Tomasz Parys Katedra Systemów Informacyjnych Zarządzania Wydział Zarządzania Uniwersytet Warszawski tomasz.parys@wz.uw.edu.pl BARIERY WDROŻENIOWE CLOUD COMPUTING ORAZ ICH ISTOTNOŚĆ DLA ORGANIZACJI W OCENIE UŻYTKOWNIKÓW Streszczenie: Opracowanie przedstawia Cloud Computing jako model zarządzania usługami IT. Podaje podstawowe definicje oraz syntetycznie charakteryzuje ideę tego modelu. Zasadniczą część stanowi prezentacja wyników badań własnych autora w zakresie barier wdrożeniowych oraz ich istotności dla procesu wdrożenia CC w organizacji. Słowa kluczowe : Cloud Computing, bariery wdrożeniowe, usługi IT Wprowadzenie Dynamiczny rozwój technologii informatycznych a także usług sieciowych, w szczególności Internetu powoduje, że przeciętny odbiorca zazwyczaj nie jest w stanie przyswoić sobie sensu tych zmian oraz przewidzieć skutków, które mogą wywołać. Dla klientów zarówno biznesowego jak i indywidualnego liczy się przede wszystkim maksymalna realizacja potrzeb przy jednoczesnej minimalizacji kosztów. Cloud Computing jest odpowiedzią na ograniczenia, jakie nakładają na użytkowników posiadane przez nich systemy komputerowe wyznaczane standardami posiadanego sprzętu i oprogramowania. Zamiast kupować nowoczesne i drogie rozwiązania można skorzystać z identycznej funkcjonalności w ramach usług dostarczanych przez wyspecjalizowanych dostawców. Dodatkowo dzieję się to wszystko za pośrednictwem Internetu, a każdy z użytkowników w sposób praktycznie nieograniczony może decydować o zakresie i czasie skorzystania z usługi. Obie te wartości wpływają na cenę usługi. Cloud Computing jak każda technologia oprócz korzyści jakie przynosi użytkownikom oraz szans jakie
otwiera przed firmami podczas wdrożenia, a później stosowania, napotyka na bariery. Istotności tychże barier w procesie wdrożeniowym poświęcone zostało niniejsze opracowanie. Charakterystyka Cloud Computing Cloud Computing, choć jest na rynku obecny od prawie dwóch dekad, nadal jest zjawiskiem dość nowym. Dlatego też nie istnieje jedna ogólnie przyjęta i akceptowana definicja tego terminu. Nawet tłumaczenie tego terminu na język polski bywa różne. Najczęściej stosowanym odpowiednikiem jest chmura obliczeniowa lub przetwarzanie w chmurze [Parys, 2015a]. Po raz pierwszy publicznie terminu Cloud Computing użył w roku 1997 Ramnath Chellappa podczas wykładu pt. Intermediaries in Cloud - Computing: A New Computing Paradigm wygłoszonego na INFORMS meeting w Dallas [www 7]. Zdarzenie to jest przyjmowana jako pierwsze naukowe użycie tego terminu. Ramnath Chellappa określił wtedy nowy paradygmat dotyczący usług IT. Wskazał, że granica usług obliczeniowych zostanie ustalona przez uzasadnienie ekonomiczne, a nie ograniczenia technologiczne [Kucęba, 2015]. W literaturze przedmiotu można znaleźć również informację, iż samo pojęcie CC zostało po raz pierwszy użyte przez NetCentric w 1997 roku [Wiśniewski, 2015]. Stwierdzenie takie należy doprecyzować. W roku 1997 Sean O Sullivan z nieistniejącej obecnie firmy NetCentric zarejestrował termin Cloud Computing jako znak towarowy [www 4]. Stało się to dokładnie w środę, 14 maja 1997 kiedy to dokonano odpowiedniego wpisu rejestrując CC w Stanach Zjednoczonych pod numerem patentu 75291765. Jednak już po dwóch latach tj. 21 kwietnia 1999 roku zrezygnowano z rejestracji i do dnia dzisiejszego wpis pod tym numerem pozostaje nieaktywny [www 13].
