Powiatowy Urząd Pracy w Gdańsu MONITORING ZAWODÓW DEFICYTOWYCH I NADWYŻKOWYCH W MIEŚCIE GDAŃSK ZA 2006 ROK MIASTO GDAŃSK Gdańs, wiecień 2007
Spis Treści Wstęp... 3 I Analiza bezrobocia według zawodów (grup zawodów)... 4 II. Analiza ofert pracy wg zawodów ( grup zawodów)... 7 III. Analiza zawodów deficytowych i nadwyżowych... 10 IV. Wynii badania w załadach pracy... 13 V. Wynii badania w szołach ponadgimnazjalnych... 16 Wniosi... 19 Anes statystyczny... 21 1.Wybrane miernii... 21 2.Tabele... 24 3. Katalog zawodów deficytowych i nadwyżowych ( prognoza 2007 ro)... 44 2
WSTĘP Przez monitoring zawodów deficytowych i nadwyżowych należy rozumieć proces systematycznego obserwowania zjawis zachodzących na rynu pracy dotyczących popytu na pracę i podaży zasobów pracy w przeroju terytorialno zawodowym oraz formułowania na tej podstawie ocen, wniosów i rótotrwałych prognoz niezbędnych dla prawidłowego funcjonowania systemów szolenia bezrobotnych i ształcenia zawodowego. Opracowywanie analiz rynu pracy, w tym prowadzenie monitoringu zawodów deficytowych i nadwyżowych, zgodnie z zapisami Ustawy z dnia 20 wietnia 2004r. o promocji zatrudnienia i instytucjach rynu pracy zostało wpisane w zadania zarówno województwa ja i samorządu powiatu w zaresie polityi rynu pracy. Zadanie to zostało również umieszczone w Krajowym Planie Działań na Rzecz Zatrudnienia na 2005 ro albowiem odpowiednia oordynacja ierunów ształcenia, dostosowanie strutury podaży i popytu w uładzie lasyfiacji zawodowych jest ważnym problemem w obliczu zachodzących zmian na rynu pracy. Podstawą analizy strutury zawodowej bezrobotnych i ofert pracy jest Klasyfiacja Zawodów i Specjalności, wprowadzona do powszechnego stosowania Rozporządzeniem Ministra Gospodari i Pracy z dnia 8 grudnia 2004r. w sprawie lasyfiacji zawodów i specjalności dla potrzeb rynu pracy oraz zaresu jej stosowania (Dz. U. Nr 48, poz. 253). W rozporządzeniu tym zawód został zdefiniowany jao zbiór zadań (zespół czynności) wyodrębnionych w wyniu społecznego podziału pracy, wyonywanych stale lub z niewielimi zmianami przez poszczególne osoby i wymagających odpowiednich walifiacji (wiedzy i umiejętności), zdobytych w wyniu ształcenia lub pratyi. Wyonywanie zawodu stanowi źródło dochodów. Zawód może dzielić się na specjalności, tóre są wyniiem podziału pracy w ramach zawodu i zawierają czynności o podobnym charaterze wymagające pogłębionej lub dodatowej wiedzy i umiejętności zdobytych w wyniu dodatowego szolenia lub pratyi. Klasyfiacja obejmuje 30 dużych grup zawodowych (od 2 cyfrowy), 387 grup elementarnych (od 4 cyfrowy) oraz 1636 zawodów i specjalności (od 6 cyfrowy). Analiza przeprowadzona została na poziomie powiatu dlatego supiono się na odach zawodów 4 i 6 cyfrowych. Niniejszy Monitoring zawodów deficytowych i nadwyżowych prowadzony jest dla obszaru Miasta Gdańsa, a czas badania to ores od 1 stycznia do 31 grudnia 2006 rou i został opracowany w oparciu o ujednolicone dla całego raju Zalecenia metodyczne opracowane przez ówczesny Departament Rynu Pracy Ministerstwa Gospodari, Pracy i Polityi Społecznej. Podstawowym źródłem informacji niniejszego opracowania są tablice wyniowe wygenerowane przy specjalnie do tego stworzonej przez firmę Computerland apliacji, tóra umożliwiła oreślenie zawodów deficytowych oraz nadwyżowych a taże interpretacje uzysanych wyniów. Do analizy, mającej na celu opisanie zawodów deficytowych i nadwyżowych posłużyły następujące narzędzia statystyczne: a) wsaźni intensywności nadwyżi ( deficytu ) zawodu, b) wsaźni szansy uzysania oferty w danym zawodzie, c) wsaźni długotrwałego bezrobocia w danym zawodzie, d) wsaźni strutury, e) wsaźni płynności adr f) prognozowany wsaźni intensywności deficytu ( nadwyżi) w zawodzie w rou 2007. Opracowanie to ma charater diagnostyczno prognostyczny obejmujący swoją tematyą zarówno sytuację na rynu pracy w 2006r ja i opisuje przewidywania na tym rynu w 2007 rou. 3
I ANALIZA BEZROBOCIA WEDŁUG ZAWODÓW (GRUP ZAWODÓW) Obecnie miasto Gdańs zamieszuje (wg stanu w dniu 30 września 2006r.) 457522 osoby, z czego obiety stanowią 52,6%, czyli 216826 osób. Ponadto w Gdańsu wg stanu na dzień 31.12.2006. liczba zarejestrowanych osób bezrobotnych wyniosła 11806 osób (w tym 61,1%, czyli 7215 osób, stanowiły obiety), natomiast stopa bezrobocia rejestrowanego wyniosła 6,2%. Ponadto na oniec grudnia 2006r. pozostawało w rejestrze bezrobotnych z terenu miasta Gdańsa 2235 osób bezrobotnych dotychczas niepracujących, co stanowi 18,9% ogółu osób bezrobotnych. Natomiast 3,5% wszystich zarejestrowanych stanowiły osoby bezrobotne zarejestrowane w oresie do 12 miesięcy od dnia uończenia szoły, czyli 419 osób. W tej ategorii obiety stanowiły 68,5%, czyli 287 osób. Analizując bezrobocie łączne wg zawodów w Gdańsu na dzień 31 grudnia 2006 r., otrzymujemy wyni: najwięszą grupę bezrobotnych stanowią osoby bez zawodu (1677 osób, tj. 14,2% ogółu bezrobotnych). W dalszej olejności są zawody ( od 6- cyfrowy ): Sprzedawca ( 1050 osób, 8.9% zarejestrowanych), Pracowni biurowy ( 354 osoby, 3% zarejestrowanych), Sprzątacza ( 318 osób, 2,6% zarejestrowanych), Asystent eonomiczny ( 217 osób, 1,8% zarejestrowanych), Ślusarz ( 158 osób, 1,3% zarejestrowanych), Księgowy [samodzielny] ( 155 osób, 1,3% zarejestrowanych), Kucharz ( 142 osoby, 1,2% zarejestrowanych), Robotni gospodarczy ( 142 osoby, 1,2% zarejestrowanych ), Eonomista (125 osób, 1% zarejestrowanych), Krawiec ( 123 osoby, 1% zarejestrowanych ), Magazynier ( 118 osób, 1% zarejestrowanych), Dozorca ( 117 osób, 1% zarejestrowanych ), Techni mechani ( 115 osób, 1% zarejestrowanych ), Handlowiec ( 112 osób, 1% zarejestrowanych), W sumie w powyżej wymienionej grupie zawodów zarejestrowanych w niniejszym Urzędzie Pracy było 3246 osób ( 27,5% ogółu bezrobotnych). Powyższe zestawienie zawodów struturą wiele się nie różni od tych z poprzednio badanych oresów. W dalszym ciągu utrzymuje się tendencja do wysoiego bezrobocia wśród zawodów o względnie nisich walifiacjach tj. Dozorca, Sprzątacza, Sprzedawca, Handlowiec. Z drugiej strony reprezentanci profesji o wysoich walifiacjach taich ja: Asystent eonomiczny, Eonomista, Księgowy taże występują w dużej ilości w rejestrze. Bez wątpienia główną przyczyną jest niedostateczne dostosowanie oferty ształcenia przez system eduacji do obecnych warunów rynu pracy. 4
