PL 67020 Y1 RZECZPOSPOLITA POLSKA Urząd Patentowy Rzeczypospolitej Polskiej (12) OPIS OCHRONNY WZORU UŻYTKOWEGO (21) Numer zgłoszenia: 120576 (22) Data zgłoszenia: 12.12.2011 (19) PL (11) 67020 (13) Y1 (51) Int.Cl. A01G 23/083 (2006.01) A01G 23/095 (2006.01) (54) Mobilny kombajn do pozyskiwania biomasy z roślin o zdrewniałych pędach (43) Zgłoszenie ogłoszono: 24.06.2013 BUP 13/13 (73) Uprawniony z prawa ochronnego: POLITECHNIKA RZESZOWSKA IM. IGNACEGO ŁUKASIEWICZA, Rzeszów, PL (45) O udzieleniu prawa ochronnego ogłoszono: 28.02.2014 WUP 02/14 (72) Twórca(y) wzoru użytkowego: FELIKS STACHOWICZ, Rzeszów, PL WITOLD NIEMIEC, Rzeszów, PL TOMASZ TRZEPIECIŃSKI, Bratkowice, PL
2 PL 67 020 Y1 Opis wzoru Przedmiotem wzoru użytkowego jest kombajn do pozyskiwania biomasy z roślin o zdrewniałych pędach posiadający możliwość zbioru i przeróbki roślin energetycznych, zwłaszcza wierzby energetycznej również na terenach grząskich. Konieczność pozyskiwania coraz większej ilości biomasy do celów energetycznych, powoduje wzrost zainteresowania konstruktorów nowymi rozwiązaniami środków technicznych, które można zastosować w mechanizacji: zakładania, pielęgnacji, zbioru plonu oraz obróbki pozyskanej biomasy przed jej ostatecznym zagospodarowaniem. Prezentowane rozwiązania maszyn można podzielić na dwie grupy: maszyny wielofunkcyjne o dużej wydajności, przeznaczone do dużych areałów upraw oraz maszyny o uproszczonej budowie, mniejszej wydajności, tańsze o ograniczonym zakresie funkcji, przeznaczone do obsługi mniejszych areałów pól uprawnych o powierzchni do kilkunastu hektarów i obsługi przez plantatorów z wykorzystaniem ciągnika rolniczego jako źródła napędu. Do tej grupy należy zaliczyć między innymi znaną z opisu patentowego nr P.386842 kosiarkę do drzewiastych roślin, sieczkarnię do drewna znaną z opisu wzoru użytkowego nr 64585, sadzarkę zrzezów roślin o zdrewniałych pędach przedstawioną w opisie wzoru użytkowego nr W. 119940 czy też urządzenie do produkcji zrzezów znane z opisu patentowego nr P.384427. Zróżnicowane gatunki roślin energetycznych oraz wielkości powierzchni plantacji, wskazują na konieczność poszukiwania pośrednich rozwiązań konstrukcyjnych jak na przykład wielofunkcyjne kombajny, w których typowy ciągnik rolniczy jest wykorzystywany jako źródło napędu współpracujących maszyn zaczepianych na trójpunktowym układzie ciągnika. Jednym z takich rozwiązań jest kombajn do zbioru i rozdrabniania zdrewniałych pędów oraz gałęzi będący przedmiotem zgłoszenia wzoru użytkowego nr W. 119895. Istotną wadą dotychczasowych rozwiązań jest trudność ich wykorzystania przy zbiorze i przeróbce plonu na gruncie podmokłym, który często jest nieużytkiem ale bardzo dobrze nadaje się na uprawy roślin energetycznych a zwłaszcza wierzby energetycznej. Mobilny kombajn do pozyskiwania biomasy z roślin o zdrewniałych pędach wyposażony w zespół tnący oraz zespół rozdrabniający zgodnie ze wzorem użytkowym charakteryzuje się tym, że z przednią częścią obudowy poprzez ramię oraz siłownik hydrauliczny połączone z nią przegubowo sprzężony jest zespół tnący, który stanowią dwa bębny z zamocowanymi tarczami zębatymi napędzane silnikiem hydraulicznym oraz wysięgnik naginający cięte pędy, natomiast w wewnętrznej przestrzeni tej obudowy usytuowany jest zespół rozdrabniający połączony ze strefą cięcia gardzielą ograniczoną listwami, za którą znajdują się wałki podające i wały z nożami tnącymi, napędzane mechanicznie poprzez przekładnie silnikiem spalinowym będącym również napędem trakcyjnym kombajnu sprzężonym z układem jezdnym, zamocowanym do resorowanego podwozia, który stanowią gumowe gąsienice