(13) B1 PL B1 G01F 1/06 RZECZPOSPOLITA POLSKA (12)OPIS PATENTOWY (19)PL (11) (21) Numer zgłoszenia:

Transkrypt

1 RZECZPOSPOLITA POLSKA (12)OPIS PATENTOWY (19)PL (11) (13) B1 (21) Numer zgłoszenia: Urząd Patentowy (22) Data zgłoszenia: Rzeczypospolitej Polskiej (51) IntCl6: G01F 1/06 (54) Suchobieżny wodomierz skrzydełkowy (43) Zgłoszenie ogłoszono: BUP Uprawniony z patentu: Fabryka Wodomierzy PoWoGaz" S.A., Poznań, PL (45) O udzieleniu patentu ogłoszono: WUP 08/95 (72) Twórcy wynalazku: Jerzy Ziółkowski, Poznań, PL Bronisław Zieliński, Poznań, PL PL B1 1 Suchobieżny wodomierz skrzydełkowy, w którego kor- (5 7 ) pusie znajduje się przestrzeń mokra, mieszcząca wirnik i kanał regulacyjny, a także przestrzeń sucha z mechanizmem zliczającym osadzonym na płycie uszczelniającej, która oddziela od siebie obie przestrzenie, przy czym płyta uszczelniająca ma na obwodzie prostokątne wybranie, w którym znajduje się pierścień uszczelniający typu O-ring, które jest zamknięte pierścieniem dystansowym, przylegającym do płyty uszczelniającej pod naciskiem pierścienia dociskowego, który jest wkręcony w wewnętrzny gwint wykonany w górnej części korpusu wodomierza, a mechanizm zliczający jest przyłączony do korpusu za pomocą pierścienia mocującego, znamienny tym, ze dystansowy pierścień (4) jest osadzony między dociskowym pierścieniem (3) oraz uszczelniającą płytą (6) ; zamyka od góry jej prostokątne wybranie (5) z uszczelniającym pierścieniem (7), zaś między zliczającym mechanizmem (9) ; jego mocującym pierścieniem (17) znajduje się pośredni, osłaniający pierścień (13), a ponadto zliczający mechanizm (9) oraz osłaniający pierścień (13) ; mocujący pierścień (17) mają zaczepowe zabezpieczenia (8, 11; 18, 19; 22, 23) ograniczające ich obrót wokół własnej osi. fig. 1

2 Suchobieżny wodomierz skrzydełkowy Zastrzeżenia patentowe 1. Suchobieżny wodomierz skrzydełkowy, w którego korpusie znajduje się przestrzeń mokra, mieszczącą wirnik i kanał regulacyjny, a także przestrzeń sucha z mechanizmem zliczającym osadzonym na płycie uszczelniającej, która oddziela od siebie obie przestrzenie, przy czym płyta uszczelniająca ma na obwodzie prostokątne wybranie, w którym znajduje się pierścień uszczelniający typu O-ring i które jest zamknięte pierścieniem dystansowym, przylegającym do płyty uszczelniającej pod naciskiem pierścienia dociskowego, który jest wkręcony w wewnętrzny gwint wykonany w górnej części korpusu wodomierza, a mechanizm zliczający jest przyłączony do korpusu za pomocą pierścienia mocującego, znamienny tym, że dystansowy pierścień (4) jest osadzony między dociskowym pierścieniem (3) oraz uszczelniającą płytą (6) i zamyka od góry jej prostokątne wybranie (5) z uszczelniającym pierścieniem (7), zaś między zliczającym mechanizmem (9) i jego mocującym pierścieniem (17) znajduje się pośredni, osłaniający pierścień (13), a ponadto zliczający mechanizm (9) oraz osłaniający pierścień (13) i mocujący pierścień (17) mają zaczepowe zabezpieczenia (8, 11; 18,19; 22, 23) ograniczające ich obrót wokół własnej osi. 2. Suchobieżny wodomierz skrzydełkowy według zastrz. 1, znamienny tym, że centralne, walcowe odsądzenie (10) podstawy zliczającego mechanizmu (9) ma wystające żebro (8), które opiera się o występ (11) uszczelniającej płyty (6). 3. Suchobieżny wodomierz skrzydełkowy według zastrz. 1, znamienny tym, że osłaniający pierścień (13) ma na obwodzie wybrania (18) oraz występ (22), przy czym w wybraniach (18) znajdują się górne zaczepy (19) mocującego pierścienia (17), a występ (22) jest osadzony w zagłębieniu (23) wykonanym w górnej części korpusu (1). 4. Suchobieżny wodomierz skrzydełkowy według zastrz. 1, znamienny tym, że między wewnętrzną powierzchnią (12) osłaniającego pierścienia (13) i zewnętrzną powierzchnią (14) osłony zliczającego mechanizmu (9) jest utworzony obwodowy rowek, w którym znajduje się sprężysty pierścień (15) z występami (16) rozmieszczonymi symetrycznie na jego górnej i dolnej powierzchni. 5. Suchobieżny wodomierz skrzydełkowy według zastrz. 1, znamienny tym, że mocujący pierścień (17) ma postać jednoczęściowej, dzielonej opaski z początkowym zaczepem (24) i końcowym zaczepem (25), które wchodzą w prostokątne wybranie (26) osłaniającego pierścienia (13), przy czym końcówka (27) opaski jest umieszczona w jej prostokątnym otworze (28). * * * Przedmiotem wynalazku jest suchobieżny wodomierz skrzydełkowy, przeznaczony do pomiaru objętości wody przepływającej w poziomych przewodach zamkniętych. Znane są suchobieżne wodomierze skrzydełkowe, między innymi wodomierz przedstawiony w opisie ochronnym polskiego wzoru użytkowego nr , których korpus dzieli się na przestrzeń mokrą i przestrzeń suchą. W przestrzeni mokrej znajduje się wirnik ułożyskowany na podstawowej osi korpusu i w płycie uszczelniającej, która oddziela od siebie obie przestrzenie i stanowi oparcie dla mechanizmu zliczającego umieszczonego w przestrzeni suchej. Korektę wskazań wodomierza umożliwia dodatkowy kanał z wkrętem regulacyjnym, usytuowany w przestrzeni mokrej. W rozwiązaniu znanym z opisu wzoru użytkowego nr urządzenie regulacyjne ma postać wychylnych żeberek umieszczonych w głównym kanale wodnym. Płyta uszczelniająca znanych wodomierzy posiada na obwodzie, otwarte ku

