RYNEK FAKTORINGU VS RYNEK BANKOWY

RYNEK FAKTORINGU VS RYNEK BANKOWY W 1H 17 r. był kontynuowany dwucyfrowy wzrost rynku u rozwój rynku u odbywał się w warunkach dobrej kondycji sektora przedsiębiorstw, w tym korzystnej sytuacji płynnościowej firm; branża owa sfinansowała wierzytelności o wartości 83,6 mld PLN 1 ; Obroty firm owych (mld PLN) 27 lipca 17 r. Katarzyna Hyż Katarzyna.hyz@pkobp.pl t: 22 58 25 77 13,6% 73,6 83,6 1H 16 1H 17 Źródło: ZPL. obroty firm owych wzrosły w dwucyfrowym tempie (+13,6% r/r); jednak tempo wzrostu wyhamowało r/r i kw/kw; jednocześnie było niższe niż średnioroczne tempo wzrostu (CAGR) w ostatnich 5 latach (17, r/r); w 2Q 17 r. nastąpił spadek r/r średniej kwartalnej wartości faktury (-7,8% r/r wobec 2, r/r w r.), co może być rezultatem docierania z ofertą usług owych do mniejszych podmiotów; w strukturze obrotów rynku wzrósł r/r udział u pełnego 2 do 58,8% (+4,7 p.p. r/r) efekt otwarcia firm owych na wyższe ryzyko; największy pozytywny wpływ na wzrost rynku u miał krajowy (wartość obrotów 37,8 mld PLN; + 25,1% r/r); wysoki udział w strukturze rynku dotyczył również u krajowego niepełnego (z regresem), dla którego obroty wyniosły 27,5 mld PLN (+5,2% r/r); niższym zainteresowaniem przedsiębiorców cieszyła się natomiast oferta dotycząca u eksportowego przy obrotach na poziomie 17,5 mld PLN (+7,1% r/r); z usług firm owych najczęściej korzystały podmioty z branży spożywczej, chemicznej i metalowej 3 ; spółki owe rozwijały ofertę i inwestowały w kanały zdalne, by dotrzeć do mniejszych podmiotów. Umiarkowane, rosnące tempo wzrostu wolumenu kredytów bieżących przy wyhamowaniu wzrostu rynku u po dynamicznym wzroście rynku u w ostatnich 5 latach, w 2Q 17 r. istotnie wyhamowało tempo wzrostu w warunkach przyspieszającego tempa wzrostu kredytów bieżących dla niefinansowych podmiotów gospodarczych; w najbliższych kwartałach oczekiwane pozytywne trendy na rynku kredytów mogą nieznacznie negatywnie wpłynąć na rozwój rynku u. PKO wyróżniał się wysoką dynamiką wzrostu W 1H 17 r. PKO wyróżniał się wysoką (+23,4% r/r) dynamiką wzrostu obrotów wśród największych firm owych (TOP1). Motorem jego wzrostu był (krajowy oraz ), stanowiący 58% obrotów; PKO zrealizował obroty w wysokości 5,5 mld PLN (+1, mld PLN r/r), co przełożyło się na wzrost udziału w rynku do 6,6% (+,5 p.p. r/r) oraz utrzymanie 9 pozycji rynkowej. Spółka istotnie zmniejszyła dystans wobec zajmującego 8 pozycję rynkową m (do 516 mln PLN wobec 972 mln PLN na koniec 1H 16 r.). Konkurencja na rynku u rośnie konkurencja na rynku u: do 56,8% spadła koncentracja rynku u mierzona udziałem obrotów 5 największych faktorów (-1,8 p.p. r/r); większość spółek owych z grupy TOP5 zmniejszyła r/r udział w rynku; spółki owe coraz częściej zmieniają ofertę kierując ją nawet do najmniejszych podmiotów gospodarczych. 1 dotyczy 22 firm owych zrzeszonych w Polskim Związku Faktorów. 2 Wyjaśnienia: (bez regresu): finansowanie działalności przez faktora wraz z przejęciem przez niego ryzyka niewypłacalności podmiotu, który ma zapłacić fakturę; (z regresem): finansowanie działalności przez faktora jednak bez przejęcia przez niego ryzyka niewypłacalności podmiotu, który ma zapłacić fakturę. 3 Komentarz do wyników za I półrocze 17 r.; PZF, 18.7.17 r. Strona 1 z 5

