RZECZPOSPOLITA POLSKA Urząd Patentowy Rzeczypospolitej Polskiej (12)OPIS PATENTOWY (19)PL (11)185402 (21 ) Numer zgłoszenia. 323209 (22) Data zgłoszenia- 1 8.11.1997 (13)B1 (51) IntCl7 B25D 1/12 (54) Młotek awaryjny (30) Pierwszeństwo: 29.11.1996,DE,19649520.2 (73) Uprawniony z patentu: HAPPICH Fahrzeug-und Industrieteile GmbH, Wuppertal, DE (43) Zgłoszenie ogłoszono: 08.06.1998 BUP 12/98 (72) Twórcy wynalazku: Johann-Georg Werner, Hamm, DE Hans-Joachim Poffo, Wuppertal, DE (45) o udzieleniu patentu ogłoszono: 30.05.2003 WUP 05/03 (74) Pełnomocnik: Niewieczerzał Jan, POLSERVICE (57) 1. Młotek awaryjny do wybijania szyb, składający się z trzonka oraz zaopatrzonej w stalową końcówkę główki, znamienny tym, że na główce (2) znajduje się urządzenie zabezpieczające stalową końcówkę (5). PL 185402 B1 FIG.1
Młotek awaryjny Zastrzeżenia patentowe 1. Młotek awaryjny do wybijania szyb, składający się z trzonka oraz zaopatrzonej w stalową końcówkę główki, znamienny tym, że na główce (2) znajduje się urządzenie zabezpieczające stalową końcówkę (5). 2. Młotek według zastrz. 1, znamienny tym, że urządzenie zabezpieczające składa się z umieszczonego na główce (2) młotka, osłaniającego stalową końcówkę (5), kapturka (7) z tworzywa sztucznego. 3. Młotek według zastrz. 2, znamienny tym, że kapturek (7) jest umieszczony na główce (2) młotka za pom ocą połączenia klejonego, zatrzaskowego lub wtryskowego. 4. Młotek według zastrz. 1, znamienny tym, że stalowa końcówka (5) znajduje się wewnątrz główki (2) młotka i jest osadzona na, dociśniętym sprężyną mocującą (13), elemencie bezwładnościowym (15), osadzonym teleskopowo w komorze (11) główki, który przy zgodnym z przeznaczeniem użyciu młotka awaryjnego wyrzuca stalową końcówkę (5) z komory (11) główki, przeciwnie do działania siły sprężyny mocującej (13). 5. Młotek według zastrz. 1, znamienny tym, że wewnątrz znajdującej się w główce (2) młotka komory (14) osadzony jest uchylnie, zaopatrzony w wysuwną do przodu z komory (14) stalową końcówkę (5), element bezwładnościowy (15), utrzymywany w położeniu podstawowym przez sprężynę (17). 6. Młotek według zastrz. 5, znamienny tym, że element bezwładnościowy (15) ma kształt litery T, zaś na końcu jego pionowego ramienia znajduje się układ przegubowy (16). 7. Młotek według zastrz. 1, znamienny tym, że główka (2) młotka składa się z jednoczęściowego odlewu, korzystnie odlewu żeliwnego lub ciśnieniowego odlewu cynkowego, z uformowanym trzonkiem (1) i osadzonej w nim stalowej końcówki (5). 8. Młotek według zastrz. 1, znamienny tym, że stalową końcówkę (5) stanowi zaostrzony i zahartowany na wskroś kołek stalowy. 9. Młotek według zastrz. 1, znamienny tym, że główkę (2) młotka stanowi element metalowy (4), na którego jednym końcu znajduje się ślepy otwór z osadzoną w nim stalową końcówką (5) z zahartowanego na wskroś materiału, przy czym element metalowy (4) zaopatrzony jest, co najmniej częściowo, w stanowiący również część trzonka (1), element wtryskowy (3) z tworzywa sztucznego. 10. Młotek według zastrz. 