3 dołowi, prostokątne wybranie, w którym znajduje się pierścień uszczelniający typu O-ring. Wybranie to jest zamknięte pierścieniem dystansowym, który przylega od spodu do płyty uszczelniającej w obrębie przestrzeni mokrej. Na płycie uszczelniającej spoczywa pierścień dociskowy wkręcony w wewnętrzny gwint górnej części korpusu. Pierścień ten wywołuje docisk pierścienia dystansowego do płyty uszczelniającej, wskutek czego następuje odpowiednie oskształcenie pierścienia uszczelniającego. Mechanizm zliczający jest złączony bezpośrednio z korpusem za pomocą wieloczęściowego pierścienia mocującego, przy czym mechanizm ten może być obracany bez ograniczeń wokół własnej osi. Pod naporem hydrodynamicznym wody wirnik obraca się, a jego ruch jest przekazywany za pośrednictwem sprzęgła magnetycznego do mechanizmu zliczającego. Pod jego przezroczystą osłoną znajduje się liczydło, które sumuje objętość wody przepływającej przez wodomierz. Znane wodomierze mają wiele wad i niedogodności. Szczególnie uciążliwe jest centrowanie wirnika i montaż jego łożyskowań w trakcie osadzania płyty uszczelniającej, wyposażonej w otwarte ku dołowi wybranie z pierścieniową uszczelką. W takim rozwiązaniu niezbędny luz osiowy w łożyskowaniach wirnika można skontrolować dopiero po całkowitym dociśnięciu płyty uszczelniającej. Poza tym zewnętrzny zarys obudowy mechanizmu zliczającego musi być dokładnie dopasowany do gniazda utworzonego w suchej przestrzeni korpusu. W związku z tym nie można montować jednego, typowego mechanizmu zliczającego w korpusach o zróżnicowanej wielkości gniazd. Całkowicie przezroczysta osłona tego mechanizmu umożliwia niedopuszczalne manipulacje przy jego liczydle. Z kolei możliwość swobodnego pokręcania mechanizmem zliczającym grozi manipulacjami, mającymi na celu nielegalną zmianę wskazań wodomierza. Inną niedogodnością jest sztywne zamocowanie mechanizmu zliczającego w korpusie, w związku z czym dla zachowania wyznaczonego luzu poosiowego konieczna jest wysoka dokładność wymiarowa korpusu i elementów liczydła. Nadmierne zwiększenie tego luzu wywołuje niepożądany wzrost odstępu pomiędzy magnesami sprzęgła magnetycznego. Zgodnie z wynalazkiem wady i niedogodności znanych rozwiązań zostały usunięte dzięki temu, że pierścień dystansowy jest osadzony między pierścieniem dociskowym oraz płytą uszczelniającą i zamyka od góry jej prostokątne wybranie z pierścieniem uszczelniającym. Między mechanizmem zliczającym i jego pierścieniem mocującym znajduje się pośredni pierścień osłaniający. Mechanizm zliczający oraz pierścień osłaniający i pierścień mocujący mają zbezpieczenia zaczepowe, które ograniczają ich obrót wokół własnej osi. W szczegółowym rozwiązaniu wynalazku centralne, walcowe odsądzenie podstawy mechanizmu zliczającego ma wystające żebro, które opiera się o występ płyty uszczelniającej. Pierścień osłaniający ma na obwodzie wybrania oraz występ. W wybraniach znajdują się górne zaczepy pierścienia mocującego, a występ jest osadzony w zagłębieniu wykonanym w górnej części korpusu. Między wewnętrzną powierzchnią pierścienia osłaniającego i zewnętrzną powierzchnią osłony mechanizmu zliczającego jest utworzony obwodowy rowek. W rowku tym znajduje się sprężysty pierścień z występami rozmieszczonymi asymetrycznie na jego górnej i dolnej powierzchni. Pierścień mocujący ma postać jednoczęściowej, dzielonej opaski z zaczepem początkowym i zaczepem końcowym, które wchodzą w prostokątne wybrania pierścienia osłaniającego, przy czym końcówka opaski jest umieszczona w jej prostokątnym otworze. Przedmiot wynalazku w przykładzie wykonania jest pokazany na rysunku, na którym fig. 1 przedstawia boczny widok wodomierza z częściowym przekrojem osiowym, fig. 2 przedstawia powiększony fragment przekroju wodomierza według fig. 1, fig. 3 przedstawia w widoku z góry wycinek pierścienia osłaniającego i pierścienia mocującego, fig. 4 przedstawia w widoku z przodu złącza pierścienia mocującego, a fig. 5 - poziomy przekrój tego złącza. Suchobieżny wodomierz skrzydełkowy posiada korpus 1, wewnątrz którego jest osadzona płyta uszczelniająca 6, która oddziela jego przestrzeń mokrą od przestrzeni suchej. W przestrzeni tej jest umieszczony mechanizm zliczający 8 przyłączony do korpusu 1, przy użyciu pierścienia mocującego 17. Na obwodzie płyty 6 znajduje się, otwarte ku górze, prostokątne wybranie 5 z pierścieniem uszczelniającym 7 typu O-ring. Górna część korpusu 1 ma wewnętrzny gwint 2, w którym jest wkręcony pierścień dociskowy 3. Miedzy pierścieniem 3