1Q 13 2Q 13 3Q 13 4Q 13 2Q 14 3Q 14 4Q 14 2Q 15 3Q 15 4Q 15 2Q 16 3Q 16 4Q 16 2Q 17 1Q 13 1H 13 1-3Q 13 13 1H 14 1-3Q 14 14 1H 15 1-3Q 15 15 1H 16 1-3Q 16 16 1H 17 I. KONIUNKTURA NA RYNKU FAKTORINGU (narastająco) Wykres 1. Wartość u, roczne tempo zmian 18 16 14 1 1 8 6 4 wartość u mld PLN (OL) tempo zmian wartości u % r/r (OP) 2 13,6% 1 73,6 83,6 1 Kontynuacja trendu wzrostowego na rynku u wynikała z rosnącej wśród firm świadomości korzyści płynących z u, rozwoju przez banki oferty związanej z alter - natywnymi do kredytów formami finansowania działalności bieżącej, a także coraz lepszego dopasowania ofert firm owych do potrzeb nawet najmniejszych podmiotów gospodarczych. Wykres 2. Struktura rynku, 1H 17 r. 14% (*13%) 33% (*36%) 7% (*9%) 1, (*1,2%) 4 (*41%) krajowy krajowy W 1H 17 r. obroty firm owych wzrosły w dwucyfrowym tempie (+13,6% r/r); jednak tempo wzrostu wyhamowało r/r i kw/kw i było niższe niż średnioroczne tempo wzrostu (CAGR) w okresie ostatnich 5 lat (+17, r/r). Klienci firm owych przede wszystkim korzystali z u krajowego pełnego (bez regresu). W tym segmencie obroty wzrosły o 25,1% r/r do poziomu 37,8 mld PLN, co stanowiło ok. 4 łącznych obrotów. W warunkach dobrej koniunktury gospodarczej oraz dobrej sytuacji przedsiębiorstw obserwuje się wyższy apetyt na ryzyko firm owych. W efekcie rosną r/r udziały u pełnego (krajowego, jak i eksportowego) w strukturze obrotów na rynku. *1H 16 II. KONIUNKTURA NA RYNKU FAKTORINGU (kwartalnie) Wykres 3. Kwartalna wartość obrotów owych, roczne tempo zmian 5 45 4 35 3 25 15 1 5 wartość u mld PLN (OL) tempo zmian wartości u % r/r (OP) 39,2,7% 42,1 7,4% 3 3 2 1 1 W 2Q 17 r. silne wyhamowanie tempa wzrostu obrotów firm owych do +7,4% r/r wobec +,7% r/r na koniec r. Wykres 4. Tempo wzrostu u w podziale na kategorie 24 16 12 8 4 29,1% -12,8%%,2% -22,9% -27,8% % r/r w 2Q 17,8% 25,8% 15,9% 7,2% 17,9% % r/r w 15,7,3 krajowy 14, 12,2 krajowy 5,4 6,5 3,6 2,8,5,4 obroty kwartalne (mld PLN, 2Q'16) obroty kwartalne (mld PLN, 2Q'17) Wyhamowanie tempa wzrostu obrotów owych w 2Q 17 r. wynikało głównie ze spadku r/r obrotów u krajowego niepełnego o -12,8% r/r wobec wzrostu o +25,8% r/r w r. W odwrotnym kierunku oddziaływało istotne przyspieszenie rocznego tempa wzrostu u krajowego pełnego. Strona 2 z 5

Wykres 5. Dane strukturalne dotyczące rynku u, 2Q 17 r. 8,1 tys. 174 tys. klientów dłużników Na koniec 2Q 17 r. ponad 8,1 tys. podmiotów gospodarczych korzystało z u; firmy owe obsługiwały zobowiązania pochodzące od ponad 174 tys. dłużników. 2, mln faktur Wykres 6. Zmiana bazy klientowskiej, liczby dłużników, faktur i obrotów (r/r) 4 36, W 2Q 17 r. wyhamowało jednak roczne tempo wzrostu bazy klientowskiej, dłużników, faktur i obrotów. 