WEWNĄTRZSZKOLNY SYSTEM DORADZTWA EDUKACYJNO - ZAWODOWEGO GIMNAZJUM W ZAWIDOWIE Pokonując granice Opracowanie: Sylwia Zabłocka-Śledzka Joanna Naumczyk-Rakucka
WSTĘP Wybór przyszłego zawodu przez ucznia jest problemem bardzo ważnym, gdyż decyduje o jego przyszłym życiu, o jego szczęściu, zadowoleniu i samorealizacji. Dlatego właśnie w wyborze zawodu należy pomagać dziecku już od najmłodszych lat. Pierwsze podstawy ku temu tworzy dom rodzinny poprzez właściwe wychowanie i ukierunkowanie zainteresowań ucznia. Zdecydowanie najważniejszą rolę w orientacji zawodowej pełni szkoła, nauczyciele nauczania początkowego, nauczyciele przedmiotów, koła zainteresowań, pedagog szkolny, a w szczególności sam wychowawca, który ma możliwości ukierunkowania ucznia. Etap gimnazjum w szczególny sposób powinien przygotowywać młodego człowieka do decyzji o dalszych planach edukacyjno-zawodowych. Szkoła ponadgimnazjalna ukierunkowuje na wybór przyszłego zawodu. Często kształci w wybranym zawodzie lub pomaga w zdobyciu wiedzy i umiejętności w dalszej karierze. Informacja o drogach kształcenia zawodowego bez ukazania pracy zawodowej, jako celu tej nauki, byłaby niepełna. Czyniąc wybór zawodu sprawą podstawową, docelową, kształtujemy u młodzieży przekonanie, że cel określa drogi dojścia do niego. Orientacja szkolna to zapoznanie uczniów z różnymi drogami dochodzenia do zawodu, z wymaganiami stawianymi przez szkoły ponadgimnazjalne, z przedmiotami teoretycznymi, zawodowymi i praktyczną nauką zawodu. Orientacja i poradnictwo zawodowe musi spełniać kilka warunków: zainteresowana jednostka musi czynnie włączyć się w proces przygotowujący do podjęcia decyzji zawodowej, przygotowanie powinno być działalnością ciągłą, powszechną, uwzględniać możliwości intelektualne i psychofizyczne ucznia. Prawidłowo prowadzona orientacja zawodowa ma duże walory poznawcze i wychowawcze. 2
CEL OGÓLNY: PRZYGOTOWANIE UCZNIÓW GIMNAZJUM DO WŁAŚCIWEJ DECYZJI EDUKACYJNO-ZAWODOWEJ. KSZTAŁTOWANIE U UCZNIÓW POSTAWY UCZENIA SIĘ PRZEZ CAŁE ŻYCIE STWORZENIE SIECI WSPÓŁPRACY MIĘDZY SZKOŁĄ A INNYMI INSTYTUCJAMI W ZAKRESIE DORADZTWA EDUKACJNO- ZAWODOWEGO WSPARCIE RODZICÓW I NAUCZYCIELI W POMOCY W PODEJMOWANIU DECYZJI EDUKACYJNO-ZAWODOWYCH PRZEZ MŁODZIEŻ PRZEWIDYWANE REZULTATY: Uczeń: - potrafi dokonać samooceny i samopoznania, - prezentuje się na forum, - dokonuje świadomego wyboru szkoły ponadgimnazjalnej - precyzuje swoje potrzeby i aspiracje zawodowe - wie czym charakteryzują się konkretne zawody, Nauczyciel: - wychowawca w przeciągu trzech lat pracy z klasą zbiera informacje o uczniach w ich indywidualnych teczkach, - potrafi pokierować uczniem w wyborze szkoły ponadgimnazjalnej, - wie w jaki sposób uczeń może osiągnąć swój cel edukacyjno-zawodowy - umie zmotywować ucznia do pracy nad osiąganiem zamierzonych celów, - zapewnienia warunki do optymalnego rozwoju ucznia w zakresie edukacyjno-zawodowym we współpracy z innymi nauczycielami, pedagogiem, rodzicami oraz szkołami ponadgimnazjalnymi i instytucjami doradczymi, Rodzic: - współpracuje z dzieckiem w zakresie właściwego wyboru drogi edukacyjno-zawodowej, 3