Dość dobrze istotę chmury obliczeniowej oddaje następująca definicja podana w jednym z oficjalnych raportów UE Chmura obliczeniowa to (...) wykorzystywanie usług, zasobów przechowywania, nie na swoim komputerze, lecz gdzieś w Internecie, i to nie w jednym centrum danych, lecz w rozproszeniu w całym Internecie. Jako użytkownik nie wiesz, gdzie znajdują się twoje dane lub gdzie są usługi, z których korzystasz. Zatem (...) chmura obliczeniowa to Facebook, to poczta internetowa, to przechowywanie w Internecie i korzystanie z oprogramowania, które nie działa na twoim komputerze, lecz gdzieś w Internecie [Chmury Obliczeniowe, 2014]. Swoją własną definicję CC podaje także Główny Urząd Statystyczny. Według definicji zamieszczonej na portalu GUS usługi chmury obliczeniowej to możliwość korzystania ze skalowalnych usług ICT przy zastosowaniu Internetu. Usługi świadczone w chmurze obliczeniowej mogą obejmować dostęp do oprogramowania, korzystanie z określonej mocy obliczeniowej, przechowywanie danych. Wymienione usługi: - dostarczane są przy wykorzystaniu serwerów usługodawcy, - mogą być skalowalne w górę lub w dół (skalować można na przykład liczbę użytkowników czy też ilość przechowywanych danych, - mogą być zmieniane lub dostosowywane na własne żądanie (ang. on-demand self-service) tzn. bez konieczności ingerencji usługodawcy - mogą podlegać formom płatności takim jak abonament lub płatność elastyczna dostosowana do ilości i rodzaju zakupionych usług [www 5]. Prostą i krótką definicję Cloud Computing proponują analitycy firmy Gartner określając ten model świadczenia usług jako rodzaj przetwarzania, gdzie za pomocą Internetu wielu użytkowników otrzymuje skalowalne i elastyczne usługi IT [www 8]. Definicją, która podawana jest najczęściej w literaturze przedmiotu jest definicja opracowana przez NIST (ang. National Institute of Standards and
Technology). Według niej Cloud Computing to: to model pozwalający na wszechobecny, wygodny dostęp poprzez sieć do współdzielonej puli konfigurowalnych zasobów obliczeniowych (np. sieci, serwerów, pamięci masowej, aplikacji oraz usług), które w błyskawiczny sposób mogą zostać dostarczone i zwolnione, przy minimalnym zaangażowaniu lub interakcji z dostawcą usług. Model ten składa się z pięciu podstawowych charakterystyk, trzech modeli usługowych oraz czterech modeli wdrożeniowych [Grance, Mell, 2014]. Rozwijając powyższą definicję w ramach Cloud Computingu wyróżnić można trzy podstawowe modele usług : software-as-a-service - SaaS, model ten zakłada, że klient korzysta z aplikacji za pośrednictwem Internetu, natomiast firma, która udostępnia za pośrednictwem CC usługę dba o zapewnienie ciągłości jej działania. Gwarantuje także bezpieczeństwo oraz jest odpowiedzialna za jej rozwój i dostosowanie funkcjonalności do potrzeb użytkownika, platform-as-a-service - PaaS, oferowane jest środowisko umożliwiające tworzenie, rozwój i testowanie przez firmy własnych aplikacji [Wielki, 2012], infrastructure-as-a-service - IaaS, w modelu tym usługodawca udostępnia swoje zasoby sprzętowe np. powierzchnię dyskową, moc obliczeniową procesorów itp. w formie wirtualnych zasobów dostępnych on-line przez Internet. Są one skalowane w zależności od konkretnych potrzeb usługobiorcy. Usługodawca natomiast odpowiada za ich sprawne funkcjonowanie. Jako uzupełnienie powyżej przedstawionej klasyfikacji w literaturze przedmiotu zamieszczone zostały także inne modele usług świadczonych w ramach CC. Jako przykłady wymienić można:
communications-as-a-service - CaaS - komunikacja jako usługa - usługodawca udostępnia platformę telekomunikacyjną (np. poczta elektroniczna, komunikatory, połączenia głosowe, poczta głosowa, połączenia wideo), komunikacja jest realizowana za pośrednictwem Internetu; usługodawca zapewnia zarówno warstwę sprzętową (serwery, telefony, kamery wideo), jak i zintegrowaną z nią warstwę aplikacyjną, umożliwiającą wymianę i zarządzanie informacją, business-process-as-a-service - BPaaS - procesy biznesowe jako usługa model świadczenia usług polegający na dostarczeniu rozwiązań kompleksowo realizujących proces biznesowy bez konieczności angażowania własnych rozwiązań informatycznych i zasobów IT [Wyskwarski, 2015], storage-as-a-service - STaaS - przechowywanie jako usługa, to funkcjonalność oferowana w ramach chmury prywatnej. Polega na udostępnieniu jedynie przestrzeni dyskowej. Opłata uzależniona jest, jak i w innych usługach z zakresu CC, od ilości użytego miejsca, którego ilość jest w pełni skalowalna dla użytkownika w zależności od jego potrzeb [por. www12]. Zazwyczaj wykorzystywana jest przez jako podręczny magazyn danych, na tymczasowe kopie zapasowe jak również dla celów archiwizacji danych. [Building Storage, 2015]. Usługi CC mogą być dostarczane w chmurach opartych o różne modele ich wdrożenia: [por. www 9] chmura prywatna (ang. private cloud): infrastruktura chmury jest wdrożona do wyłącznego użytku tylko przez jedną organizację. Organizacja taka może składać się z wielu korzystających z usług podmiotów. Bardzo często chmura prywatna działa w Intranecie
przedsiębiorstwa. Jest ona schowana za firewallem - nie jest dostępna za pośrednictwem Internetu, chmura wspólnotowa (ang. community cloud): infrastruktura chmury jest wdrożona do wyłącznego użytku przez określoną wspólnotę użytkowników z organizacji które łączą wspólne obszary zainteresowań (np. misja, wymagania związane z bezpieczeństwem itd.) chmura publiczna (ang. public cloud): infrastruktura chmury jest wdrożona do otwartego, publicznego użytku przez wielu konsumentów. Może być w posiadaniu, zarządzana oraz obsługiwana przez dowolną organizację. chmura hybrydowa (ang. hybrid cloud): infrastruktura chmury jest połączeniem dwóch lub więcej odrębnych chmur różnego typu, które pozostając unikalnymi jednostkami są jednak ze sobą połączone przez ustandaryzowane lub prawnie zastrzeżone technologie, które umożliwiają przenoszenie danych. Zauważyć należy, że idea udostępniania programów i usług w modelu Cloud Computing nie jest nowa sięga bowiem początków ery informatyzacji, kiedy to wszystkie obliczenia dokonywane były na jednostkach centralnych. Stacje robocze (terminale) służyły tylko do wprowadzania i odczytu danych. Pozbawione były one często jakiejkolwiek mocy obliczeniowej. Kilkadziesiąt lat później, w dobie powszechności komputerów osobistych, to głównie względy ekonomii i organizacji pracy skłoniły użytkowników i usługodawców do powrotu ku staremu modelowi [Parys 2015b]. Cloud computing to rewolucyjne podejście do informatyki. To odrzucenie tradycyjnej zależności od własnej infrastruktury informatycznej. Efektem jest uwolnienie się od drogiego licencjonowanego oprogramowania. Stare podejście jest awaryjne, trudne i drogie w utrzymaniu oraz zarządza-