3 15,3% 12, 23,3% 18,3% 16,,7% 1 7,4% 2Q 17 2Q 17 2Q 17 2Q 17 Źródło: PZF klienci dłużnicy faktury obroty Wykres 7. Średnia wartość faktury 22, 21,6 21,2 +2, średnia wartość faktury (tys.pln) roczne tempo wzrostu średniej wartości faktury -7,8% - W 2Q 17 r. było kontynuowane wyhamowanie tempa wzrostu średniej kwartalnej wartości faktury - tak jak sygnalizowaliśmy w poprzedniej edycji raportu - może być to skutkiem docierania przez firmy owe do mniejszych podmiotów (mniejsza wartość faktury); np. ING BSK w lutym 17 r. rozpoczął współpracę z invipay.com (polski fintech oferujący mikro).,8,4,9 21,3-4 -6, 2Q 17-8 Wykres 8. Sytuacja płynnościowa przedsiębiorstw (odsetek odpowiedzi) 4 Na trendy na rynku u ma wpływ sytuacja ekonomiczno-finansowa przedsiębiorstw, w tym sytuacja płynnościowa : płynność przedsiębiorstw utrzymuje się na wysokim i bezpiecznym poziomie, choć pojawiają się pierwsze oznaki jej pogorszenia; obniża się zdolność firm do spłaty zobowiązań handlowych 3. Źródło: Szybki Monitoring, NBP, lipiec 17 r. Choć dobra sytuacja płynnościowa przedsiębiorstw nie wskazuje na istotny potencjał do przyspieszenia tempa wzrostu rynku u, to jego dalszy rozwój wspierać będzie: rosnąca wiedza firm na temat tej formy finansowania działalności, rosnące obroty eksportu, oczekiwany wzrost inwestycji. 4 badanie NBP: Szybki Monitoring NBP. Analiza sytuacji sektora przedsiębiorstw (lipiec 17). Strona 3 z 5

1Q 13 1H 13 1-3Q 13 13 1H 14 1-3Q 14 14 1H 15 1-3Q 15 15 1H 16 1-3Q 16 16 1H 17 1Q 13 2Q 13 3Q 13 4Q 13 2Q 14 3Q 14 4Q 14 2Q 15 3Q 15 4Q 15 2Q 16 3Q 16 4Q 16 2Q 17 III. FAKTORING vs KREDYTY Wykres 9. Rozwój u vs. kredyty bieżące dla niefinansowych podmiotów gospodarczych 5 2 1 1 - Źródło: PZF, NBP. 13,6% 4,6% tempo zmian wartości u (narastająco) r/r tempo zmian r/r kredytów bieżących dla niefinansowych podmiotów gospodarczych Od ponad 1,5 roku utrzymuje się odwrotna zależność pomiędzy tempem zmian wartości u a tempem zmian kredytów bieżących. Po dynamicznym wzroście rynku u w ostatnich 5 latach, w 2Q 17 r. istotnie wyhamowało tempo jego wzrostu, co nastąpiło w warunkach przyspieszającego tempa wzrostu kredytów bieżących dla niefinansowych podmiotów gospodarczych. Wykres 1. Kredyty operacyjne dla przedsiębiorstw (r/r) 3 2 1 1 gru 11 gru 12 gru 13 gru 14 gru 15 gru 16 - -1 Źródło: KNF. Wykres 11. Finansowanie nowych inwestycji kredytami (% inwestorów)- badanie ankietowe 38 36 34 32 3 28 26 24 22 kredyty operacyjne dużych firm, r/r kredyty operacyjne MŚP, r/r 5,8% 2, maj 17 1Q 7 3Q 17 Źródło: Szybki Monitoring, NBP. W okresie kwiecień-maj 17 r. tempo wzrostu kredytów operacyjnych dla dużych firm utrzymało się na relatywnie stabilnym poziomie; jednocześnie nastąpiło przyspieszenie tempa wzrostu kredytów operacyjnych dla MŚP. Na koniec maja 17 r. roczne tempo wzrostu kredytów operacyjnych dla MŚP było wyższe (ponad 2-krotnie) niż tempo wzrostu kredytów operacyjnych dla dużych firm. Biorąc pod uwagę: ujemną korelację między tempem wzrostu kredytów bieżących a tempem wzrostu rynku u (Wykres 9); korzystne warunki udzielania kredytów (dostępność i cena kredytu); założenie dalszego utrzymania się tempa wzrostu kredytów bieżących w trendzie wzrostowym, trendy na rynku kredytowym mogą nieznacznie negatywnie oddziaływać na tempo wzrostu rynku u w najbliższych kwartałach. IV. KONKURENCJA NA RYNKU FAKTORINGU (narastająco) Wykres 12. Udział w rynku u największych firm + PKO 16% 12% 8% 4% 15,1% 13,3% 1,2% 9, 8,8% 6,6%... ING CF BZ WBK Faktor Raiffeisen Polbank Bank Millennium BGŻ BNP Paribas... PKO Na koniec 1H 17 r. na rynku u utrzymywała się silna konkurencja. Wskazuje na to: zmiana składu 5 czołowych firm owych (TOP5); do grona największych graczy dołączył BGŻ BNP Paribas zastępując Pekao ; spadek koncentracji rynku u mierzonej udziałem obrotów 5 największych faktorów (o -1,8 p.p. r/r do 56,8%, w ujęciu kwartalnym wzrost o +,9 p.p.); W grupie TOP5 dwie spółki (BZ WBK Faktor oraz BGŻ BNP Paribas ) odnotowały wzrost udziału w rynku r/r (odpowiednio o +1,4 p.p. oraz +1,1 p.p.). 