R Z E C Z PO SPO L IT A POLSKA (12) OPIS PATENTOWY (19) PL (11) 163068 (13) B1 U rząd Patentowy Rzeczypospolitej Polskiej (21) N um er zgłoszenia: 288291 (22) D ata zgłoszenia: 14. 12. 1990 (51) IntCl5. E06B 11/02 (54) Brama przesuwna (43_ Zgłoszenie ogłoszono: 15. 06. 1992 BUP 12/92 (73) Uprawniony z patentu: Przedsiębiorstwo Usługowo-Produkcyjne "TOREM" - Spółka z o. o., Gdynia, PL (45) O udzieleniu patentu ogłoszono: 28. 02. 1994 WUP 02/94 (72) Twórca wynalazku: Piotr Wilczyński, Gdynia, PL PL 163068 B1 (57) 1. Brama przesuwna, której skrzydło ma kształt ażurowego prostokąta o dłuższej poziomej osi symetrii i skrzydło to zamocowane jest przesuwnie za pośrednictwem rolek w jarzmie bramy i jest wyposażone w układ napędowy z silnikiem elektrycznym, znamienna tym, że stanow iąca dolną kraw ędź skrzydła bramy pozioma belka (2) zespolona jest z górną powierzchnią belki nośnej (4) mającej postać kształtownika półzamkniętego, zaś jarzm o bramy stanowią zamocowane do podłoża co najmniej dwa zesp o ły ro le k n o śn y ch (6) w sp ó łpracujących z wewnętrznymi powierzchniami belki nośnej (4), przy czym średnica rolek (6) jest mniejsza niż wysokość wnętrza belki nośnej (4), zaś w sąsiedztwie jednego z tych zestawów rolek nośnych (6), po obu stronach skrzydła bramy znajdują się pionowe wsporniki (7) wyposażone w górnej części w rolki (8) współpracujące z belką (1) stanowiąca górną, poziomą krawędź skrzydła bramy. F i g. 1
Brama przesuwna Zastrzeżenia patentowe 1. Brama przesuwna, której skrzydło ma kształt ażurowego prostokąta o dłuższej poziomej osi symetrii i skrzydło to zamocowane jest przesuwnie za pośrednictwem rolek w jarzmie bramy i jest wyposażone w układ napędowy z silnikiem elektrycznym, znamienna tym, że stanowiąca dolną krawędź skrzydła bramy pozioma belka (2) zespolona jest z górną powierzchnią belki nośnej (4) mającej postać kształtownika półzamkniętego, zaś jarzmo bramy stanowią zamocowane do podłoża co najmniej dwa zespoły rolek nośnych (6) współpracujących z wewnętrznymi powierzchniami belki nośnej (4), przy czym średnica rolek (6) jest mniejsza niż wysokość wnętrza belki nośnej (4), zaś w sąsiedztwie jednego z tych zestawów rolek nośnych (6), po obu stronach skrzydła bramy znajdują się pionowe wsporniki (7) wyposażone w górnej części w rolki (8) współpracujące z belką (1) stanowiąca górną, poziomą krawędź skrzydła bramy. 2. Brama przesuwna według zastrz. 1, znamienna tym, że belka nośna (4) ma przekrój poprzeczny zbliżony do kwadratu oraz szczelinę (5) w dolnej poziomej ścianie, zaś każdy zestaw rolek (6) zawiera dwie rolki, przy czym te rolki (6) w każdym zestawie zamocowane są na wspólnej poziomej osi (9) w pionowym cokole (12) o szerokości mniejszej niż szerokość szczeliny (5) belki nośnej (4), a w tej szczelinie (5) usytuowana jest na pionowej osi (13) rolka prowadząca (14), której średnica jest mniejsza niż szerokość szczeliny (5) w belce nośnej (4). 3. Brama przesuwna według zastrz. 2, znamienna tym, że pozioma oś (9) rolek nośnych (6) stanowi część krzyżaka, którego druga pozioma oś (10) zamocowana jest obrotowo w tulejach (11) cokołu (12). 4. Brama przesuwna według zastrz. 