PRZEDMIOTOWE ZASADY OCENIANIA Z GEOGRAFII W ZESPOLE SZKÓŁ W WIELOWSI w klasach 1,2 gimnazjum PODSTAWY PRAWNE 1. Rozporządzenie MEN z dnia 23 grudnia 2008r. w sprawie podstawy programowej wychowania przedszkolnego oraz kształcenia ogólnego w poszczególnych typach szkół, Dz.U. z 2009r. Nr 11, poz.114 2. Wewnątrzszkolne zasady oceniania Zespołu Szkół w Wielowsi 3. Program nauczania geografii dla gimnazjum, Ewa Maria Tuz, wydawnictwo Nowa Era. Opracowała: R.Nowacka-Ziętek
I. Przedmiotem oceniania w całym roku szkolnym są a. przyrost wiadomości w zakresie: - wskazywania i opisywania faktów, nazw geograficznych, terminów, - zrozumienia związków i zależności zachodzących w przestrzeni geograficznej. b. przyrost umiejętności w zakresie: -samodzielnego porządkowania i wartościowania informacji, - posługiwania się zdobytymi informacjami z różnych źródeł (analiza danych statystycznych, czytanie mapy), - praktycznego stosowania informacji (orientacja n mapie), - twórczego rozwiązywania problemów, - prezentowania treści geograficznych. c. postawa: - systematyczność pracy ucznia, - aktywność i inicjatywa, Rozwój własnych zdolności i zainteresowań przedmiotem. II. Zasady oceniania 1. Ocenie podlega wiedza i umiejętności określone programem nauczania w danej klasie. 2. Nauczyciel na początku roku szkolnego zapoznaje rodziców i uczniów z: a. wymaganiami edukacyjnymi z geografii, b. zasadami i kryteriami oceniania, c. trybem i warunkami uzyskania oceny wyższej niż przewidywana. 3. Odpowiedź ustna, kartkówki, zadanie domowe i praca na lekcji podlegają ocenie na bieżąco, bez zapowiedzi. 4. Ocenienie wszystkich innych form poza wymienianymi w pkt.3 jest wcześniej zapowiadane. Sprawdziany z większej partii materiału z co najmniej tygodniowym wyprzedzeniem. Jeżeli uczeń z przyczyn losowych (nieobecność usprawiedliwiona) opuścił pracę klasową lub sprawdzian, powinien przystąpić do zaliczenia tej pracy w ciągu tygodnia od dnia powrotu do szkoły. 5. Oceny wystawione przez nauczyciela są jawne, zgodne z wymogami na dana notę. Na prośbę ucznia lub rodziców/opiekunów nauczyciel uzasadnia swoją decyzję oraz daje uczniowi wskazówki, w jaki sposób może on poprawić swoje osiągnięcia edukacyjne. Skala ocen zawiera stopnie od 1 do 6, rozszerzone o + i -. Ocena nie zawsze musi być wyrażona stopniem, może być słowna, opisowa w postaci informacji zwrotnej od nauczyciela bądź kolegi lub koleżanki. Zapisana może być w zeszycie uczniowskim, na karcie pracy, kartkówce, teście, sprawdzianie lub w dzienniczku ucznia. 6. W stosunku do ucznia, u którego stwierdzono specyficzne trudności w nauce uniemożliwiające sprostanie wymogom edukacyjnym wynikającym z realizowanego programu nauczania, potwierdzone pisemną opinia poradni psychologicznopedagogicznej lub innej upoważnionej do tego jednostki nauczyciel dostosowuje wymagania do indywidualnych możliwości ucznia. 7. W ciągu okresu uczniowie klas 1 i 2 mają prawo do jednokrotnego zgłoszenia braku zadania domowego lub nieprzygotowania do lekcji. Za każdy kolejny brak otrzymuje ocenę niedostateczną. Nieprzygotowanie i brak zadania domowego zgłasza się na początku lekcji i 1
