2015 Bilans Kapitału Ludzkiego Pracujący, bezrobotni i nieaktywni zawodowo na łódzkim rynku pracy - perspektywa dynamiczna i porównawcza Mateusz Magierowski Uniwersytet Jagielloński Łódź, 20 sierpnia 2015
Pracujący, bezrobotni i nieaktywni zawodowo na łódzkim rynku pracy - perspektywa dynamiczna i porównawcza Prelegent: Mateusz Magierowski Ekspert BKL, UJ Moderator: Monika Dawid-Sawicka, PARP Debata z udziałem ekspertów: Andrzej Wątrobiński - Head of Human Resources Eastern Europe / HR Manager Poland, FIEGE Sp. z o.o.; Andrzej Kaczorowski Dyrektor Wojewódzkiego Urzędu Pracy w Łodzi; Bogusław Słaby Prezes Związku Przedsiębiorców Przemysłu Mody LEWIATAN;
Cel wystąpienia diagnoza sytuacji trzech grup o różnej sytuacji zawodowej w województwie łódzkim: pracujących, bezrobotnych oraz nieaktywnych zawodowo próba uchwycenia specyfiki województwa łódzkiego na tle innych województw i całego kraju (perspektywa porównawcza) i zmian zachodzących na przestrzeni lat 2010-2014 (perspektywa dynamiczna) źródło danych badanie ludności Bilans Kapitału Ludzkiego 2010-2014
Zmiany w strukturze ludności w wieku produkcyjnym ze względu na sytuację zawodową 10 9 8 28% 28% 25% 25% 25% 32% 31% 28% 27% 27% 7 6 7% 8% 12% 12% 1 8% 9% 12% 12% 11% 5 4 3 2 1 65% 63% 63% 63% 64% 6 6 6 61% 62% 2010 2011 2012 2013 2014 2010 2011 2012 2013 2014 nieaktywni bezrobotni pracujący Źródło: BKL Badanie Ludności 2010-2014
Pracujący struktura wykształcenia odsetek osób z wykształceniem średnim wyższy niż w perspektywie 10 ogólnopolskiej (ale mniejszy udział absolwentów szkół zasadniczych zawodowych) nieznacznie wyższy odsetek osób z wykształceniem średnim ogólnym, nieco niższy z wykształceniem robotniczym zawodowym niemal identyczne odsetki absolwentów kierunków 9 8 7 6 5 4 3 2 25% 25% 4 24% 36% 29% wyższe średnie zasadnicze zawodowe gimnazjalne i poniżej nadal się uczy inżynieryjnych/ścisłych/przyrodniczyc h i humanistycznych 1 6% 7% 5% 4% Źródło: BKL Badanie Ludności 2014
Formy pracy struktura pracujących ze względu na formę pracy w województwie łódzkim bardzo zbliżona do tej, obserwowanej w skali całego kraju pracujący wyłącznie etatowo 2/3 ogółu pracujących udział samozatrudnionych w rolnictwie i poza rolnictwem na podobnym poziomie co w skali całego kraju tylko etat działalność pozarol. działalność rolnicza tylko umowa cyw-pr etat i umowa cyw-pr etat i bez umowy tylko bez umowy etat, u. c-pr i bez um. umowa cyw-pr i bez umowy 8% 1 3% 4% 3% 4% 1% 1% 1% 1% 11% 11% 67% 66% 2 4 6 8 Źródło: BKL Badanie Ludności 2014
Pracujący etatowo struktura zawodowa spory zakres podobieństw pomiędzy strukturą zawodową pracujących etatowo w województwie łódzkim i w całym kraju pozytywny aspekt wyższy o 4 p.p. w porównaniu z perspektywą całego kraju udział specjalistów mogące sugerować modernizację i stopniową serwicyzację gospodarki zmiany w strukturze zawodowej w perspektywie pięciu analizowanych lat (specjaliści +6 p.p., pracownicy usług +2 p.p., robotnicy niewykwalifikowani - 3p.p, wykwalifikowani +2 p.p.) 1-KIER 5 4 2 -SPEC 21 17 3 - SRED 10 12 4 - BIUR 10 10 5 - USLU 19 17 6 - ROLN 1 1 7 - ROBW 19 18 8 - OPER 11 12 9 - ROBN 6 8 N 538 7942 Źródło: BKL Badanie Ludności 2014