1, znamienny tym, że składa się z metalowej główki (2) z osadzoną na niej stalową końcówką (5) oraz trzonka (1) w postaci oddzielnej kształtki wtryskowej (3) z tworzywa sztucznego, zawierającego otwór na główkę (2) młotka. * * * Przedmiotem wynalazku jest młotek awaryjny do wybijania szyb, składający się z trzonka oraz zaopatrzonej w stalową końcówkę główki. W młotku awaryjnym, znanym z europejskiego opisu patentowego nr EP 0 134 558 BI główka młotka jest zaopatrzona w stalową końcówkę, um ożliwiającą w razie potrzeby wybicie również szyb, stosunkowo wytrzymałych na pękanie, jakie obecnie stosuje się powszechnie w pojazdach. Niestety młotki awaryjne, zwłaszcza te, które instaluje się w środkach komunikacji publicznej, są często wykorzystywane w innych celach, np. jako narzędzie wandalizmu. Powszechnie wiadomo, że zwłaszcza w środkach komunikacji publicznej, takich jak tramwaje, autobusy i temu podobne, stale narasta zjawisko wandalizmu w postaci uszkodzeń szyb okiennych poprzez ich rysowanie, uszkodzeń tapicerki siedzeń poprzez przecinanie i temu podobne. Stalowa końcówka obecnych młotków awaryjnych stanowi dla pewnego kręgu ludzi znakomite narzędzie do dokonywania opisanych uszkodzeń.
185 402 3 Celem wynalazku jest dostarczenie młotka awaryjnego, który z jednej strony ma się nadawać do wybijania szyb, aby w ten sposób stworzyć drogę ucieczki, z drugiej zaś zapobiega wandalizmowi, a co najmniej go utrudnia. Młotek awaryjny do wybijania szyb, składający się z trzonka oraz zaopatrzonej w stalową końcówkę główki, według wynalazku, charakteryzuje się tym, że na główce znajduje się urządzenie zabezpieczające stalową końcówkę. Korzystnie urządzenie zabezpieczające składa się z umieszczonego na główce młotka, osłaniającego stalową końcówkę, kapturka z tworzywa sztucznego. Korzystnie, kapturek jest umieszczony na główce młotka za pom ocą połączenia klejonego, zatrzaskowego lub wtryskowego. Korzystnie, stalowa końcówka znajduje się wewnątrz główki młotka i jest osadzona na, dociśniętym sprężyną mocującą, elemencie bezwładnościowym, osadzonym teleskopowo w komorze główki, który przy zgodnym z przeznaczeniem użyciu młotka awaryjnego wyrzuca stalową końcówkę z komory główki, przeciwnie do działania siły sprężyny mocującej. Korzystnie, wewnątrz znajdującej się w główce młotka komory osadzony jest uchylnie, zaopatrzony w wysuwną do przodu z komory stalową końcówkę, element bezwładnościowy, utrzymywany w położeniu podstawowym przez sprężynę. Korzystnie, element bezwładnościowy ma kształt litery T, zaś na końcu jego pionowego ramienia znajduje się układ przegubowy. Korzystnie, główka młotka składa się z jednoczęściowego odlewu, korzystnie odlewu żeliwnego lub ciśnieniowego odlewu cynkowego, z uformowanym trzonkiem i osadzonej w nim stalowej końcówki. Korzystnie, stalową końcówkę stanowi zaostrzony i zahartowany na wskroś kołek stalowy. Korzystnie, główkę młotka stanowi element metalowy, na którego jednym końcu znajduje się ślepy otwór z osadzoną w nim stalową końcówką z zahartowanego na wskroś materiału, przy czym element metalowy zaopatrzony jest, co najmniej częściowo, w stanowiący również część trzonka, element wtryskowy z tworzywa sztucznego. Korzystnie, młotek składa się z metalowej główki z osadzoną na niej stalową końcówką oraz trzonka w postaci oddzielnej kształtki wtryskowej z tworzywa sztucznego, zawierającego otwór na główkę młotka. Urządzenie zabezpieczające, które może składać się z umieszczonego na główce młotka, osłaniającego