1, znamienna tym, że układ napędowy bramy stanowi zespół trzech krążków linowych (15, 16, 17) zamocowanych obrotowo w jednej płaszczyźnie w pionowym korpusie (18) zamocowanym do podłoża pomiędzy zespołami rolek nośnych (6), przy czym korpus (18) krążków linowych (15, 16, 17) usytuowany jest wewnątrz szczeliny (5) belki nośnej (4), zaś lina stalowa (19) zamocowana końcami na krańcach kanału belki nośnej (4), opasuje kolejno górny krążek prowadzący (15), dolny krążek (17) napędzany silnikiem (20) oraz drugi górny krążek prowadzący (16). 5. Brama przesuwna według zastrz. 1 albo 2, znamienna tym, że belka nośna (4) jest zestawiona z trzech ceowników (21, 22, 23), korzystnie zimnogiętych, gdzie dwa boczne ceowniki (21, 23), o pionowych środnikach, obejmują środkowy ceownik (22) o poziomym środniku tak, że bieżnie rolek nośnych (6) stanowi wewnętrzna powierzchnia środnika środkowego ceownika (22) oraz wewnętrzne powierzchnie dolnych półek dwóch bocznych ceowników (21, 23). 6. Brama przesuwna według zastrz. 5, znamienna tym, że belka nośna (2) stanowiąca dolną krawędź skrzydła bramy, zamocowana jest pomiędzy krawędziami górnych półek bocznych ceowników (21, 23) do zewnętrznej powierzchni środnika ceownika środkowego (22) belki nośnej (4). 7. Brama przesuwna według zastrz. 2, znamienna tym, że pionowy cokół (12) zamocowany jest do poziomej płyty wyrównawczej (24) połączonej z płytą fundamentową (25) za pośrednictwem śrub regulacyjnych (26). 8. Brama przesuwna według zastrz. 1, znamienna tym, że ukośna belka łącząca kraniec belki nośnej (4) z krańcem belki (1) stanowiącej górną krawędź skrzydła bramy, jest zestawiona z dwóch części (27, 28) połączonych ściągaczem (29). * * * Przedmiotem wynalazku jest brama przesuwna przeznaczona do zastosowania jako zamknięcie ogrodzenia, zwłaszcza ogrodzenia zakładu przemysłowego. Znanych jest wiele rozwiązań bram wjazdowych. W większości przypadków przy dużych rozpiętościach, bramę stanowią dwa skrzydła zamocowane zawiasowo do wsporników po obu
163 068 3 stronach otworu w ogrodzeniu. Znane są również bramy przesuwne jedno- lub dwuskrzydłowe. W tych rozwiązaniach skrzydło lub skrzydła bramy, dla otwarcia wjazdu, przesuwają się w płaszczyźnie równoległej do płaszczyzny ogrodzenia. Według rozwiązania opisanego w polskim opisie patentowym nr 103 717 brama wjazdowa przesuwna jednoskrzydłowa o znacznej rozpiętości ma skrzydło w postaci prostokąta o dłuższej poziomej osi symetrii. Dolna krawędź skrzydła bramy wyposażona jest w zestawy kołowe, poruszające się po torach jezdnych usytuowanych w podłożu pod tą krawędzią skrzydła bramy. Skrzydło bramy spoczywa swoim ciężarem na zestawach kołowych, oraz jest utrzymywane w płaszczyźnie pionowej w prostopadłym do podłoża jarzmie. W innym rozwiązaniu, znanym z polskiego opisu patentowego nr 146 232, brama zawiera jedno lub dwa skrzydła przesuwne w płaszczyźnie otworu ogrodzenia. Skrzydło ma postać prostokąta o dłuższej poziomej osi symetrii. Rama skrzydła wykonana jest z rur stalowych. Każde skrzydło, jednym końcem zamocowane jest przesuwnie w przestrzennej, wsporczej konstrukcji stanowiącej jarzmo tego skrzydła. Jarzmo