Jak unikać błędów w kodowaniu towarów
Instytut Logistyki i Magazynowania, Poznań 2005 Opracowanie: na podstawie materia ów GS1 T umaczenie: Ewa Iwicka Sk ad: CGS studio Kollat i Wspólnicy Spó ka Jawna, www.cgsstudio.pl Druk: CGS drukarnia Sp. z o.o., www.cgsdrukarnia.pl
Spis treści JAKI KOD I DO CZEGO str. 4 BŁĘDY DOTYCZĄCE NUMERU GS1: GTIN str. 7 JAK UNIKAĆ BŁĘDÓW W NUMERZE GS1: GTIN str. 8 BŁĘDY DOTYCZĄCE SYMBOLI KODÓW KRESKOWYCH EAN/UPC str. 7 JAK UNIKAĆ BŁĘDÓW W SYMBOLACH KODÓW KRESKOWYCH EAN/UPC str. 8 Dobór odpowiedniego współczynnika powiększenia str. 9 Skracanie wysokości str. 9 Jasny margines str. 10 Barwy symbolu str. 10 PRZYKŁADY WŁAŚCIWYCH ZESTAWÓW KOLORÓW DO DRUKOWANIA SYMBOLI KODÓW KRESKOWYCH str. 12 PRZYKŁADY NIEWŁAŚCIWYCH ZESTAWÓW KOLORÓW DO DRUKOWANIA SYMBOLI KODÓW KRESKOWYCH str. 13 LOKALIZACJA SYMBOLI KODÓW KRESKOWYCH EAN/UPC str. 14 IliM, Poznań 2005 1
2
System GS1, w zakresie znakowania towarów kodami kreskowymi, opiera się na dwóch podstawowych elementach: jednoznacznej identyfikacji towarów w skali całego świata, co oznacza, że każdy towar, różniący się od innych jakąkolwiek stałą cechą, istotną dla producenta i handlowca, musi posiadać swój własny numer GS1: tak zwany GTIN, przedstawieniu numeru GS1: GTIN w postaci czytelnej wzrokowo i maszynowo. Automatyczny odczyt przy pomocy specjalistycznych urządzeń, zwanych czytnikami lub skanerami możliwy jest dzięki odzwierciedleniu cyfr w określonj symbolice kodu kreskowego GS1. Wystąpienie jakiejkolwiek nieprawidłowości w jednym z tych dwóch elementów zakłóca funkcjonowanie Systemu GS1. Towar błędnie oznaczony numerem GS1 lub symbolem kodu kreskowego: nie może być odczytany automatycznie, a więc nie może funkcjonować w systemie automatycznej identyfikacji, musi zostać wycofany z obrotu, musi być ponownie oznaczony przez producenta lub kodem wewnętrznym przez dystrybutora. Powoduje to znaczne zakłócenia w obrocie towarowym oraz straty finansowe, a także psuje opinię o producencie i jego towarach wśród odbiorców. Instytut Logistyki i Magazynowania, który jest organizacją krajową GS1, ustala szczegółowe zasady oznaczania towarów kodami kreskowymi GS1 oraz nadzoruje ich przestrzeganie. Niniejsza broszura przedstawia najczęściej popełniane błędy i podpowiada, jak ich uniknąć. 3
Jaki kod i do czego? W Systemie GS1 towary przeznaczone do sprzedaży detalicznej (tak zwane jednostki handlowe detaliczne) oznaczać można czterema rodzajami kodów EAN/UPC: UPC-A i UPC-E oraz EAN-13 i EAN-8, które odzwierciedlają odpowiednio numery GTIN: GTIN-12, GTIN-13 i GTIN-8. Kody, które zawierają prefiks organizacji krajowej GS1 przeznaczone są do oznaczania towarów sprzedawanych w obrocie otwartym, natomiast te, które mają prefiksy do użytku wewnętrzengo w obrębie jednej firmy, stosuje się do oznaczania towarów w obrocie zamkniętym. Dla kodu EAN-8 są to prefiksy 0 i 2, a dla kodu EAN-13 są to prefiksy 04 i 20. Uwaga: Prefiksy 23, 24, 27 i 28 służą do znakowania towarów ważonych do sprzedaży detalicznej, a prefiksy 21, 22, 25, 26 i 29 zarezerwowane są do przyszłych zastosowań i w ogóle nie należy ich używać. Towary przeznaczone do powszechnego handlu należy oznaczać kodem EAN-13 z numerem własnym jednostki kodującej producenta lub właściciela marki handlowej. Numer