PRZEDMIOTOWY SYSTEM OCENIANIA Z PLASTYKI Załącznik nr 2.13 Ocenę dopuszczającą otrzymuje uczeń, który korzystając z pomocy nauczyciela: wymienia dziedziny plastyki i rozróżnia gatunki dzieł sztuki, określa funkcje sztuki na przykładach dzieł; określa orientacyjny czas trwania kultury greckiej, zna elementy wierzeń (wybranych postaci bogów przedstawionych w sztuce); wymienia cechy rzeźb greckich z różnych okresów; zna ogólny obszar i przedział czasowy kultury starożytnego Rzymu, zna źródła sztuki rzymskiej; zna wybrane zabytki z różnych gatunków, umie wskazać niektóre cechy sztuki romańskiej; zna najważniejsze dzieło Wita Stwosza; określa źródła sztuki renesansu, wskazuje cechy budowli renesansowych; zna wybrane dzieła artystów renesansowych z różnych krajów Europy, w tym z Polski; określa przybliżony przedział czasowy, przyczyny rozwoju i specyfikę sztuki baroku i sztuki klasycyzmu, dokonuje opisu omawianych dzieł, zauważa podobieństwa i różnice; umie wymienić najbardziej znanych polskich malarzy XIX wieku i ich dzieła; zna funkcje fotografii, wymienia rodzaje fotografii; określa czas trwania secesji w sztuce; wymienia nazwy kierunków: fowizm, ekspresjonizm, kubizm, abstrakcjonizm, surrealizm; wymienia nazwiska rzeźbiarzy XIX i XX wieku; potrafi wskazać na ilustracjach najważniejsze budowle XIX i XX wieku; określa różnice między twórczością tradycyjną i awangardową; określa cechy happeningu; określa specyfikę filmu, teatru, fotografii, zna nośniki, na których można zapisać zdjęcia, filmy. Ocenę dostateczną otrzymuje uczeń, który spełnia wymagania na ocenę dopuszczającą, a zna w podstawowym zakresie pojęcia i terminy plastyczne dotyczące barwy, plamy barwnej, faktury, kompozycji i wskazuje je na wybranym, prostym przykładzie; zna podstawowe zasady kompozycji, rodzaje i zasady perspektywy zbieżnej, powietrznej, malarskiej oraz rozumie pojęcie waloru, cieniowania i modelunku światłocieniowego, wskazuje je na wybranym prostym, przykładzie; zna charakterystyczne rodzaje, formy i plany budowli greckich; zna zasady kontrapostu, sposobu przedstawiania człowieka (idealizacja, proporcje ciała) w rzeźbie greckiej, wymienia style waz greckich; zna plan rzymskiego miasta oraz typów budowli, zdobyczy konstrukcyjnych, materiałów budowlanych, orientacyjnie określa cechy malarstwa pompejańskiego; określa wpływ czasu powstania dzieła, religii, panujących poglądów, stosunków społecznych na sposób przedstawiania człowieka w różnych okresach w sztuce; określa czas trwania sztuki romańskiej i sztuki gotyckiej, cechy sztuki romańskiej i gotyckiej na przykładzie kościoła, rozpoznaje styl zabytków średniowiecznych i dokonuje prostego porównania cech stylowych, ma świadomość podporządkowania rzeźby i malarstwa architekturze w średniowieczu; 1
określa cechy architektury budowli renesansowych, zna wybrane zabytki architektury polskiej z epoki renesansu; zna najważniejsze dzieła malarskie Leonarda da Vinci, Michała Anioła, Rafaela i innych twórców renesansowych, określa cechy, formę i tematykę dzieł renesansowych; zna artystów tworzących dzieła manierystyczne, określa cechy oraz najbardziej charakterystyczne typy budowli barokowych, zna największe dzieła Gianlorenza Berniniego; określa najważniejsze cechy malarstwa barokowego, zna wybrane obrazy Caravaggia, Velazqueza, Rubensa, Rembrandta; zna najbardziej znane zabytki klasycyzmu nawiązujące do dzieł antycznych, zna najważniejsze cechy sztuki klasycystycznej; określa romantyczne cechy dzieł malarskich (zastosowanych środków wyrazu artystycznego, tematyki); zauważa wpływ przemian społecznych na tematykę dzieł, zna wybranych najważniejszych artystów epoki realizmu, określa znaczenie twórczości polskich artystów XIX wieku, ich stosunku do historii i rzeczywistości pod zaborami; zna pojęcia dotyczące fotografii: kadr, ujecie, cięcie fotograficzne, zbliżenie fotograficzne, fotomontaż, określa cechy fotografii jako dziedziny sztuki; zna wybrane dzieła Stanisława