skrzydła stanowią dwie, połączone ze sobą ramy prostokątne o wysokości większej niż wysokość skrzydła bramy. Pomiędzy dolnymi krawędziami ram jarzma zamocowane są dwie osie z dolnymi rolkami, zaś pomiędzy górnymi krawędziami ram jarzma zamocowane są dwie osie z górnymi rolkami. Osie dolnych rolek zamocowane są suwliwie w kierunku pionowym za pomocą śrub regulacyjnych i śrub stabilizujących. Osie górnych rolek osadzone są w tulejkach suwliwych w układzie pionowym, zamocowanych do konstrukcji jarzma za pomocą śrub dociskowych. W tym znanym rozwiązaniu, dla prawidłowego działania bramy i przeniesienia występujących obciążeń, jarzmo musi zawierać minimum dwie dolne i dwie górne rolki nośne. Prostokątne ramy jarzma muszą mieć odpowiednią wytrzymałość oraz niezbędny rozstaw. Między tymi ramami jarzma znajduje się część skrzydła bramy, która nie wypełnia swego podstawowego zadania, a służy jedynie przeniesieniu obciążeń. Ta część w znanym rozwiązaniu stanowi przykładowo czwartą część długości skrzydła bramy. Zmniejsza to w sposób istotny światło otworu bramy i zwiększa obciążenie rolek nośnych. Układ napędowy w tym rozwiązaniu stanowi silnik elektryczny z przekładnią zębatą sprzężoną z zębatą prowadnicą zamocowaną do dolnej części skrzydła bramy. Celem wynalazku jest opracowanie nowej konstrukcji bramy przesuwnej o zasadniczo dwupunktowym zamocowaniu w jarzmie oraz ograniczenie do minimum koniecznej wielkości tej części skrzydła bramy, która służy jedynie przeniesieniu obciążeń i stabilizacji, a nie wypełnia swojego podstawowego zadania polegającego na zamykaniu i otwieraniu wjazdu na teren ogrodzony. Według wynalazku, brama przesuwna, której skrzydło ma kształt ażurowego prostokąta o dłuższej poziomej osi symetrii i skrzydło to zamocowane jest przesuwnie za pośrednictwem rolek w jarzmie bramy i jest wyposażone w układ napędowy z silnikiem elektrycznym, charakteryzuje się tym, że stanowiąca dolną krawędź skrzydła bramy pozioma belka zespolona jest z górną powierzchnią belki nośnej, mającej postać kształtownika półzamkniętego. Jarzmo bramy stanowią, zamocowane do podłoża co najmniej dwa zestawy rolek nośnych współpracujących z wewnętrznymi powierzchniami belki nośnej. Średnica rolek nośnych jest mniejsza niż wysokość wnętrza belki nośnej. W sąsiedztwie jednego z zestawów rolek nośnych, po obu stronach skrzydła bramy, znajdują się pionowe wsporniki wyposażone w górnej części w rolki współpracujące z belką stanowiącą górną, poziomą krawędź skrzydła bramy. Belka nośna ma przekrój poprzeczny zbliżony do kwadratu oraz szczelinę w dolnej poziomej ścianie. Każdy zestaw rolek zawiera dwie rolki, przy czym te rolki w każdym zestawie zamocowane są na wspólnej poziomej osi w pionowym cokole. Ten pionowy cokół ma szerokość mniejszą niż szerokość szczeliny belki nośnej. W szczelinie belki nośnej usytuowana jest na pionowej osi rolka prowadząca o średnicy mniejszej niż szerokość tej szczeliny. Pozioma oś rolek nośnych w każdym zestawie stanowi część krzyżaka, którego druga pozioma oś zamocowana jest obrotowo w tulejach cokołu. Linowy układ napędowy bramy stanowi zespół trzech krążków linowych zamocowanych obrotowo w jednej płaszczyźnie w pionowym korpusie. Pionowy korpus zamocowany jest do podłoża pomiędzy zespołami rolek nośnych. Korpus ten usytuowany jest wewnątrz szczeliny belki nośnej. Lina stalowa zamocowana końcami na krańcach kanału belki nośnej, opasuje kolejno górny krążek prowadzący, dolny krążek napędzany silnikiem oraz drugi górny krążek prowadzący. Belka nośna jest zestawiona z trzech ceowników, korzystnie zimnogiętych, gdzie