przez nie rozumie się: niegotowość do odpowiedzi ustnej, brak zeszytu przedmiotowego i zeszytu ćwiczeń. UWAGA: nie można zgłaszać nieprzygotowań w przypadku zapowiedzianego wcześniej na dany dzień sprawdzania i oceniania określonej formy- tu: sprawdzianu, testu, kartkówki, innych zleconych zadań. 8. Nie ocenia się ucznia negatywnie w dniu powrotu do szkoły po dłuższej usprawiedliwionej nieobecności lub znajdującego się w trudnej sytuacji losowej. Ocenę pozytywną nauczyciel wpisuje do dziennika lekcyjnego na życzenie ucznia. 9. Uczeń ma prawo do poprawienia oceny niedostatecznej z pracy klasowej lub sprawdzianu (tylko jeden raz w półroczu) w terminie jednego tygodnia od oddania pracy, pod warunkiem usprawiedliwionej nieobecności. Ma też prawo do poprawy oceny niedostatecznej z odpowiedzi ustnej(tylko jeden raz w półroczu). Uczeń poprawia ocenę na zajęciach dodatkowych. 10. Uczeń nieobecny na zajęciach zobowiązany jest do samodzielnego uzupełnienia zaległości. Nauczyciel może sprawdzić w uzgodnionym terminie stan wiadomości. 11. W przypadku opuszczenia przez ucznia, co najmniej 25% zajęć edukacyjnych nauczyciel może wyznaczyć mu pisemny sprawdzian frekwencyjny z materiału realizowanego w okresie nieobecności ucznia. 12. Uczeń może być niesklasyfikowany, jeżeli brak jest podstaw do ustalenia śródrocznej lub rocznej oceny klasyfikacyjnej z powodu nieobecności ucznia na zajęciach edukacyjnych przekraczającej połowę czasu przeznaczonego na te zajęcia w szkolnym planie nauczania. Można przeprowadzić dla niego egzamin klasyfikacyjny. Uzyskana w wyniku egzaminu ocena z zajęć edukacyjnych jest ostateczna, zastrzeżeniem 122 ust.15 oraz 123 WZO. 13. Ocenę półroczną i końcoworoczną ustala się na podstawie wszystkich ocen cząstkowych, przy czym najistotniejsze są oceny z pisemnych bądź ustnych kontroli wiadomości oraz z testów kompetencji, następnie z odpowiedzi ustnych, kartkówek, prac domowych oraz aktywności. 14. Ocena roczna jest oceną całościową, czyli uwzględniającą postępy w nauce, stopień opanowania wiadomości i osiągnięcia kształconych umiejętności. Na miesiąc przed planowanym posiedzeniem klasyfikacyjnym rady pedagogicznej nauczyciel przedmiotu jest zobowiązany powiadomić ucznia o grożącej ocenie niedostatecznej. Informację o planowanej ocenie półrocznej (końcoworocznej) nauczyciel podaje na dwa tygodnie przed terminem klasyfikacji półrocznej (końcoworocznej).uczeń ma prawo znać ocenę z przedmiotu na co najmniej 7 dni przed planowanym posiedzeniem klasyfikacyjnym rady pedagogicznej. 15. Uczeń może ubiegać się o podwyższenie oceny tylko o jeden stopień i tylko w przypadku, gdy co najmniej połowa uzyskanych przez niego ocen cząstkowych jest równa ocenie, powyższych którą się ubiega lub od niej wyższa. Szczegółowe warunki ubiegania się o ocenę wyższą reguluje WZO - 121. 2
III. Częstotliwość, kryteria i formy sprawdzania i oceniania osiągnięć uczniów Podczas odpowiedzi ustnej pod uwagę bierze się: - dobór i zakres treści, - poprawność stosowania terminów i nazw geograficznych, -wskazywanie na mapie lub planszy omawianych obiektów lub zjawisk, Lp. Formy aktywności - przygotowanie Kryteria materiałów oceniania ułatwiających zrozumienie omawianego 3. odpowiedź ustna problemu ocenę celującą lub uatrakcyjniających uczeń uzyskuje w odpowiedź, przypadku, gdy uczeń osiągnie 100% - utrzymywanie punktów kontaktu ze słuchaczami, i rozwiąże zadanie dodatkowe. -płynność 100% odpowiedzi, - 90% - ocena bardzo - poprawność dobra stylistyczna wypowiedzi. sprawdziany, testy 89% - 71% - ocena dobra 1. kompetencji 70%-51%- ocena dostateczna 50%-31%-ocena dopuszczająca 30%-0%-ocena niedostateczna 4. podstawowe umiejętności praktyczne 2. kartkówki 5. praca długoterminowa - czytanie mapy, - wykonywanie i interpretacja rysunku poziomicowego, odwzorowywanie jej wybranych treści, - orientacja w terenie położenie, kierunki, 100% - 90% - ocena bardzo - dokonywanie dobra podstawowych obliczeń stosowanych 89% - w 75% geografii, - ocena dobra - interpretacja 74%-55%- klimatogramów ocena dostateczna - poprawność 54%-45%-ocena merytoryczna, dopuszczająca 49%-0%-ocena niedostateczna. - poprawność językowa, -samodzielność pracy, -pomysłowość i inwencja twórcza, - estetyka wykonania, - forma prezentacji. Częstotliwość w okresie minimum 1 sprawdzian- zasadniczo po każdym rozdziale, chyba, że nauczyciel ustali inaczej; testy kompetencji min. 1 w roku szkolnym 1 minimum 1 3
