Noworodki SGA w oddziale intensywnej terapii grupa ryzyka przewlekłych zaburzeń wzrastania. M. Kęsiak, A. Stolarczyk, T. Talar, B. Cyranowicz, E. Gulczyńska Klinika Neonatologii ICZMP, kierownik kliniki dr hab. prof. ICZMP E. Gulczyńska
Wstęp Już w 1977 roku stwierdzono, że celem żywienia wcześniaków winno być osiągnięcie tempa rozwoju płodu ok. 15 do 20 g/kg/dobę. Pomimo olbrzymiego postępu w leczeniu żywieniowym, według danych z literatury nadal ok. 50% noworodków VLBW w dniu wypisu z OITN wykazuje cechy zahamowania wzrastania (*). Problemy te nasilają się u noworodków hypotroficznych ze względu na dodatkowe niedobory wzrastania z okresu wewnątrzmacicznego. * Lemons PK, Neonatal Netw. 2001 Wykazano zależność pomiędzy tempem wzrastania a nasileniem zaburzeń neurorozwojowych. Według Ehrenkranz i wsp. (2006) w grupie noworodków ELBW, z których 17% prezentowało cechy SGA średni wzrost dobowy na poziomie ok. 12 g/kg związany był z najwyższym odsetkiem zaburzeń rozwoju w 2 roku życia. Dane ESPHAGAN (2010) wyróżniają dla noworodków SGA 2 wzorce wzrastania: 1.noworodek SGA przy urodzeniu i w dniu wypisu 2.noworodek SGA przy urodzeniu, w dniu wypisu adekwatna masa ciała, wczesne doganianie wzrastania (early postnatal catch-up growth)
Cel pracy Analiza zewnątrzmacicznego wzrastania noworodków VLBW urodzonych z cechami wewnątrzmacicznego zahamowania wzrostu (SGA) w trakcie hospitalizacji w Klinice Neonatologii ICZMP.
Metodyka Poddano retrospektywnej analizie dane 42* noworodków hypotroficznych (urodzeniowa masa ciała 10 centyla dla odpowiedniej dojrzałości wg siatek Fenton) urodzonych z masą poniżej 1500g i hospitalizowanych w oddziale w 2011r. * z analizy wyłączono 6 noworodków, które zmarły przed 14 dniem życia. Analizowano: nasilenie hypotrofii w dniu urodzenia i zakończenia hospitalizacji średnie dobowe przyrosty masy ciała (g/kg) czas podawania całkowitego i częściowego żywienia pozajelitowego (TPN i PPN) sposób żywienia enteralnego częstość występowania NEC
Metodyka c.d. Nasilenie hipotrofii oceniano według odchylenia procentowego masy ciała w stosunku do 50 centyla w dniu porodu i dniu wypisu/przeniesienia noworodka wykorzystując stosowane w oddziale siatki wzrostu wewnątrzmacicznego Fenton (2003) Na podstawie codziennych pomiarów masy ciała analizowano różne wzorce wzrastania noworodków
Wyniki Dane demograficzne Czas stosowania żywienia pozajelitowego średnia zakres płeć męska 55,6% dojrzałość (mediana) 32 tyg. ciąży (25 38) masa ciała 1113g (440 1460) hipotrofia <3 centyla (n=17) 47,2% nasilenie hipotrofii* 36,9% 21,2 53,9% * % odchylenia masy od 50 centyla w dniu porodu TPN PPN
Średnie przyrosty masy ciała
Noworodek z wrodzoną infekcją CMV, bez zaburzeń oddychania, ROP I Wzorzec wzrastania pozytywny Średni przyrost dzienny 14,7 g/kg 44 tyg.; m. ciała 3320g 22,8% ubytku m. ciała (980g) 30 tyg.; masa ur. 800g 46,7% ubytku m. ciała (700g)
Noworodek z RDS III, PDA leczonym operacyjnie, BPD (postacią ciężką); bez NEC Wzorzec wzrastania pozytywny? Średni przyrost dzienny 12,8 g/kg 40 tyg.; m. ciała 2590g 27,9% ubytku m. ciała (1000g) 27 tyg.; masa ur. 600g 40% ubytku m. ciała
Noworodek z zespołem TTTS (dawca), z infekcją CMV, bez zaburzeń oddychania Wzorzec wzrastania neutralny? Średni przyrost dzienny 11,5 g/kg 42 tyg.; m. ciała 2720g 30,3% ubytku m. ciała (1200g) 34 tyg.; masa ur. 1440g 37,4% ubytku m. ciała (850g)
Noworodek z infekcją Pneumocystis, z BPD (postacią łagodną); z zaburzeniami motoryki przewodu pokarmowego Wzorzec wzrastania negatywny Średni przyrost dzienny 9,4 g/kg 41 tyg.; m. ciała 2240g 40,2% ubytku m. ciała (1510g) 29 tyg.; masa ur. 940g 27,7% ubytku m. ciała (360g)
Wniosek Pomimo intensywnej terapii żywieniowej ( agresywne żywienie pozajelitowe od 1 doby życia i wczesne karmienie troficzne, podawanie wzmacniaczy mleka kobiecego, karmienie enteralne powyżej 160 kcal/kg masy ciała) jedynie u 50% ocenianych noworodków uzyskano względne zmniejszenie niedoboru masy ciała w dniu zakończenia hospitalizacji. Noworodki hypotroficzne stanowią grupę wysokiego ryzyka utrzymywania i nasilania się przewlekłych zaburzeń wzrastania podczas hospitalizacji.