Wyspiańskiego, Jacka Malczewskiego, Witolda Wojtkiewicza; określa zasadnicze cechy fowizmu, ekspresjonizmu, kubizmu, abstrakcjonizmu, surrealizmu; zna wybrane sylwetki i dzieła niektórych artystów: Augusta Rodina, Katarzyny Kobro, Aliny Szapocznikow, Magdaleny Abakanowicz, określa chronologie poznanych dzieł; określa cechy i formy architektury nowoczesnej i współczesnej, określa związek formy i funkcji budowli; zna pojęcia: galeria, wernisaż, katalog, aukcja, ekspozycja, billboard, określa cechy plakatu jako złożonego znaku graficznego; orientacyjne określa najważniejsze kierunki w malarstwie po II wojnie światowej (action painting, op-art., neofiguracja, hiperrealizm, tendencja zerowa); wymienia główne zjawiska w polskim malarstwie powojennym; wymienia twórców znanych happeningów, określa cechy pop-artu, określa rolę artysty i stopień uczestnictwa odbiorcy w działaniach sztuki współczesnej; zna wybrane rodzaje fotografii, sztuk teatralnych, filmów. Ocenę dobrą otrzymuje uczeń, który spełnia wymagania na ocenę dostateczną a stosuje środki wyrazu plastycznego m. in. elementy perspektywy powietrznej, malarskiej i wybrany rodzaj kompozycji we własnej pracy plastycznej; rozpoznaje budowle greckie, zna i rozumie wpływ religii i filozofii na sztukę grecką; określa cechy malarstwa i mozaik, zna cechy rzeźb greckich z różnych okresów, umie wskazać stosowane środki wyrazu plastycznego; zna obszar Cesarstwa Rzymskiego i przedział czasowy kultury starożytnego Rzymu, zna źródła sztuki rzymskiej, związki mitologii greckiej i rzymskiej, rozumie wpływ religii na sztukę, zna plan rzymskiego miasta, cechy architektury, wymienia najbardziej charakterystyczne budowle rzymskie, materiały budowlane, określa znaczenie zdobyczy architektonicznych starożytnego Rzymu; określa wpływ materiału i techniki na formę budowli, rzeźb, obrazów, określa znaczenie wpływu upodobań estetycznych epoki na formę dzieł malarskich, rzeźbiarskich, graficznych; określa związki sztuki z religią i wpływ wiary na sztukę średniowieczną oraz podaje związane z tym przykłady, rozpoznaje i porównuje cechy stylowe sztuki romańskiej i gotyckiej, wskazuje elementy konstrukcyjne budowli na różnych przykładach; zna źródła sztuki renesansowej, rozumie wpływ humanizmu, dziedzictwa antyku, odkryć Kopernika oraz określa czas trwania odrodzenia w różnych krajach, zna europejskie i polskie zabytki architektoniczne z epoki odrodzenia, przedstawia renesansowy plan miasta; 2
zna dzieła, formy twórczości i sylwetki Leonarda da Vinci, Michała Anioła, Rafaela oraz innych malarzy renesansowych; określa cechy rzeźby barokowej, zna największych rzeźbiarzy epoki i ich dzieł, określa miejsce rzeźby i dekoracji rzeźbiarskiej w kościele, w epoce baroku; umie określić zasadniczy temat i nastrój dzieł malarskich, zna sylwetki Caravaggia, Velazqueza, Rubensa, Rembrandta; określa cechy rzeźby klasycystycznej, zna najbardziej charakterystyczne formy i tematy rzeźbiarskie, określa formę i tematykę malarstwa klasycystycznego; określa zasięg i czas trwania nurtu romantycznego w sztuce; wskazuje wpływ przemian społecznych na tematykę dzieł, podaje odpowiednie przykłady, określa cechy malarstwa historycznego i jego znaczenie dla historii Polski; określa znaczenie odkryć z optyki, kadrowania w fotografii i sposobów malowania w romantycznym malarstwie dla rozwoju impresjonizmu; określa cechy, przyczyny powstania i zakres zainteresowań stylu secesyjnego; zna wybrane obrazy Matisse a, Picassa, Chagalla, Dalego, Kandinskiego, Malewicza oraz Stanisława Ignacego Witkiewicza, Władysława Strzemińskiego, Jana Cybisa; zna specyfikę dzieł przedstawiających i nieprzedstawiających, zauważa związek formy rzeźb z dziełami innych dziedzin sztuki z tego samego okresu; określa przyczyny przemian w architekturze; określa znaczenie promocji sztuki współczesnej dla popularyzacji plastyki, zna sylwetkę Josepha Beuysa; omawia i porównuje dzieła w ramach jednego lub różnych kierunków (action