Tygodniowy Przegląd Rynku Finansowego Open Finance, 10 lipca 2009 r. NAJWAśNIEJSZE WYDARZENIA Z RYNKÓW Rząd przyjął projekt nowelizacji budŝetu na 2009 r. - deficyt ma wynieść 28 mld PLN (większy o 9 mld PLN niŝ szacowano pierwotnie). PKB krajów naleŝących do strefy euro spadł w I kw. 2009 r. o 4,9 proc. r/r. Bank Anglii pozostawił bez zmian główną stopę procentową na poziomie 0,5 proc. RYNEK WALUTOWY KURSY NBP KUPNO SPRZEDAś 1 USD 3,0973 3,1599 1 EUR 4,3230 4,4104 1 CHF 2,8570 2,9148 100 JPY 3,3393 3,4067 Tabela obowiązująca od dnia 10.07.2009 r. POLSKI RYNEK Na krajowym rynku walutowym nie obserwowaliśmy w minionym tygodniu silnych wahań. Złoty tradycyjne w pierwszych dniach miesiąca, gdy regulowane są zobowiązania z tytułu kredytów hipotecznych przestał się umacniać względem franka i euro. Na taki obrót spraw niewątpliwie wpływ miała nowelizacja budŝetu na bieŝący rok, choć na tle innych państw takie posunięcie polskiego rządu nie jest niczym wyjątkowym. Dziura w budŝecie ma wynieść nie 18 mld PLN, lecz 28 mld PLN. Premier spotkał się z prezydentem w celu przeanalizowania moŝliwych sposobów łatania dziury (rząd liczy m.in. na wyŝsze wpływy z prywatyzacji), które pozwoliłyby uniknąć podwyŝki podatków w przyszłym roku Na międzynarodowym rynku walutowym pod koniec tygodnia japoński jen zyskiwał mocno na wartości, zwłaszcza w stosunku do tzw. walut surowcowych (dolar australijski czy południowoafrykański rand). Para euro-dolar porusza się w niewielkim zakresie poziomu 1,39-1,40 USD. Wiele mówi się o zagroŝonej pozycji dolara jako głównej waluty świata, co jest zasługą państw z grupy BRIC coraz głośniej kwestionujących dotychczasowy status quo, ale póki co nie naleŝy spodziewać się dramatycznego załamania zaufania do Stanów Zjednoczonych. Popyt na obligacje USA w minionym tygodniu ponad trzykrotnie przekraczał dostępną ofertę.
POLSKI RYNEK Podczas gdy na rynkach akcji coraz mniej inwestorów skłonnych jest świadomie decydować się na podwyŝszone ryzyko, kapitał powraca na rynek długu. Piąty tydzień z rzędu rósł popyt na amerykańskie obligacje, a co za tym idzie ceny wzrosły, a rentowności się obniŝyły. W piątek rentowność papierów dziesięcioletnich spadła do 3,28 proc., czyli była aŝ o 21 punktów mniejsza niŝ przed tygodniem, natomiast rentowność dwulatek wyniosła 0,88 proc. wobec 0,98 proc. przed tygodniem. POLSKI RYNEK RYNEK OBLIGACJI Polska przestała być postrzegana przez inwestorów zagranicznych jako jeden z bardziej ryzykownych rynków świata. Widać to nie tylko w wysokim zainteresowaniu klasycznymi obligacjami, ale takŝe w sporym popycie na polskie papiery denominowane w walutach innych niŝ złoty. W minionym tygodniu oferty kupna prawie trzykrotnie przewyŝszały wartość emisji dolarowych papierów dłuŝnych, podobnie było podczas środowego przetargu wymiany. Trzymiesięczny WIBOR, który jest głównym wyznacznikiem oprocentowania większości kredytów hipotecznych udzielonych w złotych spadł w minionym tygodniu z poziomu 4,38 proc. do 4,29 proc. RYNKI AKCJI Na warszawskim parkiecie czwarty tydzień z rzędu indeksy osuwały się na coraz niŝsze poziomy. WIG20 spadł o 1,6 proc., a WIG o 1,1 proc. Stosunkowo niewielkim spadkom towarzyszyły przeciętne jak na obecne warunki obroty w okolicy 1 mld PLN dziennie. Zdecydowanie najchętniej inwestorzy wymieniali się akcjami KGHM - podczas niektórych sesji generowały one nawet więcej niŝ jedną trzecią wartości obrotów z całego rynku. W ujęciu tygodniowym o blisko 7 proc. podroŝały walory Biotonu, który zawarł kontrakt na dystrybucję insuliny na terenie Chin. Niespecjalne wraŝenie natomiast na uczestnikach rynku zrobiły wieści z banku PKO BP, gdzie fotel prezesa stracił Jerzy Pruski. EUROPA