CZYNNIKI WYBORU DROGI EDUKACYJNO-ZAWODOWEJ Cieszyn, 18.10.2012r.
Od 01.09.2012 Zespół Poradni Psychologiczno- Pedagogicznych w Cieszynie Na mocy uchwały nr XXII/177/12 Rady Powiatu Cieszyńskiego
ZDANIA PORADNI Z ZAKRESU DORADZTWA ZAWODOWEGO Rozporządzenie MEN i S z dnia 11 grudnia 2002 r. w sprawie szczegółowych zasad działania publicznych poradni psychologiczno-pedagogicznych, w tym publicznych poradni specjalistycznych 1. 1. Publiczne poradnie psychologiczno-pedagogiczne, w tym publiczne poradnie specjalistyczne, zwane dalej poradniami, udzielają dzieciom (w wieku od urodzenia) i młodzieży pomocy psychologicznopedagogicznej, w tym pomocy logopedycznej, pomocy w wyborze kierunku kształcenia i zawodu, a także udzielają rodzicom i nauczycielom pomocy psychologiczno-pedagogicznej związanej z wychowywaniem i kształceniem dzieci i młodzieży.
ZDANIA PORADNI Z ZAKRESU DORADZTWA ZAWODOWEGO Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej i Sportu z dnia 7 stycznia 2003r. w sprawie zasad udzielania i organizacji pomocy psychologicznopedagogicznej w publicznych przedszkolach, szkołach i placówkach 2 1. Pomoc psychologiczno-pedagogiczna polega w szczególności na: 2) rozpoznawaniu potencjalnych możliwości oraz indywidualnych potrzeb ucznia i umożliwianiu ich zaspokojenia; 8) wspieraniu uczniów, metodami aktywnymi, w dokonywaniu wyboru kierunku dalszego kształcenia, zawodu i planowaniu kariery zawodowej oraz udzielaniu informacji w tym zakresie; 9) wspieraniu nauczycieli w organizowaniu wewnątrzszkolnego systemu doradztwa oraz zajęć związanych z wyborem kierunku kształcenia i zawodu
SPOSÓB REALIZACJI Pomoc uczniom w wyborze kierunku kształcenia, zawodu i planowaniu kariery zawodowej oraz udzielaniu informacji w tym zakresie Wspieranie rodziców Wspieranie nauczycieli w organizowaniu wewnątrzszkolnego systemu doradztwa oraz zajęć związanych z wyborem kierunku kształcenia i zawodu.
FORMY PRACY Z UCZNIAMI Porady indywidualne Warsztaty, zajęcia Prelekcje Miejsce realizacji - poradnia, szkoły
UCZNIOWIE Uczniowie gimnazjum Uczniowie szkół ponadgimnazjalnych
CZYNNIKI WYBORU CO NALEŻY BRAĆ POD UWAGĘ INFORMACJA!!! Czynniki wewnętrzne (informacje o sobie) Czynniki zewnętrzne (niezależne od nas)
Czynniki wewnętrzne (Preferencje i predyspozycje zawodowe) posiadane i potencjalne umiejętności, zainteresowania, zajęcia wykonywane w czasie wolnym, uzdolnienia, cechy charakteru, cele, motywację, wykształcenie, dodatkowe zajęcia pozaszkolne, ewentualne doświadczenie zawodowe, wartości związane z pracą, możliwości intelektualne, fizyczne i psychiczne, zdrowie preferowane warunki pracy itd. MOCNE I SŁABE STRONY
Diagnoza preferencji i predyspozycji zawodowych Dzięki analizie swoich preferencji i predyspozycji zawodowych uczniowie mają szansę odkryć- jakie czynności mogą dobrze wykonywać, jakie zdolności mogą wykorzystać, w co im się będzie łatwiej wdrożyć itp., jak również, czego unikać. To w konsekwencji ułatwi określenie ścieżki kariery i jej etapów (edukacja, praca, dokształcanie się)
Samoświadomość preferencji i predyspozycji zawodowych: Pomaga uczniom w podjęciu najefektywniejszych decyzji dotyczących wyboru dalszej drogi kształcenia, a później drogi zawodowej Zwiększa świadomość podejmowanych przez nich decyzji Zwiększa ich szanse na rynku pracy szukanie adekwatnej pracy, lepsze sprzedanie się pracodawcy w czasie rozmowy kwalifikacyjnej itd. Pomaga w przypadku zmian, jakie mogą ich spotkać w trakcie kariery szkolnej i zawodowej Zwiększa poczucie własnej wartości i pewności siebie Pozwala przezwyciężyć obawy i bezradność, które mogą się pojawić w trakcie nauki szkolnej czy w związku z trudną sytuacją na rynku pracy.
Samoświadomość preferencji i predyspozycji zawodowych: Młodzi ludzie będą w swojej karierze zawodowej zmieniali kilka razy zawód, nie mówiąc już o miejscach pracy. Dlatego samopoznanie poprzez diagnozę predyspozycji zawodowych nabiera tu już bardziej szerokiego i wychodzącego w przyszłość aspektu. W dzisiejszych czasach ważna jest bowiem umiejętność mobilności zawodowej, która jest tym bardziej skuteczna, im bardziej dana osoba zna swoje predyspozycje zawodowe.
