LEGISLACJA ADMINISTRACYJNA Marcin Mazuryk Mateusz Kaczocha Warszawa 2012
Spis treści 5 Spis treści Wykaz skrótów... 7 Słowo wstępne... 9 Rozdział I Konstytucja... 11 Rozdział II Inicjatywa obywatelska... 20 Rozdział III Aplikacja legislacyjna... 23 Rozdział IV Rządowy proces legislacyjny... 28 Rozdział V Trybunał Konstytucyjny... 51 Rozdział VI Akty prawa miejscowego... 56 Rozdział VII Zasady techniki prawodawczej... 63 Rozdział VIII Ogłaszanie aktów normatywnych... 77 Rozdział IX Działalność lobbingowa... 84
6 Spis treści Rozdział X Tworzenie prawa w parlamencie... 92 Rozdział XI Umowy międzynarodowe...111 Odpowiedzi... 115
Wykaz skrótów 7 Wykaz skrótów Konstytucja RP Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 2 kwietnia 1997 r. (Dz. U. Nr 78, poz. 483 r.a.l. rozporządzenie Prezesa Rady Ministrów z dnia 1 września 2010 r. w sprawie aplikacji legislacyjnej (Dz. U. Nr 161, poz. 1079) reg. RM uchwała nr 49 Rady Ministrów z dnia 19 marca 2002 r. Regulamin pracy Rady Ministrów (M.P. Nr 13, poz. 221 reg. Sej. uchwała Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 30 lipca 1992 r. Regulamin Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej (tekst jedn.: M.P. z 2009 r. Nr 5, poz. 47 reg. Sen. uchwała Senatu Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 23 listopada 1990 r. Regulamin Senatu (tekst jedn.: M.P. z 2010 r. Nr 39, poz. 542 r.t.k.a.p.m. rozporządzenie Prezesa Rady Ministrów z dnia 23 grudnia 2009 r. w sprawie trybu kontroli aktów prawa miejscowego ustanowionych przez wojewodę i organy niezespolonej administracji rządowej (Dz. U. Nr 222, poz. 1754) r.z.r.l. rozporządzenie Prezesa Rady Ministrów z dnia 23 grudnia 2010 r. w sprawie zadań Rady Legislacyjnej oraz szczegółowych zasad i trybu jej funkcjonowania (Dz. U. z 2011 r. Nr 6, poz. 21) r.z.t.p. rozporządzenie Prezesa Rady Ministrów z dnia 20 czerwca 2002 r. w sprawie Zasad techniki prawodawczej (Dz. U. Nr 100, poz. 908) u.d.l. ustawa z dnia 7 lipca 2005 r. o działalności lobbingowej w procesie stanowienia prawa (Dz. U. Nr 169, poz. 1414
8 u.o.a.n. u.p.u.p. u.s.c. u.s.g. u.s.p. ustawa o KSE ustawa o RM ustawa o TK u.s.w. u.u.m. u.w.a.r.w. u.w.i.u. Wykaz skrótów ustawa z dnia 20 lipca 2000 r. o ogłaszaniu aktów normatywnych i niektórych innych aktów prawnych (tekst jedn.: Dz. U. z 2011 r. Nr 197, poz. 1172) ustawa z dnia 16 września 1982 r. o pracownikach urzędów państwowych (tekst jedn.: Dz. U. z 2001 r. Nr 86, poz. 953 ustawa z dnia 21 listopada 2008 r. o służbie cywilnej (Dz. U. Nr 227, poz. 1505 ustawa z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (tekst jedn.: Dz. U. z 2001 r. Nr 142, poz. 1591 ustawa z dnia 5 czerwca 1998 r. o samorządzie powiatowym (tekst jedn.: Dz. U. z 2001 r. Nr 142, poz. 1592 ustawa z dnia 27 sierpnia 2009 r. o Komitecie do Spraw Europejskich (Dz. U. Nr 161, poz. 1277) ustawa z dnia 8 sierpnia 1996 r. o Radzie Ministrów (tekst jedn.: Dz. U. z 2003 r. Nr 24, poz. 199 ustawa z dnia 1 sierpnia 1997 r. o Trybunale Konstytucyjnym (Dz. U. Nr 102, poz. 643 ustawa z dnia 5 czerwca 1998 r. o samorządzie województwa (tekst jedn.: Dz. U. z 2001 r. Nr 142, poz. 1590 ustawa z dnia 14 kwietnia 2000 r. o umowach międzynarodowych (Dz. U. Nr 39, poz. 443 ustawa z dnia 23 stycznia 2009 r. o wojewodzie i administracji rządowej w województwie (Dz. U. Nr 31, poz. 206 ustawa z dnia 24 czerwca 1999 r. o wykonywaniu inicjatywy ustawodawczej przez obywateli (Dz. U. Nr 62, poz. 688)
Słowo wstępne 9 Słowo wstępne Przekazany Czytelnikowi zbiór pytań testowych z zakresu legislacji administracyjnej to pierwsze tego typu opracowanie dostępne na rynku. Jest ono odpowiedzią na potrzeby środowisk akademickich oraz praktyków, na co dzień tworzących prawo. Brak stosownych publikacji książkowych w tym zakresie jest tym bardziej odczuwalny, że już ponad 3 lata temu wprowadzono do programów kształcenia na uczelniach wyższych nowy przedmiot o nazwie legislacja administracyjna. Podobnie głód opracowań dydaktycznych o tejże tematyce dotyczy legislatorów już wykonujących zawód oraz prawników będących pracownikami sektora publicznego, którzy podnosząc swoją wiedzę, dopiero zdobywają stosowne umiejętności, czy to w ośrodkach akademickich, czy też uczestnicząc w zajęciach aplikacji