EAN-8 przydzielany jest bezpośrednio przez organizację krajową GS1 na konkretny towar i tylko w uzasadnionych przypadkach, gdy nie ma żadnej możliwości umieszczenia na towarze lub jego opakowaniu kodu EAN-13. Błędem jest umieszczanie numeru EAN-8 na opakowaniach, na których: zmieści się symbol EAN-13 o mniejszym współczynniku powiększenia (dopuszczalnym dla danej techniki druku) można zmienić szatę graficzną lub wielkość etykiety, na której umieszczony ma być symbol kodu kreskowego na opakowaniu można umieścić dodatkową etykietę z kodem kreskowym. Nie wolno w żadnym wypadku zmieniać struktury numeru GTIN-8, ani przenosić go na inny towar, bez uzgodnienia tego z GS1 Polska. Numery wewnętrzne z prefiksami 0 i 2 dla kodu EAN-8 oraz 04 i 20 dla kodu EAN-13 znajdują się pod kontrolą jedynie w zamkniętym środowisku, nie gwarantując niepowtarzalności takich oznaczeń poza tym obszarem. Wynika to z faktu, że każda jednostka kodująca przyjmuje własny system oznaczania towarów kodami wewnętrznymi i przez to numery te mogą powtarzać się w różnych przedsiębiorstwach, na innych towarach. Firma, która stosuje takie numery, odpowiada za to, aby funkcjonowały one rzeczywiście w obiegu zamkniętym. Takie znakowanie wyrobów, np. przez pośrednika handlowego (hurtownika), stosuje się jedynie na podstawie dwustronnej umowy między dostawcą, a konkretnym odbiorcą, który określa te wewnętrzne numery. Uwaga: numery z prefiksami wewnętrznymi każda firma może stosować również dla własnych celów, innych niz znakowanie towaór, których nie oznaczył dostawca. Niedopuszczalne jest oznaczanie tym sposobem produktów rozprowadzanych na otwartym rynku. Nieprawidłowości popełniane w zakresie oznaczania towarów w Systemie GS1, dotyczą stosowania: niewłaściwych numerów GS1, nieprawidłowych symboli kodów kreskowych. 4
Błędy dotyczące numeru GS1: GTIN Najczęściej popełniane błędy w zakresie numeru GS1: GTIN to: 1. Błędny prefiks, w tym: używanie prefiksu kontrahenta zagranicznego; używanie bez uzgodnienia prefiksu koncernu zagranicznego przez jego filię, używanie na zasadzie plagiatu numeru należącego do zagranicznej jednostki kodującej, używanie prefiksu organizacji krajowej GS1 w Polsce (590), niebędąc do tego uprawnionym (nie będąc czynnym uczestnikiem Systemu GS1), używanie na otwartym rynku prefiksu kodu wewnętrznego, używanie dla towarów ważonych innych prefiksów niż: 23, 24, 27 i 28, z których każdy dotyczy ściśle określonej struktury tego oznaczenia. 3. Błędne oznaczenie jednostki: używanie tego samego numeru na różnych towarach (np. towarach w różnych kolorach, rozmiarach itp.), używanie tego samego numeru na tych samych rodzajach towarów, ale w różnych opakowaniach (np. o różnej ilości/ gramaturze towaru w opakowaniu; w butelce lub puszce itp.) 4. Źle obliczona cyfra kontrolna lub jej brak. 5. Inny numer GS1: GTIN i inny symbol kodu kreskowego, nie odzwierciedlający tego numeru. 6. Zupełny brak numeru GTIN. Podstawowym zadaniem Systemu GS1 jest jednoznaczna identyfikacja towarów w skali całego świata. Jest ona możliwa, pod warunkiem przestrzegania struktury numeru GTIN i sposobu przydzielania poszczególnych jego części. 2. Błędny numer jednostki kodującej, w tym: źle używanie celowo obcego numeru jednostki kodującej, na zasadzie plagiatu, używanie bezprawne obcego numeru jednostki kodującej, przy prawidłowym prefiksie. 5
