Program dla sektora górnictwa węgla brunatnego w Polsce Jacek Szczepiński Poltegor Instytut Instytut Górnictwa Odkrywkowego
Zespół roboczy ds. wypracowania Programu 1. Pan Grzegorz Matuszak Krajowa Sekcja Górnictwa i Energetyki NSZZ S 2. Pan Paweł Dzikowski Porozumienie ZZ Kadra KWB Adamów 3. Pan Waldemar Jończyk - Porozumienie ZZ Kadra KWB Bełchatów 4. Pan Marcin Olejnik PGE GiEK S.A. 5. Pan Bartosz Fedurek PGE S.A. 6. Pan Jarosław Czyż ZE PAK S. A. 7. Pan Prof. Zbigniew Kasztelewicz AGH Kraków 8. Pan Prof. Leszek Jurdziak Politechnika Wrocławska 9. Pan Jacek Szczepiński Poltegor-Instytut Instytut Górnictwa Odkrywkowego Program został opracowany pod auspicjami Ministerstwa Energii
Cel Programu Celem strategicznym Programu jest zapewnienie bezpieczeństwa energetycznego Polski oraz wspieranie konkurencyjności gospodarki narodowej poprzez zaspokojenie zapotrzebowania na energię elektryczną produkowaną z węgla brunatnego w oparciu o innowacyjne i efektywne technologie, w tym również poprzez wykorzystanie węgla do produkcji paliw płynnych i gazowych.
Zakres programu 1. Analiza i diagnoza obecnego stanu światowego i polskiego górnictwa węgla brunatnego 2. Prognoza pracy istniejących kompleksów paliwowoenergetycznych opartych na węglu brunatnym 3. Potencjał sektora w zapewnieniu bezpieczeństwa energetycznego Polski po 2030 roku 4. Działania zapewniające udział sektora w zapewnieniu bezpieczeństwa energetycznego po 2030 roku 5. Wyzwania związane z utrzymaniem węgla brunatnego w miksie energetycznym 6. Podstawowe założenia realizacji Programu 7. Podsumowanie
Węgiel brunatny w Europie i na świecie Produkcja węgla brunatnego w krajach UE w 2015 roku Produkcja energii elektrycznej z węgla brunatnego w Europie i na świecie w 2014 roku
Wpływ węgla brunatnego na gospodarkę Polski
Korzyści społeczno - gospodarcze
Lokalizacja złóż węgla brunatnego w Polsce Kompleks PAK: produkcja energii elektrycznej ok. 11 TWh, KWB Konin wydobycie ok. 10 mln Mg/rok KWB Adamów wydobycie ok. 4 mln Mg/rok zakończenie produkcji 2030 (ok. 2017 Adamów) Dotychczas, w Polsce udokumentowano około 23.5 miliardy ton zasobów bilansowych węgla brunatnego Kompleks Turów: wydobycie węgla ok. 8 mln Mg/rok, produkcja energii ok. 8,2 TWh, zakończenie produkcji - 2044 Kompleks Bełchatów: wydobycie węgla ok. 40 mln Mg/rok, produkcja energii ok. 34 TWh, zakończenie produkcji - 2040 Źródło: Materiały PGE GiEK S.A.
Stan zasobów operatywnych węgla brunatnego
Prognoza wystarczalności zasobów w istniejących kompleksach
Struktura zużycia paliw podstawowych w elektroenergetyce zawodowej w 2015 roku Źródło: Agencja Rynku Energii S.A., 2016
Aspekty środowiskowe związane z produkcją energii elektrycznej w oparciu o węgiel brunatny (SO 2 ) Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych PGE GiEK S.A.
Aspekty środowiskowe związane z produkcją energii elektrycznej w oparciu o węgiel brunatny (pył) Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych PGE GiEK S.A.