III. Zasady informacji zwrotnej Nauczyciel - uczeń 1. Nauczyciel mobilizuje ucznia do dalszej pracy. 2. Nauczyciel pomaga uczniowi w samodzielnym planowaniu pracy, nauki i rozwoju. 3. Nauczyciel wdraża ucznia do samooceny i samodzielności w nauce m.in. poprzez wykorzystywanie odpowiednich dla siebie strategii uczenia się. 4. Nauczyciel wspomaga ucznia w przygotowywaniu się do konkursów oraz w pokonywaniu trudności w nauce języka niemieckiego. Nauczyciel - rodzice 1. Konsultacje indywidualne rodziców z nauczycielami odbywają się w wyznaczonych dniach konsultacji, na przerwach międzylekcyjnych oraz w czasie ogólnych zebrań klasowych. 2. Istnieje możliwość konsultacji telefonicznej. 3. Podczas konsultacji lub wywiadówek nauczyciel przekazuje rodzicom: a. informacje o postępach ucznia w nauce, b. informacje o trudnościach i uzdolnieniach ucznia, c. wskazówki do pracy ze swoim dzieckiem, d. rodzice mają możliwość wglądu do prac klasowych, sprawdzianów, testów i kartkówek ucznia. Nauczyciel- wychowawca klasy dyrektor 1. Nauczyciel wpisuje oceny do dziennika. 2. Nauczyciel informuje wychowawcę klasy o aktualnych osiągnięciach ucznia. 3. Nauczyciel lub wychowawca informuje dyrekcję o sytuacjach wymagających jego zdaniem interwencji ze strony dyrektora. IV. Ewaluacja PZO Jest ona procesem ciągłej, nieformalnej oceny efektów PZO. Na bieżąco nauczyciel przyjmuje uwagi uczniów, rodziców w celu uzyskania informacji zwrotnej o zaletach i wadach PZO dające możliwość jego ulepszania. Po etapie kształcenia (półrocze, koniec roku) można otrzymać informację zwrotną na podstawie np. ankiety. V. Ogólne kryteria i wymagania na poszczególne stopnie Ocena niedostateczna - uczeń nie opanował niezbędnych wiadomości i umiejętności zawartych w wymaganiach podstawy programowej gimnazjum potrzebnych do kontynuowania nauki. W szczególności: wykazuje brak systematyczności i chęci do nauki, nie posiada podstawowej orientacji na mapie, nie wykonuje zadań domowych, nie prowadzi systematycznie notatek w zeszycie, nie potrafi samodzielnie korzystać z różnych źródeł, w tym treści podręcznika, nie pracuje na lekcji, nie potrafi rozwiązać zadań teoretycznych i praktycznych o elementarnym stopniu trudności samodzielnie, w grupie lub nawet przy pomocy nauczyciela, nie udziela prawidłowych odpowiedzi na większość zadanych mu pytań. Ocena dopuszczająca wymagania konieczne uczeń ma braki w wymaganiach koniecznych z zakresu wiadomości i umiejętności. Tu: opanował w stopniu elementarnym umiejętność czytania map, posiada elementarną orientację na mapie 4