niu. CC oferuje uproszczone podejście, czyli aplikacje działające w przeglądarce internetowej, dostarczane automatycznie na żądanie przez Internet. Teraz użytkownik może korzystać z potrzebnych funkcji z dowolnego urządzenia będąc w dowolnym miejscu [www 6]. Czas przetwarzania danych skraca się w tym modelu, ponieważ może być ono wykonywane jednocześnie na niemal nieograniczonej liczbie serwerów zlokalizowanych na całym. Rozwiązanie to redukuje czas reakcji na zmiany współdecydując o poziomie obsługi klienta [Nowicka, 2015]. Zrozumienie istoty Cloud Computing nie jest możliwe bez przynajmniej zdawkowego wspomnienia o wirtualizacji, gdyż jest ona głównym czynnikiem technologicznym chmury obliczeniowej. W literaturze można spotkać pogląd, że to właśnie dzięki wirtualizacji chmura jest opłacalna, zaś ona sama i jej wdrożenie zdecydowały o przyjęciu się nowego trendu [Mateos, Rosenberg, 2011]. Rynek usług świadczonych w modelu Cloud Computing Rynek usług CC jest dość pokaźnych rozmiarów. W roku 2008 był warty 46 mld. USD, natomiast w roku 2014 urósł do 150 mld USD. Oznacza to wzrost o ponad 300% w ciągu zaledwie 6 lat. Zauważyć należy, że tempo wzrostu wartości rynku CC w stosunku do globalnego wzrostu całego rynku IT jest pięć razy większe [www 1]. Jak wynika z danych Eurostatu w 2014 roku z chmury obliczeniowej korzystała prawie co piąta firma (19%) funkcjonująca na terenie Unii Europejskiej, wykorzystując tę technologię do zarządzania procesami biznesowymi. Chodzi m.in. o pocztę e-mail oraz przechowywanie cyfrowych zasobów firmy. Spośród tych przedsiębiorstw niemal co drugie (46%) wykorzystywało cloud computing na bardziej zaawansowanym poziomie, np. w ramach usług typu software-as-a-service czy inteligentnego oprogramowania,
przenosząc do chmury choćby aplikacje finansowe lub programy usprawniające prowadzenie księgowości, a także oprogramowania ułatwiające zarządzanie relacjami z klientem czy zarządzanie infrastrukturą samego przedsiębiorstwa (np. systemy ERP) [www 10]. Cloud computing jest dziś szczególnie popularny w przypadku firm zajmujących się analityką internetową, w tym zwłaszcza Big Data, z którą wiąże się w sposób naturalny. To właśnie wielkie zbiory danych są jednym z głównych kontekstów, w jakich najczęściej mówi się dzisiaj o zastosowaniach chmury obliczeniowej. Chmura to dziś naturalna siedziba" danych, ponieważ każdego dnia Sieć lawinowo generuje Big Data. IDC przelicza, że w 2020 roku Sieć liczyła będzie 45 ZB (Zettabajtów), a na jednego mieszkańca globu przypadnie ponad 5,2 GB danych. To aż o 44 razy więcej niż w 2009 roku i aż o dziewięć razy więcej niż obecnie. 1/3 z tych danych będzie przedstawiała sobą dużą wartość, ponieważ będzie skrupulatnie otagowana i przeanalizowana przez badaczy danych [www 10]. Na polskim rynku obecni są zarówno lokalni, jak i międzynarodowi dostawcy usług cloud computing. W roku 2013 roku swoje pierwsze kontrakty podpisali - wchodzący na ten rynek - dostawcy usług telekomunikacyjnych i właściciele dużych centrów danych w Polsce [por. www 3]. Największy udział w sprzedaży usług Cloud Computingu miała chmura publiczna (48%; 103,7 mln zł). Zaraz za nią uplasowała się chmura prywatna (36,6%; 79 mln zł). Z publicznej najczęściej korzystają małe i średnie firmy, zaś prywatna cieszy się uznaniem dużych przedsiębiorstw, które traktują ją jako sposób na uporządkowanie swojej infrastruktury. W pierwszej omawianej kategorii - chmury publicznej - największe przychody (64,8%; 67,2 mln zł) odnotowują dostawcy rozwiązań SaaS (ang. Software-as-a-Service). Na drugim miejscu (26,2%; 27,2 mln zł) są oferenci usługi IaaS (ang. Infrastructure-as-a-Service), a następnie (9%; 9,3 mln zł)