painting, op-art, neofiguracja, hiperrealizm, tendencja zerowa); zna wybrane dzieła powojenne (malarskie / rzeźbiarskie) artystów starszego pokolenia, zna dwa rodzaje abstrakcji; określa rolę happenera; zna pojęcia: asamblaż, environment, instalacja, performance; określa cechy dzieła sztuki publicznej, sztuki wideo, land artu. Ocenę bardzo dobrą otrzymuje uczeń, który spełnia wymagania na ocenę dobrą a zna podział sztuki na użytkową i nieużytkową, określa funkcje sztuki na przykładach dzieł artystów i w odniesieniu do własnej twórczości; świadomie korzysta z środków wyrazu plastycznego we własnych pracach plastycznych; zna charakterystyczne rodzaje i formy, plany budowli greckich, samodzielnie je opisuje i wskazuje zabytki, omawia zasadę kontrapostu w rzeźbie, opisuje proporcje ciała i ideału piękna, wymienia cechy rzeźby okresu archaicznego, klasycznego i hellenistycznego; zna cechy charakterystyczne stylów i ich chronologii w malarstwie wazowym; samodzielnie opisuje, analizuje całe dzieła architektoniczne i ich elementy, zna cechy realistycznego przedstawiania postaci ludzkiej oraz syntezy, deformacji i ekspresji jako środków wyrazu dla niego charakterystycznych; zna czynniki wpływające na powstawanie dzieł w określonym czasie, określa możliwości i ograniczenia artystyczne wynikające z zastosowanej techniki wykonania, materiału dzieła, ich wpływu na formę dzieł malarskich, rzeźbiarskich, graficznych, określa przemiany formy w sztuce w ramach jednego tematu, zna specyfikę pracy architekta, artysty-rzemieślnika, projektanta wzorów do produkcji masowej; zna zabytki malarskie i rzeźbiarskie oraz rozumie ich podporządkowanie architekturze, zna malarską i rzeźbiarską dekorację kościoła, określa i porównuje cechy stylowe malarstwa i rzeźby średniowiecznej; zna cechy architektury renesansowej, form i elementów budowli oraz wyodrębnia charakterystyczne części zabytków, zna zasadę złotego podziału i jego znaczenie w architekturze, wskazuje przykłady miast opartych na renesansowym planie, zna zabytki polskiej architektury renesansowej; 3
zna dawne i nowe sposoby malowania obrazów, określa ich znaczenie dla głębi tonów i kolorystyki dzieł, zauważa związek przemian kolorystyki z odkryciami naukowymi, omawia etapy powstawania dzieł, dokładnie określa termin laserunek i jego znaczenie, zna zasady perspektywy linearnej, zbieżnej, malarskiej i powietrznej, wskazuje i omawia je w poznanych dziełach renesansowych; zna artystów dzieł manierystycznych, analizuje i porównuje te dzieła z renesansowymi, określa różnorodne przyczyny narodzin sztuki barokowej, jej zasięg, czas trwania oraz cechy stylu barokowego; określa najważniejsze cechy malarstwa barokowego, zna dzieła artystów z różnych krajów i Polski, analizuje ich dzieła; zna cechy sztuki klasycystycznej, zna największe zabytki z różnych dziedzin sztuki, analizuje je i porównuje; określa romantyczne cechy dzieł malarskich, analizuje i porównuje zastosowane środki wyrazu artystycznego, poruszane tematy w obrazach malarzy romantycznych; zna cechy twórczości polskich malarzy XIX wieku, reprezentowanych przez nich kierunków, nurtów, stosowanych środków wyrazu artystycznego oraz wskazuje odpowiednie przykłady i analizuje obrazy; rozpoznaje środki wyrazu artystycznego w dziełach fotograficznych, wskazuje różnice między komponowaniem zdjęcia i obrazu; zna zjawiska artystyczne w malarstwie polskim przełomu XIX/XX wieku, symbolizmu, secesji; zna i umie analizować, omawiać wybitne dzieła, sylwetki, specyfikę twórczości wybranych artystów Matisse a, Picassa, Chagalla, Dalego, Kandinskiego, Malewicza oraz Stanisława Ignacego Witkiewicza, Władysława Strzemińskiego, Jana Cybisa; zna cechy rzeźby organicznej i ekspresyjnej, określa wpływ zastosowania nowych materiałów na kształt rzeźb; określa cechy i formę architektury nowoczesnej i współczesnej, geometryzację kształtów, znajomość najważniejszych budowli i ich twórców, omawia i analizuje formę tych budowli; zna