POMORSKI URZĄD WOJEWÓDZKI w Gdańsku PS-VI.431.12.2013 Gdańsk, dnia 13 marca 2014 r. Szanowny Pan Wojciech Szczurek Prezydent Miasta Gdyni Al. Marszałka Piłsudskiego 52/54 81-382 Gdynia WYSTĄPIENIE POKONTROLNE Kontrolę w placówce opiekuńczo-wychowawczej typu rodzinnego o nazwie Placówka Opiekuńczo-Wychowawcza typu rodzinnego nr 3 w Gdyni przy ul. Rybaków 2, 81-197 Gdynia, zwanej dalej Placówką : w dniach od 22 do 29 listopada 2013 r. przeprowadził zespół kontrolny w składzie: Jolanta Szubstarska starszy inspektor wojewódzki, na podstawie pisemnego upoważnienia do przeprowadzenia kontroli nr 309/2013 znak: PS-I.0030.309.2013 z dnia 19 listopada 2013 r. wydanego z upoważnienia Wojewody Pomorskiego przez Dyrektora Wydziału Polityki Społecznej, Sebastian Fudala inspektor wojewódzki, na podstawie pisemnego upoważnienia do przeprowadzenia kontroli nr 310/2013 znak: PS-I.0030.310.2013 z dnia 19 listopada 2013 r. wydanego z upoważnienia Wojewody Pomorskiego przez dyrektora Wydziału Polityki Społecznej. I. Temat, zakres kontroli i okres objęty kontrolą: Realizacja art. 93 ust. 4 pkt 1 ustawy z dnia 9 czerwca 2011 r. o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej (Dz. U. z 2013 r., poz. 135, z późn. zm.) tj. zapewnienie dziecku całodobowej opieki i wychowania oraz zaspokajanie jego niezbędnych potrzeb w okresie od dnia 1 stycznia 2013 r. do dnia kontroli. II. Ocena: Wykonywanie zadań w kontrolowanym zakresie oceniam pozytywnie z uchybieniami. III. Ustalenia: Placówka działa na podstawie zezwolenia Wojewody Pomorskiego decyzji Nr 37/09 z dnia 1 września 2009 r., zmienionej decyzją z dnia 28 czerwca 2012 r. Placówka może być przeznaczona dla 5 wychowanków.
Szczegółową organizację Placówki określa Regulamin Organizacyjny Placówki Opiekuńczo-Wychowawczej typu rodzinnego nr 3 w Gdyni ul. Rybaków 2, będący załącznikiem do Zarządzenia Nr 1/2012 z dnia 2 lipca 2012 r. Dyrektora Placówki, zaakceptowanego przez Zastępcę Dyrektora Miejskiego Ośrodka Pomocy Społecznej w Gdyni. Zgodnie z ustaleniami kontroli jest to ten sam regulamin, którego sposób wprowadzenia zakwestionowany został w trakcie kontroli Placówki przeprowadzonej w dniach od 1 do 12 października 2012 r. Oznacza to, że nie zostały zrealizowane wnioski i zalecenia wskazane w sprawozdaniu z kontroli z dnia 25 października 2012 r. do realizacji, których Dyrektor Placówki zobowiązał się pismem z dnia 31 października 2012 r. Wprowadzenie regulaminu zarządzeniem dyrektora jest niezgodne z art. 36 ust. 1 ustawy z dnia 5 czerwca 1998 r. o samorządzie powiatowym (Dz. U. z 2013 r. poz. 595), w myśl którego organizację i zasady funkcjonowania jednostek organizacyjnych powiatu określają regulaminy organizacyjne uchwalone przez zarząd powiatu. 1. Zapewnianie całodobowej opieki i wychowania. W wyniku przeprowadzonej kontroli ustalono, że w okresie objętym kontrolą, Placówka zapewniała dzieciom w niej umieszczonym, całodobową opiekę i wychowanie. W okresie od dnia 1 stycznia 2013 r. do dnia 22 listopada 2013 r. w Placówce przebywało łącznie 12 dzieci (akta kontroli str. 12-13). W czasie trwania kontroli w Placówce przebywało 4 dzieci. [..]* [...]* [...]* [.]