Analizując powyżej przytoczone dane widać, iż ogólna tendencja pod względem strutury zawodów nie zmieniła się wobec tej przedstawionej w pierwszym półroczu 2006r. W dalszym ciągu, jeżeli chodzi o ilość bezrobotnych znajdują się pratycznie te same zawody. W omawianym oresie najwięcej bezrobotnych pochodziło z grupy elementarnych zawodów o charaterze głównie usługowym oraz nie wymagające wysoich walifiacji ja i umiejętności zawodowych. Na oniec rou 2006 w niniejszym Urzędzie Pracy zarejestrowanych było 419 absolwentów, ( dla miasta Gdańsa ). Najwięsza grupę w tym zbiorze były osoby bez zawodu ( 82 osoby), na dalszych miejscach najwięszy udział liczbowy miały zawody: Sprzedawca ( 16 osób), Handlowiec (15 osób), Specjalista do spraw organizacji usług gastronomicznych, hotelarsich i turystycznych ( 12 osób), Specjaliści do spraw maretingu i handlu ( 10 osób), Specjalista ochrony środowisa ( 10 osób), Asystent eonomiczny ( 9 osób ), Pedagog ( 9 osób) Osób bezrobotnych figurujących w rejestrze ponad 12 miesięcy, było 3255 ( 27,6% ogółu osób bezrobotnych). W tej grupie odnotowano następujące zawody: Sprzedawcy ( 298 osób, 2,5% ogółu bezrobotnych), Sprzątacza ( 161 osób, 1,4% ogółu bezrobotnych), Pracowni biurowy ( 138 osób, 1,2% ogółu bezrobotnych), Księgowy [samodzielny] ( 62 osoby, 0,5% ogółu bezrobotnych), Dozorca ( 58 osób, 0,5% ogółu bezrobotnych), Robotni gospodarczy ( 55 osób, 0,5% ogółu bezrobotnych ), W rou 2006 zarejestrowano 21708 osób bezrobotnych, w tym 3983 osoby, tóre nie posiadały żadnego zawodu ( 18,3% ogółu bezrobotnych). W dalszej olejności wśród napływających bezrobotnych wystąpiły zawody: Sprzedawca (1891 osób, 8,7% ogółu bezrobotnych ), Pracowni biurowy ( 486 osób, 2,2% ogółu bezrobotnych ), Asystent eonomiczny ( 472 osoby, 2,2% ogółu bezrobotnych ), Sprzątacza ( 350 osób, 1,6 % ogółu bezrobotnych ), Ślusarz ( 338 osób, 1,6% ogółu bezrobotnych ), Kucharz ( 306 osób, 1,4% ogółu bezrobotnych ), Techni mechani ( 261 osób, 1,2% ogółu bezrobotnych ), Mechani samochodowy osobowy ( 261 osób, 1,2% ogółu bezrobotnych ), Eonomista ( 250 osób, 1,2% ogółu bezrobotnych ), Magazynier ( 250 osób, 1,2% ogółu bezrobotnych ). Najwięszy napływ bezrobotnych absolwentów, tórych liczba w 2006r wyniosła 2406 osób, miał miejsce w następujących zawodach: Asystent eonomiczny ( 93 osoby, 3,9% ogółu bezrobotnych absolwentów), Sprzedawca (82 osoby, 3,4% ogółu bezrobotnych absolwentów), 5
Specjalista do spraw maretingu i handlu ( 69 osób, 2,9% ogółu bezrobotnych absolwentów), Pedagog ( 68 osób, 2,8% ogółu bezrobotnych absolwentów ), Eonomista (66 osób, 2,7% ogółu bezrobotnych absolwentów), Handlowiec ( 63 osoby, 2,6% ogółu bezrobotnych absolwentów), Specjalista do spraw organizacji usług gastronomicznych, hotelarsich i turystycznych (63 osoby, 2,6% ogółu bezrobotnych absolwentów), Wysoi poziom bezrobocia w tych przypadach może sugerować, iż są to zawody nadwyżowe. Grupa bezrobotnych bez zawodu obejmuje osoby niespełniające jednocześnie dwóch warunów nieposiadające: udoumentowanej ciągłości pracy w oresie minimum jednego rou w tym samym zawodzie oraz walifiacji do wyonywania jaiegoolwie zawodu poświadczonych dyplomem, świadectwem, zaświadczeniem instytucji szoleniowej lub innym dyplomem uprawniającym do wyonywania zawodu. Zgodnie z wymienionymi ryteriami w grupie bez zawodu ujęte są osoby, tóre uończyły licea ogólnoształcące i licea profilowane. W powyżej przedstawionych danych najbardziej optymistyczną informacją jest fat, iż stopa rejestrowanego bezrobocia spadła do poziomu 6,2% dla miasta Gdańsa. Na oniec rou 2006 r było zarejestrowanych 11806 osób bezrobotnych, w tym, obiety stanowiły 61,1%. Najwięszą grupą bezrobotnych stanowiły osoby nie posiadające żadnego zawodu bądź osoby o nisich walifiacjach i umiejętnościach. 6
II. ANALIZA OFERT PRACY WG ZAWODÓW( GRUP ZAWODÓW) Pozysiwanie ofert pracy od pracodawców oraz dotowanie ze środów Funduszy Pracy zatrudnienia bezrobotnych w ramach atywnych programów przeciwdziałania bezrobociu to najistotniejsze czynnii gwarantujące poprawę sytuacji na loalnym rynu pracy i jednocześnie wsaźnia sytuacji gospodarczej oraz stopnia jej rozwoju. Stan liczebny przedsiębiorstw funcjonujących na terenie miasta Gdańsa ( na dzień 31 grudnia 2006r.) ształtował się następująco: 1255 spółe handlowych z udziałem apitału zagranicznego, ogólnie w powiecie grodzim (wg stanu w dniu 31 grudnia 2006 r.) zarejestrowanych w systemie REGON (bez osób prowadzących indywidualne gospodarstwa rolne) było 58849 podmiotów gospodari narodowej, w tym: 18753 osób prawnych i jednoste organizacyjnych niemających osobowości prawnej, w tym: o spółe handlowych - 7239, o spółe cywilnych - 4267, o spółdzielni - 326, 40096 osób fizycznych prowadzących działalność gospodarczą, w tym związanych z: o handlem i naprawami - 10591, o przemysłem - 5590 ( np. 5572 z przetwórstwem przemysłowym), o obsługą nieruchomości i firm - 7577, o budownictwem - 4226, o transportem, gospodara magazynową i łącznością - 3690, o pośrednictwem finansowym - 2257, o działalnością usługową omunalną, społeczną i indywidualną, pozostałą 1643, o rolnictwem, łowiectwem i leśnictwem - 205, o branżą hotelarso-restauracyjną - 1109. W 2006r. do Powiatowego Urzędu Pracy z terenu miasta Gdańsa zgłoszono 12595 ofert pracy. Najwięcej ofert pracy wpłynęło w następujących profesjach ( od 6 cyfrowy ): Monter adłubów orętowych ( 947 ofert pracy, 7,54% wszystich ofert pracy ), Sprzedawca ( 746 ofert pracy, 5,9% wszystich ofert pracy ), Spawacz ręczny łuiem eletrycznym ( 604 oferty pracy, 4,8% wszystich ofert pracy ), Pracowni biurowy ( 480 ofert pracy, 3,8% wszystich ofert pracy ), Sprzątacza ( 452 oferty pracy, 3,6% wszystich ofert pracy ), Robotni budowlany ( 381 ofert pracy, 3,0% wszystich ofert pracy ), Murarz ( 268 ofert pracy, 2,1% wszystich ofert pracy ), Monter rurociągów orętowych ( 264 oferty pracy, 2,1% wszystich ofert pracy ), Magazynier ( 243 oferty pracy, 1,9% wszystich ofert pracy ), Ślusarz ( 238 ofert pracy, 1,9% wszystich ofert pracy ), Pracowni ochrony mienia i osób ( 218 ofert pracy, 1,7% wszystich ofert pracy ), Kierowca samochodu ciężarowego ( 217 ofert pracy, 1,7% wszystich ofert pracy ), Kucharz ( 189 ofert pracy, 1,5% wszystich ofert pracy ), Eonomista ( 182 oferty pracy, 1,4% wszystich ofert pracy ), Po analizie stanu bezrobocia według ostatniego miejsca pracy z terenu miasta Gdańsa za 2006r. otrzymujemy następujące wynii ( w podziale na secje wg PKD): 7
