Efektywność ekonomiczna inwestycji jako warunek konieczny realizacji celów NPS Piotr Marciniak (KIKE) Warszawa, 3 luty 2014 r.
Ramy czasowe i formalne inwestycji w ramach projektów dofinansowywanych: 1. W praktyce mija ok. rok od czasu opracowania koncepcji i ogłoszenia naboru, do podpisania umowy, uruchomienia środków przez stronę publiczną i tym samym startu projektu. 2. 2 lata, to minimalny okres realizacji projektu. 3. 3 lata, to okres trwałości projektu. Łącznie inwestycja zajmuje nie mniej, niż 6 lat.
Poziom akwizycji zależny jest od faktycznej dostępności usług telekomunikacyjnych oraz zapotrzebowania na nie, czego nie uwzględniają cele EAC/NPS, a co musi uwzględniać kalkulacja przychodów. Koszt budowy sieci per abonent zależy zaś wprost od gęstości zaludnienia. Regulacja uderzyłaby gł. w trwale białe obszary. Im obszar mniej zaludniony, tym długość budowanej infrastruktury per abonent jest wyższa. Wyższe są więc nie tylko nakłady inwestycyjne, ale i koszty utrzymaniowe, a niższe przychody na każdy km.
Nieco matematyki: Z tysiąca abonentów podłączonych w projekcie, przy cenie Internetu 40-50 PLN brutto, projekt da przychód roczny w wysokości 480-600 tys., Daniny od powyższych przychodów wyniosą m.in.: roczny VAT to 90-112 tys.; dyskutowany roczny podatek 2% od przykładowej sieci na 1000 abonentów wyniesie 100-200 tys. (zależnie od gęstości zaludnienia) 2x więcej, niż VAT od przychodów.
Wybrane inne opłaty podatkowo-administracyjne poza VAT i 2% propozycją: koszty projektów i uzgodnień z administracją; opłaty za zajęcie pasa drogowego; opłaty roczne za umieszczenie/posiadanie infrastruktury w pasie drogowym. Inne wybrane koszty: opłaty dla właścicieli nieruchomości w sytuacji wskazanej w art. 33 Megaustawy; opłaty za nadzór prac instalacyjnych i serwisowych.
Projekty mogą uzyskać rentowność przy większej akwizycji usług, ta jednak na nowych obszarach zajmuje 2-5 lat. I w tym okresie inkubacji inwestycji daniny publiczne powinny wynosić 0 zł, zaś po okresie trwałości i/lub amortyzacji powinny wzorem większości krajów zachodnioeuropejskich nadal wynosić 0 zł, bo zysk z inwestycji szerokopasmowych ma charakter pośredni.
Dofinansowania przyznawane są dla inwestycji na obszarach, na których bez środków pomocowych realizacja inwestycji jest nieopłacalna. Zasada ta powinna być fundamentem myślenia o budżecie projektów na obszarach białych.
Po co budujemy NGN?
Opracowanie Internet szerokopasmowy: platforma dla rozwoju opisuje wskazuje korzyści ekonomiczne z budowy NGN: 1. Korzyści dla dostawców produktów i usług w sektorze komunikacji elektronicznej korzyści te przejawiają się w przychodach operatorów, dostawców usług dostępowych, sprzętu i oprogramowania, dostawców treści oraz dostawców usług potrzebnych do budowy i eksploatacji sieci szerokopasmowych;
2. Korzyści dla konsumentów, wynikające z dostępu do usług umożliwiających lub ułatwiających pracę zarobkową, życie osobiste i społeczne, udział w kulturze i edukacji korzyści przejawiają się w formie chęci nabywania tych usług, będącej wynikiem oceny przez konsumentów nadwyżki korzyści z korzystania nad kosztami korzystania z tych usług;
3. Korzyści dla Skarbu Państwa wynikające z przychodów podatkowych podatek od sprzedaży towarów i usług (VAT) oraz podatek od przychodów sprzedawców i operatorów (CIT). Z jednej strony stawiamy więc w dzisiejszej dyskusji 2% dla JST, a z drugiej strony mamy 23% VAT i 19% CIT oraz co najważniejsze zwiększanie PKB. Sumy te mają zupełnie inny rząd wielkości co oczywiste.
Kolejne korzyści wskazuje NPS podając szereg korzyści, np.: stworzenie jednego miejsca pracy bezpośrednio w branży związanej z komunikacją elektroniczną powoduje powstanie od 1,38 do 3,42 miejsca pracy w wyniku efektu przelewania się korzyści na inne branże. ( ) usługi dostępu szerokopasmowego zwiększają produktywność pracowników średnio o 5% w sektorze produkcji i o 10% - w sektorze usług.
Według cytowanych w NPS raportach Banku Światowego oraz firm analitycznych i doradczych (m.in. McKinsey i Booz) 10-procentowy wzrost gęstości dostępu szerokopasmowego dla rynku konsumenckiego przekłada się na wzrost PKB rzędu 1,38% (Bank Światowy), od 0,1 do 1,4% (McKinsey). Według analiz firmy Booz 10% wzrostu penetracji dostępu szerokopasmowego w danym roku pociąga za sobą wzrost produktywności po 1,5% rocznie w następnych 5 latach.
Według opracowania Broadband Infrastructure and Economic Growth z 2009 r. w latach 1996-2007 w krajach OECD 10% wzrostu gęstości usług szerokopasmowych przyczyniało się do wzrostu PKB rzędu 0,9 do 1,5%. We wspomnianych analizach podkreślono, że większe korzyści ekonomiczne ze wzrostu gęstości szerokopasmowej widoczne są w gospodarkach mniej rozwiniętych, dla których jest to ważna metoda zwiększania tempa rozwoju.
Znaczącą kwestią dla przyspieszenia realizacji inwestycji telekomunikacyjnych, w tym na obszarach białych plam było i jest nadal stworzenie przejrzystych oraz trwałych zasad dostępu do nieruchomości publicznych, w tym określenia stawek opłat za tenże dostęp. Dlatego taki niepokój budzą i budzić powinny inicjatywy nakładania kolejnych opłat i podatków na podmioty uczestniczące w wykonywaniu bądź co bądź inwestycji pożytku publicznego.
Podsumowanie. Odrębne opodatkowanie kabli w kanalizacji zahamuje proces inwestycyjny i realizację celów EAC, a także spowoduje, że współdzielenie kanalizacji przez PT będzie ekonomicznie nieopłacalne. Wprowadzi podwójne opodatkowanie. Inwestorzy będą dążyć do minimalizacji inwestycji lub wręcz budowę kabli doziemnych zamiast kanalizacji. Pojawi się problem demontażu w celu oszczędności podatkowych linii po rozwiązaniu/zawieszeniu umowy. Wrócimy do budowy tanich sieci radiowych, zamiast NGN.
Dziękuję za uwagę Piotr Marciniak piotr.marciniak@kike.pl Krajowa Izba Komunikacji Ethernetowej www.kike.pl