* Z ustaleń kontroli wynika, że w okresie od dnia 1 stycznia do dnia 26 lutego 2013 r. w Placówce przebywało 6 dzieci, co jest niezgodne z wydanym zezwoleniem Wojewody Pomorskiego, o którym mowa powyżej (akta kontroli str. 12-13). Całodobową opiekę i wychowanie zapewnia dzieciom Dyrektor będący jednocześnie wychowawcą oraz osoba, zatrudniona do pomocy w opiece nad dziećmi, w osobie matki Dyrektora. W okresie objętym kontrolą, od dnia 1 marca do dnia 30 września 2013 r. w Placówce zatrudniona była jeszcze jedna osoba, w wymiarze 0,5 etatu na stanowisku młodszy opiekun. Ponadto, zgodnie z ustaleniami kontroli, doraźnie np. w robieniu zakupów, Dyrektora wspiera syn. W trakcie kontroli ustalono, że w okresie od dnia 3 czerwca 2013 r. do dnia 8 lipca 2013 r. Dyrektor Placówki przebywał na urlopie. Opiekę nad dziećmi w czasie urlopu Dyrektora sprawował jego syn, w ramach zawartej umowy zlecenia. W okresie tym, pomoc w opiece nad dziećmi zapewniały również dwie osoby wymienione powyżej tj. matka Dyrektora, zatrudniona w Placówce do pomocy w opiece nad dziećmi i osoba zatrudniona, jako młodszy opiekun w okresie od dnia 1 marca do dnia 30 września 2013 r. (akta kontroli str. 55). W kontrolowanym okresie, miała też miejsce sytuacja szczególna: pobyt jednego dziecka w szpitalu. W czasie hospitalizacji dziecka, w ramach wsparcia dla Dyrektora Placówki, zatrudnione były jeszcze dwie pielęgniarki do opieki nad dzieckiem w szpitalu (akta kontroli str. 55). Zgodnie z ustaleniami kontroli, Placówka objęta jest opieką koordynatora rodzinnej pieczy zastępczej. Zgodnie z ustaleniami kontroli organizacja dnia w Placówce wyznaczona jest potrzebami dzieci w niej przebywającymi. Najmłodsze 3-miesięczne dziecko budzi się o godzinie 4:00 rano na karmienie. Strona 2 z 6
Starsze dzieci budzą się ok. godziny 7:00, między 7:30 a 8:30 jedzą śniadanie, następnie uczestniczą w zabawach przy stoliku. W godzinach przedpołudniowych oglądają też bajki, nie dłużej niż pół godziny. Gdy jest ładna pogoda dzieci wychodzą na zewnątrz na około 1,5 godziny, na spacer, bądź plac zabaw, przed domem lub na osiedlu. W godzinach od 13:00 do 15:00 dzieci śpią. Następnie jedzą obiad, a potem uczestniczą w różnego rodzaju zabawach organizowanych przez Dyrektora Placówki. W ciągu dnia, dzieci spożywają drugie śniadanie i podwieczorek. Od godziny 18:00 do godziny 20:00 trwa kąpiel dzieci i kolacja. Zgodnie z ustaleniami kontroli, odstępstwa od przyjętego rozkładu dnia mają miejsce w sytuacji choroby dziecka, badań okresowych, badań diagnostycznych, a także konieczności sporządzenia diagnozy psychologicznej. 2. Zaspokajanie potrzeb emocjonalnych i społecznych. W trakcie kontroli ustalono, że Placówka zaspokaja potrzeby emocjonalne i społeczne dzieci. Z uwagi na wiek dzieci, potrzeby te zaspokajane są poprzez stały kontakt opiekuna z dziećmi, przytulanie, głaskanie, wspólne zabawy, zapewnianie poczucia bezpieczeństwa i zapewnianie kontaktów z innymi osobami i dziećmi. Z ustaleń kontroli wynika, że dzieci mają kontakt z rodzicami lub innymi członkami rodziny, a także w przypadku dzieci, mających uregulowaną sytuację prawną, z kandydatami do pełnienia funkcji rodziców adopcyjnych. W czasie trwania kontroli tylko jedno dziecko miało kontakt z rodziną tj. z mamą, z babcią i z dziadkiem. Spotkania miały miejsce raz w tygodniu. W okresie letnim dzieci mają kontakt z innymi dziećmi na placu zabaw (akta kontroli str. 12-13 i 57). 