Ogólnie zarejestrowanych z terenu miasta Gdańsa w 2006 rou było 15691 osób bezrobotnych, z czego na oniec opisywanego rou pozostało 9571 osób. W tymże rou wpłynęło w sumie 12595 ofert pracy, z czego na oniec rou pozostało 517 ofert. W podziale na poszczególne secje otrzymujemy następujące wynii: Najwięcej osób w 2006 rou zarejestrowano z secji Handel hurtowy i detaliczny 4029 osób, dla tórych wpłynęło 1763 ofert pracy. Na oniec rou pozostało w rejestrze 2314 osób bezrobotnych oraz 73 niezagospodarowane oferty pracy. Z secji: Działalność usługowa omunalna, społeczna i indywidualna, pozostała zarejestrowano 2684 osoby, z czego na oniec rou w rejestrze pozostało 1748 osób bezrobotnych. W tej secji zgłoszono 662 oferty pracy, na oniec rou zaś pozostało 65 ofert. Najwięcej ofert pracy - 4229 w 2006 rou zarejestrowano dla secji: Przetwórstwo przemysłowe, natomiast na oniec rou pozostało 196 ofert pracy. W tym samym czasie zarejestrowano w rejestrze bezrobotnych 2631 osób, natomiast na oniec rou pozostało zarejestrowanych 1682 osoby. Najwięszy spade o 46% - odnotowano w secji: Obsługa nieruchomości, wynajem i usługi związane z prowadzeniem działalności gospodarczej. Łącznie ofert pracy od podmiotów zawalifiowanych do tej secji zgłoszono 1348, na oniec rou pozostało 106 ofert zatrudnienia. Najwięcej wyorzystano oferty pracy z secji: Budownictwo ( ponad 99%). Dla 1267 osób zarejestrowanych, przygotowanych było 1778 ofert pracy. W ońcu rou pozostały zarejestrowane 692 osoby bezrobotne, natomiast nie zagospodarowano jedynie 13 ofert pracy. Wysoi stopień wyorzystania ofert pracy zanotowano w secjach: a) Hotele i restauracje 98,7%, b) Ochrona zdrowia i pomoc społeczna 98,2%, c) Transport, gospodara magazynowa i łączność 97,9%, d) Administracja publiczna i obrona narodowa, obowiązowe ubezpieczenia społeczne i powszechne ubezpieczenie zdrowotne 97,4%, e) Pośrednictwo finansowe 97,2%. W pozostałych przypadach z secji: Rybactwo zarejestrowało się w tutejszym Urzędzie Pracy 27 osób poprzednio pracujących, dla tórych nie przedstawiono żadnej oferty pracy. Na oniec badanego oresu pozostało jeszcze w rejestrze 21 osób. Ponadto zarejestrowano 4 reprezentantów secji: Górnictwo, z czego na oniec rou pozostały 2 osoby bezrobotne. Zasaujący jest fat, iż zgłoszono 52 oferty pracy odpowiadające tej secji, tóre zostały wyorzystane w 100%. Prawdopodobnie, oferty te zostały wyorzystane przez osoby z poza terenu miasta, bądź nie będące zarejestrowane w tutejszym Urzędzie Pracy. W przypadu secji: Działalność nie zidentyfiowana nie zarejestrowano osób bezrobotnych, ja i nie zgłoszono żadnych ofert pracy. Przeprowadzając analizę porównawczą ofert pracy i bezrobotnych możliwy jest do ustalenia wsaźni szansy uzysania pracy wśród zarejestrowanych bezrobotnych. Analiza ta może być pewnego rodzaju jedną ze wsazówe dla osób wybierających ierune ształcenia ( przyszły zawód) oraz instytucji odpowiedzialnych za polityę oświatową w regionie. 8
Wśród grup zawodów ( od 4- cyfrowy) charateryzujących się najwięszym wsaźniiem szansy uzysania pracy znaleźli się m. in. przedstawiciele: Robotniów przygotowujących i wznoszących onstrucje metalowe, Szlifierzy narzędzi i polerowaczy metali, Spawaczy i porewnych, Robotniów przygotowujących drewno i porewnych, Nauczycieli szół specjalnych. W powyższych przypadach omawiany wsaźni uzysał wartość równą bądź więszą niż 1. Podsumowując niniejszy rozdział w 2006 rou na terenie miasta Gdańsa prowadziło działalność zgodnie z danymi Głównego Urzędu Statystycznego 58849 podmiotów gospodarczych, z czego najwięcej przedsiębiorstw funcjonowało wg secji PKD w Handlu i naprawach, przemyśle, obsłudze nieruchomości i firm, oraz budownictwie. W porównaniu do 2005 rou w badanym rou więcej firm handlowych (1255) prowadziło działalność gospodarczą we współudziale z apitałem zagranicznym. Od wyżej wspomnianych firm do tutejszego Urzędu Pracy w badanym oresie wpłynęło, po sorygowaniu o oferty cofnięte, 12595 ofert pracy, z czego na oniec rou w bazie danych pozostało 517 ofert. Powyższe dane statystyczne wsazują na handlowo- usługowy oraz uprzemysłowiony charater loalnej gospodari. Lwia część ofert pracy wpłynęła dla zawodów specjalistycznych ( Monter adłubów orętowych 947 ofert pracy, Spawacz ręczny łuiem eletrycznym 604 oferty, Monter rurociągów orętowych 264 ofert), co wsazuje na duże zapotrzebowanie na pracowniów przemysłu ciężiego. Sporo ofert wpłynęło taże dla bezrobotnych posiadających zawody: Pracowni biurowy 480 ofert; Sprzątacza 452 oferty a taże z secji budownictwo: Robotni budowlany 381 ofert pracy. Najbardziej efetywnie wyorzystano zgłoszone w tutejszym Urzędzie Pracy oferty zatrudnienia z secji: Hotele i restauracje; Ochrona zdrowia i pomoc społeczna; Transport, gospodara magazynowa i łączność; Administracja publiczna i obrona narodowa, obowiązowe ubezpieczenia społeczne i powszechne ubezpieczenia zdrowotne oraz Pośrednictwo finansowe. Pewną zgodność wyazują dane przeliczone wsaźniiem szansy uzysania pracy, tórego wartość osiągnęła 1 lub więszą. Wśród grup elementarnych zawodów ( 4 cyfrowy od) wymagających walifiacji na poziome czeladniczym w obszarze obróbi drewna i metalu. 9
III. ANALIZA ZAWODÓW DEFICYTOWYCH I NADWYŻKOWYCH Ro 2006 był przełomowym oresem zmian w gospodarce Polsi zarówno na poziomie maroeonomicznym ja i miroeonomicznym. Z danych GUS wynia, iż wzrost Produtu Krajowego Brutto za badany ro wyniósł 5,8% - najwyższy w ciągu ostatniej deady. Nastąpił gigantyczny wzrost wymiany handlowej. Popyt na dobra i usługi zainicjował pozytywny trend spadu stopy bezrobocia. Z drugiej jedna strony w 2006 rou dużo osób zarówno pracujących ja i spora rzesza bezrobotnych wyjechała za granice, szczególnie osoby dobrze wyształcone i o wysoich walifiacjach. Już dziś wielu firmom brauje specjalistów najbardziej z pewnością w secji: Budownictwo. Nie zmienia to jedna fatu, iż pomimo dużego bezrobocia przedsiębiorcy nie mogą znaleźć odpowiedniej adry. Kluczowym problemem jest, zatem oreślenie najbardziej pożądanych ierunów ształcenia i przygotowanie właściwej oferty eduacyjnej, co wymaga prognozowania, monitorowania rynu pracy, a następnie