stalową końcówkę, kapturka z tworzywa sztucznego, w pewnym stopniu unieszkodliwia stalową końcówkę młotka awaryjnego, dzięki czemu młotek nie nadaje się do rysowania szyb lub przecinania tapicerki siedzeń. Stalowa końcówka jest ponadto chowana przez urządzenie zabezpieczające przed wzrokiem obserwatora, w związku z czym młotek traci swoją atrakcyjność jako narzędzie do niszczenia. Z drugiej strony urządzenie zabezpieczające w postaci kapturka, osłaniającego stalową końcówkę, nie przeszkadza w zgodnym z przeznaczeniem użytkowaniu młotka, ponieważ przy uderzeniu stalowa końcówka przechodzi bez problemu przez materiał kapturka. Gdy stalowa końcówka znajduje się wewnątrz główki młotka i jest osadzona na, dociśniętym sprężyną mocującą, elemencie bezwładnościowym, osadzonym teleskopowo w komorze główki, który przy zgodnym z przeznaczeniem użyciu młotka awaryjnego wyrzuca stalową końcówkę z komory główki, przeciwnie do działania siły sprężyny mocującej, wówczas stalowa końcówka w ogóle nie wystaje na zewnątrz, w związku z czym nie ma możliwości wykorzystania łatwo dostępnej stalowej końcówki do aktów wandalizmu. Również, jeśli wewnątrz znajdującej się w główce młotka komory osadzony jest uchylnie, zaopatrzony w wysuwaną do przodu z komory stalową końcówkę, element bezwładnościowy, utrzymywany w położeniu podstawowym przez sprężynę, zapewnione jest zasłonięcie stalowej końcówki, co wyklucza użycie młotka do celów niezgodnych z jego przeznaczeniem. Stanowiący część trzonka element wtryskowy z tworzywa sztucznego można również wykorzystać do wykonania kapturka, osłaniającego kołek stalowy.
4 185 402 Przedmiot wynalazku jest uwidoczniony w przykładach wykonania na rysunku, na którym fig. 1 przedstawia pierwszy przykład wykonania młotka awaryjnego w widoku z boku, fig. 2 do 7 - różne przykłady wykonania młotka awaryjnego w przekroju wzdłuż linii A-A na fig. 1, fig. 8 - drugą postać wykonania młotka awaryjnego w widoku z boku, zaś fig. 9 - młotek awaryjny z fig. 8 z otwartym obszarem główki. Młotek awaryjny według wynalazku, przedstawiony na fig. 1, składa się z. trzonka 1 i osadzonej na jego górnym końcu główki 2. Główka 2 składa się ze, stanowiącej korzystnie jedną część z trzonkiem 1, kształtki wtryskowej 3 z tworzywa sztucznego i wpuszczonego w nią elementu metalowego 4, który na wolnym końcu jest zaopatrzony w stalową końcówkę 5, wykonaną korzystnie z zaostrzonego i zahartowanego na wskroś kołka stalowego. Główka 2 młotka wystaje poza trzonek 1 w zasadzie tylko z jednej strony, w związku z czym pomiędzy trzonkiem 1 i stalową końcówką 5 istnieje dość duży odstęp. N a podkreślenie zasługuje zwłaszcza fakt, że główka jest osadzona na trzonku 1 w takim położeniu, że stalowa końcówka 5 jest skierowana ukośnie do góry, przy czym korzystne okazało się ustawienie pod kątem około 15 stopni (jak przedstawiono na rysunku). Na trzonku 1, po stronie wystającej części główki 2, zamocowany jest uchwyt ochronny 6, korzystnie stanowiący jedną część z trzonkiem 1. Jak uwidoczniono na fig. 2, element metalowy 4 jest zaopatrzony w kapturek 7, osłaniający stalową końcówkę 5. Kapturek 7, korzystnie w postaci kształtki wtryskowej z tworzywa sztucznego, ma kształt dopasowany do wolnego końca główki 2 młotka i rurową