RZECZPOSPOLITA POLSKA Urząd Patentowy Rzeczypospolitej Polskiej (12) OPIS PATENTOWY (19) PL (11) 181192 (13) B1 (21) Numer zgłoszenia: 314256 (22) Data zgłoszenia. 15.05.1996 (5 1) IntCl7 B60J 1/02 B32B 17/10 C03C 27/12 ( 54) Laminowana szyba szklana i sposób wytwarzania laminowanej szyby szklanej (30) Pierwszeństwo: (73) Uprawniony z patentu: 15.05.1995,FR,95/05713 SAINT-GOBAIN VITRAGE, Courbevoie, FR (43) Zgłoszenie ogłoszono: (72) Twórcy wynalazku: 25.11.1996 BUP 24/96 François Jacquement, Vieux Moulin, FR (45) O udzieleniu patentu ogłoszono: (74) Pełnomocnik: 29.06.2001 WUP 06/01 Szafruga Anna, POLSERVICE PL 181192 B1 (57) 1. Laminowana szyba szklana złożona z co najmniej dwóch tafli szkła oraz z co najmniej jednej warstwy przekładkowej, znamienna tym, ze krawędzie obu tafli szklanych lezą w jednej płaszczyźnie co najmniej na części obrzeza, przy czym druga tafla szklana (3, 11) częściowo pokrywa pierwszą taflę szklaną (2, 12) zaś krawędź drugiej tafli szklanej (3, 12) o mniejszym polu powierzchni w żadnym punkcie nie wystaje poza większą pierwszą taflę szklaną (2, 12), a ponadto powierzchnia pierwszej tafli szklanej (2, 12) o większym polu powierzchni, stykająca się z warstwą przekładkową (7, 13) ma, w obszarze odstępu nie pokrytym przez drugą taflę szklaną (3, 11) wypływkę (8) utworzoną przez warstwę przekładkową (7, 13), przy czym wypływka (8) nie wystaje poza obrzeze tafli szklanej (2,12) 10 Sposób wytwarzania laminowanej szyby szklanej polegający na tym, ze składa się dwie tafle szklane, a następnie przepuszcza się przez piec tunelowy i ogrzewa się do temperatury gięcia po czym gnie się obie tafle, a pomiędzy nimi umieszcza się warstwę przekładkową, znamienny tym, ze przed etapem gięcia górną taflę szklaną obcina się formując na jej krawędziach występy,... fig.2
Laminowana szyba szklana i sposób wytwarzania laminowanej szyby szklanej Zastrzeżenia patentowe 1. Laminowana szyba szklana złożona z co najmniej dwóch tafli szkła oraz z co najmniej jednej warstwy przekładkowej, znam ienna tym, że krawędzie obu tafli szklanych leżą w jednej płaszczyźnie co najmniej na części obrzeża, przy czym druga tafla szklana (3, 11) częściowo pokrywa pierwszą taflę szklaną (2, 12) zaś krawędź drugiej tafli szklanej (3, 12) o mniejszym polu powierzchni w żadnym punkcie nie wystaje poza większą pierwszą taflę szklaną (2, 12), a ponadto powierzchnia pierwszej tafli szklanej (2, 12) o większym polu powierzchni, stykająca się z warstwą przekładkową (7, 13) ma, w obszarze odstępu nie pokrytym przez drugą taflę szklaną (3, 11) wypływkę (8) utworzoną przez warstwę przekładkową (7,13), przy czym wypływka (8) nie wystaje poza obrzeże tafli szklanej (2,12). 2. Szyba według zastrz. 1, znam ienna tym, że krawędzie tafli szklanych (11,12) leżą w jednej płaszczyźnie na co najmniej części obrzeża na każdym boku tafli szklanej.. 3. Szyba według zastrz. 1, znam ienna tym, że tafla szklana (3, 11) o mniejszym polu powierzchni zawiera co najmniej jeden występ (4, 14), który stanowi część obrzeża leżącą w jednej płaszczyźnie z krawędzią drugiej tafli szklanej (2,12). 4. Szyba według zastrz. 3, znam ienna tym, że tafla szklana (3, 11) o mniejszym polu powierzchni ma co najmniej dwa występy (4,14) na dolnym boku tafli szklanej. 5. Szyba według zastrz. 4, znam ienna tym, że występ (4, 14) jest wykonany poprzez uformowanie na obrzeżu tafli szklanej krzywej z dwoma punktami przegięcia. 6. Szyba według zastrz. 