Praca poniżej kwalifikacji/niezgodna z wykształceniem i przydatność zdobytej podczas edukacji formalnej wiedzy (pracujący etatowo) absolwenci uczelni w województwie łódzkim rzadziej niż w skali całego kraju pracują poniżej kwalifikacji (w zawodach z innych grup zawodowych niż specjaliści i kierownicy) analogiczny jak w skali kraju odsetek deklarujących pracę 8 7 6 5 4 3 2 1 69% 69% 59% 61% 42% 38% zgodną z wykształceniem i oceniających wiedzę i umiejętności zdobyte w szkołach jako w miarę lub bardzo przydatne Źródło: BKL Badanie Ludności 2014
Pracujący etatowo zadowolenie z różnych aspektów pracy wyraźnie niższe odsetki zadowolenia z możliwości awansu, pewności zatrudnienia i w mniejszym stopniu zarobków przyczyny oczekiwania a stan faktyczny, specyfika regionu różnice międzypłciowe w województwie łódzkim mężczyźni częściej zadowoleni z zarobków i pewności zatrudnienia, kobiety z warunków wykonywania pracy % zadowolonych z: Zatrudnieni na umowę o pracę K M Ogół K M Ogół sama praca jako taka 80 82 81 81 80 80 warunków wykon. pracy 79 74 76 78 76 77 pewności zatrudnienia 60 65 63 70 71 70 zarobków 50 55 52 54 58 56 możliwości rozwoju osob. i szkoleń 53 52 52 58 56 57 możliwości awansu 34 32 33 44 43 43 N 277 269 546 3806 4261 8067 Źródło: BKL Badanie Ludności 2014
Pracujący etatowo - zarobki skala dysproporcji relatywnie niewielka - średnie miesięczne zarobki na najogólniejszym poziomie 93% średnich zarobków w skali całego kraju najbardziej zbliżone zarobki specjaliści i średni personel, największa dysproporcja robotnicy wykwalifikowani iloraz łódzkie/ 1-KIER 2938 3178 0,92 2 -SPEC 2419 2482 0,97 3 - SRED 2211 2227 0,99 4 - BIUR 1820 1910 0,95 5 - USLU 1505 1577 0,95 7 - ROBW 8 - OPER 9 - ROBN 1758 1929 0,91 1954 2094 0,93 1365 1492 0,92 Źródło: BKL Badanie Ludności 2014
Pracujący absolwenci podnoszenie kompetencji 4 35% 37% 35% niemała, oscylująca nieznacznie powyżej średniej skłonność do podnoszenia kompetencji wśród pracujących w województwie łódzkim 3 25% 2 15% 1 5% 25% 21% woj.łódzkie % chcących podnosić kompetencje w przyszłości % podnoszących kompetencje w ostatnich 12 miesiącach
Dynamika stopy bezrobocia stopa BAEL (wykres) w latach 2011-2012 przyrost do poziomu analogicznego jak w całym kraju, w 2014 r. spadek do poziomu 13% (niższego o 2 p.p. niż w skali całego kraju) stopa bezrobocia rejestrowanego w 2014 r. 12% - jedna z niższych w skali całego kraju (niższa jedynie w mazowieckim, małopolskim i pomorskim) 18% 16% 14% 12% 1 8% 6% 4% 2% 16% 16% 16% 16% 15% 13% 13% 12% 12% 9% 2010 2011 2012 2013 2014 Źródło: BKL Badanie Ludności 2010-2014
Bezrobotni struktura wykształcenia niekorzystny aspekt struktury wykształcenia bezrobotnych w województwie łódzkim o 7 p.p. wyższy odsetek osób z 10 9 8 7 6 13% 1 25% 31% wyższe średnie gminazjalnym lub niższym wykształceniem; województwo łódzkie nieznacznie większy udział osób z wykształceniem wyższym 5 4 3 2 1 33% 36% 24% 17% 5% 6% zasadnicze zawodowe gimnazjalne i poniżej nadal się uczy Źródło: BKL Badanie Ludności 2014
Bezrobotni stopa bezrobocia w grupach absolwentów różnych typów szkół wyraźnie wyższa stopa bezrobocia wśród osób z wykształceniem gimnazjalnym lub niższym w porównaniu z całą Polską niższe stopy bezrobocia wśród 4 35% 3 36% 3 absolwentów wszystkich profili 25% kształcenia wykształcenie zasadnicze zawodowe (robotnicze, usługowe, inne) i średnie (ogólne, techniczne, l. profilowane, szk. policealna) 2 15% 1 5% 18% 17% 13% 9% 7% 7% stopa bezrobocia wśród absolwentów kierunków gimn. i n. zawodowe średnie wyższe humanistycznych niższa niż w skali Źródło: BKL Badanie Ludności 2014 całego kraju o 1 p.p., inżynieryjnych o 2 p.p. wyższa (2010-2014)