współpracujące z kołami napędowymi, kołami w jezdnymi oraz napinającymi. Poza tym do kanału wyrzutowego zespołu rozdrabniającego zamocowany jest odśrodkowy mechanizm transportujący lub przenośnik taśmowy, zależnie od stopnia rozdrobnienia ciętych gałęzi i pędów. Prezentowane rozwiązanie konstrukcyjne gąsienicowego kombajnu do koszenia, zbierania i rozdrabniania zdrewniałych pędów roślin jest wielofunkcyjną maszyną łączącą wspomniane wcześniej rozwiązania konstrukcyjne oraz funkcje niezbędne do obsługi plantacji w procesie zbioru plonu oraz jego obróbki. Ponadto maszyna może być wykorzystywana w trudno dostępnym, podmokłym terenie o zmiennym nachyleniu, większej lub mniejszej powierzchni uprawy. Zastosowanie do poruszania się w terenie gumowego gąsienicowego układu jezdnego, umożliwia pracę w terenie podmokłym, zapewnia lepszy kontakt z powierzchnią terenu, jak też istotnie obniża masę pojazdu w porównaniu do napędów gąsienicowych stalowych. Gumowe gąsienice nie są również podatne na przebicia ostrymi końcami ściętych roślin pozostających w glebie; tradycyjne ciągniki z kołami wyposażonymi w opony są znacznie trudniejsze do wykorzystania na wieloletnich plantacjach, ponieważ najczęściej ulegają przebiciu lub rozerwaniu do stopnia uniemożliwiającego ich naprawę. Gumowy, gąsienicowy układ jezdny jest również tańszy od tradycyjnych gąsienic stalowych. Zastosowanie napędu mechanicznego i hydraulicznego w pojeździe upraszcza łańcuch kinematyczny składający się na walory trakcyjno-robocze kombajnu, podnosi jego walory użytkowe związane z funkcjonalnością zastosowania podzespołów. Takie rozwiązanie napędu podzespołów kombajnu umożliwia niezależną pracę kosiarki od prędkości jazdy i warunków cięcia roślin. Płynna regulacja
PL 67 020 Y1 3 wysokości cięcia zespołu tnącego w stosunku do terenu, pozwala na szybkie i niezakłócające technologii pracy omijanie przeszkód terenowych. Wielofunkcyjność maszyny, jak również rozdzielenie kinematyczne napędu zespołu tnącego od zespołu rozdrabniającego, umożliwia jej wykorzystanie nie tylko na plantacjach roślin energetycznych, ale też do pracy na plantacjach krzewów owocowych, w sadach czy też w pracach leśnych do rozdrabniania gałęzi. Po zdemontowaniu zespołu tnącego kombajn można wykorzystywać jako stacjonarny rozdrabniacz gałęzi, odpadowego drewna tartacznego i tym podobnych. W kombajnie można zastosować w zależności od potrzeb i rodzaju cięcia materiału dwa sposoby transportu urobku spod głowicy tnącej na środki transportu: z wykorzystaniem sił odśrodkowych w przypadku pozyskiwania zrębków, lub wykorzystując przenośnik taśmowy w przypadku cięcia biomasy na sieczkę o zróżnicowanej długości. Mobilny kombajn będący przedmiotem wzoru użytkowego przedstawiono w ujęciu schematycznym na rysunku, na którym fig. 1 przedstawia go w widoku z góry, natomiast w przekroju i widoku z boku pokazano go na fig. 2 oraz na fig. 3 i 4 zobrazowano ten kombajn w widoku z tyłu z zamocowanymi: odśrodkowym mechanizmem transportującym lub przenośnikiem taśmowym. Jak to widać na fig. 1 i fig. 2 mobilny kombajn do pozyskiwania biomasy z roślin o zdrewniałych pędach wyposażony w zespół tnący oraz zespół rozdrabniający posiada sprzężone z przednią częścią obudowy 1 - siłownik hydrauliczny 2 oraz ramię 3 połączone z nią przegubowo, do których zamocowany jest wymieniony zespół tnący, który stanowią dwa bębny 4 z tarczami tnącymi 5 napędzane silnikiem hydraulicznym 6 zasilanym przez pompę 7 podającą do niego oraz siłowników 2 czynnik hydrauliczny ze zbiornika 8 poprzez przewody 9 i 10. Na zewnętrznych powierzchniach bębnów 4 są zamocowane zabieraki 11. Również