5, znam ienna tym, że krzywa ograniczająca występ (4, 14) ma minimalny promień wewnętrzny w zakresie od 60 do 300 mm, oraz minimalny promień zewnętrzny w zakresie od 10 do 250 mm. 7. Szyba według zastrz. 6, znam ienna tym, że występ (4, 14) ma długość w zakresie od 10 do 40 mm, a szerokość od 1 do 4 mm. 8. Szyba według zastrz. 1, znam ienna tym, że ma dodatkowy element funkcjonalny korzystnie typu drutu metalowego umieszczony pomiędzy taflami szklanymi (2, 3; 11, 12) w łożony pom iędzy tafle szklane (2, 3; 11, 12) i w obszarze tafli szklanej (2, 12) o w iększym polu powierzchni, który nie jest pokryty przez drugą taflę szklaną (3, 11). 9. Szyba według zastrz. 1, znam ienna tym, że ma dodatkowy element funkcjonalny korzystnie typu drutu metalowego przechodzący przez obszar pierwszej tafli szklanej (2,12) o większym polu powierzchni, który nie jest pokryty przez drugą taflę szklaną (3,11). 10. Sposób wytwarzania laminowanej szyby szklanej polegający na tym, że składa się dwie tafle szklane, a następnie przepuszcza się przez piec tunelowy i ogrzewa się do temperatury gięcia po czym gnie się obie tafle, a pomiędzy nimi umieszcza się warstwę przekładkową, znam ienny tym, że przed etapem gięcia górną taflę szklaną obcina się form ując na jej kraw ędziach występy, zaś po zakończeniu gięcia tafle szklane zmywa się i suszy, a następnie pomiędzy obiem a taflam i um ieszcza się warstwę przekładkow ą o wymiarze większym od wymiarów obu tafli, po czym obcina się warstwę przekładkową do wymiaru większej tafli, przy czym w czasie montażu warstwa przekładkowa kurczy się i tworzy się wypływka na obrzeżu szyby szklanej w obszarze odstępu między dwiema taflam i szklanymi. 11. Sposób według zastrz. 10, znam ienny tym, że występy formuje się na wszystkich bokach tafli szklanej o mniejszej powierzchni. 12. Sposób według zastrz. 10, znam ienny tym, że występy formuje się na trzech bokach tafli szklanej o mniejszej powierzchni, natomiast czwarty bok tafli o mniejszej pow ierzchni ustaw ia się w jednej płaszczyźnie z odpowiednim bokiem drugiej tafli szklanej o większej powierzchni, zaś warstwę przekładkową obcina się do wymiaru większej tafli szkła oprócz tego boku.
181 192 3 13. Sposób według zastrz. 11 albo 12, znamienny tym, że za pomocą występów prowadzi się centrowanie obu tafli szklanych. 14. Sposób według zastrz. 11 albo 12, znamienny tym, że w obszarze występów tworzy się szczelinę. * * * Przedmiotem wynalazku jest laminowana szyba szklana i sposób jej wytwarzania. Szyba ta może być stosowana na przednie szyby pojazdów samochodowych. Poniżej przedstawiono opis odnoszący się do przednich szyb pojazdów samochodowych, ale należy rozumieć, że wynalazek można z łatwością zastosować do innych szyb że szkła bezpiecznego do montowania w dowolnych pojazdach lub otworach budowlanych, zwłaszcza, na przykład, jako ogrzewane szyby tylne w pojazdach samochodowych. Obecnie przednie szyby pojazdów samochodowych wytwarza się z tafli ze szkła bezpiecznego określanych jako laminowane, to jest wykonane z dwóch lub więcej tafli szklanych spojonych ze sobą za pomocą jednej lub więcej warstw z tworzywa sztucznego, którym na ogół jest poliwinylobutyral (PVB). Typowa technologia wytwarzania laminowanej szyby przedniej polega najpierw na gięciu dwóch tafli szkła do odpowiedniego kształtu. W tym celu nakłada się dwie tafle szklane tak, że można je giąć razem, na przykład grawitacyjnie, na ramie do gięcia, przemieszczanej w piecu