nasadkę 9, wchodzącą w pierścieniowy rowek 8 elementu metalowego 4. Połączenie klejone zapewnia niezawodne zamocowanie kapturka 7 na elemencie metalowym 4. W przykładzie wykonania ukazanym na fig. 3 stalowa końcówka 5 jest zabezpieczona kapturkiem 7 z tworzywa sztucznego, przy czym kapturek jest zamocowany na elemencie metalowym 4 za pomocą połączenia zatrzaskowego. W tym celu element metalowy 4 ma podcięty rowek pierścieniowy 8, w którym zatrzaskuje się wewnętrzne zgrubienie 10 rurowej nasadki 9 kapturka 7. Figura 4 ukazuje przykład wykonania główki 2 młotka z nasuniętym na wolny koniec elementu metalowego 4 kapturkiem 7, który jest na nim zamocowany za pom ocą klejenia. W przykładzie wykonania ukazanym na fig. 5 kształtka wtryskowa 3 z tworzywa sztucznego jest tak ukształtowana, że oprócz stalowej końcówki 5 również wolny koniec elementu metalowego 4 jest osłonięty stosunkowo cienką warstwą tworzywa sztucznego, tworzącą kapturek 7. Przykłady wykonania ukazane na fig. 1 do 5 mają wspólne zabezpieczenie, składające się z kapturka, osłaniającego stalową końcówkę 5. Przy zgodnym z przeznaczeniem użyciu młotka awaryjnego jako narzędzia do wybijania szyby stalową końcówką przebija oczywiście natychmiast, materiał kapturka w zetknięciu z szybą. Figury 6 i 7 ukazują rozwiązanie, w którym stalowa końcówka 5 jest wpuszczona w główkę 2 młotka, dzięki czemu nie jest dostępna przy próbach wykorzystania jej w nieodpowiedni sposób. Główka 2 młotka lub osadzony w niej element metalowy 4 zawiera komorę 11, w której osadzony jest przesuwnie element bezwładnościowy 12 z m etalową końcówką 5. W położeniu spoczynkowym, widocznym na fig. 6, element bezwładnościowy 12 spoczywa w pozycji ustalonej przez sprężynę mocującą 13. Przy zgodnym z przeznaczeniem użyciu młotka awaryjnego element bezwładnościowy 12 ze stalową końcówką 5 zostaje wyrzucony z komory 11, przeciwnie do działania siły sprężyny mocującej, gdy tylko wolny koniec elementu metalowego 40 uderzy o szybę i zostanie gwałtownie zahamowany. Sprężyna mocująca 13 jest wsparta jednym końcem na kołnierzu elementu metalowego 4, drugim zaś na stopionym odsądzeniu elementu bezwładnościowego, przy czym jej charakterystyka jest tak dobrana, że nie przeszkadza w użytkowaniu młotka awaryjnego. Młotek awaryjny według wynalazku, ukazany na fig. 8 i 9 stanowi model, składający się oczywiście również trzonka 1 i główki 2. Także w tym młotku zabezpieczenie stalowej końcówki 5 stanowi konstrukcja wpuszczana w główkę 2 młotka. W główce 2 znajduje się komora 14, w której osadzony jest uchylnie, mający kształt litery T, element bezwładnościowy 15. Z przodu elementu bezwładnościowego 15 znajduje się stalowa końcówka 5, zaś na
185 402 5 końcu jego pionowego ramienia układ przegubowy 16. W położeniu spoczynkowym element bezwładnościowy 15 jest utrzymywany przez sprężynę skrętną 17. Przy zgodnym z przeznaczeniem użyciu młotka awaryjnego element bezwładnościowy 15 jest błyskawicznie przemieszczany z położenia zaznaczonego linią ciągłą, w położenie zaznaczone linią przerywaną, gdy wolny koniec główki młotka uderzy o szybę i zostanie gwałtownie wyhamowany. FIG.5 FIG.4 FIG.6 FIG.7
185 402 FIG. 8
185 402 FIG. 9
185 402 FIG.1 FIG-2 FIG.3 Departament Wydawnictw UP RP Nakład 60 egz Cena 2,00 zł