PaaS (ang. Platform-as-a-Service). W przypadku chmury publicznej największy udział mają opłaty abonamentowe 79,8% (82,7 mln zł), a jedynie 20,2% (21 mln zł) pochodzi z usług związanych z wdrożeniem i integracją rozwiązań Cloud Computing. W 2013 roku sprzedaż usług CC wzrosła w odniesieniu do roku poprzedniego o 26,4% i wyniosła ok. 84 mln USD. IDC spodziewa się, że w perspektywie lat 2013-2017 rynek ten ma nadal się rozwijać, a jego wartość w 2017 ma wzrosnąć o 27,5% i osiągnąć w roku 2017 wartość 223,5 mln USD. Jest to wynik bardzo obiecujący, szczególnie jeżeli weźmie się pod uwagę, iż prognozowana wartość wzrostu dla całego rynku usług IT wyniesie jedynie 4,6 % [www 2]. Rozwój Cloud Computing wygeneruje do końca 2015 r. prawie 14 mln nowych miejsc pracy na całym świecie - taką prognozę stawia międzynarodowa firma analityczna IDC w badaniu przeprowadzonym na zlecenie Microsoftu. W Polsce w okresie między 2012 r. a 2015 r. dzięki tej technologii zatrudnienie miałoby wzrosnąć o 168 proc. Według autorów raportu wszystko to oznacza, że rozwiązania chmurowe nie tylko wspierają rozwój firm, ale również dynamicznie poprawiają kondycję gospodarek krajowych i światowy wzrost ekonomiczny [www 11]. W najbliższej perspektywie Cloud Computing nie będzie dominującym modelem na polskim rynku. Będzie jednak stanowić dobrą alternatywę wobec modeli tradycyjnych. Liczba klientów, którzy usługi CC będą traktować jako uzupełnienie dla tradycyjnego modelu funkcjonowania IT, będzie systematycznie wzrastać [Parys 2015b]. Bariery wdrożeniowe Cloud Computing Charakterystyka próby badawczej
Autor opracowania prowadził w latach 2012-2014 badania ankietowe dotyczące barier i korzyści wdrożeniowych systemów informatycznych 1 będące kontynuacją badań z lat poprzednich. W omawianym okresie badania, dotychczas dotyczące tradycyjnych wdrożeń klasycznych systemów informatycznych zostały rozszerzone o Cloud Computing. Łącznie w badaniu wzięły udział 92 osoby. Rozkład liczby respondentów w poszczególnych latach został przedstawiony w poniższej tabeli. Tabela 1: Liczba respondentów badania w kolejnych latach Liczba respondentów (osób) R A Z E M 92 źródło : opracowanie własne Rok badania 2012 2013 2014 37 31 24 Respondenci, którzy brali udział w badaniu byli słuchaczami kolejnych edycji studiów podyplomowych Zarządzanie Projektami Informatycznymi prowadzonych na Wydziale Zarządzania UW. Tym samym reprezentowali oni specyficzną grupę respondentów - już zapoznanych z techniką komputerową, metodykami oraz innymi aspektami wykorzystania infrastruktury IT. Niejednokrotnie mieli już za sobą udział w projektach wdrożeniowych systemów informatycznych. Dzięki temu ich opinie można uznać za wartościowe, ponieważ badanie dotyczyło dziedziny, w której na co dzień pracują. Zakres przeprowadzonej ankiety był szeroki. Zasadniczym jej celem było poznanie opinii użytkowników na temat barier wdrożeniowych oraz korzyści jak również aspektów z nimi związanych występujących w procesie wdrożenia modelu CC. 1 Obszerne fragmenty prezentowanych w opracowaniu badań prowadzonych przez autora były prezentowane już wcześniej i stanowią treść innych publikacji, które znajdują się one spisie literatury niniejszego opracowania.
