JPK nowy wymiar kontroli skarbowych Małgorzata Samborska Warszawa, 27 lipca 2017 2017 Grant Thornton International Ltd. All rights reserved
Agenda JPK krótkie przypomnienie kogo dotyczy obowiązek przesyłania JPK i w jakim zakresie Najczęściej identyfikowane błędy: JPK_VAT vs. VAT-7 Skutki stwierdzenia nieprawidłowości przez organ podatkowy Jak się zabezpieczyć przed negatywnymi konsekwencjami e- kontroli? Wykorzystanie JPK w funkcjonowaniu przedsiębiorstwa 2
JPK zagadnienia ogólne 3
JPK zagadnienia ogólne Jednolity Plik Kontrolny (tzw. JPK) plik o uzgodnionej strukturze logicznej, w którym podatnik jest zobowiązany przekazywać ewidencję VAT (co miesiąc, bez wezwania) oraz księgi podatkowe i dowody księgowe (na żądanie kontrolujących) Celem wprowadzenia obowiązku przekazywania JPK jest umożliwienie organom administracji podatkowej przeprowadzania szybkiej weryfikacji poprawności deklarowanych kwot przychodu i podatku JPK to jeden z elementów, służących uszczelnianiu polskiego systemu podatkowego. Ministerstwo Finansów nie ukrywa, że JPK zastąpi tradycyjne kontrole. 4
art. 82 1b Ordynacji Podatkowej ( ) bez wezwania organu podatkowego, do przekazywania, za pomocą środków komunikacji elektronicznej, ministrowi właściwemu do spraw finansów publicznych informacji o prowadzonej ewidencji, o której mowa w art. 109 ust. 3 ustawy VAT ( ) 5
art. 193a Ordynacji Podatkowej ( ) organ podatkowy może żądać przekazania całości lub części tych ksiąg oraz dowodów księgowych za pomocą środków komunikacji elektronicznej lub na informatycznych nośnikach danych, w postaci elektronicznej odpowiadającej strukturze logicznej ( ) 6
JPK kogo dotyczą obowiązki? Ewidencja VAT Co miesiąc, do 25-go następnego miesiąca bez wezwania Księgi rachunkowe, magazyny, rachunki bankowe, faktury Duzi Od lipca 2016 r. Od lipca 2016 r. Mali i średni Od stycznia 2017 r. Od lipca 2018 r. Mikro Od stycznia 2018 r. Od lipca 2018 r. Od 1 stycznia 2018 r. obowiązek przekazywania JPK będzie dotyczył wszystkich podatników VAT 7
JPK Definicje dużych/średnich/małych/mikro Duzi Średni Mali Mikro Spełniony 1 z 2 warunków: Warunki łącznie: Warunki łącznie Warunki łącznie 1. Pracownicy powyżej 250 lub 1. Poniżej 250 pracowników oraz 1. Poniżej 50 pracowników oraz 1. Poniżej 10 pracowników oraz 2. Obroty powyżej 50 mln EUR i Aktywa - powyżej 43 mln EUR. 2. Obroty poniżej 50 mln EUR lub aktywa poniżej 43 mln EUR. 2. Obrót poniżej 10 mln EUR lub aktywa poniżej 10 mln EUR. 2. Obroty poniżej 2 mln EUR lub aktywa poniżej 10 mln EUR. http://weryfikatorjpk.pl/ 8
JPK Złożenie JPK po terminie art. 16 KKS Instytucja czynnego żalu art. 48 Ordynacji Podatkowej Odroczenie terminu przewidzianego w prawie podatkowym Rozporządzenie Ministra Finansów z dnia 22 sierpnia 2005 r. w sprawie właściwości organów podatkowych (Dz.U. z 2005 Nr. 16, poz. 1371) 9
Nowa struktura JPK dla ewidencji zakupu i sprzedaży VAT Nowa struktura JPK_VAT(2) obowiązuje od dnia 1 stycznia 2017 r. Równolegle ze zaktualizowaną strukturą JPK_VAT, resort opublikował broszurę informacyjną wskazującą zakres zmian. 10
Zakres wybranych zmian w strukturze JPK_VAT(2) 1. Podmioty zagraniczne, nieposiadające siedziby na terytorium Polski zarejestrowane jedynie na potrzeby VAT mogą wskazać dowolny adres z każdego innego państwa (tzw. uniwersalny adres). Wcześniej mogły wskazać jedynie polski adres. 2. Struktura obowiązująca od 1 stycznia 2017 roku umożliwa wskazanie, że przesyłany plik jest korektą JPK_VAT (w polu CelZlozenia należy wskazać wartość "2"). 3. Wprowadzenie do struktury NrKontrahenta w związku z nowym brzmieniem art. 109 ust. 3 ustawy VAT - obowiązującym od 1 stycznia 2017 roku - odnoszącym się do obowiązku ewidencjonowania danych służących identyfikacji poszczególnych transakcji, w tym numeru za pomocą którego kontrahent jest zidentyfikowany na potrzeby VAT. 4. W sekcji zakup dodano pole DataZakupu, które jest polem obowiązkowym. 11