3. Zaspokajanie potrzeb rozwojowych. W trakcie kontroli ustalono, że Placówka zaspokaja potrzeby rozwojowe dzieci, w miarę posiadanych możliwości i adekwatnie do wieku dziecka. Potrzeby te zaspokajane są przez stymulowanie prawidłowego rozwoju dziecka. W zależności od wieku dziecka, rozwój jest stymulowany poprzez: stały kontakt z dzieckiem, uśmiechanie się, mówienie do dziecka, podawanie zabawek o różnej fakturze i kolorze, słuchanie rytmicznych piosenek, zabawy dźwiękonaśladowcze, śpiew połączony z ruchem, ćwiczenia ruchowe, zabawy rozwijające spostrzegawczość, zabawy w pokazywanie czynności i ich skutków, nazywanie obiektów z otoczenia, zabawek i wykonywanych czynności, rysowanie, lepienie, wycinanie i klejenie. Placówka zapewnia dzieciom różnorodne zabawki, układanki, gry planszowe i książki dostosowane do wieku dziecka. Starsze dzieci uczone są zasad obowiązujących w podejmowanych zabawach, a także czynności samoobsługowych (akta kontroli str. 16-31). 4. Zaspokajanie potrzeb zdrowotnych. W toku kontroli ustalono, że Placówka zaspokaja potrzeby zdrowotne dzieci. Zgodnie z ustaleniami kontroli, dzieci mają zapewnioną podstawową opiekę medyczną, a także opiekę medyczną specjalistyczną. Lekarz pediatra, w razie potrzeby, przyjeżdża na wizyty domowe do Placówki. Wszystkie dzieci mają książeczki zdrowia, przechodzą okresowe badania lekarskie i szczepienia, zgodnie z harmonogramem szczepień. Dzieci przyjmują witaminy, zgodnie z zaleceniami lekarza. [ ]* [..]* [ ]* Strona 3 z 6
[..]* [ ]*. W czasie trwania kontroli żadne dziecko przebywające w Placówce nie przyjmowało leków na stałe i nie potrzebowało środków ortopedycznych. Jedno dziecko zgodnie z zaleceniami lekarza pediatry miało specjalną dietę (akta kontroli str. 55-57). 5. Zaspokajanie potrzeb bytowych. W trakcie kontroli ustalono, że Placówka zapewnia potrzeby bytowe dzieci. Placówka znajduje się w budynku jednorodzinnym, wolnostojącym z terenem zielonym wokół. Do dyspozycji dzieci są trzy pokoje, w tym dwie sypialnie, pokój do wypoczynku, który obecnie pełni również funkcję sypialni dla dwójki dzieci rodzeństwa, kuchnia i łazienka. Pokoje dzieci wyposażone są w łóżeczka lub tapczany, w zależności od wieku dziecka, szafki, komody, w których są kosmetyki do pielęgnacji, pieluchy, ubranka dzieci, półki z zabawkami. W pokoju do wypoczynku, połączonym we wspólnej przestrzeni z kuchnią, stoją łóżeczka dla dzieci, szafka z przewijakiem, wersalka, szafki i półki z zabawkami, stolik z krzesłami, szafa z ubraniami dla dzieci. Kuchnia połączona z pokojem do wypoczynku i zabaw wyposażona jest w sprzęt AGD, szafki, narożnik, stolik z krzesłami, przy którym dzieci spożywają posiłki, stojaki do jedzenia. W szafkach kuchennych przechowywane są produkty żywnościowe dla dzieci w słoiczkach i innych opakowaniach, mleko w proszku, plastikowe, miseczki, talerze i sztućce dla dzieci, butelki do mleka i napojów, a także lekarstwa dla dzieci. Część lekarstw, w tym witaminy, przechowywanych jest w lodówce. W lodówce są też porcje obiadowe dla dzieci, desery i jogurty. Na pierwszym piętrze budynku jest pokój wypoczynkowy z telewizorem, w którym dzieci oglądają bajki. W łazience dla dzieci jest brodzik dostosowany do kąpania dzieci i wanienka plastikowa dla noworodków oraz półka z kosmetykami pielęgnacyjnymi. W łazience stoi też pralka. Obok jest miejsce do suszenia (akta kontroli str. 53-54). Placówka zapewnia dzieciom w niej przebywającym, wyżywienie dostosowane do potrzeb rozwojowych oraz stanu zdrowia dziecka oraz wyposażenie w odzież, obuwie, bieliznę i inne przedmioty osobistego użytku, stosownie do wieku i indywidualnych potrzeb dziecka. (akta kontroli str. 42-43, 53-57). 