W części ankiety, prezentowanej w niniejszym opracowaniu, respondenci zostali poproszeni o wskazanie ważności barier na jakie napotyka wdrożenie modelu CC oraz ocenę istotności konkretnych ich przejawów dla organizacji. Otrzymane wyniki zostały zaprezentowane poniżej. Przejawy barier oraz ich istotność dla organizacji W literaturze przedmiotu można spotkać różną klasyfikację barier związanych z CC. Wyróżnić można np.: bariery techniczne, prawne i mentalnościowe. Można także bariery podzielić na: związane z utratą kontroli nad infrastrukturą przedsiębiorstwa, bezpieczeństwem danych i związaną z tym obawę o utratę danych, zapewnieniem prywatności danych oraz trudnościami w przestawieniu się przedsiębiorstwa na nowy model obsługi infrastruktury IT. Można także spotkać opracowania wskazujące konkretne przejawy barier bez klasyfikowania ich do poszczególnych grup [Parys, 2015b]. Niniejsze opracowanie prezentuje wybrane fragmenty przeprowadzonej ankiety z zakresu barier wdrożeniowych modelu CC. W pierwszej części ankietowani użytkownicy mieli określić, która ich zdaniem bariera występuje podczas wdrożenia i jaka jest jej ważność dla tego procesu oraz funkcjonowania organizacji. Do wyboru mieli następujące zakresy: [Parys, 2015a]. Barierę mentalnościową - związaną głownie z brakiem zaufania do nowości i dostawców, niechęć do zmian i podejmowania ryzyka, braki w wiedzy odnośnie konkretnych rozwiązań, obawa przed nieautoryzowanym dostępem do danych przez np. konkurencję oraz niepewność co do losów danych, które są usuwane z różnych przyczyn z chmury. Barierę prawną - związaną głownie z narzuconą przez przepisy prawa koniecznością zapewnienia prywatności i bezpieczeństwa
przetwarzania i przechowywania danych, w szczególności ochrony danych osobowych. Barierę technologiczną 2 - głównie problemy wynikające z wymaganej dużej przepustowości i bezawaryjności łączy internetowych, oraz pewnych narzuconych przez dostawcę chmury wymagań i ograniczeń dotyczących budowy aplikacji w niej działających. Otrzymane wyniki zaprezentowane zostały w tabeli nr 2 oraz na rysunku nr 1. Tabela 2: Wyniki ankiety odnośnie ważności barier (liczba respondentów) bariera wdrożeniowa ważność bariery mało ważna ważna bardzo ważna technologiczna 59 22 11 mentalnościowa - 29 63 prawna 16 45 31 źródło : opracowanie własne Rys. 1. Rozkład procentowy 3 odpowiedzi odnośnie ważności barier źródło : opracowanie własne 2 Bariera technologiczna może być także określana jako bariera techniczna. 3 Wartości wyrażone w procentach zostały na rysunkach je prezentujących zaokrąglone do wartości całkowitych.
Jak widać w tabeli nr 2 i na rysunku nr 1 najważniejszą, w ocenie respondentów, barierą wdrożeniową jest bariera mentalnościowa. Za bardzo ważną uznało ją 68% badanych, natomiast nikt nie określił jej jako mało ważnej. Za najmniej ważną ankietowani uznali natomiast barierę technologiczną (64% wskazań na mało ważna ). Następnie ankietowani zostali poproszeni o wskazanie, jak istotne, ich zdaniem są poszczególne przejawy barier występujących w procesie wdrożenia modelu CC. Zostały one podzielone na dwie grupy, których szczegółowa charakterystyka zaprezentowana została w poniżej. Tabela nr 3 zawiera liczbę respondentów udzielających konkretnych odpowiedzi, zaś rysunek nr 2 ilustruje ich udział procentowy. Tabela 3: Wyniki ankiety w zakresie istotności przejawów barier związanych z danymi istotność przejawu bariery przejawy barier mało bardzo nieistotna istotna istotna istotna najistotniejsza niewiedza na temat fizycznej lokalizacji danych 6 7 21 25 33 brak (czasowy) dostępu do danych 7 10 8 44 23 swobodne przenoszenie danych - 14 55 13 10 bezpieczeństwo (utrata) danych - 11 33 23 25 przejęcie danych przez konkurencję - - 17 27 48 brak prywatności danych - - 13 28 51 źródło : opracowanie własne Rozkład procentowy odpowiedzi przedstawionych w tabeli 3 został zilustrowany na poniższym wykresie.
