Praktyczne aspekty prowadzenia działalności na rynku ukraińskim Warszawa 01 czerwca 2006
Dlaczego z Ukrainą? rynek 50mln konsumentów wyjście na rynki azjatyckie bliskość kulturowa wysoki wzrost gospodarczy baza surowcowa niewielka konkurencja wykwalifikowane kadry
możliwości: zwiększenia sprzedaży przedłużenia życia produktu obniżenia kosztów produkcji
Jak ocenić swoje szanse na ryku ukraińskim? śledzenie na bieżąco informacji gospodarczych o Ukrainie- internet,, media udział w szkoleniach udział w misjach gospodarczych i targach na Ukrainie informacje WEH i Izb Gospodarczych osobisty pobyt na Ukrainie i ocena rynku
Formy wejścia na rynek i współpracy wymiana handlowa wspólna produkcja przedstawicielstwo przedsiębiorstwo ze 100% polskim kapitałem spółka J.V
Rodzaje firm z udziałem kapitału zagranicznego spółki ze 100% udziałem kapitału zagranicznego wspólne przedsiębiorstwa- joint-venture przedstawicielstwa Formy działalności (Ustawa Ukrainy o Spółkach) spółka akcyjna-typu otwartego lub zamkniętego spółka z ograniczoną odpowiedzialnością, spółka z rozszerzoną odpowiedzialnością filii, przedstawicielstwa spółka jawna spółka komandytowa
Kontrakt sporządzony wg.. Min d.s Ekonomiki z dn. 06.09.2001 nr 201 Nazwa, nr umowy, data i miejsce jej zawarcia Pełne nazwy stron, siedziby, osoby je reprezentujące, tytuł do reprezentowania Przedmiot umowy Ilość i jakość towaru( zakresu usług) Bazowe postanowienia umowy- odniesienie do zasad i umów międzynarodowych
Kontrakt Cena i łączna wartość umowy Warunki płatności Warunki przekazania towaru- terminy, miejsce, dokumenty Opakowanie oraz oznakowanie towarów Siła wyższa okoliczności Reklamacje-sposób wnoszenia Sposób rozwiązywania sporów- Sąd, siedziba Adresy stron, dane bankowe tłumaczenie przez przysięgłego tłumacza obecność prawnika (swojego) wiarygodny bank
Wspólne przedsięwzięcie bez formalnej rejestracji wspólnej firmy. Często sprowadza się do wymiany handlowej polegającej na dostarczeniu podzespołów lub składników. Obie strony są wzajemnie sobie niezbędni celem stworzenia wyrobu (produktu).po ustaniu produkcji łatwość przestawienia się na nowa formę współpracy bez konieczności odnoszenia się do zapisów umowy spółki i jej przerejestrowywania.
Przedstawicielstwo możliwość pełnej kontroli działalności istnienie na rynku i obserwacja bez konieczności inwestowania przygotowywanie i nadzór nad realizacją kontraktów
Przedsiębiorstwo ze 100% polskim kapitałem- forma zalecana przy rozpoczynaniu działalności na Ukrainie ( i nie tylko) do momentu zapoznania się z rynkiem, zasad funkcjonowania i ew. doboru wspólnika. Pełna kontrola i swoboda w doborze kadry kierowniczej. Minimalny kapitał założycielski -35tys.UAH (tj.ok.7tys USD)
Spółka J.V należy zwrócić uwagę na dobór wspólników( stąd zalecana w fazie początkowej forma 100%własności) Należy zwrócić uwagę na skrupulatne sporządzenie dokumentów założycielskich statut spółki umowa spółki
Zakładanie spółki na Ukrainie Decyzje jakie cele mamy do zrealizowania wstępne rozpoznanie rynku wybór formy działalności firmy dobór partnera do współpracy otoczenie - urzędy Administracji Państwowej podatkowy, zatrudnienia, sanitarna,inspekcja, milicja- kontrole - lokalna administracja-decyzje, decyzje, wpływ nieformalny na urzędy administracji państwowej, lokalne podatki, - samorządy lokalne- tworzenie klimatu, kontakty - banki
Utworzenie spółki dokumenty założycielskie aport, udziału w walucie rejestracja spółki rejestracja przedstawicielstwa zatrudnianie obcokrajowców księgowość działalność gospodarcza
Zasady działalności gospodarczej podstawy prawne -Kodeks cywilny -Kodeks gospodarczy -Kodeks celny -Kodeks budżetowy
Obowiązujące ustawy dot. inwestycji zagranicznych: o zagranicznej działalności inwestycyjnej o trybie inwestowania zagranicznego o ochronie inwestycji zagranicznych o zasadach państwowej rejestracji inwestycji zagranicznych o spółkach o własności o bankach i ich działalności
