Roczny program zajęć rytmiczno ruchowych 2015/2016 Umuzykalnienie dzieci w wieku przedszkolnym stanowi integralną część systemu kształcenia muzycznego. Zajęcia umuzykalniające rozwijają w stopniu elementarnym słuch wysokościowy, poczucie rytmu, koordynacje słuchoworuchową i słuchowo-głosową, pamięć i wyobraźnię muzyczną. Muzyka jest ważnym czynnikiem wpływającym na rozwój dziecka. Przeżycia związane z odbiorem muzyki mają duży wpływ na rozwój emocjonalny i estetyczny. Słuchanie muzyki pobudza także rozwój analizatora słuchowego, koncentrację uwagi, pamięć muzyczną i pozamuzyczną. Zajęcia muzyczno-ruchowe i nauka gry na instrumencie umożliwia dziecku nie tylko nabywanie elementarnej wiadomości, ale przede wszystkim rozwijają jego sprawności i nawyki, który maja wpływ na dyspozycje ogólne takie jak: orientacja ruchowa,szybkość reakcji, pamięć oraz myślenie. główne: uwrażliwienie dzieci na piękno muzyki; wychowywanie poprzez sztukę rozbudzenie emocjonalnego stosunku dziecka do muzyki rozwijanie aktywności muzycznej poprzez tworzenie, odtwarzanie i słuchanie muzyki; wyzwolenie u dzieci tendencji do samo ekspresji i rozwijania inwencji twórczej poprzez formy ruchowo- muzyczno- słowne; uczenie nawiązywania bliskiego, serdecznego kontaktu z innymi osobami identyfikowanie i nazywanie różnych stanów emocjonalnych, kształtowanie harmonijnego rozwoju psychofizycznego dziecka ze szczególnym uwzględnieniem zdolności muzycznych rozwijanie dyspozycji słuchowo-głosowych oraz słuchowo ruchowych OGÓLNE ZAŁOŻENIA ZAJĘĆ UMUZYKALNIAJĄCYCH: Zajęcia odbywać się będą raz w tygodniu w każdej grupie wiekowej. Czas zajęć dla grupy 5-6-latków 30 min, dla grupy 3-4-latków - 15-20min. Jeżeli dzieci w danym dniu są rozbawione i chętne-czas zajęć może być w każdej grupie wiekowej wydłużony. W ciągu całego roku szkolnego w każdej grupie wiekowej są wprowadzane piosenki tematycznie związane z planem pracy nauczyciela - dostosowane do aktualnej tematyki zajęć, pory roku oraz elementy tańców ludowych i współczesnych. 1
W każdej grupie wprowadzany jest cykl zajęć umuzykalniających mających na celu kształcenie dyscypliny rytmicznej oraz uwrażliwienie na różne elementy muzyki. dynamiczne /uczące spostrzegania zmian dynamiki i reagowania na nie ruchem; artykulacyjne /uczące spostrzegania i odzwierciedlania ruchem różnic artykulacyjnych; ćwiczenia reagowania na temat melodyczny /tj. spostrzegania i odzwierciedlania ruchem linii melodycznej i frazy muzycznej; odzwierciedlenie ruchem wartości rytmicznych, metrum muzycznego, i prostych tematów rytmicznych; rozwijanie inwencji twórczej dziecka poprzez różnorodne formy muzykowania, naukę gry na instrumentach oraz zajęcia muzycznoplastyczne malowanie ilustracji do wybranego i wysłuchanego utworu muzycznego Podczas zajęć wprowadzane będą ćwiczenia, których celem jest rozwijanie twórczej inwencji dziecka. Należą do nich improwizacje ruchowe śpiewane i grane. Ćwiczenia tej grupy szczególnie mocno wiążą zadania ogólno wychowawcze z zadaniami muzyki. Kształcąc bowiem samodzielność wypowiedzi, twórczą postawę i aktywność, pozwalają na pozbycie się psychicznych zahamowań. Rytmika jest w pedagogice muzycznej najpełniejszą metodą wychowania przez sztukę. Metoda ta, będąca syntezą kształcenia umiejętności muzycznych i podstawowej wiedzy o muzyce /poprzez trzy sposoby przeżycia muzyki: ruch, śpiew i tworzenie/, realizująca cele wychowania ogólnego, oparta na zrozumieniu tkwiącej w dziecku potrzeby ruchu i aktywności wychowuje człowieka nie tylko wrażliwego na sztukę, ale samodzielnego, inteligentnego, aktywnego, sprawnego fizycznie, przyszłego odbiorcę muzyki, a często jej wykonawcę i twórcę. 2