właściwego wyorzystania zdobytych w ten sposób informacji statystycznych. W przypadu dużej liczby uczniów ształcących się w zawodach nadwyżowych należałoby sformułować zalecenia ograniczenia naboru na te specjalności, zaś w przypadu zawodów deficytowych jest to sygnał na to, w jaich zawodach należałoby ształcić. W chwili obecnej należy również podreślić onieczność harmonizacji polsiego systemu ształcenia w Polsce z występującymi w Unii Europejsiej, dającą możliwość wzajemnego uznawania walifiacji. Poniższa analiza ma na celu ustalenie listy zawodów deficytowych i nadwyżowych, zaś niżej zamieszczona lista zawodów stanowi źródło wiedzy odnośnie zapotrzebowania loalnego rynu pracy. Monitoring zawodów nadwyżowych i deficytowych przeprowadzono w oparciu o zgłoszone oferty pracy i liczbę zarejestrowanych bezrobotnych z terenu miasta Gdańsa w 2006 rou. Z danych statystycznych wyliczono wsaźnii intensywności nadwyżi (deficytu) zawodów, tóry jest mierzony jao stosune średniej miesięcznej liczby zgłoszonych ofert pracy w danym zawodzie do średniej miesięcznej liczby zarejestrowanych bezrobotnych w danym zawodzie w badanym oresie. W analizie pominięte zostały zawody i specjalności mające w nazwie słowo: pozostałe. Owo zestawienie zawodów ma charater wybiórczy. Oznacza to, iż został nałożony filtr, polegający na odrzuceniu wartości omawianego wsaźnia dla średniej miesięcznej liczby zgłoszonych ofert pracy oraz średnio miesięcznej liczby zarejestrowanych osób mniejszych od wartości 5. Należy wspomnieć, iż za: Zawód deficytowy należy rozumieć zawód, na tóry występuje na rynu pracy wyższe zapotrzebowanie niż liczba osób poszuujących pracy w tym zawodzie. Zawód nadwyżowy należy rozumieć zawód, na tóry występuje na rynu pracy mniejsze zapotrzebowanie niż liczba osób poszuujących pracy w tym zawodzie. Poniżej - na podstawie liczby zarejestrowanych bezrobotnych i zgłoszonych ofert pracy wg elementarnych grup zawodów - oreślono atalog zawodów i specjalności (od 6- cyfrowy uszeregowany od najwyższej do najniższej wartości wsaźnia), jaie reprezentują osoby bezrobotne zarejestrowane z terenu powiatu grodziego oraz wsazano te zawody, na tóre istnieje zapotrzebowanie. 10
ZAWODY DEFICYTOWE Po raz olejny do grupy zawodów deficytowych w 2006 rou dla Miasta Gdańsa znalazły się taie profesje ja: Monter rusztowań 24,6% Monter adłubów orętowych 16,3% Inżynier mechani - technologia mechaniczna 15% Monter rurociągów orętowych 12,6% Spawacz ręczny łuiem eletrycznym 11% Tynarz 9,3% Monter onstrucji stalowych 4,7% Cieśla 3,8%, Spawacz ręczny gazowy -3,1% Malarz onstrucji i wyrobów gotowych 3,1% Opieun w domu pomocy społecznej 2,5% Robotni budowlany 2,4% Kierowca samochodu ciężarowego 1,9% Murarz - 1,8% Kasjer handlowy 1,4% Pracowni administracyjny 1,4% Sprzątacza 1,3% Toarz 1,3% Eletromonter [eletry ] załadowy 1,2% Pracowni ochrony mienia i osób 1,2% ZAWODY ZRÓWNOWAŻONE W grupie zawodów zrównoważonych są reprezentanci następujących zawodów: Pracowni biurowy, Monter instalacji wodociągowych i analizacyjnych, Magazynier, ZAWODY NADWYŻKOWE Zawody, tóre były masymalnie nadwyżowe w 2006r, czyli te dla tórych były zarejestrowane osoby bezrobotne a nie zgłoszono żadnej oferty pracy to: Organizator usług hotelarsich, Techni żywienia i gospodarstwa domowego, Politolog, Żołnierz zasadniczej służby wojsowej. Na dalszych miejscach znajdują się taie zawody ja: Techni technologii odzieży 0,0147% Złotni jubiler 0,0206% Kierowni małego przedsiębiorstwa gdzie indziej nie slasyfiowany 0,0278% Asystent eonomiczny 0,0572% Specjalista do spraw organizacji usług gastronomicznych, hotelarsich i turystycznych 0,069% Mechani maszyn i urządzeń przemysłowych 0,0714% Specjalista do spraw finansów 0,0811% Pedagog 0,0892% 11
Powyższe zestawienie wartości wsaźnia intensywności deficytu i nadwyżi zawodów przybliża zgodność z danymi osób zarejestrowanych jao bezrobotne ( rozdział I) oraz danymi dotyczącymi ofert pracy ( rozdział II). Profesje wymagające wysoich i rzadich walifiacji i umiejętności wyazują wysoą deficytowość. W grupie zawodów nadwyżowych znalazły się profesje osób posiadających nisie walifiacje oraz uończyły szoły o popularnych ierunach. Poza analizą porównawczą stanu bezrobocia oraz zgłoszonych ofert pracy w 2006 rou można taże poddać ocenie grupę osób bezrobotnych figurujących ponad 1 ro w rejestrze. Służy do tego olejne z narzędzi statystycznych: wsaźni długotrwałego bezrobocia liczony jao stosune ilości osób bezrobotnych pozostających bez pracy powyżej 1 rou do ilości wszystich osób zarejestrowanych w Urzędzie Pracy w 2006r. Najwyższą wartość wsaźnia równą 1 w badanym oresie wyazały następujące grupy zawodów: Kierownicy małych przedsiębiorstw w gospodarce magazynowej, transporcie i łączności, Hodowcy ryb, Hodowcy drobiu, Pośrednicy handlowi, Pracownicy archiwów, Rybacy śródlądowi gdzie indziej nieslasyfiowani, Sładacze testów, Pomoce domowe i Sprzątaczi, Robotnicy w producji wyrobów mleczarsich, Operatorzy maszyn do producji wyrobów papierniczych, Operatorzy maszyn i urządzeń do producji wyrobów piearniczych i cuierniczych oraz oncentratów spożywczych, Operatorzy maszyn i urządzeń do producji betonu asfaltobetonu, elementów betonowych i amiennych i porewni, Przygotowywacze włóna i przędzacze, Wytwórcy wyrobów galanteryjnych, pamiątarsich i porewni, 12
IV. WYNIKI BADANIA W ZAKŁADACH PRACY Analiza niniejszego Monitoringu zawodów za 2006 ro została uzupełniona o badanie anietowe przeprowadzone w załadach pracy z terenu miasta Gdańsa. Badanie sondażowe przeprowadzone w październiu 2006r. było oparte o tzw. próbę losową dobraną przez Główny Urząd Statystyczny. Łącznie w badaniu anietowym wzięło udział 785 podmiotów, z czego: 287 załadów pracy złożyło formularz ( badanie zrealizowane), 7 załadów pracy było w: zawieszeniu, liwidacji, upadłości ( badanie niezrealizowane), z 210 załadami pracy nie można było nawiązać ontatu ( badanie niezrealizowane), 281 załadów pracy odmówiło złożenia formularza ( badanie niezrealizowane). Dane złożonych formularzy zostały przemnożone przez tzw. wagi załadów celem uogólnienia wyniów na całą populację wszystie załady pracy z terenu miasta Gdańsa. Przytaczając dane z Tabeli 5, przeważającą liczbę załadów w badanym oresie prowadziło swoją działalność w setorze prywatnym - 242 podmioty, tóre