Nowa struktura JPK_VAT(2) Pozostałe zmiany w strukturze JPK_VAT odnoszą się do nazewnictwa poszczególnych pozycji lub kolejności ich prezentowania. Wraz z początkiem 2017 roku wymagane jest przesyłanie ewidencji zakupu i sprzedaży VAT w jednym pliku (jeden plik JPK_VAT). 12
JPK Pozostałe struktury księgi rachunkowe JPK_KR wyciągi bankowe JPK_WB (MF rozważa dzienne raportowanie projekt ustawy na etapie konsultacji publicznych) magazyny JPK_MAG faktury VAT JPK_FA podatkowa księga przychodów i rozchodów JPK_PKPIR ewidencja przychodów JPK_EWP paragony MF rozważa wprowadzenie tej struktury 13
Najczęściej identyfikowane błędy w przesyłanych plikach JPK_VAT 14
Kontrole podatkowe i czynności sprawdzające z wykorzystaniem JPK (w okresie 01.07.2016 r. 30.04.2017 r.) urzędy skarbowe przeprowadziły i zakończyły 7504 czynności sprawdzających z wykorzystaniem JPK 3445 czynności pozostaje w toku. byłe urzędy kontroli skarbowej (obecnie urzędy celno-skarbowe) przeprowadziły i zakończyły 26 czynności sprawdzających z wykorzystaniem JPK w toku pozostaje 13 czynności. 15
Kontrole podatkowe i czynności sprawdzające z wykorzystaniem JPK (w okresie 01.07.2016 r. 30.04.2017 r.) W ramach czynności sprawdzających organy wystąpiły z żądaniem danych w trybie art. 193a Ordynacji podatkowej w 310 przypadkach 105 podmiotów przekazało dane fakultatywnie. 16
JPK Rozbieżności w przekazanych plikach JPK_VAT i deklaracjach VAT 1/4 rozbieżności pomiędzy kwotami wykazanymi przez podatników w przesłanych plikach JPK_VAT a deklaracjach za ten sam okres. - w wyniku pomyłki - na skutek niedoskonałości oprogramowania 17
Raport z dotychczasowych weryfikacji (luty marzec) Rozbieżności pomiędzy przekazanymi JPK_VAT oraz deklaracjami za tożsamy okres: 3 993 w plikach za luty 3 506 w plikach za marzec, 18
JPK Rozbieżności w przekazanych plikach JPK_VAT i deklaracjach VAT 2/4 urzędy skarbowe wzywały podatników np. w sytuacji, kiedy w JPK_VAT nie został uwzględniony podatek naliczony do przeniesienia z poprzedniej deklaracji (pozycja 42 w deklaracji VAT-7 wersja 17) Ministerstwo Finansów, przez cały okres przygotowań podatników do raportowania w formacie jednolitego pliku wskazywało, że podatek naliczony wykazany w pliku JPK_VAT nie powinien uwzględniać kwoty podatku naliczonego do przeniesienia z poprzedniej deklaracji. MF powinno wydać oficjalny komunikat w tym zakresie. 19
JPK rozbieżności, co do zgodności kwot transakcji wykazanych przez kontrahentów 3/4 rozbieżność w zakresie podatku naliczonego, którego podatnicy nie wykazali w miesiącu poniesienia kosztu (tak jak wystawca faktury, który musiał wykazać podatek należny), lecz zgodnie z przysługującym im prawem w jednym z dwóch kolejnych okresów rozliczeniowych. MF weryfikując tylko jeden miesiąc nie dostrzegło, że numery faktur dotyczące podatku należnego zostały wykazane w części dotyczącej podatku naliczonego w jednym z dwóch kolejnych okresów rozliczeniowych. 20
Raport z dotychczasowych weryfikacji (luty marzec) Rozbieżności co do zgodności kwot transakcji wykazanych przez kontrahentów w JPK_VAT, 29 720 w plikach za luty 7 295 w plikach za marzec, 21
JPK identyfikacja faktur VAT wystawionych przez podmioty wykreślone z rejestru VAT 4/4 Odliczenie podatku naliczonego z faktur, które wystawiły podmioty wykreślone z rejestru czynnych podatników VAT. To najbardziej kontrowersyjna rozbieżność. Działanie sprzeczne z linią orzeczniczą polskich sądów administracyjnych a przede wszystkim z wyrokami TSUE. Wykreślenie podmiotu wystawiającego fakturę z rejestru czynnych podatników VAT nie może automatycznie pozbawiać nabywcy prawa, do zmniejszenia podatku należnego o kwotę podatku wynikającą z tej faktury, jeśli do transakcji faktycznie doszło a podatnik nabyte towary wykorzystał do czynności opodatkowanych. 22