Wrzesień Integracja grupy i wzajemne poznanie się Kształtowanie nawyków i zasad dyscypliny Poprawienie koordynacji ciała Zauważanie akcentów muzycznych Dostosuje się do zasad układu ruchowego zabawy Ćwiczenia rytmiczne: ręce pracują w kanonie, lewa prawa w górę i lewa prawa w dół Zabawy rytmiczno muzyczne, chiwuwawa, czekolada Tupanie, klaskanie rytmu ćwierćnutowego, podskakiwanie na akcent w muzyce Październik Kształcenie poczucia pulsu muzycznego poprzez różne sposoby wyrażania go Dostosowanie sposobu poruszania się do tempa w muzyce Ćwiczenia rytmiczne: prawa ręka lewa noga, na przemian. Umiejętność tworzenia rysunków rekami np. koło, serce, trójkąt Naśladowanie ruchów powtarzalnych np. rabanie drewna Ćwiczenia aerobowe do wybranej muzyki, wymachy rąk i nóg, Ćwiczenia nóg i rąk w rytmach 2,4 i 4/4 Ćwiczenia nóg w grupie na podstawie kroku Pivet Listopad Zwrócenie uwagi na zjawisko powtarzalności fraz rytmicznych Rozpoznawanie ze słuchu lub z zapisu rytmów znanych piosenek Rozróżnianie dźwięków wyższych i niższych Umiejętność pracy w grupie Zadania dla uczniów: Każdy pokazuje swoje własne ruchy Zadania w parach: Każda para demonstruje wybrane ruchy rak i nóg Powtarzanie rytmu ze słuchu Dopasowuje rytm do odpowiedniej piosenki Ćwiczenia koordynacyjne 3
Grudzień Rozbudzanie fantazji i inwencji twórczej Doskonalenie umiejętności gry na instrumentach perkusyjnych melodycznych i niemetodycznych Uwrażliwienie na zmiany dynamiczne w muzyce Dzieci potrafią poruszać się rytmicznie i śpiewać jednocześnie Dzieci znają działanie oraz dobrze wykonują pracę w kanonie Reaguje zmianą kierunku i tempem poruszania się na zmiany tempa i dynamiki w muzyce Określi kierunek słyszanych odgłosów Ćwiczenia koordynujące prace rąk, nóg i głowy Ćwiczenia umuzykalniające dzieci na zasadzie: Tworzymy orkiestrę Każdy we własny sposób interpretuje inny utwór muzyczny. Styczeń Rozwijanie pamięci muzycznej Uwrażliwienie na nastrój w muzyce Uwrażliwienie na zmiany dynamiczne Rozwijanie wrażliwości twórczej Dzieci potrafią ruszać się równo w grupie do różnych rodzajów rytmów Dzieci są zorganizowane i są przygotowane do występów. Występ uczniów na wskazanym terminie dla innych dzieci, rodziców etc. Odpowiednia reakcja na zmianę dynamiki, tempa i wysokości dźwięku Wymyślanie przez uczniów odpowiednich sposobów poruszania się do rodzaju akompaniamentu Tworzenie prostych improwizacji wokalnych Rytmizowanie tekstów Granie na instrumentach muzycznych w określonych rytmach 4
