiem kultu lub jest myślącym członkiem kultu, który ma inna opinie niż większość wyznawców kultu. Opinia że Jezus jako bóg nie może być medycznym szarlatanem może być słuszna w kościele ale nie w szkole, na uniwersytecie lub na publicznym rynku gdzie ludzie maja wolność słowa a nie kneblowanie ust. Na zakończenie tego gedanken experiment (myślowego eksperymentu) z pisarzem możemy zapytać czy bóg popiera karanie ludzi którzy go krytykują. Jeśli nie, to państwo nie ma prawa karać za krytykę religii. Jesli tak, to jaka jest różnica miedzy bogiem a byłym towarzyszem Józefem Stalinem, który tez bardzo nie lubił krytyki? Jeśli odpowiedz na to pytanie nie jest jasna to należy dać pytanie adeptom teologii jako temat pracy doktorskiej lub habilitacji, bo kwestia jest pilna, a Polska czeka na dołączenie się do klubu państw w których racjonalizm jest ceniony wyżej niż zabobon. Ostatnio słyszałem o szokującej sprawie w Szwecji, gdzie człowiek(szwedzki obywatel) stanął przed sądem, bo napisał, że ilość gwałtów kobiet w Szwecji wzrosła wraz ze wzrostem muzułmańskich emigrantów do tego kraju. Ten fakt został potwierdzony statystycznie. Człowiek jednak został ukarany bo, jak wyjaśnił sędzia, nie jest ważne czy fakt wzrostu gwałtów kobiet w Szwecji jest prawdziwy ale ważne jest, że jakaś grupa religijna została obrażona. Prawodawcy w Szwecji i Polski maja powód aby zrewidować prawa, które uniemożliwiają wolność słowa i tym samym osłabiają naczelny warunek demokracji i tego, co obecnie nazywamy prawami człowieka. Szwecja nie doznała tragicznych rezultatów totalnej cenzury nazizmu i komunizmu, która istniała jeszcze niedawno w

Polsce. Dlatego możemy się więcej dziwić polskim prawodawcom którzy usiłują zakneblować usta myślącym obywatelom. A przecież wiemy, że silą i powodzenie narodu zależna od stopnia tolerancji myśli i słowa w piśmie i mowie. Bez tej swobody składamy niezamierzony hold towarzyszowi Dzugaszwili i jego niezapomnianemu koledze Adolfowi.