Zależność emisji CO 2 od sprawności wytwarzania Źródło: Opracowanie własne
Potencjał sektora w zapewnieniu bezpieczeństwa energetycznego Polski po 2030 roku
Potencjał sektora w zapewnieniu bezpieczeństwa energetycznego Polski po 2030 roku Uruchomienie złóż Gubin, Złoczew oraz Ościsłowo zapewniłby moc nowych kompleksów na poziomie około 6000 MW, co zapewniłoby około 25% planowanego w tym okresie miksu energetycznego (ok. 40-45 TWh/rok)
Cele szczegółowe Programu Określenie zapotrzebowania krajowej elektroenergetyki na moce oparte o węgiel brunatny - Polityka energetyczna Polski do 2050 roku; Zapewnienie dostępu do nowych złóż węgla brunatnego - ustalenie listy strategicznych złóż węgla brunatnego, - usprawnienie procesu pozyskiwania i przedłużania koncesji wydobywczych, - objęcie ochroną prawną pozostałych perspektywicznych złóż; Zapewnienie ram formalno-prawnych umożliwiających realizację inwestycji w nowe kompleksy energetyczne - wdrożenie dedykowanego mechanizmu zapewniającego przewidywalność ekonomiczną dla nowych projektów złożowych; Zagospodarowanie złóż węgla brunatnego w sposób społecznie odpowiedzialny; Podejmowanie długofalowych działań na rzecz poprawy konkurencyjności sektora węgla brunatnego.
Proces koncesyjny obejmujący Wyzwania związane z utrzymaniem węgla brunatnego w miksie energetycznym - postępowania związane z uchwalaniem studiów uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego mpzp w rejonie inwestycji - postępowania zmierzające do uzyskania decyzji środowiskowej; Polityka energetyczna Polski wraz z określeniem zapotrzebowania na Spis nowe treści jednostki wykorzystujące węgiel brunatny; Polityka energetyczno-klimatyczna UE - potencjalny wzrost cen uprawnień do emisji dwutlenku węgla, - ograniczenia nakładane przez UE na mechanizmy wsparcia, - konkluzje BAT/BREF; Zmiany związane z postępem technologicznym i transformacją systemów energetycznych; Konieczność wdrożenia dedykowanego mechanizmu wsparcia zapewniającego przewidywalność ekonomiczną projektów inwestycyjnych (niezależnie od technologii czy paliwa).
Program działań niezbędnych do uruchomienia nowych kompleksów energetycznych do 2030 roku
Podstawowe założenia realizacji Programu Monitoring programu Ewaluacja programu Sprawozdawczość Powiązanie z innymi dokumentami strategicznymi - Polityka energetyczna Polski do 2050 roku - Polityka surowcowa Polski - Strategia Odpowiedzialnego Rozwoju
Podsumowanie (I) Węgiel brunatny, obok węgla kamiennego, jest obecnie kluczowym paliwem dla krajowej energetyki, zabezpieczając ponad 33 % krajowej produkcji energii elektrycznej. Obecnie, jest to zdecydowanie najbardziej efektywne kosztowo paliwo dla energetyki (nowoczesne technologie, branża dobrze zorganizowana, nowoczesna). W perspektywie do 2030 roku prognozuje się stabilny udział węgla brunatnego w mikście energetycznym. W dalszej perspektywie czasowej do 2050 roku, brak udostępnienia nowych złóż węgla brunatnego może zagrozić bezpieczeństwu energetycznemu Polski.
Podsumowanie (II) Dla utrzymania obecnego potencjału niezbędne jest zagospodarowanie nowych złóż węgla brunatnego: Złoczew, Gubin, Ościsłowo, a w dalszej kolejności: i Dęby Szlacheckie, Oczkowice i Legnica. Uruchomienie złóż Gubin, Złoczew oraz Ościsłowo umożliwiłoby produkcję energii elektrycznej z węgla brunatnego na poziomie około 40-45 TWh/rok tj. ok. 25% zapotrzebowania na energię elektryczną w 2050 roku. Najważniejszymi obecnie zadaniami są określenie zapotrzebowania krajowej elektroenergetyki na węgiel brunatny do 2050 roku oraz zapewnienie dostępu do nowych złóż węgla brunatnego. Z uwagi na postępującą politykę dekarbonizacyjną UE dla zagospodarowania nowych złóż kluczowe będą wdrożenie dedykowanego mechanizmu wsparcia oraz postęp technologiczny w wykorzystaniu węgla w obszarze energetyki i jej emisyjności.
Dziękuję za uwagę