zatrudniały 32517 osób, czyli 68% ogółu zatrudnionych w anietowanych załadach. W podziale tych, że podmiotów według secji PKD najwięszą ilość zatrudnionych 11244 ( 23,6% ogółu zatrudnionych) wyazano w secji Przetwórstwo przemysłowe, gdzie funcjonowało 40 załadów pracy. W secji Eduacja 33 placówi oświatowe zatrudniały w sumie 9749 osób (20,5% ogółu zatrudnionych). W secji Ochrona zdrowia i pomoc społeczna zatrudnionych było 5346 osób w 17 zbadanych podmiotach. Po 3 osoby zatrudnione były w secjach: Rolnictwo, łowiectwo i leśnictwo ( 1 załad pracy) oraz Pośrednictwo finansowe ( 2 załady pracy). Powyższe dane wsazują, iż bez wątpienia w dalszym ciągu na loalnym rynu dużą rolę odgrywa przemysł stoczniowy: Stocznia Gdańsa a taże działalność związana z szeroo rozumianym przemysłem paliwowym: m. in Grupa Lotos. Ponadto do czołowych pracodawców można zaliczyć z secji eduacji uczelnie wyższe m.in. Uniwersytet Gdańsi, Politechnia Gdańsa. Przewidywania dotyczące poziomu zatrudnienia a w szczególności ruchu adr w 2007 rou można przybliżyć tzw. wsaźniiem płynności adr. Wsaźni ten liczony jest jao stosune przewidywanych przyjęć do pracy w powiecie w rou t+1 do przewidywanych zwolnień w powiecie w rou t+1( patrz Anes). Należy tu podreślić, iż o ile wartości z Tablicy 7 przedstawiają dane wyłącznie dotyczące anietowanej próby, ta w przypadu prognozowanych przyjęć i zwolnień pracowniów 2007 r. ońcowe wynii zostały uogólnione na całą populację podmiotów prosperujących na terenie miasta Gdańsa. Do analizy wzięto zawody wyazujące wartość 100 i więcej w przypadu prognozowanych przyjęć oraz zwolnień pracowniów. Masymalną wartość wsaźnia ( max), dla tórej nie przewiduje się zwolnień, to zawody: Kierowni wewnętrznej jednosti organizacyjnej gdzie indziej nieslasyfiowany; Geolog; Programista; Inżynier mechani maszyny i urządzenia energetyczne; Farmaceuta farmacja apteczna; Nauczyciel matematyi; Nauczyciel przedmiotów zawodowych technicznych; Specjalista do spraw organizacji i rozwoju transportu; Techni geodeta; Fotograf; Handlowiec [zawód szolny: Techni handlowiec]; Przedstawiciel handlowy [przedstawiciel regionalny]; Asystent eonomiczny [zawód szolny: Techni eonomista]; Seretarz asystent; Bufetowy [barman]; Opieuna dziecięca; Kosmetycza [zawód szolny: Techni usług osmetycznych]; Maniiurzysta; Murarz; Dearz; Posadzarz; Monter instalacji gazowych; Monter instalacji wodociągowych i analizacyjnych; Malarz budowlany; 13
Blacharz samochodowy; Wulanizator; Kierowca samochodu osobowego; Operator przenośniów. W grupie zawodów o najwyższej płynności ( prognoza 2007) znalazły się: Robotni gospodarczy, Inżynier budowy dróg, Wiertacz odwiertów esploatacyjnych i geofizycznych, Księgowy [samodzielny], Magazynier, Cieśla, Sprzedawca, Zbrojarz, Kierowca samochodu ciężarowego, Malarz onstrucji i wyrobów metalowych, Robotni budowlany, Pracowni biurowy [Zawód szolny: Techni prac biurowych], Ślusarz, Inżynier budownictwa budownictwo ogólne, Eletromonter orętowy, Zawody, w tórych przebadane podmioty nie przewidują żadnych przyjęć nowych pracowniów to: Kierowni wewnętrznej jednosti działalności podstawowej w handlu hurtowym i detalicznym; Radca prawny; Techni technologii żywności producja oncentratów spożywczych; Nauczyciel/instrutor pratycznej naui zawodu; Instrutor rereacji ruchowej. Ponadto, aby uzupełnić prognozę migracji wśród osób zatrudnionych postanowiono przyjrzeć się doładniej przewidywanym przyjęciom nowych pracowniów w zbadanych załadach. I ta najwięcej przyjęć prognozuje się w zawodach: Malarz onstrucji i wyrobów metalowych 2756, Sprzedawca 2593, Dozorca 1142, Księgowy [samodzielny] 906, W celu oreślenia prognozy na 2007 ro dotyczącej zawodów, tóre mogą mieć charater deficytowy lub nadwyżowy, zastosowano tzw. prognozowany wsaźni intensywności deficytu i nadwyżi zawodu. Wsaźni ten liczony jest jao iloraz przewidywanych przyjęć ogółem w rou t+1 w zawodzie do przewidywanej podaży zasobów pracy ogółem w tym, że zawodzie w rou t+1.( patrz Anes ). Zastosowano tutaj 14
analogiczne przedziały liczbowe ja przy podstawowym wsaźniu intensywności deficytu ( nadwyżi w zawodzie i ta za zawód: Deficytowy uważa się zawód, dla tórego wartość opisywanego wsaźnia przyjmuje wartości liczbowe z przedziału ( + ; 1,1> Zrównoważony uważa się zawód, dla tórego wartość opisywanego wsaźnia przyjmuje wartości liczbowe z przedziału (1,1; 0,9> Nadwyżowy uważa się zawód, dla tórego wartość opisywanego wsaźnia przyjmuje wartości liczbowe z przedziału (0,9; 0). W przypadu srajnych wartości za zawód masymalnie deficytowy to tai, dla tórego przewidziane są w 2007 rou zatrudnienia nowych pracowniów, natomiast nie występuje podaż zasobów pracy. Z olei zawód masymalnie nadwyżowy, to tai, dla tórego nie przewiduje się żadnych etatów, natomiast występują osoby niezatrudnione z walifiacjami tej profesji. Ponadto z ogólnego zbioru zawodów odrzucono te, dla tórych liczba przewidywanych przyjęć w 2007 rou była mniejsza niż 100 lub równa 104. W ten sposób wyeliminowano zawody o małym udziale w płynności adr. Na wynii, jaie powstały na podstawie przeprowadzonego badania sondażowego na załadach pracy, należy patrzeć ostrożnie. Rezultaty prognozy na 2007 ro obrazują pewne przewidywania, co do stanu rynu pracy. Nie można natomiast na 100% przewidzieć strutury zatrudnienia w 2007 rou. Zgodnie z powyższym w 2007 rou nie przewiduje się zawodów, tóre byłyby masymalnie deficytowe. W dalszej olejności( zgodnie z Katalogiem zawodów) wystąpiły m.in. zawody: Posadzarz; operator przenośniów; Inżynier budowy dróg; Programista; Inżynier mechani maszyny i urządzenia energetyczne; Malarz onstrucji i wyrobów metalowych. Za zawód zrównoważony zgodnie z prognozowanym wsaźniiem intensywności deficytu( nadwyżi zawodu w 2007 rou przewiduje się: Palacz pieców zwyłych. W zbiorze zawodów przewidzianych jao nadwyżowe znalazły się m.in. ( Katalog zawodów):eonomista; Pedagog; Chemi; Biolog; Fizy. Natomiast jao zawody o wartości wsaźnia masymalnie nadwyżowej prognozuje się w 2007 rou: Techni hodowca zwierząt; Techni architetury rajobrazu; Specjalista do spraw organizacji i rozwoju przemysłu; Sarbni banowy; Prasowacza [ręczna];policjant służby prewencji; Krajacz materiałów budowlanych; Kierowni zaopatrzenia i dystrybucji; Inżynier mechanimechania precyzyjna; Inżynier inżynierii środowisa ; History; Geograf; Filolog filologia polsa; Filolog filologia obcojęzyczna; Biotechnolog; Architet; Pomimo nisiej realizacji aniet ( bliso 37%) analiza prognozy zatrudnienia w załadach pracy z terenu Gdańsa na ro 2007 daje pewien przybliżony obraz sytuacji na rynu pracy. Optymistyczna relacja ogólnej liczby przewidywanych przyjęć nowych pracowniów do ogólnej liczby zwolnień 9:2 może przyczynić się do dalszego spadu bezrobocia.. W 2007 r. z ofert pracy w głównej mierze sorzystają osoby posiadające rzadie bądź wysoie walifiacje i umiejętności zawodowe. 15