Rys. 2. Odsetek odpowiedzi odnośnie przejawów barier związanych z danymi źródło : opracowanie własne Jak wynika z tabeli nr 3 oraz rysunku nr 2 w opinii respondentów najistotniejszymi przejawami barier wdrożeniowych w grupie tych związanych z danymi są brak prywatności danych oraz przejęcie danych przez konkurencję. Oba te przejawy otrzymały najwięcej wskazań najważniejsza - odpowiednio 55% i 52%. Jako najmniej istotne zostało wskazane swobodne przenoszenie danych (15% wskazań na nieistotna oraz 11 % na najistotniejsza. Drugą grupę stanowiły przejawy barier związane z usługami. Liczba respondentów udzielających odpowiedzi w tym zakresie została zaprezentowana w tabeli nr 4. Tabela 4: Wyniki ankiety w zakresie istotności przejawów barier związanych z usługami istotność przejawu bariery przejawy barier mało bardzo nieistotna istotna istotna istotna najistotniejsza brak zaufania do usługodawcy - 6 34 27 25 zbyt niska wydajność usług 5 26 39 15 7 trudny dostęp wskutek słabego łącza - 10 22 34 26 trudność w integracji CC z infrastrukturą firmy - 14 43 10 25 źródło : opracowanie własne
Rozkład procentowy odpowiedzi przedstawionych w tabeli 3 został zilustrowany na poniższym rysunku. Rys. 3. Odsetek odpowiedzi odnośnie przejawów barier związanych z usługami źródło : opracowanie własne Odpowiedzi udzielane w zakresie przejawów związanych z danymi były do siebie zbliżone. Większość respondentów uznała istotność tychże przejawów jako bardzo istotne lub najistotniejsze. Jedynie w przypadku zbyt niskiej wydajności usług 5% respondentów uznało, iż jest ona nieistotna (jedyne wskazanie w całej grupie), natomiast 8 % wskazało ją jako najistotniejszą (najmniej z całej grupy w zakresie najistotniejsza ). Zakończenie Cloud Computing jako nowy model usług świadczenia usług IT - zmienia filozofię działania organizacji i jej granice. Kreowane przez chmurę wirtualne środowisko jest naturalnym środowiskiem telepracy, funkcjonują
w nim realne wirtualne zespoły. Jednocześnie umożliwia współpracę oraz tworzenie więzi nie tylko wewnątrz organizacji pomiędzy jej pracownikami ale również partnerami biznesowymi i konsumentami. Należy podkreślić, że cloud computing nie ogranicza się tylko do usług dostępowych do zasobów IT. Jest to również nowy model myślenia działów IT organizacji, który nie ogranicza się zgodnie z założeniami outsourcingu tylko do przenoszenia określonych zadań do podmiotów zewnętrznych ale również umożliwia przenoszenie zasobów organizacji oraz swobodne ich udostępnianie. Dzięki zastosowaniu modelu CC współczesne organizacje mogą sobie pozwolić na redukcję obciążeń finansowych i operacyjnych związanych z korzystaniem ze środowiska IT. Jednocześnie mogą skupić się na swojej podstawowej działalności wynikającej z realizacji misji i celów, rozwoju oraz budowaniu jej pozycji na współczesnym, bardzo konkurencyjnym rynku. Literatura Building Storage-as-a-Service Businesses, Cloudian Incorporation (2015) - raport w wersji elektronicznej dostępny pod adresem http://www.cloudian.com/cloudian-docs/whitepapers/cloudian_staas_wp.pdf - pozyskany w kwietniu 2015 r. Chmury obliczeniowe - Ekspertyza 2012 (2014), raport w wersji elektronicznej zamieszczony w sieci po adresem http://www.europarl.europa.eu/regdata/etudes/etudes/join/2012/475104/ipol- IMCO_ET%282012%29475104_PL.pdf - pozyskany w październiku 2014 r. Grance T., Mell P. (2014), The NIST Definition of Cloud Computing. National Institute of Standards and Technology U.S. Department of Commerce. Special Publication 800-145 dokument w wersji elektronicznej dostępny pod adresem http://csrc.nist.gov/publications/nistpubs/800-145/sp800-145.pdf - pozyskany w listopadzie 2014 roku Kucęba R. (2015), Model cloud computing. Taksonomia pojęć i własności w wersji elektronicznej dokument dostępny pod adresem http://www.klaster3x20.pl/sites/default/files/bzep/12/kuc%c4%98ba%20robert% 20-%20MODEL%20CLOUD%20COMPUTING.pdf - pozyskany w lutym 2015 r. Mateos A., Rosenberg J. (2011), Chmura obliczeniowa. Rozwiązania dla biznesu, Helion, Gliwice.
