Program szkolenia KOMPLEKSOWA DIAGNOSTYKA I TERAPIA DYSFAGII W PEDIATRII - prowadząca Anna Maria Pękacka Anatomia i rozwój układów/struktur odpowiedzialnych za połykanie 1. Prenatalny rozwój połykania (struktury i funkcje) 2. Anatomia układów/struktór odpowiedzialnych za połykanie Fizjologia połykania i zdolnośc jedzenia 1. Ssanie połykanie - oddychanie 2. Reakcje odruchowe wieku dziecięcego 3. Rozwój podstawowych funkcji motorycznych oraz rozwój umiejętności orofacjalnych 4. Fazy odżywiania Karmienie 1. Karmienie w zasadzie więcej niż tylko jedzenie 2. Ssanie i połykanie rozwój obszaru orofacjalnego 3. Praktyka karmienia 4. Pomoc w karmieniu Aspekty neurologiczne połykania 1. Podstawowa wiedza neuroanatomiczna 2. Przodomózgowie, pień mózgu, połykanie 3. Deficyty nerwów czaszczkowych 4. Połączenia nerwowo-mięsniowe i mięśnie związane z połykaniem, gardłem i krtanią 5. czuciowa i sensoryczna opieka nad twarzą, nosem, jamą ustną, 6. Embriologia obszarów mózgu odpowiedzialnych za połykanie Etiologia pediatrycznych zaburzeń połykania/ Etiologia zaburzeń połykania u dzieci 1. Definicja i klasyfikacja/e dysfagii 2. Przyczyny lokalne wzgl. anatomiczne 3. Przyczyny gastroenterologiczne 4. Przyczyny neurogenne w centralnym i obwodowym uk. nerwowym 5. Przyczyny neuro-mięśniowe 6. Przyczyny neurometaboliczne 7. Zespoły genetyczne jako przyczyny 8. Inne choroby jako przyczyny zaburzeń połykania Strona 1
Dysfagie orofaryngalne 1. Zaburzenie połykania 2. Zaburzenie połykania a problemy z odżywianiem 3. Główne symptomy dysfagii orofaryngalnej Zaburzenia odżywiania wieku wczesnodziecięcego i odzwyczajanie od sondy 1. Powstawanie i utrzymywanie się zaburzeń odżywiania oraz konieczność odżywiania za pomocą sondy 2. Zaburzenia odżywiania wieku wczesnodziecięcego czy zaburzone przyjmowanie pokarmów? 3. Interdyscyplinarna diagnostyka zaburzeń odżywiania 4. Terapia zaburzeń odżywiania i odzwyczajanie od sondy Kliniczna diagnostyka połykania 1. Ciągłe obserwowanie dziecka 2. Bezpośrednie i pośrednie oznaki dysfagii 3. Podstawy/kolumny diagnostyki klinicznej dysfagii 4. Kliniczna diagnostyka dysfagii wg grup wiekowych Założenia Dysphagiemanagement w pediatrii 1. Zespół interdyscyplinarny Endoskopowe badania połykania (FEES) u dzieci 1. Warunki brzegowe badania 2. Przygotowanie endoskopowego badania połykania 3. Przebieg badania 4. Ocena procesu/prób/aktów połykania 5. Badanie ambulatoryjne 6. Badanie stacjonarne Badania wideofluroroskopijne połykania u niemowląt i małych dzieci 1. Czym jest wideofluoroskopia? 2. Wskazówki do przeprowadzenia VFSS 3. Ogólne informacje nt. VFSS 4. Przebieg VFSS 5. Zalety i wady VFSS 6. Ocena i interpretacja wyników badania 7. Rekomendacja do planowania postępowania 8. Stan badań Strona 2
