Bilans Kapitału Ludzkiego

Transkrypt

1 2013 Bilans Kapitału Ludzkiego Jakich pracowników poszukują pracodawcy? Obecne trendy na rynku pracy dr Marcin Kocór Kraków, 25 czerwca 2013

2 Plan prezentacji Słowo o projekcie Bilans Kapitału Ludzkiego Jakich pracowników poszukiwali pracodawcy? Ogólne wymagania stawiane kandydatom Wymagania kompetencyjne Trudności w znalezieniu pracowników Niedobory kompetencyjne

3 PROJEKT

4 Struktura projektu Popyt Podaż Edukacja Pracodawcy Ludność w wieku produkcyjnym Analiza kierunków kształcenia Oferty pracy Bezrobotni Firmy i instytucje szkoleniowe Uczniowie i studenci

5 POSZUKIWANI PRACOWNICY

6 Potrzeby zatrudnieniowe pracodawców Jesienią 2010 r. 16% pracodawców poszukiwało pracowników. Wiosną 2011 i 2012 r. chęć zatrudnienia nowych osób wykazywało po 17% pracodawców. Liczba poszukiwanych osób do pracy zwiększyła się o około osób (wzrost o 5%) pomiędzy 2010 i 2011 r. i o kolejne osób (4%) pomiędzy 2011 i 2012 r. Większą gotowość zatrudnienia nowych osób wskazywali: Pracodawcy zatrudniający większą liczbę pracowników Krócej działający na rynku Bardziej innowacyjni Niezadowoleni z kompetencji zatrudnionych pracowników Działający w branży budowlanej i transportowej oraz usług specjalistycznych

7 Zmiana struktury popytu pracowników Najczęściej poszukiwanymi kategoriami zawodowymi byli: robotnicy wykwalifikowani, monterzy i operatorzy: w % zapotrzebowania, w 2011 i w %. specjaliści: w % popytu, w % i w % (włączając techników i średni personel). sprzedawcy i pracownicy usług: w % zapotrzebowania, w % a w % Wiosną 2011 i 2012 r. widać wyraźnie większe zapotrzebowanie na robotników w związku z pracami sezonowymi. Natomiast wiosną 2012 r. dał się zauważyć większy popyt na specjalistów.

8 Najczęściej poszukiwane zawody Zmiana Zmiana Robotnicy budowlani bez elektryków % 4% 83 Kierowcy i operatorzy pojazdów % 14% 52 Sprzedawcy i pokrewni % 10% 51 Pracownicy usług osobistych % -2% 72 Robotnicy obróbki metali, mechanicy % -12% 23 Specjaliści nauczania i wychowania % 55% 33 Średni personel ds. biznesu i administracji % -27% 74 Elektrycy i elektronicy % 63% 75 Robotnicy w przetw. spoż., obróbce drewna i tekstyliów % -7% 24 Specjaliści ds. ekonomicznych i zarządzania % -11% 21 Specjaliści nauk fiz., matem. i tech % -9% 93 Robotnicy pomoc. w górnictwie, przemyśle, bud. i trans % -35% 31 Średni personel nauk fiz., chem. i tech % 106% 22 Specjaliści ds. zdrowia % 93% 26 Specjaliści prawa, dziedzin społecznych i kultury % 307% 25 Specjaliści ds. technologii informacyjno-komunikacyjnych % 57% 43 Pracownicy ds. fin.-stat. i ewidencji materiałowej % -26% 34 Średni personel prawa, spraw społecznych, kultury % 19% 81 Operatorzy maszyn i urządzeń % -23% 91 Pomoce domowe i sprzątaczki % 53% 41 Sekretarki, operatorzy urządzeń biurowych % -12% 42 Pracownicy obsługi klienta % -3% 12 Kierownicy ds. zarządzania i handlu % -15% 13 Kierownicy ds. produkcji i usług % -34% 54 Pracownicy usług ochrony % -55%