Jak unikać błędów w numerze GS1:GTIN Każdy numer GTIN-13 w kodzie EAN-13, którym oznaczone są towary musi zawierać prefiks kraju, numer jednostki kodującej, oznaczenie jednostki oraz cyfrę kontrolną. W Polsce numer ten ma następującą strukturę: Prefiks polskiej organizacji krajowej GS1 N₁ N₂ N₃ Prefiks firmy GS1 Numer firmy (jednostki kodującej) N₄ N₅ N₆ N₇ do N₄ N₅ N₆ N₇ N₈ N₉ N₁₀ Oznaczenie jednostki (produktu) N₈ N₉ N₁₀ N₁₁ N₁₂ do N₁₁ N₁₂ Cyfra kontrolna N₁₃ 590 J₁ J₂ J₃ J₄ T₁ T₂ T₃ T₄ T₅ K 590 J₁ J₂ J₃ J₄ J₅ T₁ T₂ T₃ T₄ K 590 J₁ J₂ J₃ J₄ J₅ J₆ T₁ T₂ T₃ K 590 J₁ J₂ J₃ J₄ J₅ J₆ J₇ T₁ T₂ K Prefiks organizacji krajowej GS1 Prefiks ten jest nadawany każdej organizacji krajowej przez organizację nadzorującą System GS1 na świecie, GS1. Dla polskiej organizacji GS1 numer ten wynosi 590. Wszystkie towary wyprodukowane lub konfekcjonowane w Polsce lub z marką handlową polskiej firmy w Polsce powinny być oznaczone numerem zawierającym ten prefiks, np: 590 123456 001 6 Niedopuszczalne jest przerabianie kodów z towarów zagranicznych, przez zamianę prefiksu na 590, nawet jeżeli dotyczy to dokładnie tego samego towaru. W Polsce ten sam numer może zostać nadany zupełnie innym produktom. Prowadzi to do sytuacji, kiedy np. telewizor ma ten sam numer jak czekolada. Numer jednostki kodującej Numer ten przydziela GS1 Polska każdej jednostce kodującej, a jego długość może wynosić od 4 do 7 cyfr, w zalezności od potrzeb konkretnej firmy (wielkości jej asortymentu), np: 590 123456 001 6 Niezwykle ważne jest, aby każde przedsiębiorstwo oznaczające swoje towary posługiwało się jedynie własnym numerem jednostki kodującej (wyjątkiem jest produkcja na zamówienie właściciela marki handlowej towaru). W przeciwnym wypadku nastąpić może zdublowanie numerów przydzielonych zupełnie innym produktom, pochodzącym od różnych producentów. Oznaczenie jednostki Numery poszczególnym towarom przydziela sama jednostka kodująca, w ramach numeru towaru, który ma do swojej dyspozycji. W zależności od długości numeru jednostki kodującej, numer towaru może mieć długość od 2 do 5 cyfr, co daje możliwość oznaczenia od 100 do 100 000 rodzajów produktów, np: 590 123456 001 6 Numer indywidualny towaru oznacza jeden konkretny produkt, a jakakolwiek jego stała modyfikacja wymaga przydzielenia nowego 6
numeru. Sytuacje, w których przydzielenie nowego numeru jest konieczne lub niekonieczne, przedstawiono w broszurze: Zasady nadawania numerów GTIN jeszcze prostsze (dostepnej w dziale Publikacje, www.gs1pl. org) oraz w interaktywnym serwisie internetowym pod adresem: http://www.gs1pl.org/gtin/. Numery GS1: GTIN nadane towarom, których produkcji zaprzestano, mogą być ponownie użyte dopiero po odpowiednim okresie karencji (średnio po 4 latach, przy czym numery GTIN-8 po uprzedniej akceptacji przez GS1 Polska) Cyfra kontrolna Cyfrę kontrolną, która służy do wykrywania błędów odczytu kodu kreskowego, oblicza się według algorytmu ustalonego przez GS1, stałego dla wszystkich numerów globalnych GS1, np: 590 123456 001 6 Cyfra kontrolna wyliczana jest automatycznie podczas drukowania lub wykonywania wzorca symbolu kodu kreskowego. Umieszczenie w numerze niewłaściwej