Spis treści Stroimy się! 22 Skąd bierze się bawełna w mojej bluzce?... 24 Z czego jest zrobiony mój polar?... 26 Skąd bierze się wełna w moim szaliku?... 28 Dlaczego myjemy się mydłem?... 30 Do stołu! 4 Jak powstaje pieczywo?... 6 Jak powstaje mąka?... 8 Skąd bierze się czekolada?........... 10 Jak powstała moja tabliczka czekolady?... 12 Jak robi się jogurty?... 14 Skąd bierze się mleko?... 16 Skąd bierze się miód?... 18 Skąd bierze się sól?... 20 dryń! Rozrywki 32 Kto zrobił moją książkę?... 34 Jak robi się papier?... 36 W jaki sposób poruszają się postacie w filmie animowanym?... 38 Jak działa mój rower?... 40 Jak zrobiono moją piłkę do nogi?... 42 Jak wyprodukowano moją plastikową łopatkę?... 44 Jak działa moje zdalnie sterowane auto?... 46 dryń!
W mieście 74 W domu 48 Jak klucz otwiera drzwi?... 50 Jak działa latarka?... 52 Jak włącznik zapala żarówkę?... 54 Skąd się bierze prąd?... 56 Jak działa odkurzacz?... 58 Dlaczego wkładamy żywność do lodówki?... 60 Jak działa toster?... 62 Skąd się bierze woda w kranie?... 64 Dokąd idzie kupa z sedesu?... 66 Jak pierze pralka?... 68 Jak działa telefon komórkowy?... 70 Komputer, co to takiego?... 72 Co znajduje się pod miastem?... 76 Jak działa żuraw?... 78 Jak buduje się drogę?... 80 Kto zapala czerwone światło?... 82 Kto wieczorem zapala lampy uliczne?... 84 Jak działa bankomat?... 86 Dlaczego kasjerka przesuwa zakupy nad czerwonym światełkiem?... 88 Jaką podróż odbywa list do dziadka?... 90 W co zmieniają się śmieci ze śmieciarki?... 92 W co zmienia się butelka wrzucona do pojemnika?... 94 Środki transportu 96 Jak działa samochód?... 98 Jak prowadzi się samochód?... 100 Skąd się bierze benzyna?... 102 Jak działa Pendolino?... 104 Co się dzieje na lotnisku?... 106 Jak lata samolot?... 108 Jak pływa żaglówka?... 110
Do stołu!
Jak powstaje pieczywo? Wkładam do dzieży mąkę, wodę, sól i drożdże. woda sól drożdże 3 Ciasto jest dzielone na małe porcje. Wszystkie ważą dokładnie tyle samo. mąka 1 Dzieża obraca się i miesza składniki: powstaje elastyczne ciasto. 6 2 Wielka bryła ciasta wyciągnięta z dzieży odpoczywa: rośnie dzięki drożdżom.
4 Kawałki ciasta wyrosły. Ta maszyna zamienia je w bagietki. Przed włożeniem bagietek do pieca robię na nich nacięcia. 6 Bagietki pieką się przez 20 minut. Mniam! Pyszny ciepły chlebek! Quiz Kupujesz chleb w piekarni czy w chlebiarni? Odpowiedź: w piekarni 5 Surowe bagietki odpoczywają i znów rosną. 7
Jak powstaje mąka? Właśnie z takich kłosów pszenicy! Szybko, chodźmy zobaczyć... Latem rolnik Jan kosi rosnące na polu zboże za pomocą kombajnu. 8 Młockarnia wewnątrz kombajnu oddziela ziarno i łodygi. Wysypuje ziarno na przyczepę, a łodygi (słomę) wyrzuca na ziemię.
Twojakolej! Wskaż wszystkie produkty spożywcze zawierające mąkę. Rolnik Jan dostarcza ziarno do młyna. ryż Ale trzęsie! makaron cukierki rogalik Po przesortowaniu i oczyszczeniu ziarna pszenicy są mielone pomiędzy dwoma walcami w tej maszynie. Następnie przechodzą przez sita, na których zostają otręby, brązowa otoczka ziaren. Aby otrzymać białą i drobną mąkę, trzeba ją zmielić i przesiać wiele razy. Piekarnia słone ciasteczka dżem pizza Na końcu wsypuje się mąkę do worków albo do cysterny... i dostarcza piekarzowi, który wyrabia pieczywo. naleśniki Odpowiedź: makaron, rogalik, słone ciasteczka, pizza, naleśniki 9
Skąd bierze się czekolada? 1 2 Urodziłem się na tym drzewie, kakaowcu. Wydarzyło się to w Brazylii, w Ameryce Południowej. Tak jak wszystkie owoce, na początku byłem kwiatem. Kwiat zwiądł, a ja urosłem... Najpierw stałem się czerwony, a potem pomarańczowy. Ze mnie! Jestem strąkiem kakaowca. Oto moja historia... Quiz Z czego robi się czekoladę z ziaren kakao czy z ziaren kawy? 10 Odpowiedź: z ziaren kakao
3 4 Dojrzałem... Eduardo mnie zerwał. Potem trzask! rozbił mnie na połówki, żeby wyjąć ze środka moje ziarna. 5 Fuj! Ale gorzkie! Eduardo suszył moje ziarna na słońcu, dopóki nie stały się brązowe. Kierunek fabryka czekolady! 6 Moje ziarna wsypano do worków. I wyruszyły w długą podróż statkiem... Potrzeba jeszcze sporo pracy, żeby powstała czekolada! 11
Jak powstała moja tabliczka czekolady? To szacowna receptura o wielu etapach! 1 W wytwórni czekolady praży się ziarna kakao. 2 Następnie maszyna kruszy je, żeby pozbyć się łusek. Fuj! To wciąż gorzkie! Trzeba dodać CUKRU! 12 3 Ziarna są podgrzewane i miażdżone. Powstaje płynna, brązowa masa miazga kakaowa. Z ubitej miazgi formuje się masło kakaowe.
4 Wrzuca się cukier, masło kakaowe i często wanilię. I miesza się! masło kakaowe wanilia cukier 5 Aby lepiej wyrobić masę, przepuszcza się ją przez liczne walce. czekolada gorzka 6 Potem przez wiele dni jest podgrzewana w bardzo gorącym kotle! Żeby otrzymać czekoladę mleczną, do masy dosypuje się mleko w proszku. 7 Płynną czekoladę przelewa się do foremek. Powoli w nich stygnie i twardnieje. Proszę, czekolada jest gotowa! Quiz Jemy kostkę czekolady czy kwadracik czekolady? 8 Na koniec wyjmuje się tabliczki z foremek. Zostają opakowane i wysłane do magazynu. 13 Odpowiedź: kostkę czekolady