tunelowym. Stykające się powierzchnie tafli szklanych powleka się substancją zapobiegającą przywieraniu w celu eliminacji ryzyka ich pęknięcia podczas wyginania. Przedtem obie tafle szklane wycina się nadając im odpowiedni kształt i wymiary. Wymiary tych krawędzi tafli, które mają być zwrócone do wewnątrz kabiny pasażerskiej są zwykle mniejsze niż wymiary zewnętrzne tafli, dzięki czemu po wygięciu krawędzie obu tafli szklanych leżą w jednej płaszczyźnie. Następnie tafle szklane zmywa się i suszy usuwając z nich substancję zapobiegającą przywieraniu. Podczas następnego etapu, nazywanego etapem montażu, tafle szklane nakłada się ponownie na siebie, przedzielając je warstwą przekładkową z PVB (poliwinylobutyralu). Po złożeniu PVB ma postać jednej lub więcej warstw o większych wymiarach niż tafle szklane. Podczas etapu montażu trzeba przyciąć PVB na wymiar tafli szklanych; jest to etap okrawania. Po jego zakończeniu następuje etap wstępnego prasowania ; tafle szklane prasuje się ze sobą za pomocą narzędzi mechanicznych albo podciśnieniowo w temperaturze większej od temperatury otoczenia. Następnie, w ostatnim etapie montażu, szybę szklaną wkłada się do autoklawu i poddaje działaniu ciśnienia o wartości około 10 barów i temperatury rzędu 130 C. W ten sposób wytwarza się laminowaną szybę szklaną określaną nazwą szyby bezpiecznej. Jednakże wytworzona w ten sposób szyba szklana musi jeszcze być wykończona, ponieważ PVB, podobnie jak inne stosowane w tym procesie tworzywa sztuczne, kurczy się podczas obróbki laminowanej szyby szklanej, zwłaszcza w podwyższonej temperaturze. Ponadto tworzywa sztuczne tego typu znane są z wrażliwości na wilgoć. W związku z tym, korzystnie, laminowana płyta szklana nie może mieć na obrzeżu żadnej szczeliny pomiędzy dwiema taflami szkła, takiej jak kanalik, który może zatrzymać wodę, a ta spowodować niekorzystne zmiany właściwości warstwy przekładkowej. Tego typu niekorzystne zmiany właściwości warstwy przekładkowej przejawiają się na ogół w postaci rozwarstwiania się szyby i/lub zmętnieniem lub zamgleniem, pogarszającym widoczność przez szybę. Problem ten eliminuje się w ten sposób, że podejmuje się odpowiednie środki na etapie okrawania, polegające na obcinaniu warstwy przekładkowej na wymiar nieco większy od wymiarów tafli szklanych. Dzięki temu, podczas kurczenia się PVB, pomiędzy dwiema taflami szklanymi nie powstaje żadna szczelina. Odwrotnie, skutkiem kurczenia jest powstanie wypływki PVB na zewnętrznych krawędziach szyby szklanej. Technika ta ma różne niedostatki. Przede wszystkim, w celu realizacji operacji okrawania z równoczesnym zapewnieniem niewielkiego nadmiaru warstwy przekładkowej trzeba wykonać pewne prace ręczne, które
4 181 192 można powierzyć tylko doświadczonemu pracownikowi o dużych umiejętnościach, tak żeby nie obciął warstwy przekładkowej na równo z taflami szkła. Ponadto, jak już stwierdzono wcześniej, szyba wymaga jeszcze wykończenia. Wynika to z obecności wypływki uformowanej na jej obrzeżu, zakłócającej wpasowanie uszczelki montażowej, skonstruowanej w taki sposób, że pokrywa tylko m ałą powierzchnię szyby. Ponadto wymiary wypływki są przypadkowe i różne wokół obrzeża szyby. W związku z tym nie ma możliwości spełnienia w szybie szklanej tolerancji wymiarowych. Jak z tego wynika konieczne jest usunięcie tej wypływki podczas etapu wykańczania określanego jako etap usuwania rąbków. Zazwyczaj polega ono na zmiękczaniu wypływki za pomocą ciepła, a