4 163 068 dwa boczne ceowniki o pionowych środnikach, obejmują środkowy ceownik o poziomym środniku. Bieżnie rolek nośnych stanowi z jednej strony wewnętrzna powierzchnia środnika środkowego ceownika, oraz z drugiej strony wewnętrzne powierzchnie dolnych półek dwóch bocznych ceowników. Belka stanowiąca dolną krawędź skrzydła bramy zamocowana jest do zewnętrznej powierzchni środnika środkowego ceownika pomiędzy krawędziami górnych półek bocznych ceowników. Pionowy cokół każdego zestawu rolek nośnych zamocowany jest do poziomej płyty wyrównawczej połączonej z płytą fundamentową za pośrednictwem śrub regulacyjnych. Ukośna belka, łącząca kraniec belki nośnej z krańcem belki stanowiącej górną krawędź skrzydła bramy, jest zestawiona z dwóch części połączonych ściągaczem. Brama przesuwna według wynalazku zamocowana jest zasadniczo w dwóch punktach, które stanowią dwa zestawy rolek nośnych. Te zestawy rolek znajdują się wewnątrz kształtownika półzamkniętego belki nośnej, co dodatkowo osłania je przed wpływami atmosferycznymi. Szczelina na całej długości belki nośnej umożliwia przesuwanie się tej belki nośnej wraz ze skrzydłem bramy w kierunku zamknięcia i otwarcia. W zaproponowanej konstrukcji bramy, w zależności od jej położenia, każdy z zestawów rolek współpracuje raz z górną, raz z dolną powierzchnią kanału belki nośnej. Pozwoliło to zastosować jedynie dwa zestawy rolek nośnych, z których każdy zmienia charakter swej pracy przy zmieniającym się położeniu skrzydła bramy, kiedy na cokole każdego zestawu rolek, siła ściskająca przechodzi w siłę rozciągającą i odwrotnie. Dzięki zastosowaniu krzyżaków do zamocowania zestawów rolek nośnych, uzyskano osie wahliwe, dostosowujące się do ewentualnych zmian położenia aktualnej płaszczyzny roboczej belki nośnej. Brama przesuwna według wynalazku jest pokazana w przykładzie wykonania na załączonym rysunku, na którym fig. 1 przedstawia bramę w widoku prostopadłym do płaszczyzny jej skrzydła, fig. 2 - przekrój bramy płaszczyzną prostopadłą do osi symetrii belki nośnej, fig. 3 - przekrój belki nośnej z widokiem zespołu rolek, zaś fig. 4 - widok zespołu krążków linowych we wnętrzu belki nośnej. Brama przesuwna ma skrzydło w postaci prostokąta o dłuższej poziomej osi symetrii. Górną i dolną krawędź skrzydła bramy stanowią belki 1, 2 z kształtowników zimnogiętych o profilu zamkniętym. Pomiędzy belkami 1, 2 płaszczyzna skrzydła bramy wypełniona jest rozmieszczonymi w równych odstępach pionowymi belkami 3 z kształtowników zimnogiętych o profilu zamkniętym. Skrzydło bramy zamocowane jest na poziomej belce nośnej 4. Ta belka nośna 4 ma postać kształtownika półzamkniętego o przekroju kwadratu, ze szczeliną 5 w dolnej poziomej