świata, posługuje się w stopniu elementarnym słownictwem i terminologią geograficzną, samodzielnie rozwiązuje i wykonuje zadania o niewielkim stopniu trudności, przejawia chęć i gotowość pracy i współpracy, umie wykorzystać różne źródła informacji, przy czym objawia się to jako praca odtwórcza, wskazująca na słabe zrozumienie polecenia, nadrabia zaległości, przy pomocy nauczyciela udziela odpowiedzi na proste pytania. Ocena dostateczna wymagania podstawowe uczeń opanował podstawowe wiadomości i umiejętności zawarte w wymaganiach podstawy programowej gimnazjum. W szczególności: posiada podstawową orientację na mapie i w przestrzeni geograficznej, poprawnie wyraża swoje myśli w prostych i typowych przykładach, przy wypowiedzi widać nieliczne błędy, odpowiedź ustna odbywa się przy pomocy nauczyciela zadającego kolejne pytania, samodzielnie i w grupie rozwiązuje poprawnie nieskomplikowane polecenia, potrafi naśladować podobne rozwiązania w analogicznych sytuacjach, wartościuje elementy działalności człowieka w środowisku, poprawnie odczytuje dane z tekstu, rysunków, diagramów, tabel, przetwarza proste dane na wykresy, wykonuje wybrane, proste obliczenia stosowane w geografii, z pomocą nauczyciela stosuje wiadomości i umiejętności do rozwiązywania sytuacji problemowych. Ocena dobra wymagania rozszerzające uczeń opanował wiadomości i umiejętności w stopniu dobrym zawarte w wymaganiach podstawy programowej gimnazjum. W szczególności: pracuje systematycznie, a jego przygotowanie, choć pełne jest różne jakościowo, posiada dobrą orientację na mapie świata, czy ze zrozumieniem mapy tematyczne, dokonuje poprawnych interpretacji różnorodnych tekstów źródłowych, udziela zasadniczo samodzielnie odpowiedzi, choć uwidaczniają się niewielkie braki w wiedzy lub wypowiedź nie wyczerpuje omawianego zagadnienia. Wiadomości i umiejętności podstawowe są dla niego zrozumiałe, potrafi samodzielnie rozwiązywać zadania o pewnym stopniu trudności (treści średnio trudne), wykonuje wszystkie obliczenia stosowane w geografii, dostrzega zależności przyczynowo-skutkowe, łączy zagadnienia w logiczne ciągi, opanował umiejętność dokonywania interpretacji prostych zjawisk przedstawianych graficznie, posługuje się językiem poprawnym pod względem merytorycznym, stylistycznym i gramatycznym, potrafi wartościować działalność człowieka w środowisku, aktywnie i efektywnie pracuje i współpracuje w zespołach grupowych, chętnie wykonuje zadania dodatkowe. Ocena bardzo dobra wymagania dopełniające uczeń w stopniu wyczerpującym opanował materiał przewidziany w podstawie programowej dla danej klasy oraz praktycznie stosuje umiejętności z zakresu kluczowych kompetencji w edukacji geograficznej. W szczególności: przygotowanie do lekcji jest pełne, wszechstronne systematyczne, uczeń sprawnie posługuje się wiadomościami i umiejętnościami, podczas wypowiedzi ustnej samodzielnie potrafi interpretować omawiane zagadnienie, jego wypowiedź jest poprawna pod względem merytorycznym, stylistycznym i gramatycznym, samodzielnie dokonuje interpretacji treści mapy i innych materiałów źródłowych, obok prawidłowego wnioskowania przeprowadza proste analizy zjawisk, potrafi zastosować wiedze w praktycznym działaniu, chętnie wykonuje zadania dodatkowe, wykorzystuje różne źródła informacji do pogłębienia swojej wiedzy, bierze aktywny udział w przedsięwzięciach o charakterze środowiskowym, pracuje nad własnym rozwojem lub/i bierze aktywny udział w konkursach o treściach geograficznych. 5
Ocena celująca wymagania wykraczające uczeń spełnia wszystkie kryteria ujęte w wymaganiach na ocenę bardzo dobrą, a ponadto w zakresie posiadanej wiedzy wykracza poza podstawę programową, samodzielnie i twórczo rozwija własne uzdolnienia i zainteresowania, a ich efekty potrafi zaprezentować innym w konkretnej formie. Uczeń powinien ponadto wykazać się znaczącymi osiągnięciami na poziomie pozaszkolnym. 6
VI. Wymagania edukacyjne z geografii na poszczególne oceny w klasie 1oraz 2 załączniki. 7