następnie jej odcinaniu. Wynalazcy postawili sobie zadanie wytworzenia laminowanej szyby szklanej nie wymagającej stosowania etapu wykańczania. W opisie patentowym nr EP 0,121,479 ujawniono laminowaną szybę szklaną składającą się z dwóch tafli szklanych, z których jedna ma mniejszy wymiar. Pomiędzy taflami znajduje się warstwa przekładkowa przycięta uprzednio do wymiarów równych wymiarom małej tafli szklanej. Po zmontowaniu szyby warstwa przekładkowa kurczy się, w wyniku czego na obrzeżu małej tafli szklanej tworzy się kanalik. Celem uniknięcia groźby uszkodzenia wyrobu przez wodę podejmuje się środki zabezpieczające polegające na wpasowaniu w ten kanalik pokrywającego go paska, który można użyć do montażu szyby szklanej w otworze karoserii. Pasek ten umieszcza się w taki sposób, żeby opierał się na tych obszarach większej tafli, które nie są pokryte przez m ałą taflę szklaną. Takie rozwiązanie skutecznie eliminuje etap wykańczania, który trzeba zawsze stosować w procesie wytwarzania laminowanych szyb szklanych. Jednakże zamiast niego trzeba stosować inny etap, polegający na wpasowywaniu paska. Co więcej, w dokumencie tym nie określa się środków zastosowanych do centrowania tafli szklanych względem siebie w taki sposób, żeby duża tafla równomiernie zwisała na obrzeżu w celu wpasowania w nie paska. Sposób ten można zrealizować tylko za pomocą środków stosunkowo trudnych do wdrożenia i dlatego drogich, a ponadto wymaga on zwolnienia procesu w celu realizacji centrowania. Znana jest z brytyjskiego opisu patentowego nr GB-A-2219822 szyba wykonana z laminowanego szkła, posiadająca dwie tafle szklane oraz przezroczystą warstwę rezinoidu pomiędzy nimi. Wytworzona szyba laminowana ma schodkową krawędź otoczoną elastyczną taśmą. Znana jest z niemieckiego wzoru użytkowego DE 7722183 szyba, zwłaszcza do samochodów, ze szkła pancernego złożonego z co najmniej trzech pojedynczych szyb, połączonych ze sobą termoplastycznymi warstwami pośrednimi, gdzie jedna lub co najwyżej dwie, usytuowane obok siebie, pojedyncze szyby wystają na całym swym obwodzie poza inne pojedyncze szyby, tworząc wystające obrzeże dla obsadzenia w typowej ramie. Celem wynalazku jest laminowana szyba szklana nie wymagająca etapu wykańczania podczas procesu produkcji, ani żadnego innego etapu zastępującego wspomniany etap wykańczania. Celem wynalazku jest również sposób wytwarzania laminowanej szyby szklanej. Laminowana szyba szklana złożona z co najmniej dwóch tafli szkła oraz z co najmniej jednej warstwy przekładkowej według wynalazku charakteryzuje się tym, że krawędzie obu tafli szklanych leżą w jednej płaszczyźnie co najmniej na części obrzeża, przy czym druga tafla szklana częściowo pokrywa pierwszą taflę szklaną, zaś krawędź drugiej tafli szklanej o mniejszym polu powierzchni w żadnym punkcie nie wystaje poza większą pierwszą taflę szklaną, a ponadto powierzchnia pierwszej tafli szklanej o większym polu powierzchni, stykająca się z warstwą przekładkową ma, w obszarze odstępu nie pokrytym przez drugą taflę szklaną wypływkę utworzoną przez warstwę przekładkową, przy czym wypływka nie wystaje poza obrzeże tafli szklanej. Korzystnie krawędzie tafli szklanych leżą w jednej płaszczyźnie na co najmniej części obrzeża na każdym boku tafli szklanej. Korzystnie tafla szklana o mniejszym polu powierzchni zawiera co najmniej jeden występ, który stanowi część obrzeża leżącą w jednej płaszczyźnie z krawędzią drugiej tafli szklanej.