Symptomy przegląd 1. Preoralne 2. Przygotowanie oralne 3. Transport oralny 4. Faza faryngalna (gardłowa) 5. Przełykowa Podstawowe terapie pediatryczne dysfagii 1. Praca z dziećmi 2. Komunikacja z dziećmi 3. Postrzeganie i uwaga 4. Normalny tonus podstawy i normalne ruchy 5. Planowanie terapii i wyznaczanie celów terapeutycznych 6. Przebieg jednostki terapeutycznej Rola rodziców 1. Ogólne rozważania/informacje nt. pracy rodziców 2. Sytuacja rodziców 3. Przebieg pracy rodziców Środki terapeutyczne 1. Przegląd środków terapeutycznych 2. Położenie/pozycjonowanie 3. Pozycjonowanie niemowląt i małych dzieci 4. Adaptacja żywieniowa 5. Techniki połykania 6. Zmiany postawy 7. Regulacja tonusu mięsni 8. Facylitacja ruchów 9. Stabilizacja szczęki 10. Palpacja krtani 11. Desensibilizacja 12. Ruchliwość języka 13. Stymulacje termalna/cieplna 14. Funkcje gardła 15. Saliwacja/ślinienie 16. Stymulacja ssania 17. Facylitacja połykania 18. Środki w sytuacji pogotowia Strona 3
Koncepty terapeutyczne (przeglad) Stymulacja bazalna Bobath Castillo Morales F.O.T.T. terapia traktu facjooralnego Terapia miofunkcjonalna NMK kontrola neuromotoryczna wg Brondo Osteopatia i pediatryczna Dysphagiemanagement Pediatryczna terapia dysfagii wg Pörnbacher Terapia Vojty jako zał. ustawiczne w zaburzeniach połykania Przybory pomocnicze (karmienie, jedzenie, picie) 1. Butelka ze smoczkiem 2. Specjalna butelka z końcówką do ssania 3. Butelki do picia 4. Kubeczek 5. Łyżka 6. Inne W trakcie szkolenia jego uczestnicy poszerzą swoją wiedzę w zakresie metod diagnostycznych dysfagii u niemowląt i małych dzieci oraz nabędą umiejętność prowadzenia kompleksowej rehabilitacji pacjentów pediatrycznych w różnych podejściach terapeutycznych stosowanych z powodzeniem w krajach anglo- i niemieckojęzycznych. Szkolenie przygotowuje do pracy diagnostycznej i terapeutycznej z pacjentami pediatrycznymi z dysfagią oraz współpracy terapeutycznej z rodzinami chorych i personelem medycznym. Uczestnicy kursu w trakcie zajęć uzyskują wiedzę na temat: a) normalnego procesu połykania u niemowląt i małych dzieci oraz zachodzących w nim zmian wraz z postępującym wiekiem dziecka, b) rozpoznawania patologicznych wzorców połykania u pacjentów pediatrycznych, w tym uczą się rozpoznawania pacjentów wysokiego ryzyka, c) podstaw prowadzenia badania wideofluroroskopijnego połykania u pacjentów pediatrycznych, d) karmienia pacjenta pediatrycznego z dysfagią, w tym odzwyczajania go od sondy, Strona 4
e) podstawowych konceptów terapeutycznych w przypadku pacjentów pediatrycznych z dysfagią, f) roli, jaką w terapii odgrywają rodzice pacjenta pediatrycznego z dysfagią Uczestnicy kursu uczą się i wypróbowują na swoim partnerze ćwiczeniowym przedstawione w trakcie zajęć metody terapeutyczne. W trakcie pracy grupowej oceniają na zademonstrowanych przykładach (case studies) możliwości diagnostyki instrumentalnej (asysta wykładowcy). Razem z partnerem: a) ćwiczą i prowadzą podstawową stymulację terapeutyczną i opiekuńczoterapeutyczną, b) uczą się podstawowego postępowania (w tym karmienie) w przypadku pacjentów pediatrycznych z sondą/bez sondy (ze szczególnym uwzględnieniem postępowania mającego na celu uniknięcie powikłań). Razem z partnerem przeprowadzają ćwiczenia terapeutyczne mające na celu normalizację funkcji połykania niemowląt i małych dzieci we wszystkich fazach tego procesu. Poznają podstawy prawne i medyczne postępowania mającego na celu zachowanie bezpieczeństwa pacjenta i terapeuty. Strona 5