9 Bilans popytu i podaży pracy Województwo SPEC ŚRED BIUR USŁU ROBW OPER ROBN Dolnośl. -7,1-11,1 3,0 8,5 2,0-9,1 13,7 Kujaw.-pom. -5,0-14,9-0,5 26,5-5,3-3,4 2,6 Lubelskie -2,9-1,9 4,2 12,5-7,5-2,5-2,1 Lubuskie -0,5-5,3 9,4 5,8-9,6-10,6 10,8 Łódzkie -9,3 6,0 8,3 18,1-25,2-5,5 7,6 Małopolskie 1,1 1,1 5,2-3,7-7,7-5,3 8,8 Mazowieckie -20,0 4,1 5,1 5,7-6,9 2,1 10,1 Opolskie 5,3-2,5 11,4 10,3-20,9-9,2 5,7 Podkarp. -4,7-1,8 4,8 9,8-6,4-4,6 2,9 Podlaskie 0,7 3,7 9,9 19,2-34,9-6,0 6,9 Pomorskie -12,8-1,3-0,8 8,9-15,9 6,4 15,5 Śląskie -7,8 1,0 4,7 18,5-15,8-7,8 7,3 Świętokrz. 3,0-0,6 6,8 10,9-27,3-8,7 15,9 Warm.-maz. 0,8 2,4 0,4 17,6-28,4-7,0 14,1 Wielkop. -5,1 4,8 10,2 25,2-26,8-10,9 2,7 Zachpom. -0,9 0,3 4,5 11,9-22,5-3,1 9,0 Ogółem -7,4-0,2 5,0 11,7-13,3-4,4 8,5 Wartości ujemne oznaczają niedobory pracowników a dodatnie nadpodaż pracowników

10 Bilans popytu i podaży pracy SPEC SRED BIUR USLU ROBW OPER ROBN ,1% -0,5% 0,6% 9,3% -1,4% -4,9% 8,0% ,6% -2,8% 5,8% 3,4% -7,3% -4,7% 8,3% ,4% -0,2% 5,0% 11,7% -13,3% -4,4% 8,5% Wartości ujemne oznaczają niedobory pracowników a dodatnie nadpodaż pracowników Systematyczne niedobory dotyczyły głównie zawodów robotniczych (ale nie do prac prostych) gdzie cały czas brakuje odpowiednich osób do pracy. Intersujące było zbilansowanie popytu i podaży na specjalistów, co wynikało z mniejszego zapotrzebowania na takich pracowników wiosną 2011 r. Nadpodaż występowała w prostszych zawodach i dotyczyła: pracowników biurowych, sprzedawców i pracowników usług oraz robotników do prac prostych.

11 WYMAGANIA STAWIANE KANDYDATOM

12 Ogólne wymagania stawiane kandydatom Oferty pracy Deklaracje Oferty pracy Deklaracje Oferty pracy Deklaracje Płeć 65 Płeć 72 Płeć 69 Doświadczenie Doświadczenie Doświadczenie Wykształcenie Wykształcenie Wykształcenie Zawód Zawód Zawód 99 Język Język Język

13 Preferencje dotyczące płci Wskaźnik preferencji co do płci R = 0,930 szukający pracy 0,39 0,14 0,10 0,09 0,07 0,00-0,01-0,10-0,15-0,26-0,32-0,35-0,50-0,64-0,65-0,71-0,73-0,80-0,82-0,94-0,29

14 Wymagania dotyczące wykształcenia kandydatów Preferencje pracodawców poszukujących osoby do pracy pod względem doświadczenia z jakim doświadczeniem przyjęliby do pracy na danym stanowisku (dane procentowe). podst. zas. zaw. śred. wyż. lic. wyż. mgr N Wyżsi urzędnicy i kierownicy Specjaliści Technicy i inny średni personel Pracownicy biurowi Pracownicy usług i sprzedawcy Robotnicy przemysłowi Operatorzy i monterzy maszyn Pracownicy przy pracach prostych Ogół Im bardziej specjalistyczny zawód tym wyższe wykształcenie kandydatów było oczekiwane. Jednak całkiem sporo pracodawców dopuszczało na stanowiskach kierowniczych osoby z wykształceniem zasadniczym zawodowym lub nawet podstawowym (chodziło o prostsze stanowiska kierownicze, np. brygadzistów).