V. WYNIKI BADANIA W SZKOŁACH PONADGIMNAZJALNYCH Obecna sytuacja na rynu pracy, wsazuje w dalszym ciągu, iż najwięsze problemy ze znalezieniem zatrudnienia mają absolwenci. Młodzież (osoby w przedziale wieowym 18-24 lata) nie jest ategorią jednolitą i statyczną, lecz ategorią zróżnicowaną i dynamiczną, podlegającą ciągłym przeobrażeniom. Jednym z ryteriów zróżnicowania tej grupy ludzi jest wyształcenie i zawód, co jest również podstawowym czynniiem wpływającym na czas i suteczność podejmowania przez młodzież atywności zawodowej. To właśnie wyształcenie jest głównym atrybutem współczesnej cywilizacji. Szanse zatrudnienia młodzieży zależą, więc w dużej mierze, od posiadanego wyształcenia i dodatowych umiejętności. W badaniu anietowym przeprowadzonym w październiu 2006r. na terenie miasta Gdańsa udział wzięło 69 szół z 83, do tórych rozesłano aniety. Badanymi placówami zostały objęte publiczne i niepubliczne szoły wyższe oraz ponadgimnazjalne ( policealne, średnie techniczne, licea ogólnoształcące i zasadnicze szoły zawodowe). Uwzględnione w niniejszej analizie szoły publiczne zdefiniowane zostały zgodnie z Ustawą z dnia 7 września 1991r. o systemie oświaty ( Dz. U. 1996 r. Nr 67, poz. 329 z poźn. zm. ), natomiast uczelnie publiczne zgodnie z Ustawą z dnia 27 lipca 2005r. Prawo o szolnictwie wyższym ( Dz.U z 2005r. Nr 164, poz. 1365). Łącznie w badanym oresie mury szół wyższych w Gdańsu opuściło 10563 absolwentów, z czego uczelnie publiczne uończyło 8439 osób, czyli 80% wszystich absolwentów szół wyższych, natomiast uczelnie niepubliczne uończyło 2124 osób, czyli 20% wszystich absolwentów omawianego szczebla eduacji. Najwięcej absolwentów, spośród zbadanych szół wyższych w 2006r. wypromował Uniwersytet Gdańsi 4327 osób (czyli 41% ogółu absolwentów szół wyższych) oraz Politechnia Gdańsa 2206 osób (czyli 21% ogółu absolwentów szół wyższych). Wśród szół niepublicznych więszość absolwentów uończyło Wyższą Szołę Turystyi i Hotelarstwa w Gdańsu 939 osób oraz Gdańsą Wyższą Szołę Humanistyczną 811 osób; W badanym rou absolwenci szół wyższych w Gdańsu najbardziej reprezentowały następujące zawody ( wg odu 6 cyfrowego): Eonomista 1785 osób tj 16,9% ogółu absolwentów szół wyższych; Specjalista do spraw usług gastronomicznych, hotelarsich i turystycznych 1265 osób tj. 12% ogółu absolwentów szół wyższych; Pedagog 733 osoby tj. 7% ogółu absolwentów szół wyższych; Filolog filologia obca 717 osób tj. 6,8% ogółu absolwentów szół wyższych; Politolog 401 osób tj. 3,8% ogółu absolwentów szół wyższych; Nauczyciel wychowania fizycznego 490 osób tj. 2,9% ogółu absolwentów szół wyższych; Pracowni administracyjny 469 osób tj. 4,5% ogółu absolwentów szół wyższych; Learz 309 osób tj. 2,9% ogółu absolwentów szół wyższych; Analizując dane pod ątem ilości zarejestrowanych bezrobotnych absolwentów w tutejszym Urzędzie Pracy na oniec rou 2006 najwięcej osób reprezentowało następujące zawody: Eonomista 40 osób tj. 2,2% wszystich absolwentów w danym zawodzie Pedagog 22 osoby tj. 3% wszystich absolwentów w danym zawodzie Pracowni administracyjny 20 osób tj. 4,3% wszystich absolwentów w danym zawodzie Politolog - 18 osób tj, 4,5% wszystich absolwentów w danym zawodzie 16
Specjalista do spraw usług gastronomicznych, hotelarsich i turystycznych 14 osób tj, 1,1% wszystich absolwentów w danym zawodzie Eolog 14 tj, 11,6% wszystich absolwentów w danym zawodzie, Ogólnie w ońcu badanego rou było zarejestrowanych 252 absolwentów szół wyższych z terenu Gdańsa. Nie odnotowano w rejestrze osób posiadających zawód: Ratowni medyczny, Techni dentystyczny, Specjalista do spraw integracji europejsiej, Kompozytor, Dyrygent, Artysta muzy woalista, Artysta rzeźbiarz, Artysta fotografi, Specjalista do spraw organizacji i rozwoju transportu, Specjalista analizy rynu, Położna, Pielęgniara, Promotor zdrowia, Farmaceuta. W 2007 rou w zbadanych uczelniach przewiduje się 27% wzrost liczby absolwentów do 13362 osób. W przypadu szół niepublicznych wzrost absolwentów w 2007r. ma wynieść 61%, natomiast w przypadu szół publicznych 18%. Ogólnie najwięszy przyrost absolwentów wg danych anietowych odnotuje Wyższa Szoła- Ateneum 227,5% - jest to spowodowane stosunowo rótim oresem działalności. Ponadto wysoi wzrost absolwentów przewidziany jest w: Gdańsiej Wyższej Szole Administracji 110%; Aademia Wychowania Fizycznego i Sportu 57%; Gdańsa Wyższa Szoła Humanistyczna 55%. W przypadu Wyższej Szoły Banowej w Gdańsu nie wyazano w aniecie przyrostu liczby absolwentów. Należy podreślić, iż badanie anietowe może w pełni nie oddać wyniów ze względu na fat, iż przeprowadzone było w październiu 2006, a na wielu uczelniach terminy obrony prac dyplomowych przesuwane są nawet do stycznia przyszłego rou. Kolejnym szczeblem eduacji ( analizując dane od najwyższego szczebla) są szoły policealne. Na badanie anietowe odpowiedziało 8 szół policealnych. Łącznie w rou szolnym 2005/2006 szczebel szół policealnych uończyło z terenu Gdańsa 604 absolwentów, natomiast w olejnym 2007 rou przewiduje się spade ich liczby o 14,6%. Na oniec 2006 zarejestrowanych było 14 bezrobotnych absolwentów szół z analizowanych placówe (2,3% ogółu absolwentów szół policealnych). W badanym rou najwięcej osób uończyło: Policealne Studium przy Zespole Szół Gastronomiczno Hotelarsich 268 osób oraz Policealne Studium Farmaceutyczne w Gdańsu 128 osób. Analizując uzysane dane pod ątem wypromowanych osób w poszczególnych zawodach otrzymujemy: Organizator do spraw usług gastronomicznych, hotelarsich i turystycznych 162 osoby tj. 27% ogółu tych absolwentów, Techni farmaceuta 128 osób tj. 21% ogółu tych absolwentów, Kucharz 106 osób tj. 17,5% ogółu tych absolwentów, Asystent eonomiczny 61 osób tj. 10,1% ogółu tych absolwentów, Kosmetycza 58 osób tj. 9,6% ogółu tych absolwentów, W przeprowadzonej analizie z pośród szół dających wyształcenie średnie doonano podziału na dwie grupy szół: a) Licea ogólnoształcące oraz profilowane ( Tabela 9); b) Technia, licea zawodowe ( Tabela 10);. Mury szół wsazanych w grupie a) opuściło w 2006 rou 3042 osoby, natomiast w 2007 przewidziany jest nieznaczny wzrost absolwentów tego typu szół o o. 1% w stosunu do rou poprzedniego. Na oniec badanego oresu w rejestrze Urzędu Pracy pozostawały 62 osoby, tóre uończyły wymienione szoły średnie tj. 2% ogółu tych absolwentów. Nisie bezrobocie w tej grupie młodych osób w głównej mierze jest spowodowane ontynuacją naui w szołach wyższych. 17