cyfry kontrolnej uniemożliwia automatyczny odczyt symbolu przez skaner, natomiast przy wprowadzaniu numeru do komputera przez klawiaturę, powoduje zgłoszenie błędu w strukturze numeru. Algorytm liczenia cyfr kontrolnych oraz program do ich wyliczania dostępny jest pod adresem: wwwgs1pl.org, w dziale: Obliczanie cyfry kontrolnej. Błędy dotyczące symboli kodów kreskowych EAN/UPC Najczęściej popełniane błędy w zakresie symboli kodów kreskowych EAN/UPC: 1. Złe wymiary Współczynnik powiększenia poza normą Zbyt małe rozmiary w stosunku do techniki drukarskiej Zbyt niski symbol Zbyt wąski margines 2. Złe kolory Niewłaściwe kolory tła Niewłaściwe kolory kresek 3. Zła lokalizacja Symbol zniekształcony Cały symbol nie znajduje się na jednej płaszczyźnie Symbol w miejscu trudno dostępnym Więcej niż jeden symbol kodu kreskowego na opakowaniu 7
Jak unikać błędów w symbolach kodów kreskowych EAN/UPC Wielkość symbolu Kody kreskowe umieszczane na opakowaniach spełniają swoje funkcje jedynie wtedy, jeżeli odczytywane są bezbłędnie przez odpowiednie urządzenia już przy pierwszej próbie. Najczęstszym powodem nieprawidłowego odczytu jest nieodpowiednia wielkość symboli kodów kreskowych lub brak właściwego marginesu. Wielkość symbolu kodu kreskowego musi mieścić się w ściśle określonych granicach. Dla kodów EAN-13, EAN-8, UPC-A i UPC-E dopuszczalne są wielkości symbolu od 80% do 200% tzw. wielkości nominalnej, czyli wyliczonej teoretycznie wielkości idealnej: Dokładne wymiary podane są w broszurze: Podręcznik stosowania Systemu GS1. Często zdarza się, że powierzchnia przeznaczona na wydrukowanie symbolu jest bardzo mała, więc producenci usiłują zmniejszyć wymiary kodu, aby zmieścić go na przeznaczonym do tego celu miejscu. Zmniejszane są zazwyczaj współczynnik powiększenia lub wysokość kodu. Maksymalne i minimalne wymiary kodu EAN-13 Maksymalne i minimalne wymiary kodu EAN-8 8
Dobór odpowiedniego współczynnika powiększenia Współczynnik powiększenia jest uzależniony od wykorzystywanej techniki drukarskiej i rodzaju podłoża, na którym wykonuje się nadruk. Zalecane są następujące minimalne współczynniki powiększenia wymiarów kodów EAN/UPC, w zależności od techniki drukowania: druk offsetowy druk typograficzny druk wklęsły i typooffsetowy druk fleksograficzny na papierze i folii druk fleksograficzny na tekturze falistej druk sitowy 0,80 i większe 1,00 i większe 1,10 i większe 1,30 i większe 1,60 i większe 1,20 i większe Współczynnik powiększenia powinien być tym większy, im mniej precyzyjna jest technika drukarska. Mały symbol o niskiej jakości wydruku, jest nieczytelny dla skanera. Skracanie wysokości Redukcja wysokości symbolu dopuszczalna jest jedynie w przypadkach wyjątkowych. Przed podjęciem decyzji o skróceniu symbolu należy rozważyć, czy możliwe jest zastosowanie mniejszego współczynnika powiększenia, dopuszczalnego dla danej techniki druku. Jeżeli to nie pomoże, należy rozważyć możliwość zastosowania skróconego symbolu EAN-8. Kiedy i to rozwiązanie zawiedzie, można uciec się do skrócenia wysokości symbolu. Należy jednak pamiętać, że nie jest dopuszczalne jakiekolwiek skracanie wysokości symboli, których współczynnik powiększenia jest mniejszy od 1. Skracanie powinno być ostatecznym wyjściem, jeżeli miejsce na produkcie