15 Wymagania kompetencyjne Procent wskazań przez pracodawców szukających ludzi do pracy w poszczególnych zawodach. Kompetencje KIER SPEC TECH BIUR USLU ROB OPER ROBN Ogół Samoorganiz Interperson [Zawodowe] Kognitywne Dyspozycyjne Techniczne Fizyczne Komputer [Kwalifikacje] Inne Językowe Biurowe Artystyczne Kierownicze Matemat N Dla pracodawców najważniejsze były trzy kompetencje : samoorganizacyjne samodzielność, zarządzanie czasem, podejmowanie decyzji, inicjatywa, odporność na stres i ogólnie chęć do pracy. interpersonalne dotyczące kontaktów z ludźmi, komunikatywności, współpracy w grupie oraz rozwiązywania konfliktów. zawodowe związane z wykonaniem zadań specyficznych dla poszczególnych zawodów. Waga tych trzech kompetencji z roku na rok stopniowo rosła.

16 PROBLEMY REKRUTACYJNE

17 Problemy ze znalezieniem pracowników We wszystkich edycjach badań 75% pracodawców szukających osób do pracy deklarowało, że miało trudności w znalezieniu odpowiednich osób do pracy. Problemy w rekrutacji właściwych osób do pracy dotyczyły zawodów, które były jednocześnie najbardziej poszukiwane: robotników wykwalifikowanych (zwłaszcza budowlanych oraz kierowców i operatorów); pracowników usług (sprzedawców i pracowników usług osobistych); specjalistów (nauk fizycznych, matematycznych i technicznych oraz ds. zdrowia).

18 Powody utrudnień w rekrutacji pracowników Główne przyczyny utrudnień w rekrutacji deklarowane przez tych pracodawców, którzy szukali pracowników i mieli trudności w znalezieniu odpowiednich osób (dane procentowe, N 2010 = 1084, N 2011 = 1989, N 2012 = 3085).

19 Braki kompetencyjne Kompetencje brakujące kandydatom wskazywane przez pracodawców poszukujących pracowników, którzy mieli trudności w ich znalezieniu z powodu niespełnionych wymagań (dane procentowe). Kompetencje 1 kier 2 spec 3 sred 4 biur 5 uslu 7 rob-w Ostatnie dwie kolumny zawierają różnicę pomiędzy latami 2011 i 2010 oraz 2012 i 2011 tylko na poziomie ogólnie brakujących kompetencji. Ze względu na niewielkie liczebności niemożliwe było przeprowadzanie porównania braków kompetencyjnych odnośnie poszczególnych kategorii zawodowych 8 oper 9 rob-n Ogół Różnica Zawodowe Samorganiz Interperson Techniczne Kognitywne Komputer Fizyczne Kwalifikacje Językowe Kulturalne Dyspozycyjne Kierownicze Biurowe Inne Matemat N Różnica

20 Niedobory kompetencyjne zatrudnionych osób Kompetencje brakujące zatrudnionym wskazywane przez pracodawców, którzy dostrzegali potrzebę doszkolenia swoich w danym zakresie (dane procentowe). Kompetencje N Procent N Procent N Procent Zawodowe Samoorganizacyjne Interpersonalne Komputerowe Techniczne Językowe Kwalifikacje Kognitywne Kierownicze Biurowe Fizyczne Artystyczne Dyspozycyjne Matematyczne Inne

21 bkl.parp.gov.pl Dziękuję za uwagę dr Marcin Kocór