Raport z dotychczasowych weryfikacji (luty marzec) Przypadki, w których podatnicy w przesłanych JPK_VAT uwzględnili faktury wystawione przez podmioty, które nie posiadają statusu czynnego podatnika VAT 11 592 w plikach za luty 13 680 w plikach za marzec 23
Skutki stwierdzenia nieprawidłowości przez organ podatkowy 24
JPK Utrata prawa do odliczenia VAT naliczonego MF w przypadku stwierdzenia w JPK_VAT faktur wystawionych przez podmioty wykreślone z rejestru czynnych podatników VAT wzywa podatników do złożenia korekty pliku lub deklaracji VAT z pominięciem tego typu faktur. Chodzi o faktury, które dokumentują faktycznie wykonane transakcje a nie tzw. puste faktury. 25
JPK Utrata prawa do odliczenia VAT naliczonego Od 1 stycznia do 31 maja 2017 r. wykreślono z rejestru czynnych podatników VAT ponad 55 tys. podmiotów (65 tys. podmiotów do 14 lipca). Co ważne, organy podatkowe nie są obowiązane do informowania podatników o wykreśleniu ich z rejestru. Taki stan rzeczy może wystąpić mimo dokładania wszelkich starań aby zweryfikować, czy kontrahent posiada status czynnego podatnika VAT w dniu wystawienia faktury. W konsekwencji po weryfikacji JPK_VAT - organy wzywają, aby podatnicy wyłączyli z podatku naliczonego faktury wystawione przez podmioty nieposiadające statusu czynnego podatnika VAT. 26
JPK Utrata prawa do korzystania z obniżonej stopy procentowej dla zaległości podatkowych Złożenie korekty JPK_VAT / deklaracji VAT wiąże się zazwyczaj z obowiązkiem wpłacenia zaległego podatku -wraz z odsetkami od zaległości podatkowych Problematyczne kwestia prawa do zastosowania obniżonej stopy podatkowej 27
JPK Utrata prawa do korzystania z obniżonej stopy procentowej dla zaległości podatkowych Kluczowe znaczenie ma to, kto wysyła powiadomienie w sprawie rozbieżności w JPK_VAT: jeżeli powiadomienie jest wysyłane przez urząd skarbowy podatnikowi nie przysługuje prawo do niższych odsetek, jeżeli powiadomienie zostało wysłane przez Ministerstwo Finansów podatnikowi przysługuje prawo do niższych odsetek. MF otrzymuje dane o wynikach analizy JPK z Centrum Analiz i Planowania Administracji Podatkowej przy Izbie Administracji Skarbowej we Wrocławiu. Zawiadomienia wysyłane są: - e-mailem - SMS-em Wysłano 11,1 tys. e-maili oraz 2627 powiadomień SMS (tylko w kwietniu) 28
Jak się zabezpieczyć przed negatywnymi konsekwencjami e- kontroli? 29
JPK Jak sporządzić prawidłowy JPK Przygotowanie JPK to nic innego jak odpowiednie przekonwertowanie danych zawartych w systemach finansowo-księgowych na format pliku, wymaganego przez Ministerstwo Finansów. Różne metody przygotowania się do generowania i wysyłania JPK: 1. Dostosowanie obecnie używanego systemu finansowoksięgowego, 2. Wykorzystanie dodatkowego oprogramowania, 3. Skorzystanie z pomocy podmiotów trzecich. 4. Aplikacja Kliencka MF 30
JPK Jak weryfikować kontrahentów MF w udostępnionej aplikacji do przesyłania JPK_VAT dodało funkcję, pozwalającą na zweryfikowanie w przesyłanym pliku, którzy kontrahenci nie posiadają statusu czynnego podatnika VAT. Niestety dodana funkcja nie jest idealna. Okazuje się, że kontrahenci wskazani w aplikacji jako podatnicy nieposiadający statusu czynnych podatników VAT, posiadają taki status na portalu MF (https://ppuslugi.mf.gov.pl/_/). Być może aplikacja udostępniona przez MF korzysta z innej bazy danych niż portal udostępniony przez MF. Pojawia się coraz więcej programów, które umożliwiają masową weryfikację NIP. 31
JPK Jak zabezpieczyć prawo od odliczania VAT naliczonego Fiskus bezpodstawnie kwestionuje podatek naliczony z faktur wystawionych przez podmioty nieposiadające statusów czynnych podatników VAT. Jest to sprzeczne z linią orzeczniczą polskich sądów administracyjnych, a w szczególności wyrokom TSUE. Rozwiązaniem może okazać się wystąpienie o indywidualną interpretację w tym zakresie. UWAGA! linia interpretacyjna zaczęła się zmieniać w tym zakresie w ostatnim czasie. 32