pozwala wyłącznie na umieszczenie skróconego kodu kreskowego. Standardowe wielkości symboli są tak dobrane, aby symbol mógł być czytany przez skaner, bez względu na jego orientację w stosunku do kierunku padania promienia skanującego. Symbol o znacznie skróconej wysokości traci tę cechę, zwłaszcza przy czytaniu skanerami stacjonarnymi, które są coraz częściej stosowane. Kasjer w sklepie stosującym automatyczną identyfikację traci znacznie więcej czasu na odczytanie takiego kodu, co powoduje utratę jednej z jego podstawowych funkcji usprawnienia obsługi klientów. dobrze źle 9
Jasny margines Marginesy spełniają ważną funkcję w procesie rozpoznawania kodu przez czytnik. Ich brak lub zbyt małe wymiary, powodują ograniczenie lub eliminację możliwości wielokierunkowego odczytu kodu. Zbyt mały margines może, w niektórych przypadkach, zupełnie uniemożliwiać odczyt, ponieważ jest on traktowany przez czytnik jako dodatkowa, zakłócająca informacja, której dekoder nie jest w stanie zinterpretować. Przy drukowaniu kodów kreskowych należy zatem zachować odpowiednie marginesy po prawej i lewej stronie symbolu. Nie mogą one zawierać żadnych nadruków i muszą mieć określone wymiary minimalne. Skutecznym środkiem zapobiegawczym jest pozostawienie nieco większego marginesu, niż niezbędne minimum wymagane dla danego symbolu. Wystarczającą rezerwą jest już dodatkowy pasek o szerokości 2 mm dookoła symbolu. Zaleca się stosowanie wskaźnika jasnego marginesu: znaku > z ostrzem przeylegającym do granicy prawego marginesu. dobrze źle 10
Barwy symbolu Kod kreskowy odczytywany jest najczęściej przy pomocy czytnika wyposażonego w laser, który oświetla go wiązką promieni podczerwonych, a następnie bada ilość światła odbitego od powierzchni kodu. Jasne kreski (w praktyce są to zwykle barwy tła) odbijają więcej światła niż ciemne. Tak więc to, co widzi skaner różni się znacznie od tego, co widzi ludzkie oko. Aby kod mógł zostać odczytany, pomiędzy barwami kresek i tła musi zostać zachowany określony kontrast, widoczny dla skanera. Uzyskanie pożądanego kontrastu zależy od dwóch czynników: barwy tła podłoża i barwy farby drukującej. Idealnym zestawieniem jest białe tło i czarne kreski, lecz niektóre inne połączenia mogą dać równie dobry efekt. Wiele połączeń barw jest wprawdzie dobrze widocznych dla oka ludzkiego, ale są zupełnie nieczytelne dla skanera. jest wprowadzenie dodatkowej barwy stanowiącej tło, na którym nadrukowane zostaną kreski symbolu. Na następnych stronach podane są przykłady właściwych i niewłaściwych zestawów kolorów drukowania symboli kodów kreskowych. Końcowy efekt zależy od udziału poszczególnych barw w zastosowanym rodzaju farby drukarskiej, dlatego też, przed podjęciem ostatecznej decyzji i wydrukowaniem symbolu na dużej partii opakowań, należy zawsze dokonać pomiaru kontrastu nadruku. Pewną pomoc mogą stanowić następujące wskazówki: kolor czerwony i jego pochodne (pomarańczowy, różowy itp.), po oświetleniu światłem podczerwonym, widziane są przez skaner jako białe, nie mogą być więc stosowane do drukowania kresek, barwy połyskliwe (złota, srebrna itp.), traktowane są przez czytnik jako ciemne, nie można więc wykorzystywać ich do druku tła, ani kresek na ciemnym tle, pokrycie symbolu materiałami błyszczącymi (lakierem, folią, celofanem), zmniejsza kontrast symbolu. W tej sytuacji należy dobrać kolory zapewniające kontrast znacznie większy od niezbędnego minimum. Bardziej szczegółowe informacje dotyczące doboru barw kodów kreskowych znajdują się w broszurze GS1 Polska: Drukowanie kodów kreskowych GS1. Broszura ta jest dostępna w dziale Publikacje, pod adresem www.gs1pl.org. Należy zatem pamiętać, że nie zawsze barwę tła opakowania można bezpośrednio wykorzystać jako tło symbolu. Jeżeli opakowanie ma kolor niedopuszczalny do drukowania jasnych kresek, konieczne niektóre farby brązowe mogą mieć dużą zawartość barwy czerwonej, co uniemożliwia wykorzystanie ich do drukowania kresek, 11
Przykłady prawidłowych i nieprawidłowych połączeń kolorów symboli kodów kreskowych czarny biały niebieski biały zielony biały ciemnobrązowy biały czarny żółty niebieski żółty zielony żółty ciemnobrązowy żółty czarny pomarańczowy niebieski pomarańczowy zielony pomarańczowy ciemnobrązowy pomarańczowy czarny czerwony niebieski czerwony zielony czerwony ciemnobrązowy czerwony dobrze 12
żółty biały pomarańczowy biały czerwony biały jasnobrązowy biały czarny zielony ciemnobrązowy zielony czarny niebieski czarny ciemnobrązowy czerwony zielony niebieski zielony czerwony niebieski czerwony jasnobrązowy biały czarny czarny złoty pomarańczowy zielony czerwony złoty źle 13
Lokalizacja symboli EAN/UPC Prawidłowa lokalizacja symbolu EAN/UPC na opakowaniu jest warunkiem jego właściwego wykorzystania w punkcie sprzedaży detalicznej i zwiększenia efektywności pracy stanowisk kasowych. Jednym z czynników, mających wpływ na tę efektywność jest szybkość, z jaką kasjer może skanować towary. Szybkość ta się zmniejszy, jeżeli kasjer nie będzie w stanie przewidzieć, w jakim miejscu symbol pojawi się na towarze lub dostęp do niego będzie utrudniony. źle Należy również zwrócić szczególną uwagę na to, aby symbol kodu nie był złamany na krawędzi i znajdował się w odpowiedniej odległości od zgrzewów zgięć i inych zniekształceń opakowania. Jeżeli cały symbol kodu EAN/UPC nie znajduje się na jednej, gładkiej powierzchni, to nie nadaje się on do automatycznego odczytu, a tym samym nie spełnia swojej podstawowej funkcji. Tam, gdzie to jest możliwe, symbol powinien być umieszczony na wynikającej z układu szaty graficznej tylnej stronie opakowania. W tym położeniu powinien znaleźć się w pobliżu podstawy, ale w odpowiedniej odległości od krawędzi. Takie umieszczanie symbolu znacznie ułatwia odczyt symboli przy pomocy skanerów stacjonarnych (wbudowanych w ladę kasową). dobrze źle 14
Umieszczanie symboli w pobliżu dolnej części opakowania jest szczególnie istotne w przypadku towarów ciężkich lub wysokich (np. puszka z 5 kg farby). Wszelka manipulacja takimi towarami na stanowisku kasowym jest szczególnie kłopotliwa. Symbole, łącznie z jasnymi marginesami i numerami zapisanymi cyfrowo, powinny, w miarę możliwości, być umieszczone w odległości co najmniej 8 mm i nie dalej niż 102 mm od krawędzi, zgięć lub zakrzywień. Nieprzestrzeganie tej zasady często uniemożliwia odczyt symbolu w punkcie kasowym. źle źle Niektóre towary pakowane są w opakowania miękkie, łatwo ulegające zniekształceniu (np. torebki foliowe z solą, czy krojonym chlebem) lub w opakowania próżniowe albo w folię termokurczliwą. Symbol EAN/UPC należy wówczas umieścić w miejscu najmniej narażonym na odkształcenia, możliwie najbardziej płaskim. Kreski symbolu powinny być skierowane prostopadle do kierunku odkształcenia. Pewnym wyjściem z sytuacji może być również zastosowanie większego współczynnika powiększenia, co zawsze zwiększa niezawodność odczytu. dobrze źle dobrze 15