181 192 5 Korzystnie tafla szklana o mniejszym polu powierzchni ma co najmniej dwa występy na dolnym boku tafli szklanej. Korzystnie występ jest wykonany poprzez uformowanie na obrzeżu tafli szklanej krzywej z dwoma punktami przegięcia. Krzywa ograniczająca występ ma minimalny promień wewnętrzny w zakresie od 60 do 300 mm, oraz minimalny promień zewnętrzny w zakresie od 10 do 250 mm. Występ ma długość w zakresie od 10 do 40 mm, a szerokość od 1 do 4 mm. Szyba ma dodatkowy element funkcjonalny korzystnie typu drutu metalowego umieszczony pomiędzy taflami szklanymi włożony pomiędzy tafle szklane i w obszarze tafli szklanej o większym polu powierzchni, który nie jest pokryty przez drugą taflę szklaną. Szyba ma dodatkowy element funkcjonalny korzystnie typu drutu metalowego przechodzący przez obszar pierwszej tafli szklanej o większym polu powierzchni, który nie jest pokryty przez drugą taflę szklaną. Sposób wytwarzania laminowanej szyby szklanej polegający na tym, że składa się dwie tafle szklane, a następnie przepuszcza się przez piec tunelowy i ogrzewa się do temperatury gięcia po czym gnie się obie tafle, a pomiędzy nimi umieszcza się warstwę przekładkową według wynalaźku charakteryzuje się tym, że przed etapem gięcia górną taflę szklaną obcina się formując na jej krawędziach występy, zaś po zakończeniu gięcia tafle szklane zmywa się i suszy, a następnie pomiędzy obiema taflami umieszcza się warstwę przekładkową o wymiarze większym od wymiarów obu tafli, po czym obcina się warstwę przekładkową do wymiaru większej tafli, przy czym w czasie montażu warstwa przekładkowa kurczy się i tworzy się wypływka na obrzeżu szyby szklanej w obszarze odstępu między dwiema taflami szklanymi. Korzystnie występy formuje się na wszystkich bokach tafli szklanej o mniejszej powierzchni. Korzystnie występy formuje się na trzech bokach tafli szklanej o mniejszej powierzchni, natomiast czwarty bok tafli o mniejszej powierzchni ustawia się w jednej płaszczyźnie z odpowiednim bokiem drugiej tafli szklanej o większej powierzchni, zaś warstwę przekładkową obcina się do. wymiaru większej tafli szkła oprócz tego boku. Korzystnie za pomocą występów prowadzi się centrowanie obu tafli szklanych. Korzystnie \y obszarze występów tworzy się szczelinę. W związku z tym można wyeliminować z procesu produkcji takich szyb szklanych etap wykańczania polegający na odcinaniu wypływek, jakie tworzy na obrzeżu warstwa przekładkowa. Pozwala to na obcinanie warstwy przekładkowej do wymiarów dużej tafli szklanej. W ten sposób, po obkurczeniu PVB, wspomniana wypływka tworzy się w obszarze przesunięcia pomiędzy dwiema taflami szklanymi. Dlatego wypływka ta spoczywa na dużej tafli szklanej. W związku z tym nie ma konieczności jej usuwania, ponieważ nie przeszkadza w osadzaniu uszczelki montażowej. Ponadto w strefie obrzeża, gdzie tafle szklane leżą na równi ze sobą, może pojawić się skurcz warstwy przekładkowej pomiędzy dwiema taflami szkła, a tym samym powstanie luzu. Jednakże luz tego typu jest zlokalizowany, a jego wymiary odpowiadają wymiarom jednego ze wspomnianych powstających obszarów obrzeżowych, korzystnie, o wymiarach uniemożliwiających im przekształcenie się w kanalik. W związku z tym powstanie silnie zlokalizowanych luzów nie niesie ze sobą groźby zatrzymania wody, co może być szkodliwe dla warstwy przekładkowej. Inną zaletą wynalazku, oprócz eliminacji etapu wykańczania, jest uproszczenie etapu okrawania. Jak wynikało wcześniej z technik konwencjonalnych, warstwę przekładkową jest bardzo trudno ciąć, ponieważ potrzebne są wymiary nieco większe od wymiarów tafli szklanych. Według wynalazku etap ten bardzo uproszczono, ponieważ warstwę przekładkową przycina się na wymiar większej tafli szklanej. Możliwe jest zwłaszcza oparcie się na dużej tafli szkła w celu realizacji procesu ciecia, co zwłaszcza umożliwia planowanie automatyzacji tego etapu. Podczas produkcji laminowanej szyby szklanej według wynalazku nie występują żadne problemy w czasie synchronizacji położeń obu tafli szklanych względem siebie. Synchronizację tę ułatwia obecność wspomnianych obszarów na małej tafli szklanej, leżących w jednej płaszczyźnie z krawędzią dużej tafli szklanej.