luty Kształcenie wrażliwości na dynamikę i długość dźwięku Kształcenie poczucia rytmu i umiejętności dobierania kroków tanecznych do charakteru akompaniamentu Zaspakajanie naturalnej potrzeby ruchu Doskonalenie koordynacji ruchowej Wdrażanie do wykazywania się troskliwością i odpowiedzialnością Nauka tempa i reakcji na zmiany tempa. Zmiana zachowania na zmianę sygnału dźwiękowego Odróżnianie długości granego dźwięku Poruszanie się zgodnie z rytmem Reagowanie sposobem poruszania się na różnice w charakterze akompaniamentu Wzmacnianie mięśni nóg i rąk. Organizowanie pracy w nowym semestrze. Nauka pracy stóp i nóg w tempie 4/4 Marzec Rozwijanie wyobraźni i wrażliwości twórczej Kształcenie poczucia rytmu w zabawach tanecznych Kształcenie umiejętności koordynacji ruchów Rozwijanie umiejętności poprawnej intonacji Uwrażliwienie na zmianę metrum 3/4, 4/4 Wykonywanie układu choreograficznego do piosenki Reagowanie własnym ciałem na grany rytm Rozróżnianie i odpowiednio reagowanie na barwę i dynamikę muzyki Podporządkowywanie się regułom zabawy Reagowanie odpowiednim ruchem ciała na cisze w muzyce Doskonalenia pracy rak w poznanych figurach taneczno ruchowych. Ćwiczenia rytmiczne. Zabawy rytmiczne Występy dzieci wśród rówieśników. 5
Kwiecień Rozwijanie wyobraźni przestrzennej w czasie zabawy z muzyką Kształtowanie umiejętności odróżniania dźwięków wysokich i niskich Uwrażliwienie na zmianę rytmu Doskonalenie umiejętności improwizowania ruchem i głosem Uwrażliwienie na barwę muzyczną instrumentów Uwrażliwienie na czas trwania dźwięków Wytrzymywanie przez uczniów dłuższą chwilę w bezruchu panując nad poszczególnymi częściami ciała Uczeń umie wystukać charakterystyczny rytm piosenki Uczeń w sposób niekonwencjonalny wydobywa dźwięki ze swojego otoczenia Skoordynowanie rytmu z ruchem rąk Koordynacja ruchowa w obrotach na 2 oraz na 4. Kształtowanie nawyku poprawnej sylwetki Realizowanie rytmu i tempa w różnych zabawach i ćwiczeniach Ćwiczenia rytmiczne Maj Kształcenie słuchu i pamięci muzycznej Uwrażliwienie na dynamikę Kształcenie wrażliwości na dźwięki ciche i głośne Kształcenie wrażliwości na barwę dźwięku Doskonalenie koordynacji ruchowej Kształcenie poczucia rytmu Uwrażliwienie na kierunek ruchu melodii i jego zmianę Kształcenie wrażliwości głosu ludzkiego i instrumentów perkusyjnych Poprawianie umiejętności scenicznych. Nauka kanonu w rytmice. Ćwiczenia rytmiczne Elementy tańca towarzyskiego Reagowanie ruchem na wznoszenie się i opadanie dźwięków Werbalizowanie wrażenia po wysłuchaniu utworów Reagowanie odpowiednim doborem kroku na zmianę rytmu 6
w muzyce Spontaniczne tworzenie melodii przy pomocy swojego głosu Zapamiętywanie liczenia i kolejność uderzeń podczas gry na instrumentach perkusyjnych Reagowanie ruchem na określony bodziec dźwiękowy Czerwiec Rozwijanie ekspresji twórczej Rozwijanie umiejętności przekazywania przeżywanych emocji Rozwijanie możliwości twórczych dziecka Rozwijanie pamięci muzycznej Występ na zakończenie roku. Podsumowanie roku przedszkolnego poprzez przeprowadzenie anonimowej ankiety ewaluacyjnej. Określanie kolejności brzmienia poszczególnych instrumentów Reakcja odpowiednimi ruchami ciała na charakter akompaniamentu bębenka Rozpoznawanie nastroju w muzyce Podsumowanie Dzieci rozwinęły i pogłębiły zainteresowanie ruchem rytmicznym Dzieci poprawiły estetykę ruchu Dzieci poprawiły poczucie rytmu Poprawienie umiejętności poruszania się przy muzyce Zdecydowanie rozwinięta wyobraźnia twórcza Radzenie sobie z trema na zajęciach i pokazach Zajęcia w każdej grupie hospitowane są przez organ prowadzący. Dzieci z każdej grupy mają możliwość anonimowego ocenienia zajęć poprzez nutki ewaluacyjne Każda grupa kończy rok przedszkolny występami, przed pełną kadra nauczycielską oraz rodzicami. opracowali Piotr i Marta Ślusarczyk 7