Jeżeli symbol EAN/UPC drukowany jest na zaokrąglonej powierzchni, to kreski tego symbolu powinny być skierowane prostopadle do linii tworzących powierzchnię opakowania ( orientacja drabinkowa ). Taka orientacja kresek jest konieczna na zaokrągleniach o małym promieniu, zawsze gdy kąt wycinka koła maszyny od środka symbolu do zewnętrznej krawędzi znaku skrajnego jest większy niż 30 stopni. dobrze dobrze Jeżeli kształt opakowania uniemożliwia bezpośredni kontakt nadrukowanego symbolu z powierzchnią odczytującą skanera (np. baterie lub narzędzia, umieszczone na tekturowej podkładce i nakryte wytłoczonym, przezroczystym plastikiem), to odległość pomiędzy powierzchnią symbolu i powierzchnią odczytującą skanera może wynosić do 12 mm. Uwaga ta odnosi się zwłaszcza do powierzchni wklęsłych lub wypukłych dobrze 16
Na każdym opakowaniu jednostkowym może być naniesiony tylko jeden symbol kodu EAN/UPC. W przypadku stosowania techniki pakowania z taśmy (np. masło, lody), na tym samym towarze często pojawia się więcej niż jeden symbol EAN/UPC, co może prowadzić do wielokrotnego zarejestrowania tego artykułu w kasie. Możliwe są dwa wyjścia z tej sytuacji: kolejne symbole można umieszczać po przeciwnych stronach opakowania, co zapobiegnie powtórnej rejestracji w kasie tego samego towaru, kolejne symbole kodu można umieścić w odległości mniejszej niż 150 mm, a wówczas kasa nie zarejestruje ponownie tego samego towaru, należy również rozważyć możliwość przedłużenia kresek symbolu, jako sposób umieszczenia jednoego całego symbolu na jednej ściance, zamiast jego powtarzania. źle 17
Niektóre towary sprzedawane są w postaci jednostek wieloopakowaniowych, zawierających kilka podstawowych jednostek konsumenckich (np. koszyk z 4 butelkami piwa), są to tzw. wielopaki. Jednostki wewnętrzne mogą być oznaczone własnymi symbolami identyfikacyjnymi. Jeżeli opakowanie wielopaka jest przezroczyste lub nie zakrywa całkowicie towarów znajdujących się wewnątrz, to aby nie dopuścić do pomyłkowego odczytu symboli kodów towarów znajdujących się wewnętrz, należy je tak umieścić, aby ich symbole nie były widoczne na zewnątrz. Najprostsztym sposobem jest takie odwrócenie jednostek wewnętrznych, aby opakowanie wielopaka całkowicie zakrywało umieszczone na nich symbole kodów. Symbol identyfikacyjny wielopaka powinien się wówczas znajdować na innej płaszczyźnie, niż kody jednostek podstawowcyh (np. na spodzie opakowania zbiorczego). dobrze źle Szczegółowe informacje dotyczące umieszczania symboli kodów kreskowych na różnych rodzajach opakowań znajdują się w Specyfikacjach ogólnych, dostępnych pod adresem: www.gs1pl.org, w części Publikacje. 18
Notatki 19
20 Notatki
ISBN 83-87344-07-9 Instytut Logistyki i Magazynowania GS1 Polska ul. Estkowskiego 6 61-755 Poznań centrala: 61 8504890 helpdesk: 61 8523794 fax: 61 8526376 e-mail: gs1pl@gs1pl.org www.ilim.poznan.pl www.gs1pl.org