6. Zaspokajanie potrzeb religijnych. W trakcie kontroli ustalono, że potrzeby religijne dzieci nie są zgłaszane przez rodziców dzieci. Zdarza się, że Dyrektor Placówki nie ma informacji o niektórych dzieciach trafiających do Placówki, czy są ochrzczone. W przypadku dzieci z uregulowaną sytuacją prawną, decyzja o zaspokajaniu potrzeb religijnych, z uwagi na wiek dziecka i krótki czas pobytu dziecka w Placówce, pozostawiana jest rodzicom adopcyjnym (akta kontroli str. 56). 7. Dokumentacja indywidualna dziecka. Zgodnie z ustaleniami kontroli w Placówce dla każdego dziecka prowadzi się plan pomocy dziecku oraz kartę pobytu dziecka, co jest zgodne z 17 ust. 2 rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 22 grudnia 2011 r. w sprawie instytucjonalnej pieczy zastępczej (Dz. U. Nr 292 poz. 1720). Strona 4 z 6
W planie pomocy dziecku określone są cele długoterminowe i krótkoterminowe. W planie pomocy dziecku nie jest wyznaczony cel pracy z dzieckiem, uwzględniający powrót dziecka do rodziny, umieszczenie dziecka w rodzinie przysposabiającej, umieszczenie dziecka w rodzinie zastępczej lub przygotowanie dziecka do usamodzielnienia, o którym mowa w 15 ust. 3 pkt 2 ww. rozporządzenia. Karta pobytu dziecka, zgodnie 17 ust. 2 przywołanego rozporządzenia, zawiera informacje o znaczących dla dziecka wydarzeniach, stanie zdrowia dziecka oraz ocenę sytuacji dziecka. Z uwagi na wiek dzieci umieszczonych w Placówce, w karcie pobytu dziecka nie ma informacji o postępach w nauce szkolnej. Karta pobytu dziecka uzupełniana jest, co miesiąc, co jest zgodne z 17 ust. 4 pkt 2 ww. rozporządzenia. W dokumentacji indywidualnej dziecka znajdują się również diagnozy dzieci, sporządzane, w zależności od wieku dziecka, przez pedagoga lub psychologa. Zgodnie z ustaleniami kontroli, oceny sytuacji dziecka umieszczonego w Placówce, dokonuje zespół ds. okresowej oceny sytuacji dziecka. W okresie objętym kontrolą miały miejsce cztery spotkania zespołu w następujących terminach: dnia 20 lutego 2013 r., dnia 20 maja 2013 r., dnia 13 sierpnia 2013 r. oraz dnia 12 listopada 2013 r. Wszystkie spotkania miały miejsce w siedzibie Miejskiego Ośrodka Pomocy Społecznej w Gdyni w Zespole ds. Pieczy Zastępczej. Zespół spotyka się raz na 3 miesiące, co jest zgodne z art. 138 ust. 1 w związku z art. 139 ust. 3 ustawy z dnia 9 czerwca 2011 r. o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej. Posiedzenia zespołu są protokołowane. W dokumentacji Placówki znajdują się formułowane na piśmie, po dokonaniu okresowej oceny sytuacji dziecka, wnioski dotyczące zasadności dalszego pobytu dziecka w Placówce, przesyłane do sądu. IV. ZALECENIA: 1. W związku z ustaleniami kontroli dotyczącymi wprowadzenia regulaminu organizacyjnego Placówki, należy uregulować stan prawny ww. regulaminu w sposób określony w art. 36 ust. 1 i art. 92 ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 5 czerwca 1998 r. o samorządzie powiatowym (Dz. U. z 2013 r. poz. 595 z późn. zm.). 2. W związku z ustaleniem, że okresowo liczba dzieci przebywających w Placówce jest większa niż liczba miejsc określonych w zezwoleniu na prowadzenie Placówki, zaleca się nie przyjmowanie dzieci ponad limit 5 miejsc, określony Decyzją Nr 37/09 Wojewody Pomorskiego, z dnia 1 września 2009 r. 3. W dokumentacji indywidualnej dziecka, w planie pomocy dziecku należy wyznaczać cel pracy z dzieckiem, uwzględniający powrót dziecka do rodziny, umieszczenie dziecka w rodzinie przysposabiającej, umieszczenie dziecka w rodzinie zastępczej lub przygotowanie dziecka do usamodzielnienia, zgodnie z 15 ust. 3 pkt 2 rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 22 grudnia 2011 r. w sprawie instytucjonalnej pieczy zastępczej (Dz. U. Nr 292 poz. 1720). W terminie 30 dni od dnia otrzymania niniejszego wystąpienia należy powiadomić Wojewodę Pomorskiego o realizacji zaleceń pokontrolnych. Strona 5 z 6