wybrane dzieła lub twórczość artysty polskiej szkoły plakatu; zna sylwetki Jacksona Pollocka i Francisca Bacona; zna sylwetki artystów polskich okresu powojennego; zna różne zjawiska sztuki współczesnej i omawia ich cechy, podaje przykłady, wskazuje na związek z kulturą masową; podaje cechy, różnice oraz wskazuje przykłady asamblażu, environmentu, instalacji, performance u, rozpatruje rozmiary przedsięwzięcia, wymowy dzieła, zasięgu jego odbiorców dzieł sztuki publicznej, land artu, sztuki wideo; zna kierunki w sztuce XX wieku, które wpłynęły na teatr i film, zna wybranych twórców filmowych i teatralnych. Ocenę celującą otrzymuje uczeń, który opanował wiadomości na ocenę bardzo dobrą a tworzy oryginalną, złożoną kompozycję plastyczną obrazującą omawiane zagadnienia, w pełni zgodną z tematem, wykorzystującą możliwości zadanej techniki, inspirowaną motywami omawianych dzieł sztuki; omawia twórczość Fidiasza; określa cechy i analizuje dzieła malarskie i mozaiki; określa tematy, motywy malarstwa pompejańskiego, iluzjonistycznego sposobu przedstawiania rzeczywistości oraz środków wyrazu artystycznego stosowanych dla przedstawienia przestrzeni na płaszczyźnie; zna cechy wspólne różnych dziedzin plastyki i wzajemne związki między nimi, dostrzega różnorodne ograniczenia, z jakimi spotykają się artyści w określonych dziedzinach sztuk plastycznych; 4
wie, na czym polegały średniowieczne iluminacje, wskazuje przykłady; zna zabytki architektoniczne i i ich twórców oraz analizuje cechy budowli; umie dokonać analizy dzieł pod względem kompozycji, kolorystyki, sposobu przedstawienia przestrzeni; określa cechy, typ i plan budowli w różnych fazach baroku, omawia i analizuje ich elementy na wybranych przykładach, określa znaczenie rzeźby i dekoracji rzeźbiarskiej w kościele oraz podaje odpowiednie przykłady; określa najważniejsze cechy malarstwa barokowego, zna dzieła artystów z różnych krajów i Polski, analizuje ich dzieła; opisuje, analizuje, porównuje zabytki klasycystyczne z analogicznymi dziełami antycznymi; wie, na czym polega psychologiczne oddziaływanie barw, wskazuje jego znaczenie w poznanych dziełach romantycznych, porównuje różne elementy, tematykę i formę obrazów romantycznych; zna pojęcia: synteza, deformacja, ekspresja, realizm i potrafi wskazać je w dziełach malarskich i rysunkowych artystów polskich i europejskich; określa cechy kierunków, wskazuje różnice i przeobrażenia w malarstwie od impresjonizmu do postimpresjonizmu, wskazuje sposoby malowania, kolorystyki, podejścia do tematu na przykładach dzieł, świadomie nawiązuje do stylistyki kierunków we własnej pracy plastycznej; umie dokonać analizy i interpretacji wybranych dzieł Stanisława Wyspiańskiego, Jacka Malczewskiego, Witolda Wojtkiewicza; określa związki nurtów europejskich z nurtami twórczości artystów polskich, porównuje, analizuje dzieła malarskie; świadomie określa przeobrażenia rzeźby od realizmu poprzez deformację i syntezę formy do abstrakcji; dostrzega przemiany w architekturze, umie je powiązać ze zmianami upodobań estetycznych, pojawianiem się budowli o nowych funkcjach, nowymi materiałami, rozwojem miast; zna wystawę sztuki współczesnej, pisze recenzję lub przygotowuje opis dzieła współczesnego; omawia i analizuje dzieła Jacksona Pollocka i Francisca Bacona; wyjaśnia pojęcie abakan, określa specyfikę dwóch rodzajów abstrakcji; ma świadomość zacierania się granic między dziedzinami plastyki, rozumie znaczenie dokumentacji fotograficznej działań plastycznych; projektuje oryginalną scenografię do sztuki teatralnej tradycyjnymi technikami plastycznymi lub przy wykorzystaniu programu graficznego; aktywnie uczestniczy w szkolnym życiu artystycznym/plastycznym konkursach, wystawach, imprezach, pokazach, z własnej inicjatywy wykonuje prace dodatkowe, samodzielnie i twórczo rozwija swoje zainteresowania, uzdolnienia i talent plastyczny, bierze udział w zajęciach koła plastycznego na terenie szkoły lub w środowisku lokalnym. 5