Wykorzystanie JPK w funkcjonowaniu przedsiębiorstwa 33
Aplikacje Krytyczne Sp. z o.o. - narzędzia do zaawansowanej analityki JPK Transmiter JPK Profil Zaufany JPK Walidator JPK Analizator udostępnione produkcyjne 7 raportów i podraportów wspierających czynności sprawdzające. Fundament Danych wersja1 rozwiązanie informatyczne do agregowania i udostępniania do celów analitycznych danych z kilkudziesięciu źródłowych systemów informatycznych resortu finansów i baz zewnętrznych. Termin realizacji - 26 września 2017 r. Narzędzie to zostanie zintegrowane z Systemem Analitycznym Administracji Skarbowej, a w okresie późniejszym będą z nim integrowane wszystkie pozostałe funkcjonujące w resorcie finansów narzędzia analityczne. 34
JPK wykorzystanie pliku dla potrzeb zarządczych Ze względu na bardzo szeroki zakres danych jakie zawierają struktury JPK, mogą one w dużym stopniu posłużyć dla potrzeb zarządczych. Jako przykład można podać: zarządzanie zobowiązaniami podatkowymi (JPK_VAT + JPK_KR), płynność finansowa (JPK_KR + JPK_WB), wskaźniki dotyczące gospodarki magazynowej (JPK_MAG + JPK_KR). MF zapowiedziało, że obecnie obowiązujące struktury JPK mogą ulec zmianom w najbliższym czasie. Oznacza to, że zakres zawartych w nich danych - które de facto mogą posłużyć również potrzebom zarządczym nie jest ostateczny i może zdecydowanie się poszerzyć. 35
JPK Audyt podatkowy MF nie ukrywa, że analiza przesyłanych JPK w przyszłości zastąpi tradycyjne kontrole podatkowe. Oznacza to, że pliki JPK mogą posłużyć za idealną podstawę do przeprowadzania audytów podatkowych. Dane, które mogą zostać poddane audytowi podatkowemu, finalnie trafią do organu podatkowemu. W celu uniknięcia wszelkich nieprawidłowości zawartych w przekazanych plikach, warto poddać je audytowi podatkowemu przed ich wysyłką. Może to ochronić podatnika przed podważeniem przez organ prawidłowości zawartych w plikach danych (prawo do odliczenia, zastosowanie prawidłowej stawki VAT, stawki amortyzacji etc.). 36
Konsultacje społeczne Ministerstwo Finansów prowadzi obecnie konsultacje społeczne w zakresie zmian technicznych oraz rozbudowy struktury JPK_VAT. Konsultacje mają na celu uzyskanie od podatników uwag oraz proponowanych rozwiązań odnoszących się do obecnie obowiązującej struktury JPK_VAT. Wszystkie uwagi można kierować w terminie do 7 sierpnia 2017 r. na adres konsultacje.jpkvat@mf.gov.pl Komunikat o prowadzonych konsultacjach znajduje się na stronie MF. 37
Dziękuję za uwagę Małgorzata Samborska Dyrektor Doradca podatkowy T +48 22 20 54 930 M +48 661 538 580 E malgorzata.samborska@pl.gt.com 38
Globalna organizacja Wiedza, doświadczenie i zaangażowanie 47 000 pracowników Grant Thornton dostępne są dla klientów w ponad 140 krajach na całym świecie. 24 lata w Polsce Pracujemy dla najbardziej wymagających Klientów, pomagając im pokonywać bariery w rozwoju ich przedsiębiorstw.. Duży zespół ekspertów Ponad 400 osobowy zespół oraz obecność w 6 lokalizacjach zapewniają nam bliski kontakt z Klientami oraz umożliwiają realizację wymagających projektów bez względu na wielkość, rodzaj i lokalizację biznesu Klienta. >1200 klientów rocznie Nasi Klienci to firmy polskie oraz organizacje międzynarodowe ze wszystkich branż i sektorów gospodarki:. 8,84/10 Tyle wynosi średni wskaźnik satysfakcji Klientów Grant Thornton w bieżącym roku obrotowym. Nasi klienci doświadczają lepszej obsługi. Tax & Advisory Firm of the Year 2017 in Poland 2. miejsce wśród wszystkich firm doradztwa podatkowego w kategorii wielkość przychodów w Rankingu Firm Doradztwa Podatkowego Gazety Finansowej 3. miejsce III najskuteczniejsza firma w kategorii spory podatkowe w X Rankingu Firm i Doradców Podatkowych Dziennika Gazety Prawnej The Most Outstanding Tax Advisory Service 2016 Transfer Pricing Practitioners of the Year 2016