Informuję ponadto, że, zgodnie z art. 125 ustawy z dnia 9 czerwca 2011 r. o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej: 1. Wojewoda, po przeprowadzeniu kontroli, może wydać zalecenia pokontrolne. 2. Podmiot prowadzący placówkę opiekuńczo-wychowawczą, regionalną placówkę opiekuńczoterapeutyczną lub interwencyjny ośrodek preadopcyjny, któremu wydano zalecenia pokontrolne może, w terminie 7 dni od dnia otrzymania tych zaleceń, zgłosić do nich zastrzeżenia. 3. Wojewoda, w terminie 14 dni od dnia otrzymania zastrzeżeń, o których mowa w ust. 2, przedstawia stanowisko w sprawie ich uwzględnienia. 4. W przypadku nieuwzględnienia zastrzeżeń przez wojewodę podmiot, o którym mowa w ust. 2, jest obowiązany w terminie 30 dni od dnia otrzymania stanowiska wojewody, o którym mowa w ust. 3, do powiadomienia wojewody o realizacji zaleceń pokontrolnych. 5. W przypadku uwzględnienia zastrzeżeń przez wojewodę, podmiot, o którym mowa w ust. 2, jest obowiązany w terminie 30 dni od dnia otrzymania stanowiska wojewody, do powiadomienia wojewody o realizacji zaleceń pokontrolnych, mając na uwadze zmiany wynikające z uwzględnionych zastrzeżeń. 6. W przypadku stwierdzenia istotnych uchybień w działalności wojewoda, niezależnie od przysługujących mu innych środków, zawiadamia o stwierdzonych uchybieniach właściwy organ wykonawczy jednostki samorządu terytorialnego. 7. Organ wykonawczy jednostki samorządu terytorialnego, o którym mowa w ust. 6, do którego skierowano zawiadomienie o stwierdzonych uchybieniach, jest obowiązany, w terminie 30 dni od dnia otrzymania zawiadomienia o stwierdzonych uchybieniach, powiadomić wojewodę o podjętych czynnościach. Zgodnie z art. 126 ww. ustawy: W przypadku nie podjęcia lub niewykonania czynności wynikających z zaleceń pokontrolnych mających na celu ograniczenie lub likwidację stwierdzonych istotnych uchybień lub nieprawidłowości w funkcjonowaniu placówki opiekuńczo-wychowawczej, regionalnej placówki opiekuńczo-terapeutycznej lub interwencyjnego ośrodka preadopcyjnego wojewoda może orzec o czasowym lub stałym cofnięciu zezwolenia na prowadzenie placówki lub ośrodka. Zgodnie z art. 198 ww. ustawy: 1.Kto nie realizuje zaleceń pokontrolnych, o których mowa w art. 125 ust. 1, podlega karze pieniężnej w wysokości od 500 do 10 000 zł. Zgodnie z art. 199 ww. ustawy: 1. Karę pieniężną, o której mowa w art. 198, wymierza, w drodze decyzji, wojewoda. 2. Od decyzji, o której mowa w ust. 1, przysługuje odwołanie do ministra właściwego do spraw rodziny. 3. Od nieuiszczonej w terminie kary pieniężnej pobiera się odsetki ustawowe. 4. Egzekucja kary pieniężnej wraz z odsetkami za zwłokę następuje w trybie przepisów o postępowaniu egzekucyjnym w administracji. 5. Kara pieniężna jest wpłacana na rachunek bieżący dochodów wojewody. Zgodnie z art. 200 ww. ustawy: Wpływy z tytułu kary pieniężnej, o której mowa w art. 198, stanowią dochód budżetu państwa.. Wojewoda Pomorski /-/ Ryszard Stachurski [...]* - wyłączenie jawności informacji publicznej na podstawie art. 5 ust. 1 ustawy z dnia 6 września 2001 r. o dostępie do informacji publicznej (Dz. U. z 2001 r. Nr 112, poz. 1198 z późn. zm.) w związku z art. 27 ust. 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. o ochronie danych osobowych (Dz. U. z 2002 r. Nr 101, poz. 926, z późn. zm.) przez Jolantę Szubstarską. Strona 6 z 6