z korpusem 12 opisanego zespołu tnącego połączony jest wysięgnik 13 naginający wysokie ścięte pędy do gardzieli 14 ograniczonej listwami 15 usytuowanej w wewnętrznej przestrzeni obudowy 1, które są wciągane do niej za pomocą zestawu wałków podających 16 i dalej do zespołu rozdrabniającego. Konstrukcja zespołu rozdrabniającego składa się z zespołu podającego 17 oraz zespołu noży tnących 18 osadzonych na dwóch obrotowych bębnach 19. Za zespołem rozdrabniającym do obudowy 1 przytwierdzony jest kanał wyrzutowy 20, z którym z kolei połączony jest odśrodkowy mechanizm wyrzutowy 21 pokazany na fig. 3 transportujący na zewnątrz zrębki o małej długości, lub przenośnik transportowy 22 przenoszący dłuższe kawałki, przedstawiony na fig. 4. W obudowie 1 poza opisanymi zespołami roboczymi kombajnu jest zabudowany silnik spalinowy 23 stanowiący napęd mechaniczny na zespół rozdrabniający oraz trakcyjny sprzężony z gąsienicowym układem jezdnym 24, który poza mechanizmami sterowania nie uwidocznionymi na rysunku, zawiera gumowe gąsienice 25 współpracujące z kołami napędowymi 26, jezdnymi 27 oraz naciągowymi 28, występującymi w typowych układach tego typu. W celu rozpoczęcia pracy przy użyciu przedmiotowego kombajnu, należy w pierwszej kolejności ustawić zespół tnący na odpowiedniej wysokości od podłoża wykorzystując do tego siłowniki hydrauliczne 2. Następnie włącza się napęd tarcz tnących 5 poprzez włączenie zasilania silnika hydraulicznego 6 ustalając odpowiednie ich obroty dostosowane do prędkości przemieszczania kombajnu, zabezpieczające przed strzępieniem karpy ścinanych pędów, co utrudniałoby dalszy rozwój roślin na plantacji. Z chwilą rozpoczęcia pracy zespołu tnącego i przemieszczania kombajnu włącza się napęd mechaniczny zestawu wałków podających 16 przepychających ścięte pędy przez gardziel 14 do zespołu rozdrabniającego oraz napęd jego zespołu podającego 17 i zespołu obrotowego bębnów 19 z nożami 18. Drobne zrębki lub dłuższe polana wpadają do kanału wyrzutowego 20 i dalej do odśrodkowego mechanizmu wyrzutowego 21 lub na przenośnik transportowy 22. W przypadku korzystania z kombajnu stacjonarnie demontuje się zespół tnący, odpinając go od siłowników 2 oraz ramion 3 i uruchamia się tylko napęd zestawu walców 16 oraz zespół rozdrabniający. Cięte pędy podaje się do wymienionego zespołu ręcznie, poprzez gardziel 14.
4 PL 67 020 Y1 Zastrzeżenia ochronne 1. Mobilny kombajn do pozyskiwania biomasy z roślin o zdrewniałych pędach wyposażony w zespół tnący oraz zespół rozdrabniający, znamienny tym, że z przednią częścią obudowy /1/ poprzez ramię /3/ oraz siłownik hydrauliczny /2/, połączone z nią przegubowo, sprzężony jest zespół tnący, który stanowią dwa bębny /4/ z zamocowanymi tarczami zębatymi /5/ napędzane silnikiem hydraulicznym /6/ oraz wysięgnik /13/ naginający cięte pędy, natomiast w wewnętrznej przestrzeni tej obudowy /1/ usytuowany jest zespół rozdrabniający połączony ze strefą cięcia gardzielą /14/ ograniczoną listwami /15/, za którą znajdują się wałki podające /16, 17/ i wały /19/ z nożami tnącymi /18/ napędzane mechanicznie poprzez przekładnie, silnikiem spalinowym /23/ będącym również napędem trakcyjnym kombajnu sprzężonym z układem jezdnym zamocowanym do resorowanego podwozia /24/, który stanowią gąsienice gumowe /25/ współpracujące z kołami napędowymi /26/, jezdnymi /27/ oraz napinającymi /28/. 2. Mobilny kombajn zgodny z zastrz. 1, znamienny tym, że do kanału wyrzutowego /20/ zespołu rozdrabniającego zamocowany jest odśrodkowy mechanizm transportujący /21/ lub przenośnik taśmowy /22/.
PL 67 020 Y1 5 Rysunki
6 PL 67 020 Y1 Departament Wydawnictw UP RP