5 Niefinansowe podmioty gospodarcze: przedsiębiorstwa, przedsiębiorcy indywidualni, rolnicy indywidualni, instytucje niekomercyjne działające na rzecz gospodarstw domowych. Strona 4 z 5

ING CF BZ WBK Faktor Raiffeisen Polbank Bank Millennium BGŻ BNP Paribas Pekao Coface Poland m PKO HSBC Wykres 13. Udział w rynku lidera segmentu oraz PKO krajowy 18, 15,6% 7,2% 5,9% 1H 16 1H 17 1H 16 1H 17 ING CF 1,4% 18,7% PKO,,9% 1H 16 1H 17 1H 16 1H 17 BGŻ BNP Paribas PKO krajowy 15,4% 17,9% 8,3% 9,6% 1H 16 1H 17 1H 16 1H 17 BZ WBK Faktor PKO 18,4% 18, 9,3% 1,1% 1H 16 1H 17 1H 16 1H 17 Raiffeisen Polbank PKO Na koniec 1H 17 r.: PKO zwiększył r/r udział w rynku ogółem do 6,6% (+,5 p.p.), w tym największy wzrost udziału r/r dotyczył u eksportowego niepełnego; Raiffeisen Polbank odnotował silny spadek udziału w rynku u r/r (-1,7 p.p. r/r), głównie na rynku u pełnego (krajowego i eksportowego); ING CF dotychczasowy lider w dwóch najważniejszych segmentach rynku ( krajowy i ) - utracił pozycję w u krajowym m na rzecz BZ WBK Faktor; zmiana pozycji liderów nastąpiła także na rynku u eksportowego pełnego (BGŻ BNP Paribas zastąpił Coface Poland), jak i niepełnego (Raiffeisen Polbank zastąpił BGŻ BNP Paribas ). Źródło: PZF Tabela1. TOP1: wolumen obrotów (narastająco) i tempo wzrostu. wolumen obrotów (mln PLN) Wykres 14. Struktura obrotów TOP1 (1H 17 r.) % r/r ING CF 12 587 9,1% BZ WBK Faktor 11 95 26,9% Raiffeisen Polbank 8 538-2,7% Bank Millennium 7 979 11,1% BGŻ BNP Paribas 7 314 3,3% Pekao 7 231 5,4% Coface Poland 6 817 13,6% m 6 45 1,9% PKO 5 529 23,4% HSBC 1 759 28, rynek 13,6% 4% 7% 13% 1 13% 1% 32% 47% 44% 3 46% 4 9% 2% 7% 17% 17% 29% 6% 27% 29% 4 8% 21% 1 6 61% 62% 13% 37% 33% 1 2% 48% 4 28% 6% 58% Legenda: tempo wzrostu > rynek krajowy krajowy Na koniec 1H 17 r. wyższym niż rynkowe tempem wzrostu w grupie TOP1 wyróżniały się cztery podmioty gospodarcze : BGŻ BNP Paribas (+3,3% r/r) przede wszystkim rozwijał (zarówno krajowy, jak i ); HSBC (+28, r/r) głównie rozwijał krajowy ; BZ WBK Faktor (+26,9% r/r) rozwijał wszystkie segmenty rynku u; PKO BP (+23,4% r/r) motorem wzrostu był (krajowy oraz ). Pekao, Coface Poland, BGŻ BNP Paribas oraz HSBC z wysokimi udziałami u krajowego pełnego wyróżniały się na tle struktury obrotów pozostałych banków TOP1. W porównaniu do poprzedniego kwartału szczególnie silna zmiana struktury obrotów nastąpiła w BGŻ BNP Paribas, który istotnie zwiększył udział u krajowego pełnego (do 6 z 28% na koniec r.). Spółka ta ma także wyraźnie wyższy niż pozostałe spółki owe udział u eksportowego pełnego. PKO : zrealizował obroty w wysokości 5,5 mld PLN (+1, mld PLN r/r), co pozwoliło na zmniejszenie dystansu wobec m - spółki zajmującej 8 pozycję rynkową (do 516 mln PLN wobec 972 mln PLN na koniec 1H 16 r.); utrzymał 9 pozycję na rynku. Strona 5 z 5