- korzysta z zasobów, jakimi dysponuje szkoła w celu pomocy dziecku w podjęciu decyzji edukacyjno-zawodowej, - współpracuje z wychowawcą, nauczycielami oraz pedagogiem pomagając dziecku w dalszych życiowych wyborach TREŚCI: Rozwijam skrzydła KOWEZiU TEMATY DLA UCZNIÓW: Zmiana stały element życia. Stres wróg czy przyjaciel Motywacja co to jest i po co? Czy współpraca się opłaca? Jaki jestem? Oto jest pytanie. Zainteresowania inspiracja do działania i sposób na relaks. Rozwijam skrzydła podsumowanie w wiedzy o sobie. Świat zawodów. Co to takiego? Decyzje szanse czy ograniczenia? Informacja zawodowa, czyli co warto wiedzieć o zawodach? Szkolnictwo ponadgimnazjalne. Ścieżki kształcenia. Krok za krokiem, czyli nie od razu Kraków zbudowano. TEMATY DLA RODZICÓW: Przygotowanie uczniów do wyborów edukacyjnych i zawodowych. Proces podejmowania decyzji. Jaki jest potencjał mojego dziecka? Informacja zawodowa, czyli co warto wiedzieć o zawodach. Szkolnictwo ponadgimnazjalne. Jak wyznaczać i osiągać cele zawodowe. Drogi zawodowe KOWEZiU Rola zainteresowań w kształtowaniu drogi edukacyjno-zawodowej. Rola mocnych i słabych stron w budowaniu drogi edukacyjno zawodowej. Nauka jako droga do sukcesu zawodowego. W jaki sposób doświadczenia wpływają na naszą drogę życiową. Rola doskonalenia zawodowego w stawaniu się specjalistą. 4
Pozytywne zmiany po sytuacjach kryzysowych i traumatycznych. Podejmowanie decyzji jako nieodłączny element życia. Różnorodne formy zatrudnienia. Miejsce pracy, a późniejsze zadowolenie życiowe. Skuteczne techniki planowania jako metoda na osiągnięcie satysfakcji. Treści zawarte w programach nauczania poszczególnych przedmiotów STRUKTURA PROGRAMU: Godziny wychowawcze: - odpowiedzialni: wychowawcy Realizacja 12 modułów wg programu Rozwijam skrzydła podzielonych po 4 na poziomach klas (aneks) Realizacja 6 spotkań z rodzicami wg programu Rozwijam skrzydła Zajęcia dydaktyczne podzielone na przedmioty -odpowiedzialni: nauczyciele przedmiotowi Zajęcia aktywizujące uczniów do samodzielnego wyboru zawodu prowadzone z całymi zespołami realizowane przez zaproszone osoby i instytucja -odpowiedzialni: pedagog szkolny ZASOBY I SOJUSZNICY: Sojusznikami gimnazjum w realizacji Szkolnego Systemu Doradztwa Zawodowego są: - pracownicy Poradni Psychologiczno-Pedagogicznej w Zgorzelcu, - pracownicy Klubu Pracy - pracownicy Powiatowego Urzędu Pracy, - pracownicy Mobilnego Centrum Informacji Zawodowej, - pracownicy Cechu Rzemiosł Różnych - przedstawiciele szkół ponadgimnazjalnych z terenu powiatu zgorzeleckiego, - rodzice, 5
- osoby wpierające organizację szkolnego doradztwa zawodowego (np. pracownicy zakładów pracy, przedstawiciele zawodów itd.), - absolwenci szkoły. Zasoby: - opracowany Wewnątrzszkolny System Doradztwa Zawodowego, - teczki ze scenariuszami zajęć z zakresu doradztwa zawodowego do kl. I-III (załącznik do WSDZ), - materiały z zakresu doradztwa zawodowo-edukacyjnego w bibliotece, - zasoby internetowe: zasoby KOWEZiU www.koweziu.edu.pl (filmy, scenariusze, plakaty, broszury, publikacje), zasoby EUROGAIDANCE www.eurogaidance.pl, zasoby z zakresu doradztwa zawodowego www.doradztwozawodowe.koweziu.edu.pl, program komputerowy Informator o zawodach, Labirynt zawodów (labirynt-zawodow.progra.pl) niewerbalny test predyspozycji zawodowych i zasób informacji zawodowych dla uczniów, Talentgame (www.talentgame.pl) gra edukacyjno-diagnostyczna Tajemnice Aeropolis, www.dolnośląskie.edu.com.pl strona rekrutacji elektronicznej 6