najwaŝniejszą publikacją tego tygodnia dla lokalnych inwestorów był odczyt dynamiki PKB w krajach strefy euro. Dane te okazały się gorsze od oczekiwań analityków, poniewaŝ PKB 16 krajów w I kwartale skurczył o 4,9 proc. r/r wobec pierwotnych szacunków na poziomie -4,8 proc. Tak silne załamanie koniunktury wynika przede wszystkim ze spowolnienia wymiany towarowej oraz mniejszych nakładów na inwestycje. Z jednej strony to dobra wiadomość, gdyŝ konsumenci nie zaciskają jeszcze drastycznie pasa pomimo wzrastającego bezrobocia, jednak z drugiej strony, gdy zaczną to czynić, co wydaje się nieuchronne, w największe gospodarki regionu uderzy kolejna fala i recesja zamiast dobiegać końca moŝe się pogłębić. USA sezon wyników kwartalnych, który tradycyjnie za oceanem rozpoczęła Alcoa reprezentująca branŝę metalurgiczną, jest jedną wielką niewiadomą ze względu na trudność precyzyjnego oszacowania skali spowolnienia gospodarczego. Pierwsza spółka pokazała się od pozytywnej strony pokonując szacunki analityków, ale juŝ w przyszłym tygodniu, gdy przyjdzie pora na odkrycie kart przez banki i spółki technologiczne nastroje mogą się odmienić. Stosunkowo niewielkie spadki indeksów to równieŝ efekt spadku liczby nowych wniosków o zasiłek dla bezrobotnych w USA. Ilość osób sięgających po raz pierwszy po zasiłek była najniŝsza od stycznia, chociaŝ liczba osób kontynuujących korzystanie ze wsparcia państwa po raz kolejny osiągnęła historyczny rekord. Doradcy Barack'a Obamy zaczynają wspominać o konieczności uruchomienia nowych programów pomocowych. AZJA na przykładzie japońskiego rynku moŝemy zaobserwować jak zmieniają się nastroje inwestorów: indeks rynku akcji NIKKEI spadł w tym tygodniu o ponad 5 proc., czyli kapitał odpływał z giełdy, lecz jednocześnie jen zdecydowanie się umacniał, a rentowność obligacji rządowych osiągnęła najniŝszy poziom od przeszło 3 lat. Oznacza to, Ŝe ryzykowne aktywa znowu tracą uznanie inwestorów. Dla krajów takich jak Filipiny, Indonezja czy Singapur moŝe mieć to powaŝne
konsekwencje, poniewaŝ w ciągu najbliŝszych tygodni planują one pozyskać kapitał z zagranicy poprzez emisję euro obligacji. EUROPA USA AZJA FT-SE -2,3 % CAC40-3,2 % BUX -2,9 % DJIA -1,7 % S&P500-2,1 % NASDAQ -2,5 % Tygodniowe zmiany wartości indeksów na światowych giełdach, 10.07.2009 r. (godz. 16.10) RYNEK SUROWCÓW NIKKEI -5,4 % B-Shares Shanghai +0,8 % Hang-Seng -2,7 % Jednym z głównych tematów poruszanych podczas szczytu głów państw naleŝących do grupy G8 było ograniczenie moŝliwości manipulowania cenami surowców. Zbiegło się to w czasie z ucieczką inwestorów z rynku ropy naftowej, która potaniała o ponad 6 USD (ok. 11 proc.) i w piątek po południu kosztowała 59 USD za baryłkę. Tak dynamiczny ruch moŝe świadczyć tylko u obecności tzw. "gorącego kapitału" na rynku ropy, lecz ograniczanie dostępu inwestorów do funduszy hedgingowych przy jednoczesnym dokapitalizowywaniu banków korzystających z kilkukrotnie wyŝszej dźwigni finansowej nie wygląda na kompleksowe rozwiązanie problemu nadmiernego ryzyka. Na rynku metali o 4 proc. spadła cena miedzi, a złoto potaniało o 1,9 proc. SUROWIEC ZMIANA miedź -4,1 % ropa naftowa -3,3 % złoto -11,4 % Tygodniowe zmiany wartości cen surowców na światowych giełdach, 10.07.2009 r. (godz. 16.10) POLSKI RYNEK FUNDUSZY INWESTYCYJNYCH TYGODNIOWE WYNIKI RYNKU FUNDUSZY INWESTYCYJNYCH (08.07.2009) RODZAJ FUNDUSZU NAJLEPSZY FUNDUSZ WYNIK akcji polskich Noble Funds FIO Subf. Noble Fund Akcji Małych i Średnich Spółek 2,86% papierów dłuŝnych Idea Parasol FIO Subfundusz Idea Obligacji Skarbowych 1,38% rynku pienięŝnego Lukas Fundusz Inwestycyjny Otwarty subfundusz Lukas Lokacyjny 0,33% stabilnego wzrostu UniFundusze Fundusz Inwestycyjny Otwarty subfundusz UniStabilny Wzrost 1,20% mieszane PZU Fundusz Inwestycyjny Otwarty Optymalnej Alokacji 3,70% akcji zagranicznych PKO/Credit Suisse ŚFW - SFIO Subfundusz Małych Spółek Japońskich 2,77% papierów dłuŝnych zagr. PKO/Credit Suisse Światowy Fundusz Walutowy - SFIO Subf. Papierów DłuŜnych USD 2,91% Wyniki polskiego rynku funduszy inwestycyjnych, tydzień