legislacyjnej organizowanych przez Rządowe Centrum Legislacji. Tworzenie prawa wymaga bowiem szerokiej wiedzy, z zakresu zarówno prawa konstytucyjnego, administracyjnego, jak i urzędniczego. Autorzy książki w trakcie jej opracowania kierowali się ponadto chęcią popularyzacji zarówno wiedzy z zakresu techniki prawodawczej, jak i samego, ciągle wydaje się niedocenianego w porównaniu z innymi profesjami prawniczymi, zawodu legislatora. Zakładam, że oddana do Państwa użytku książka, stanowiąca zbiór 500 pytań testowych wielokrotnego wyboru, będzie stanowiła dogodny instrument upowszechniania wiedzy z zakresu tworzenia prawa i da asumpt do powstawania kolejnych pozycji książkowych o tematyce związanej z legislacją. dr Marcin Mazuryk
10 Słowo wstępne
Rozdział I. Konstytucja 11 Rozdział I Konstytucja 1. Rzeczpospolita jest: a) demokratycznym państwem prawa, b) demokratycznym państwem, c) demokratycznym państwem prawnym, urzeczywistniającym zasady sprawiedliwości społecznej, d) wszystkie odpowiedzi są prawidłowe. 2. Najwyższym prawem Rzeczypospolitej jest: a) traktat lizboński, b) konkordat, c) Konstytucja RP, d) rozporządzenie Prezydenta RP. 3. Władzę ustawodawczą sprawuje: a) Sejm i Senat, b) tylko Sejm, c) rząd i Prezydent RP, d) żadna odpowiedź nie jest prawidłowa. 4. Źródłami powszechnie obowiązującego prawa Rzeczypospolitej Polskiej są: a) tylko ustawy i rozporządzenia, b) Konstytucja RP, ustawy, ratyfikowane umowy międzynarodowe oraz rozporządzenia, c) tylko Konstytucja RP i ustawy, d) ustawy, rozporządzenia i zarządzenia.
12 Rozdział I. Konstytucja 5. Akty prawa miejscowego: a) nie są źródłami powszechnie obowiązującego prawa Rzeczypospolitej Polskiej, b) są źródłami powszechnie obowiązującego prawa Rzeczypospolitej Polskiej jedynie na obszarze działania organów, które je ustanowiły, c) są wewnętrznymi aktami prawnymi, d) żadna odpowiedź nie jest prawidłowa. 6. Warunkiem wejścia w życie ustaw, rozporządzeń i aktów prawa miejscowego jest ich: a) podpisanie, b) promulgowanie, c) ogłoszenie, d) opublikowanie. 7. Zasady i tryb ogłaszania aktów normatywnych określa: a) Konstytucja RP, b) ust awa, c) rozporządzenie, d) zarządzenie Prezydenta RP. 8. Umowy międzynarodowe ratyfikowane za uprzednią zgodą wyrażoną w ustawie są ogłaszane w trybie wymaganym dla: a) uchwał, b) ust aw, c) rozporządzeń, d) wytycznych Ministra Spraw Zagranicznych. 9. Ratyfikowana umowa międzynarodowa po jej ogłoszeniu w Dzienniku Ustaw Rzeczypospolitej Polskiej: a) stanowi część krajowego porządku prawnego, b) jest zawsze bezpośrednio stosowana, c) jest bezpośrednio stosowana, chyba że jej stosowanie jest uzależnione od wydania ustawy, d) żadna odpowiedź nie jest prawidłowa. 10. Umowa międzynarodowa ratyfikowana za uprzednią zgodą wyrażoną w ustawie: a) ma zawsze pierwszeństwo przed ustawą,
Rozdział I. Konstytucja 13 b) ma pierwszeństwo przed aktami prawnymi podstawowymi, c) ma pierwszeństwo przed ustawą, jeżeli ustawy tej nie da się pogodzić z umową, d) nie ma nigdy pierwszeństwa przed ustawą. 11. Rozporządzenia są wydawane: a) przez wszystkie organy administracji publicznej, b) przez organy wskazane w Konstytucji RP, c) na podstawie szczegółowego upoważnienia zawartego w ustawie, d) w celu realizacji ustawy. 12. Upoważnienie do wydania rozporządzenia powinno określać: a) organ właściwy do wydania rozporządzenia, b) zakres spraw przekazanych do uregulowania, c) miejsce ogłoszenia aktu normatywnego, d) wytyczne dotyczące treści aktu. 13. Organ upoważniony do wydania rozporządzenia: a) zawsze może przekazać swoje kompetencje do wydania rozporządzenia innemu organowi, b) nie może przekazać swoich kompetencji do wydania rozporządzenia innemu organowi, c) może przekazać swoje kompetencje do wydania rozporządzenia innemu organowi, gdy ustawa tak stanowi, d) zawsze może przekazać swoje kompetencje do wydania rozporządzenia organowi wyższej instancji. 14. Charakter aktów prawa wewnętrznego mają: a) ustawy, b) zarządzenia Rady Ministrów, c) zarządzenia Prezesa Rady Ministrów, d) uchwały Rady Ministrów. 15. Akty prawa wewnętrznego nie obowiązują: a) jednostek organizacyjnych podległych organowi wydającemu te akty, b) oby watel i, c) obcokrajowców, d) jednostek samorządu terytorialnego.