Czynniki zewnętrzne Informacje o zawodach Informacje o ścieżkach kształcenia Informacje o rynku pracy
Informacje o zawodach świat zawodów i ich podział opisy zawodów warunki; środowisko pracy zadania i czynności zawodowe narzędzia pracy predyspozycje i przeciwwskazania do zawodów perspektywy płacy i zatrudnienia
Informacje o ścieżkach kształcenia typy szkół sieć szkół kryteria przyjęć i warunki naboru przebieg kształcenia w szkole /zawodzie kwalifikacje absolwenta możliwości kontynuowania nauki i podnoszenia kwalifikacji kursy, szkolenia uzupełniające
Informacje o rynku pracy trendy na rynku pracy wskaźniki bezrobocia i zatrudnienia sposoby poszukiwania pracy wymagania pracodawców potrzebne umiejętności i kwalifikacje zawodowe oferty pracy
I CO POTEM? Konfrontacji tych dwóch czynników
Planowanie kariery Przemyślane planowanie własnej kariery zawodowej składa się więc z kilku etapów: Poznania siebie (czynniki wewnętrzne), Poznania informacji o zawodów, ścieżkach kształcenia, rynku pracy (czynniki zewnętrzne), Konfrontacji tych dwóch czynników, Właściwego zaplanowania kariery- określenia drogi rozwoju zawodowego, w tym znalezienia ścieżek kształcenia prowadzących do wybranego zawodu (grupy zawodów).
OKRES GIMNAZJUM - Inspirować do samopoznania poprzez analizowanie osiągnięć szkolnych, analizę umiejętności, zdolności, sposobu spędzania wolnego czasu - Inicjować myślenia o przyszłości w kontekście przyszłej kariery. - Dostarczać informacji (stopniowo, ale systematycznie) - Można łączyć umiejętności czy ich brak z zawodami, np. Mógłbym być, ponieważ potrafię, jestem. Nie mógłbym być. bo nie potrafię. - Rozpocząć wstępne planowanie ścieżki kariery- omawianie ścieżek kształcenia, przekazywanie informacji edukacyjnych, np. dot. szkół ponadgimnazjalnych i informacji dot. świata zawodów. - Należy motywować do podejmowania decyzji, uczyć konsekwencji własnych wyborów, (pierwszą ważną decyzję pod koniec trzeciej klasy).
Szkoła ponadgimnazjalne Okres, który kończy się podjęciem ważnych decyzji praca, dalsza nauka. W tym okresie: - Uczniowie poszerzają swoje umiejętności, poznają siebie w różnych rolach społecznych, zdobywają nowe doświadczenia w tym leżące na pograniczu przyszłych obowiązków zawodowych akcje charytatywne, wolontariat, podejmowanie pierwszych prac zarobkowych itp. - Wzrasta znaczenia grupy rówieśników, która staje się lustrem, (kształtowanie się samoświadomość i samoocena.)
Szkoła ponadgimnazjalne Należy: - Poszerzyć diagnoza preferencji i predyspozycji zawodowych o wartości związane z pracą, preferowane warunki pracy itp. - Wspierać samodzielne decyzje, kształcić umiejętności z zakresu wyznaczania celu, planowania oraz kłaść nacisk na budowanie przez młodzież odpowiedzialności za swoje życie. - Analizować możliwe drogi budowania kariery zawodowej i uświadamiać konieczności kształcenia ustawicznego.
Szkoła ponadgimnazjalne - Wyposażać w wiedzę z zakresu szeroko pojętego rynku pracy- metod szukania pracy, przygotowania się do rozmowy kwalifikacyjnej, przygotowania dokumentów aplikacyjnych itp. - Wyposażać w informacje z zakresu możliwości kontynuowania nauki, - Rozwijać umiejętności dostrzegania zmiany i jej akceptowania, - Zwracać uwagę na konieczność mobilności zawodowej, co na obecnym rynku pracy jest koniecznością.
Dodatkowo w każdym okresie, a szczególnie począwszy od gimnazjum istotne jest rozwijanie tzw. umiejętności miękkich, które są istotne i konieczne w przyszłym życiu zawodowych. Istotne jest również wyrobienie pozytywnego stosunku do pracy zawodowej
Zespół Poradni Psychologiczno-Pedagogicznych w Cieszynie Poradnia Psychologiczno- Pedagogiczna w Cieszynie Poradnia Psychologiczno-Pedagogiczna w Skoczowie ul. Plac Wolności 6 43-400 Cieszyn tel. 033/ 8522433 e-mail: cnppp@wp.pl www: ppp.cieszyn.pl ul. Górecka 65a 43-430 Skoczów tel. (033) 853-25-54 e-mail: pppwskoczowie@wp.pl www: pppskoczow.ox.pl
DZIĘKUJĘ Izabela Baszczyńska Doradca zawodowy