ścianie. Wewnątrz belki nośnej 4 znajdują się dwa zestawy rolek nośnych 6 stanowiących jarzmo bramy i współpracujących z wewnętrznymi powierzchniami kanału belki nośnej 4. Średnica każdej z rolek nośnych 6 jest mniejsza niż wysokość wnętrza belki nośnej 4. Po obu stronach skrzydła bramy znajdują się pionowe wsporniki 7 zaopatrzone w górnej części w rolki 8 współpracujące z belką 1 stanowiącą górną krawędź skrzydła bramy. Każdy zestaw rolek nośnych stanowią dwie rolki 6 zamocowane na wspólnej poziomej osi 9. Ta pozioma oś 9 stanowi część krzyżaka, którego druga pozioma oś 10 zamocowana jest obrotowo w tulejach 11 na pionowym cokole 12. Cokół 12 ma szerokość mniejszą niż szerokość szczeliny 5 w belce nośnej 4. W szczelinie 5 usytuowana jest, zamocowana do cokołu 12 na pionowej osi 13 rolka prowadząca 14 o średnicy mniejszej niż szerokość tej szczeliny 5. Linowy układ napędowy bramy stanowi zespół trzech krążków linowych 15, 16, 17 zamocowanych obrotowo w jednej płaszczyźnie pionowej między dwoma policzkami. Policzki stanowią zasadniczą część korpusu 18 zespołu krążków który jest zamocowany do podłoża pomiędzy dwoma zestawami rolek nośnych 6. Korpus 18 zespołu krążków linowych 15, 16, 17 ustawiony jest wewnątrz szczeliny 5 belki nośnej 4. Końce liny stalowej 19 są przytwierdzone do krańców belki nośnej 4, wewnątrz kanału tej belki 4. Napięta lina 19 opasuje kolejno górny krążek prowadzący 15, dolny krążek 17 napędzany silnikiem 20 oraz drugi górny krążek prowadzący 16. Belka nośna 4 jest zestawiona z trzech ceowników zimnogiętych 21, 22, 23. Dwa boczne ceowniki 21, 23, o pionowych środnikach, obejmują środkowy ceownik 22 o poziomym środniku tak, że bieżnie rolek nośnych 6 stanowi wewnętrzna powierzchnia środnika środkowego ceownika 22 oraz wewnętrzne powierzchnie dolnych półek dwóch bocznych ceowników 21, 23. Belka 2 stanowiąca dolną krawędź skrzydła bramy zamocowana jest do zewnętrznej powierzchni środnika środkowego ceownika 22, pomiędzy krawędziami górnych półek bocznych ceowników 2 1, 23
163 068 5 belki nośnej 4. Pionowy cokół 12 w każdym zestawie rolek nośnych 6 zamocowany jest do poziomej płyty wyrównawczej 24 połączonej z płytą fundamentową 25 za pośrednictwem śrub regulacyjnych 26. Ukośna belka łącząca kraniec belki nośnej 4 z krańcem belki 1 górnej krawędzi skrzydła bramy jest zestawiona z dwóch części 27, 28. Te dwie części ukośnej belki połączone są ze sobą ściągaczem 29. Zasadniczym elementem przenoszącym występujące obciążenia i stabilizującym bramę według wynalazku jest jarzmo w postaci dwóch par rolek nośnych 6. Każda z par rolek 6 jest zamocowana na poziomej osi 9 i pracuje wewnątrz kanału belki nośnej 4. Przy zamkniętej bramie, cokół 12 skrajnej pary rolek 6 poddawany jest sile rozciągającej, zaś cokół 12 wewnętrznej pary rolek 6 poddawany jest sile ściskającej. Przy otwartej bramie oba cokoły 12 poddawane są odwrotnemu układowi sił. W przedstawionym przykładzie wykonania, skrzydło bramy dodatkowo stabilizowane jest w płaszczyźnie pionowej rolkami 8 w górnej części wsporników 7. Fig. 3 Fig. 4
163 068 Fig. 1 Departament Wydawnictw UP RP. Nakład 90 egz. Cena 10 000 zł