ROCZNE WYNIKI RYNKU FUNDUSZY INWESTYCYJNYCH (08.07.2009) RODZAJ FUNDUSZU NAJLEPSZY FUNDUSZ WYNIK akcji polskich Aviva Investors FIO subf. Aviva Investors Małych Spółek (dawniej CU) -1,18% papierów dłuŝnych KBC Alfa Specjalistyczny Fundusz Inwestycyjny Otwarty 51,59% rynku pienięŝnego Idea Premium Specjalistyczny Fundusz Inwestycyjny Otwarty 9,02% stabilnego wzrostu Fundusz Własności Pracowniczej PKP Specjalistyczny Fundusz Inwestycyjny Otwarty 32,31% mieszane Pioneer Aktywnej Alokacji Fundusz Inwestycyjny Otwarty -0,49% akcji zagr. PKO/Credit Suisse ŚFW - SFIO Subfundusz Małych Spółek Japońskich 38,18% papierów dłuŝnych zagr. PKO/Credit Suisse Światowy Fundusz Walutowy - SFIO Subf. Papierów DłuŜnych USD 89,18% Wyniki polskiego rynku funduszy inwestycyjnych, rok FINANSE OSOBISTE CZYM JEST FUNDUSZ ABSOLUTNEJ STOPY ZWROTU? Fundusze absolutnej stopy zwrotu (ang. absolute return lub total return), dąŝą do wypracowania bezwzględnego zysku, niezaleŝnie od bieŝących trendów rynkowych. W skrócie, takie fundusze stawiają sobie za cel wypracowanie z powierzonego kapitału przynajmniej kilkuprocentowego dochodu w kaŝdych warunkach. NaleŜy jednak pamiętać, Ŝe jest to tylko cel, którego wcale nie muszą osiągnąć. RóŜnią się zatem od większości funduszy, które przy ocenie wyników stosują jakąś wartość odniesienia (tzw. benchmark). Weźmy na przykład fundusz polskich akcji. Zarządzający stara się oczywiście zarobić, jednak jego osiągnięcia przyrównywane są do indeksu WIG. Zakładając więc sytuację, Ŝe WIG w rok straci 20 proc., a fundusz 15 proc., to ów zarządzający będzie miał wszelkie powody do zadowolenia. Klienci raczej nie. Jego usprawiedliwieniem jest jednak to, Ŝe postępował zgodnie z postanowieniami statutu, które nakazywały mu utrzymywanie w kaŝdych rynkowych okolicznościach, określonego, wysokiego zaangaŝowania w akcje. Warunkiem koniecznym, umoŝliwiającym funduszom dąŝenie do osiągnięcia absolutnej stopy zwrotu, jest zrzucenie okowów w postaci wszelkich ograniczeń polityki inwestycyjnej (a przynajmniej jak najwięcej z nich, w granicach prawa, oczywiście). Osiąganiu wysokich stóp zwrotu, bez względu na sytuację rynkową, sprzyjać mają dynamiczne strategie inwestycyjne, będące przeciwieństwem klasycznej metody kup i trzymaj (buy and hold). W grę wchodzi zatem aktywne dostosowywanie się do panujących warunków rynkowych, z wykorzystywaniem krótkoterminowych trendów włącznie, a takŝe inwestowanie w zmiennych proporcjach w róŝne klasy aktywów (akcje, obligacje, instrumenty pochodne, surowce, nieruchomości, itp., itd.). Cechą charakterystyczną tych funduszy, umoŝliwiającą im nawet w wyjątkowych sytuacjach czasowe pozostawanie poza rynkiem, np. na lokacie bankowej, jest określenie maksymalnego dopuszczalnego zaangaŝowania w poszczególne przedmioty lokat (akcje, obligacje, itd.) jako zakresu od 0 do 100 proc. wartości portfela. W praktyce pozostawia to
zarządzającym maksymalną swobodę i tylko od ich indywidualnych umiejętności i doświadczenia zaleŝy, czy stawiany przed nimi cel w postaci absolutnej stopy zwrotu uda im się osiągnąć, czy nie. Bernard Waszczyk, analityk Open Finance TYGODNIOWY PRZEGLĄD RYNKU FINANSOWEGO: przygotowanie Łukasz Wróbel Emil Szweda finanse osobiste Bernard Waszczyk wyniki funduszy na podstawie danych Analizy Online. Kontakt z redakcją: analizy@open.pl