w okolicy Bilans Kapitału Ludzkiego Bezrobocie młodych absolwentów (do 30 r.ż.) stopa bezrobocia wśród młodych wyraźnie wyższa niż wśród ogółu województwo łódzkie stopa o 4 p.p. niższa niż w skali całego kraju dynamika zmian podobna jak 3 25% 2 15% 1 26% 26% 26% 26% 22% 21% 2 16% 15% 25% w przypadku stopy bezrobocia dla ogółu 5% najczęściej wymieniane utrudnienia w podjęciu pracy (2010-2014) - brak kontaktów, znajomości i brak ofert pracy 2010 2011 2012 2013 2014 Źródło: BKL Badanie Ludności 2010-2014
Wybrane charakterystyki łódzkich bezrobotnych wyższy (o 5 p.p.) odsetek bezrobotnych długotrwale poszukujących pracy w porównaniu z perspektywą całego kraju bezrobotni z województwa łódzkiego wyraźnie częściej wskazują na zwolnienie jako główny powód poszukiwania pracy analogiczny odsetek skłonnych odsetek poszukujących pracy dłużej niż 12 miesięcy odsetek deklarujących że podjęcie pracy utrudnia im poziom wykszt. odsetek wymieniających zwolnienie jako główny powód poszukiwania pracy odsetek skłonnych przyuczyć się do nowego zawodu pensja którą uznał(a)by za w miarę zadowalającą (średnia obcięta 5%) woj. łódzkie 53 48 34 28 40 30 80 79 2120 2 094 przyuczyć się do nowego zawodu (4/5 ogółu) N 111 1931 Źródło: BKL Badanie Ludności 2014 podobne oczekiwania płacowe w Polsce i w województwie łódzkim
Bezrobotni absolwenci podnoszenie kompetencji bezrobotni w skali całego kraju w 2014 r. wypadają mniej korzystnie w kontekście podnoszenia kompetencji w 4 35% 3 25% 22% 38% 35% ostatnich 12 miesiącach i skłonności do podnoszenia kompetencji w przyszłości 2 15% 1 5% 16% perspektywa sumarycznych danych dla pięciu lat badania bardziej optymistyczny obraz % podnoszących kompetencje w ostatnim roku % chcących podnosić kompetencje w przyszłości (wyższe wartości w województwie łódzkim) Źródło: BKL Badanie Ludności 2014
Szanse rozwoju społeczno-gospodarczego województwa łódzkiego w zakresie kapitału ludzkiego (w odniesieniu do całego kraju) zmiany w strukturze zawodowej sugerujące przeobrażenia w kierunku serwicyzacji i modernizacji gospodarki (wyższy niż w skali całego kraju udział specjalistów) mniejsza niż w perspektywie ogólnopolskiej skala pracy poniżej kwalifikacji po studiach odwrócenie tendencji przyrostu stopy bezrobocia niższa niż w skali całego kraju stopa bezrobocia (również wśród młodych) relatywnie niemała skłonność do dokształcania się wśród pracujących w porównaniu z innymi województwami
Zagrożenia rozwoju społecznogospodarczego województwa łódzkiego w zakresie kapitału ludzkiego (w odniesieniu do całego kraju) wciąż wyraźnie wyższa niż wśród innych kategorii wiekowych stopa bezrobocia młodych większy niż w perspektywie ogólnopolskiej udział długotrwale poszukujących pracy i posiadających gimnazjalne bądź niższe wykształcenie wśród ogółu bezrobotnych obszary niedopasowania kierunków kształcenia do zapotrzebowania pracodawców
bkl.parp.gov.pl Dziękuje za uwagę Mateusz Magierowski mateusz.magierowski@uj.edu.pl