Nr projektu : POKL.09.01.02-02-128/12 pt: Nasza szkoła-moja Przyszłość Program zajęć przyrodniczych realizowanych w ramach programu : Nasza szkoła-moja przyszłość Wstęp Coraz częściej pragniemy dalekich podróży i to coraz bardziej egzotycznych. Chcemy poznawać dalekie kraje, ich historię, przyrodę i krajobrazy. Jednocześnie coraz częściej zapominamy lub nie dostrzegamy walorów przyrodniczych najbliższej okolicy. Jeśli zapragniemy kontaktu z przyrodą nie musimy od razu wyruszać w odległe miejsca. Aby posłuchać żabich koncertów czy popatrzeć na dostojnie kroczące bociany wystarczy wytężyć wzrok i słuch i z uwagą obserwować najbliższy las, łąkę, pole, rzekę, staw. I chociaż w minionych dziesięcioleciach wiele z tych ekosystemów uległo zniszczeniu to właśnie w Polsce można szukać resztek dziewiczej natury. Charakterystyka programu Program przeznaczony jest dla uczniów szkoły podstawowej klasy VI chcących poszerzać swoje zainteresowania w zakresie przyrody. Pozwala on zwrócić uwagę uczniów na otaczający świat, zainteresować jego pięknem oraz koniecznością ochrony jego zasobów. Uczestnictwo w zajęciach daje uczniom możliwość samorealizacji, poszerzania własnych horyzontów, łączenia teorii z praktyką oraz odkrywania tajemnic przyrody na drodze eksperymentów. Otwiera drzwi do zdobywania umiejętności poprzez doświadczenia, obserwacje i pomiary, a także samodzielnego dochodzenia do wniosków. Pobudza również aktywność dzieci, uczy współdziałania w zespole, kształtuje właściwie postawy i charakter młodego człowieka. Wzmaga poczucie więzi z przyrodą.
Forma realizacji Program realizowany będzie od 02.09.2013r. do 30.06.2014r. w wymiarze jednej godziny tygodniowo. Cele programu Cel główny: Głównym celem zajęć jest poznanie lokalnej flory i fauny regionu zamieszkania dzieci, a także Polski- jej wybranych regionów Cele szczegółowe: zwrócenie uwagi na bioróżnorodność lokalnego środowiska oraz na jego atrakcyjność przyrodniczą, poznanie gatunków chronionych (całkowicie i częściowo), uwrażliwienie na piękno otaczającej przyrody w ciągle zmieniającej się rzeczywistości, rozwijanie umiejętności obserwacji zjawisk przyrodniczych, dostrzegania zmian zachodzących w ekosystemach w różnych porach roku i dokonywana ich opisu, poznanie budowy badanego terenu nabycie umiejętności poruszania się w terenie za pomocą mapy topograficznej (wykorzystanie skali mapy), nabycie umiejętności posługiwania się kluczem do oznaczania roślin, doskonalenie umiejętności posługiwania się przyrządami badawczymi, dostrzeganie związków przyczynowo skutkowych zachodzących w otaczającym świecie, kształtowanie świadomości ekologicznej i wrażliwości na problemy środowiska, rozwijanie badawczej postawy wobec świata, kształtowanie szacunku do przyrody i jej bogactwa, rozwijanie oraz kształtowanie poczucia odpowiedzialności za stan środowiska przyrodniczego w swoim otoczeniu, rozwijanie umiejętności dochodzenia do wiedzy poprzez doświadczenia, obserwacje, interpretację wyników i wnioskowania,
dokumentowanie i prezentowanie wyników pracy badawczej za pomocą różnych środków przekazu: zielniki, zdjęcia, albumy itp., przedstawianie danych liczbowych dotyczących badanej flory i fauny na wykresach i diagramach, rozwijanie umiejętności wykorzystania posiadanej wiedzy w nowych sytuacjach. Metody pracy Ze względu na badawczy charakter programu przeważają metody sprzyjające samodzielnemu zdobywaniu przez uczniów wiadomości i umiejętności, mianowicie: eksperymenty, doświadczenia, obserwacje mikro- i makroskopowe, metoda projektu, burza mózgów, pogadanka, tworzenie zielników, albumów, plakatów. Celem urozmaicenia spotkań przewidziano również zajęcia w terenie (w okolicy szkoły, Gminy) Środki dydaktyczne Mikroskopy,, kompasy, lupy,, przewodniki do oznaczania roślin i zwierząt, płyty z głosami zwierząt, atlasy, karty pracy, program multimedialny Zakres treści Program obejmuje 3 bloki tematyczne w ramach których realizowane będą treści programowe: 1. Krajobraz najbliższej okolicy - uczeń: wskazuje położenie swojej miejscowości na mapie topograficznej, czyta mapę i porusza się w terenie za pomocą mapy, posługuje się kompasem, zna kierunki świata, posługuje się skalą na mapie; opisuje krajobraz swojego regionu charakteryzuje warunki życia w dolinie rzecznej, analizuje wpływ człowieka na kształtowanie krajobrazu, wymienia i rozpoznaje naturalne elementy krajobrazu,
rozpoznaje ekosystemy charakterystyczne dla najbliższej okolicy. 2. Flora regionu w którym mieszka uczeń: rozpoznaje podstawowe gatunki drzew, krzewów oraz roślin zielnych występujących na badanym terenie, zna zasady i przygotowuje zielnik oraz album, dokonuje pomiarów morfometrycznych drzew, wyodrębnia naturalne zespoły roślinne, zna budowę anatomiczną liścia, posługuje się kluczem do oznaczania roślin, posługuje się mikroskopem, przygotowuje preparaty mikroskopowe, opisuje gatunki rzadkie i chronione, obserwuje florę w czterech porach roku, dostrzega zachodzące w niej zmiany, wymienia cechy przystosowujące rośliny do życia na lądzie i w wodzie 3. Fauna regionu w którym mieszka uczeń: obserwuje zwierzęta w naturalnym środowisku w czterech porach roku, tworzy systematykę zaobserwowanych zwierząt, wylicza zwierzęta zimujące w Polsce i w najbliższym otoczeniu, zbiera informacje o poszczególnych przedstawicielach fauny wykonuje album, obserwuje życie w kropli wody - dokumentuje swoją pracę Spodziewane efekty Po programie uczniowie będą: - umieć scharakteryzować najbliższe środowisko przyrodnicze - umieć scharakteryzować lokalną florę i faunę, - samodzielnie posługiwać się przyrządami badawczymi-mikroskop - samodzielnie rozwijać swoje zainteresowania przyrodnicze przy wykorzystaniu różnych źródeł,
- świadomie i aktywnie uczestniczyć w przedsięwzięciach przyrodniczych i ekologicznych, - poprzez swoją wiedzę i postawę propagować konieczność ochrony bogactwa i piękna lokalnego środowiska Ewaluacja programu Ewaluacja niniejszego programu odbywać się będzie poprzez obserwację zaangażowania dzieci podczas zajęć, pozytywną zmianę ich postaw, analizę dokumentacji prac uczniów (karty pracy, zielniki, albumy) oraz przeprowadzenie ankiety ewaluacyjnej, diagnozy zdobytych umiejętności po każdym semestrze. Opracowała: mgr Mariola Gołuchowska