4 i płytką6 znajduje się pierścień dystansowy 4. Pod naciskiem pierścienia 3, dystansowy pierścień 4 zamyka od góry wybranie 5 z uszczelniającym pierścieniem 7. Między mechanizmem zliczającym 9 i jego mocującym pierścieniem 17 jest umieszczony pośredni pierścień osłaniający 13, który stanowi wypełnienie wolnej przestrzeni wokół mechanizmu zliczającego 9 i zakrywa boczną część jego osłony. Mechanizm zliczający 9 oraz pierścień osłaniający 13 i pierścień mocujący 17 są chronione przed nieograniczonym obracaniem wokół własnej osi za pomocą zabezpieczeń zaczepowych. Zabezpieczenie mechanizmu 9 tworzy żebro 8, wystające z centralnego, walcowego odsadzenia 10 podstawy tego mechanizmu. Zebro 8 opiera się o występ 11 płyty uszczelniającej 6. Dzięki takiemu rozwiązaniu można pokręcać mechanizmem 9 tylko w granicach niepełnego obrotu, ustawiając go w dogodnej pozycji do odczytu. Z kolei zabezpieczenie pierścieni 13, 17 stanowią wybrania 18 i występ 22, utworzone na obwodzie osłaniającego pierścienia 13. W wybraniach 18 znajdują się górne zaczepy 19 pierścienia mocującego 17, natomiast występ 22 jest osadzony w zagłębieniu 23 wykonanym w górnej części korpusu 1. Dolne zaczepy 20 pierścienia 17 wchodzą w rowek 21 wykonany w górnej części korpusu 1. Całkowite unieruchomienie pierścieni 13, 17 pozwala przyłączyć do nich plombę gwarancyjną. Między wewnętrzną powierzchnią 12 osłaniającego pierścienia 13 i zewnętrzną powierzchnią 14 osłony mechanizmu 9 znajduje się obwodowy rowek. W rowku tym jest osadzony sprężysty pierścień 15, który posiada występy 16 rozmieszczone asymetrycznie na jego górnej i dolnej powierzchni. Dzięki występom 16, pierścień 15 może uginać się sprężyście, eliminując poosiowy luz między korpusem 1 i mechanizmem 9. Pierścień mocujący 17 ma postać jednoczęściowej, dzielonej opaski wyposażonej w początkowy zaczep 24 i końcowy zaczep 25. Oba zaczepy 24, 25 są zagłębione w prostokątnym wybraniu 26 pierścienia osłaniającego 13, a końcówka 27 opaski jest umieszczona w jej prostokątnym otworze 28.

5

6 fig. 1 fig.4 fig 2 fig.3 fig.5 Departament Wydawnictw UP RP. Nakład 90 egz. Cena 1,50 zl