Nowicka K. (2015), Cloud Computing a rozwój przedsiębiorstw materiał w wersji elektronicznej dostępny pod adresem http://www.orgmasz.pl/wydawnictwo/files/nowicka.pdf - pozyskany maj 2015. Parys T. (2015a), Bariery wdrożeniowe związane z wykorzystaniem Cloud Computing oraz ich przejawy w ocenie użytkowników, kwartalnik problemy zarządzania, nr 2/2015 t. 1, Problemy wykorzystania systemów informatycznych zarządzania w gospodarce, Wydział Zarządzania Uniwersytetu Warszawskiego, Warszawa. Parys T. (2015b), Cloud computing - korzyści i bariery wdrożenia oraz ich przejawy w ocenie użytkowników [w:] R. Knosala (red.), Innowacje w zarządzaniu i inżynierii produkcji, Tom II, Oficyna Wydawnicza PTZP, Opole. Wielki J. (2012), Modele wpływu przestrzeni elektronicznej na organizacje gospodarcze. Wydawnictwo Uniwersytetu Ekonomicznego, Wrocław. Wiśniewski M. (2015), Różne oblicza Cloud Computing - czy chmura jest dla każdego?, [w:] W. Chmielarz., J. Kisielnicki, T. Parys, Informatyka w społeczeństwie informacyjnym. 30 lat informatyki na Wydziale Zarządzania UW, WZ UW, Warszawa. Wyskwarski M. (2015), Przetwarzanie w chmurze z punktu widzenia małych przedsiębiorstw dokument w wersji elektronicznej dostępny po adresem http://www.woiz.polsl.pl/znwoiz/z74/4_15_wyskwarski_i_po_recenzji.pdf - pozyskany w maju 2015 r. [www 1] http://blog.backupify.com/2013/07/22/the-giant-cloud-8-stats-on-the-growth-ofcloud-computing (dostęp: wrzesień 2014) [www 2] http://it-manager.pl/cloud-computing-2013-weryfikacja (dostęp: marzec 2014) [www 3] http://itwiz.pl/idc-polski-rynek-cloud-computing-wart-byl-663-mln-usd-roku- 2012 (dostęp: grudzień 2014) [www 4] http://sourcedigit.com/903-netcentric-or-compaq-who-coined-the-term-cloudcomputing (dostęp: kwiecień 2015) [www 5] http://stat.gov.pl/metainformacje/slownik-pojec/definicje-pojec/3086,pojecie.html (dostęp: maj 2015) [www 6] http://www.captatio.pl/cloud-computing (dostęp: maj 2015) [www 7] http://www.cloud-lounge.org/clouds-in-it-history.html ( dostęp: lipiec 2014) [www 8] http://www.gartner.com/technology/research/cloud-computing/index.jsp (dostęp: kwiecień 2015) [www 9] http://www.hyphenet.com/blog/cloud-computing-for-your-small-business (dostęp: sierpień 2014) [www 10] http://www.itpolska-news.pl/aktualnosci/jaka-pogoda-na-cloud-computing (dostęp: maj 2015) [www 11] http://www.polskaszerokopasmowa.pl/prognoza-idc-cloud-computing-sprzyjatworzeniu-miejsc-pracy (dostęp: maj 2015) [www 12] http://www.proact.co.uk/managed_cloud_services/storage_as_a_service (dostęp: maj 2015) [www 13] http://www.trademarkia.com/cloud-computing-75291765.html (dostęp: maj 2015)
IMPLEMENTATION BARRIERS OF CLOUD COMPUTING AND THEIR SIG- NIFICANCE FOR ORGANIZATION IN THE RATING BY USERS Abstract: This paper presents Cloud Computing as a model of IT service management. It shows basic definitions and synthetically characterizes the main idea of this model. The main part of this study is the presentation of results of author's own research concerning implementation barriers and the importance of their impact on the process of implementation of CC in the organization. Keywords : Cloud Computing, implementation barriers, IT services