W grupie szół średnich reprezentowanych przez technia oraz licea zawodowe w 2006 rou w Gdańsu uończyło nauę 881 osób, natomiast w 2007 rou przewiduje się spade o 2,5% liczby absolwentów tego typu szół. Ogólnie w rejestrze bezrobotnych pozostawało na oniec grudnia 2006r. 21 absolwentów. Najpopularniejszymi zawodami wśród absolwentów tych, że szół w 2006 rou były: Techni eletroni( oraz eletry) 357 osób, tj. 41% ogółu tych, że absolwentów, Techni mechani 105 osób tj. 12% ogółu tych, że absolwentów, Handlowiec 66 osób tj. 7,5% ogółu tych, że absolwentów, Organizator usług hotelarsich ( zawód szolny: Techni hotelarstwa) 55 osób tj. 6,2% ogółu tych, że absolwentów, Asystent eonomiczny 53 osoby tj. 6% ogółu tych, że absolwentów, W szołach średnich technicznych również wystąpiło stosunowo nisie bezrobocie wśród absolwentów. Może to być dobrym znaiem, gdyż pomimo ontynuacji naui w szołach wyższych wielu absolwentów techniów i liceów zawodowych podejmuje prace zawodową po tym etapie eduacji. Najniższym szczeblem szół ponadgimnazjalnych są Zespoły Szół Zawodowych. Na badanie anietowe odpowiedziało 11 szół, tóre uończyło w analizowanym oresie 444 osoby, natomiast w 2007 rou przewiduje się nieznaczny wzrost ich liczby. Podobnie ja w szołach średnich w 2006 rou mała liczba absolwentów z tego typu szół ( 9 osób) zarejestrowanych było jao osoby bezrobotne. Przebadane szoły najwięcej wypromowały w 2006r swoich absolwentów w zawodach: Sprzedawca 63 osoby; Monter eletroni ułady eletroniczne automatyi przemysłowej - 53 osoby; Fryzjer 47 osób. Reasumując badanie sondażowe szół ponadgimnazjalnych najbardziej popularne w dalszym ciągu są zawody z zaresu nau eonomicznych, społecznych, technicznych, przyrodniczych i porewnych. Niestety popularność tych dziedzin sprawia, że pomimo wyształcenia wyższego ryne pracy nie jest w stanie wchłonąć ta dużej ilości absolwentów. Młodzi ludzie z wyształceniem, jedna bez stosownego doświadczenia zawodowego mają podobne szanse na znalezienie pracy ja osoby posiadające niższe walifiacje zawodowe. Mamy tutaj doczynienia z niedostatecznym dostosowaniem oferty szoleniowej instytucji oświatowych z bieżącym zapotrzebowaniem rynu pracy. W rou aademicim 2006/2007 przewidywana liczba absolwentów szół wyższych będzie wyższa o 27% od tej z poprzedniego rou. Na pozostałych szczeblach eduacji przewiduje się małoznaczący wzrost liczby absolwentów, bądź też ich spade przyład: szoły policealne oraz technia i licea zawodowe. 18
WNIOSKI Niniejsze opracowanie jest zobrazowaniem rynu pracy na niniejszym obszarze w 2006r. Na oniec badanego oresu z terenu miasta Gdańsa w Powiatowym Urzędzie Pracy w Gdańsu zarejestrowanych było 11806 osób. Stopa bezrobocia rejestrowanego na oniec rou wyniosła 6,2%. Najwięszą grupę wśród bezrobotnych stanowiły osoby bez zawodu ( 14,2% ogółu bezrobotnych), natomiast w dalszej olejności wystąpiły następujące zawody: Sprzedawcy; Pracownicy biurowi; Sprzątaczi; Asystenci eonomiczni; Ślusarze; Księgowi; Kucharze; Robotnicy gospodarczy; Eonomiści; Krawcy; Magazynierzy; Dozorcy; Technicy mechanii; Handlowcy. Najwięszy napływ bezrobotnych wystąpił ( oprócz osób bez zawodu) w taich zawodach ja: Sprzedawcy, Pracownicy biurowi, Sprzątaczi, Żołnierze zasadniczej służby wojsowej, Asystenci eonomiczni, ślusarze, mechanicy samochodów osobowych, magazynier. W więszości, osoby bezrobotne zarejestrowane do ońca 2006r. pracowały poprzednio w zawodach z następujących secji PKD: przetwórstwie przemysłowym, handlu, działalności usługowej oraz budownictwie. Nie zgłoszono natomiast żadnych ofert pracy z secji: działalność niezidentyfiowana. Powyższe wynii potwierdzają przemysłowo- usługowy charater loalnej gospodari. Zgodnie z danymi Głównego Urzędu Statystycznego ( stan na 31 grudnia 2006r.) na terenie miasta Gdańsa funcjonowało ponad 58 tysięcy potencjalnych pracodawców, tórzy dostarczyli 12595 ofert pracy. Najwięcej ofert odnotowano w taich zawodach ja: Monter adłubów, Sprzedawca, Spawacz ręczny łuiem eletrycznym, Pracowni biurowy, Sprzątacza, Murarz, Monter rurociągów orętowych. Biorąc pod uwagę wsaźni szansy uzysania pracy najlepiej usytuowane są osoby, tóre posiadają walifiacje do wyonywania czynności związanych z obsługą specjalistycznych maszyn producyjnych. Salę zagospodarowania ofert pracy oraz podaży osób bezrobotnych obrazuje analiza wg wsaźnia intensywności deficytu ( nadwyżi) zawodów. Z danych przedstawionych w rozdziale III wynia, iż najbardziej deficytowymi zawodami (zgodnie z danymi za 2006r) są te, tóre wymagają wysoich walifiacji wyorzystywanych w przemyśle oraz budownictwie. W zbiorze zawodów nadwyżowych o najmniejszej wartości wsaźnia blisiej bądź równej 0 znalazły się następujące zawody i specjalności.: Techni technologii odzieży; 19
Złotni jubiler; Kierowni małego przedsiębiorstwa, Asystent eonomiczny, Specjalista do spraw organizacji usług gastronomicznych, mechani maszyn urządzeń przemysłowych, Specjalista do spraw finansów, Pedagog. Najdłużej pozostającymi bez pracy ( powyżej 12 m-cy) są przedstawiciele wielich grup zawodowych o średnich walifiacjach i umiejętnościach. Po raz pierwszy w niniejszym opracowaniu wyorzystano badania sondażowe załadów pracy, z tórych wyniają optymistyczne informacje dotyczące dużo więszej liczby przewidywanych przyjęć do pracy niż zwolnień. W przeprowadzonym w tym samy czasie ( październi 2006) na terenie Gdańsa drugim badaniu anietowym w szołach ponadgimnazjalnych wynia, iż najwięszy przyrost absolwentów ( 27% ) w 2007 rou odnotują szoły wyższe. Przeprowadzona analiza potwierdza ogólnorajowe tendencje w ształtowaniu się rynu pracy. Należy pamiętać, iż wynii tutaj przedstawione mają charater ogólny w szczególności w przypadu prognoz na 2007 ro, gdzie analizę przeprowadzono o próbę losową ( załady pracy). Rezultaty te mają na celu zasygnalizowanie instytucjom oświatowym oraz odpowiedzialnym za szolnictwo w Gdańsu ierunów ształcenia młodego poolenia. 20