Inwestorzy i inwestycje zagraniczne Inwestorzy -osoby prawne -osoby fizyczne posiadające zdolność do wykonywania czynności prawnych -obce państwa -międzynarodowe organizacje rządowe, pozarządowe i samorządowe
Inwestycje mogą być realizowane poprzez wniesienie waluty obcej uznaną za wymienialną przez NBU waluty ukraińskiej majątku ruchomego lub nieruchomości należności pieniężnych oraz praw z związanych z nimi akcji i obligacji, papierów wartościowych oraz praw korporacyjnych (w walucie wymienialnej) praw własności intelektualnej( wyrażonych w walucie wymienialnej i wycenionych przez ukraińskich ekspertów) innych dóbr wniesionych zgodnie z prawem i ustawodawstwem Ukrainy
Ograniczenia dla inwestorów zagranicznych Telekomunikacja, radio, telewizja- do 30% Sektor bankowy Produkcja napojów alkoholowych Produkcja specjalna
Dokumenty założycielskie umowa spółki określa prawa i obowiązki wspólników względem siebie prawa z tytułu własności zbywalność udziałów podział zysków sposób powiadamiania o walnym zgromadzeniu( adresy, osoby) wybór miejsca zgromadzenia rozstrzyganie sporów- sposób, wybór sądu arbitrażowego (Kijowie, Warszawie lub inne) likwidacja spółki- podział aktywów
statut prawa i obowiązki właścicieli(nie do spółki jawnej i komandytowej) dane firm założycieli, osoby reprezentujące nazwa (pełna i skrócona) w jęz. ukraińskim i angielskim siedziba, adres prawny, osoba, do której mają być wysyłane powiadomienia rodzaje działalności kapitał założycielski wielkość, forma, tryb wnoszenia tryb podziału zysków i strat zarząd skład, kompetencje, tryb podejmowania decyzji, wykaz spraw wobec których wymagana jest jednomyślność lub większość kwalifikowana tryb dokonywania zmian w dokumentach założycielskich tryb likwidacji i przekształceń spółki
Aport rzeczowy zgodny z zapisami umowy spółki wniesienie do spółki-30 dni- weksel( NBU) odprawa celna, warunki zwolnienia z cła Opłata podatku VAT aport powinien być wyceniony w walucie wymienialnej przeliczony na UAH nie wymagany jest certyfikat zgodności wyrobu wartość prawa własności intelektualnej wyceniany (potwierdzony) przez Ukraińską Izbę H-PH wniesienie do majątku firmy w terminie 30 dni zachowanie jako majątek, bez praw zbycia w okresie 3 lat
Rejestrcja spółki Administracja Państwowa Wniosek do lokalnej (miejska, obwodowa) Państwowej administracji Wniesienie opłaty rejestracyjnej Protokół z zebrania założycielskiego - podpisy założycieli uwierzytelnione notarialnie Otworzenie rachunku bankowego tymczasowego dla zgromadzenia funduszu założycielskiego Oświadczenie o wniesieniu zadeklarowanego aportu do majątku spółki w ciągu 1 roku
cd.rejestrcja spółki Dokumenty założycielskie firmy macierzystej, wyciąg z rejestru (oryginał) przetłumaczone na język ukraiński, Informacja z banku firmy macierzystej o sytuacji finansowej Umowa spółki, statut( 3 kopie) Adres prawny- umowa na najem lub akt władania lokalem Wystawienie certyfikatu o rejestracji Spółki
Przed rozpoczęciem działalności gospodarczej Otworzenie rachunku bankowego (wymaga posiadania pieczęci!) - osoba upoważniona do reprezentowania spółki lub przez nią upoważniona, notarialnie potwierdzone wzory podpisów, certyfikat o rejestracji,, NIP, statut Wyrobienie pieczęci ( zaśw.. o posiadaniu rachunku bankowego!) w organach MSW (milicja) Rejestracja spółki do urzędu statystycznego (Ministerstwo Statystyki) Rejestracja w urzędzie podatkowym Rejestracja w funduszu EmerytalnymUkrainy
Rejestracja przedstawicielstwa firmy zagranicznej Ministerstwo Gospodarki i ds. Integracji Europejskiej Wniosek- wg wzoru, podpisany przez kierownika firmy macierzystej uwierzytelniony notarialnie informacja firmie siedziba, sfera działalności, od kiedy istnieje informacja o celu utworzenia i sferze działalności przedstawicielstwa elstwa wyciąg z rejestru pełnomocnictwo od kierownika firmy dla Przedstawiciela zakres czynności notarialne potwierdzone opłata 2500 USD Wszystkie dokumenty potwierdzone notarialnie, tłumaczenia przez tłumacza przysięgłego