ANEKS STATYSTYCZNY 1. Wybrane miernii stosowane do monitoringu zawodów deficytowych i nadwyżowych. 1) Średnia miesięczna nadwyża (lub deficyt) podaży siły roboczej w danym zawodzie ( N ) oznacza różnicę pomiędzy średnią miesięczną liczbą zarejestrowanych II bezrobotnych w danym zawodzie w 2006 r. ( B II ), a średnią miesięczną liczbą zgłoszonych ofert pracy w tym samym zawodzie i oresie czasu, czyli: N II = BII OII (1) gdzie: B II - średnia miesięczna liczba zarejestrowanych bezrobotnych w danym zawodzie w 2006 r., O II - średnia miesięczna liczba zgłoszonych ofert pracy w danym zawodzie w 2006 r., przy czym wielości te są obliczane wg wzorów: 12 Bi 1 B = i= II 12 (2) 12 Oi 1 O = i= II 12 (3) gdzie: B - liczba zarejestrowanych bezrobotnych w i-tym miesiącu w danym zawodzie, i O - liczba zgłoszonych ofert pracy w i-tym miesiącu w danym zawodzie. i W n, II 2) Wsaźni intensywności nadwyżi (lub deficytu) zawodów ( ) oznacza iloraz średniej miesięcznej liczby zarejestrowanych bezrobotnych w danym zawodzie w pierwszej połowie 2006 r. ( B ) i średniej miesięcznej liczby zgłoszonych ofert pracy w tym samym zawodzie i oresie czasu ( O ), czyli: II W n, II II II II O W n, II = (4) B gdzie O, B są oreślone wzorami (2) i (3). Ponadto przyjęto, że zawody o wsaźniu: < 0,9 to zawody nadwyżowe, W n, II II II 0,9 1,1 to zawody zrównoważone (wyazujące równowagę na rynu pracy), W n, II > 1,1 to zawody deficytowe. 3) Wsaźni szansy uzysania oferty w danym zawodzie ( ) oznacza iloraz średniej miesięcznej liczby ofert pracy w danym zawodzie w 2006 r., będącej w dyspozycji Powiatowego Urzędu Pracy w Gdańsu ( PO II W s, II ) i średniego miesięcznego poziomu rejestrowanego bezrobocia w tym samym zawodzie i oresie czasu ( PB gdzie: II II ), czyli: PO W s, II = (5) PB II 21
PO II - średnia miesięczna liczba ofert pracy w danym zawodzie w 2006 r., będąca w dyspozycji PUP w Gdańsu, obliczana wg wzoru: POt 1 + OI PO II = (6) 12 przy czym: PO t 1 - liczba ofert pracy w danym zawodzie, będąca do dyspozycji urzędu pracy w ońcu poprzedniego rou (t-1), O II - liczba ofert pracy w danym zawodzie, zgłoszona do urzędu pracy w 2006 r., PB II - średni miesięczny poziom rejestrowanego bezrobocia w danym zawodzie w 2006 r. obliczany metodą uproszczoną według wzoru: PBt 1 + PBII PB II = (7) 2 przy czym: PB II - liczba zarejestrowanych bezrobotnych w danym zawodzie na oniec 2006 r., PBt 1 - liczba zarejestrowanych bezrobotnych w danym zawodzie na oniec poprzedniego rou. 4) Wsaźni długotrwałego bezrobocia w danym zawodzie ( ) oznacza iloraz liczby zarejestrowanych bezrobotnych w danym zawodzie, pozostających bez pracy powyżej 12 miesięcy, wg stanu na oniec 2006 r. ( ) i liczby zarejestrowanych bezrobotnych B d, II w tym samym zawodzie i w tym samym oresie czasu ( B II W d, II ), czyli: B d, II W d, II = 100% (8) BII gdzie: B, - liczba zarejestrowanych bezrobotnych w danym zawodzie, pozostających d II bez pracy powyżej 12 miesięcy, wg stanu na oniec czerwca 2006 r., B II - liczba zarejestrowanych bezrobotnych w danym zawodzie wg stanu na oniec czerwca 2006r. 5) Wsaźni strutury - np.: bezrobotnych wg PKD, ofert pracy wg zawodów (grup zawodów), czy ofert pracy wg PKD - obliczono na podstawie definicji wsaźnia strutury (zwany również jao: częstość względna, liczebność względna, fracja, odsete, udział). Wielość ta informuje nas o tym, jai jest udział jednoste statystycznych posiadających i-ty wariant cechy w całej badanej zbiorowości, czyli: ni wi = n gdzie: ni - liczba jednoste statystycznych charateryzująca się i-tym wariantem danej cechy, n - liczba wszystich jednoste statystycznych objętych badaniem. Jeśli wsaźni strutury w przemnożymy przez 100, to otrzymamy udziały procentowe. i 22
6) Wsaźni płynności adr liczony jao stosune przewidywanych przyjęć do pracy w rou t+1 do przewidywanych zwolnień w rou t+1 w anietowanych załadach. P- przewidywane przyjęcia do pracy w rou t+1 Z przewidywane zwolnienia z pracy w rou t+1 W = P Z x100% 7) Prognozowany wsaźni intensywności deficytu( nadwyżi) w zawodzie (D n,t+1 ) jest oreślony wzorem: Zt + 1 D n,t+1 = x 100% Pt + 1 Z t+1 - przewidywane przyjęcia do pracy w zawodzie w rou t+1 P t+1 - przewidywana podaż zasobów pracy w zawodzie w rou t+1 Przyjęto, że zawody o wsaźniu: D n,t+1 < 0,9 to zawody nadwyżowe, 0,9 D n,t+1 1,1 to zawody zrównoważone, D n,t+1 > 0,9 to zawody deficytowe, 23
2 TABELE Tabela 1 Raning dużych grup zawodowych generujących długotrwałe bezrobocie w mieście Gdańs w 2006 r. Wsaźni Lp Nazwa grupy zawodów długotrwałego bezrobocia w (%) 1 Robotnicy pomocniczy w rolnictwie, rybołówstwie i porewni 0,50% Robotnicy pomocniczy w górnictwie, przemyśle, budownictwie 2 i transporcie 0,49% 3 Pracownicy obrotu pieniężnego i obsługi lientów 0,46% 4 Leśnicy i rybacy 0,46% 5 Pracownicy przy pracach prostych w handlu i usługach 0,45% 6 Nauczyciele pratycznej naui zawodu i instrutorzy 0,44% 7 Pracownicy obsługi biurowej 0,43% 8 Górnicy i robotnicy budowlani 0,37% 9 Rolnicy 0,36% 10 Operatorzy maszyn i urządzeń wydobywczych i przetwórczych 0,36% 11 Kierowcy i operatorzy pojazdów 0,35% Robotnicy zawodów precyzyjnych, ceramicy, wytwórcy 12 wyrobów galanteryjnych, robotnicy poligraficzni i porewni 0,32% 13 Operatorzy i monterzy maszyn 0,31% 14 Pozostali robotnicy przemysłowi i rzemieślnicy 0,31% 15 Pracownicy usług osobistych i ochrony 0,31% 16 Kierownicy dużych i średnich organizacji 0,30% 17 Robotnicy obróbi metali i mechanicy maszyn i urządzeń 0,29% 18 Modeli, sprzedawcy i demonstratorzy 0,29% 19 Rolnicy i rybacy pracujący na własne potrzeby 0,28% 20 Kierownicy małych przedsiębiorstw 0,28% 21 Pracownicy pozostałych specjalności 0,27% 22 Specjaliści szolnictwa 0,27% 23 Specjaliści nau fizycznych, matematycznych i technicznych 0,26% Średni personel w zaresie nau biologicznych i ochrony 24 zdrowia 0,23% 25 Średni personel techniczny 0,21% 26 Pozostali specjaliści 0,20% 27 Ogrodnicy 0,18% 28 Siły zbrojne 0,15% 29 Specjaliści nau przyrodniczych i ochrony zdrowia 0,13% 24