Zatrudnianie obcokrajowców wniosek - dokumenty założycielskie umowa spółki, statut,, kontrakt. dok (ostemplowane!) certyfikat rejestracji - Stanowisko, na które zatrudniony będzie cudzoziemiec - dokument potwierdzający prawo reprezentowania firmy macierzystej wydane przez kierownika zakładu - informacja o nie zaleganiu wobec budżetu państwa zgoda wydawana jest na 1 rok z możliwością przedłużenia na 4 lata rejestracja w terminie do 3 tygodni w obwodowym Urzędzie Pracy -umowa o pracę -uzasadnieni na zatrudnienie
Personel zarządzający dyrektor- reprezentujący firmę inwestora polskiego - dyrektor wykonawczy- znający lokalne realia - księgowa zalecana jest wspólna reprezentacja przy dysponowaniu finansami i podejmowaniu zobowiązań finansowych zalecane jest podpisywanie umowy w formie kontraktu pracy ( forma umowy o prace, art. 21 ust 3 kodeksu pracy); możliwe jest jedynie w stosunku do członka zarządu i dyrektora spółki Zatrudnianie obcokrajowców- zgoda wydawana przez obwodowy urząd pracy
System podatkowy Rezydenci podatek dochodowy od przedsiębiorstw-25% podatek dochodowy od osób fizycznych-liniowy 13% podatek VAT (ukr( ukr: : PDV)- I stawka podstawowa 20%, eksport 0%, zwrot podatku VAT raczej w postaci rozliczenia zobowiązań wobec Skarbu Państwa podatek socjalny (zus) razem= 37,5% od płacy brutto
Nierezydenci- od dochodów uzyskanych na Ukrainie 15%- od dywidend, opłat licencyjnych i patentowych, usługi inżynieringu,, od odsetek, dochody z leasingu 30%-od dochodu z inwestycji w oprocentowane bony skarbowe, obligacje, 6%- od dochodu za usługi transportowe i spedycyjne
Uznawalność dokumentów polskich na Ukrainie Dokumenty, które na terytorium Polski traktowane są jako dokumenty urzędowe, uważane są za takie dokumenty na terytorium Ukrainy. Umowa o pomocy prawnej. Dokumenty takie nie wymagają legalizacji. Dotyczy to również odpisów tłumaczeń dokumentów, które uwierzytelnił właściwy organ.
Ochrona praw własności Własność na ziemię Kodeks Ziemski-wszedł w życie od 01.stycznia 2002r Podstawowe zapisy: - zagraniczne osoby prawne mogą nabywać prawo własności do ziemi o charakterze nierolniczym w celu prowadzenia działalności gospodarczej - zagraniczne osoby fizyczne mogą uzyskać prawo własności działek ziemi nierolniczej w miastach i poza miastami nabytych drogą: - kupna- sprzedaży, darowizny, spadku lub na podstawie innej umowy cywilnoprawnej - zakupu działek, na których zlokalizowana jest nieruchomość będąca ich własnością krajowe osoby fizyczne i prawne mogą nabywać ziemie rolne do 100ha na osobę
Ochrona praw własności Ochrona własności intelektualnej Od 2001r obowiązuje ustawa o rozpowszechnianiu utworów audiowizualnych i dzieł fonograficznych Państwowy Komitet Własności Intelektualnej prowadzi rejestr podmiotów otrzymujących znaczki kontrolne dla wyrobów audiowizualnych i fonograficznych produkowanych na Ukrainie (lub importowanych po odprawie celnej) Od sierpnia 2001 obowiązuje ustawa o ochronie praw autorskich i pokrewnych Ustawa z dnia 06.grudnia 2001 (weszła w życie 06 luty 2002 ) znowelizowała ustawy - o ochronie znaków towarowych dla usług - o ochronie praw do wykazywania pochodzenia towarów - o ochronie praw do wynalazków - o ochronie praw do wzorów przemysłowych
. Ochrona znaku towarowego Od 06 stycznia 2002r (ustawa z 21grudnia 2001) weszła w życie ustaw o ochronie praw do znaków towarowych Rejestracje znaków towarowych prowadzi UKRPATENT- przy Ministerstwie Oświaty i Nauki Ukrainy
Problemy z jakimi spotykają się polskie firmy na Ukrainie ustawy regulujące działalność handlu zagranicznego struktura i obowiązujące zapisy w kontrakcie między polskimi i ukraińskimi firmami akty prawne regulujące działalność handlową na Ukrainie zmiany celne rozstrzyganie sporów i procesy z ukraińskimi kontrahentami zwrot podatku VAT sprawy związane z własnością ziemi
Polsko-Ukraińska Izba Gospodarcza 00-074 074 Warszawa, ul Trębacka 4 tel:226309715, faks:0-226309793 Piotr Guzowski www.ukraina.chamber.pl