6 181 192 Inną właściwością takiej szyby szklanej jest obecność wypływki warstwy przekładkowej na dużej tafli szklanej w obszarze odstępu pomiędzy obu taflami szkła, która nie wystaje poza obrzeże wspomnianej tafli szklanej. Według alternatywnej postaci, która jest niezbędna, zwłaszcza gdy chodzi o szyby do pojazdów samochodowych, a zwłaszcza o przednie szyby do pojazdów samochodowych, tafla szklana ma pewną krzywiznę co najmniej w jednym kierunku. Taflę szklaną o mniejszym polu powierzchni umieszcza się podczas montażu w otworze karoserii w krzywiźnie, a dokładniej w kierunku wnętrza kabiny pasażerów. Z tego względu, podczas fazy gięcia podstawowe znaczenie ma prawidłowa synchronizacja pozycyjna tafli szklanych. W celu dalszej poprawy i ułatw ienia takiej synchronizacji pozycyjnej tafli szklanych, ich krawędzie leżą w jednej płaszczyźnie na co najmniej części obrzeża z każdej strony tafli szklanej. Natomiast dzięki dobraniu wymiarów występów istnieje możliwość uniknięcia powstawania kanalika, w którym mogłaby zbierać się woda. Szerokość mierzy się prostopadle do długości i odpowiada wspomnianemu powyżej odstępowi pomiędzy dwiema taflami szklanymi. Przedmiot wynalazku jest przedstawiony na rysunku, na którym: fig. 1 przedstawia szybę szklaną podczas produkcji w pierwszym przykładzie wykonania, w rzucie głównym poziomym; fig. 2 - tę samą szybę szklaną w stanie gotowym, w rzucie głównym poziomym; fig. 3 - szybę szklaną z fig. 2, w częściowym przekroju płaszczyzną A-A; fig. 4 - szybę szklaną według wynalazku w drugim przykładzie wykonania, w rzucie głównym poziomym. Na fig. 1 do fig. 4 nie zachowano proporcji elementów składowych szyby, aby ułatwić zrozumienie konstrukcji. Na fig. 1 i fig. 2 przedstawiono szybę szklaną 1podczas procesu jej wytwarzania. Może to być zwłaszcza montaż dwóch tafli szklanych 2, 3 w stanie, w jakim znajduje się podczas etapu gięcia przedniej szyby pojazdu. Szyba szklana 1 składa się z dwóch tafli szklanych 2, 3 przed ich przepuszczeniem przez piec tunelowy, w którym doprowadza się je do temperatury gięcia. W zwykłych technikach proces przebiega w ten sposób, że taflę szklaną 3, znajdującą się na górze, obcina się do nieco mniejszych wymiarów niż dolną taflę 2. Dzięki temu, po wygięciu, krawędzie obu tafli szklanych 2, 3 na całej długości obrzeża leżą w jednej płaszczyźnie. Według wynalazku, tę różnicę wymiarów tafli szklanych 2, 3, dzięki której powstaje pewne przesunięcie obrzeża jednej tafli szklanej 2 względem obrzeża drugiej tafli szklanej 3 szacuje się tak, żeby na praktycznie całym obrzeżu, po wygięciu tafli, utrzymywało się pewne przesunięcie. Jednakże w pewnych miejscach, określonych poprzednio jako występy 4, krawędź tafli szklanej 3 leży w jednej płaszczyźnie z krawędzią tafli szklanej 2. Występy 4 umożliwiają wycentrowanie jednej tafli szklanej względem drugiej podczas nakładania obu tafli szklanych 2, 3 na siebie na początku etapu gięcia. Prawidłowe wycentrowanie tafli szklanych 2, 3 względem siebie, przed ich wygięciem, ma duże znaczenie. W celu realizacji tego centrowania stosuje się używane zazwyczaj w operacjach tego typu stoperki, które umieszcza się naprzeciwko występów 4. Występy 4 te odgrywają również ważną rolę podczas etapu montażu. W rezultacie, po włożeniu tafli szklanych 2, 3 do autoklawu, znajdują się one zwykle w położeniu zbliżonym do pionowego. Dzięki występom 4 znajdującym się w dolnej części tafli szklanej 3 unika się możliwości poślizgu tafli szklanej przed końcem montażu. Położenie i liczbę występów wybiera się w zależności od długości wytwarzanej szyby szklanej. W przykładzie pokazanym na fig. 1 tafla szklana 3 ma jeden występ 4 na każdym z krótkich boków i dwa występy 4 na każdym ze swoich dłuższych boków. Taki rozkład występów 4 umożliwia symetryczne rozłożenie sił podczas centrowania tafli szklanych 2, 3. W celu uniknięcia ryzyka obrócenia się tafli szklanej podczas centrowania wydaje się korzystne stosowanie co najmniej dwóch występów 4 na co najmniej jednym długim boku. Korzystnie, oba występy 4 są w dolnej części, co również eliminuje ryzyko obracania się tafli 3, tym razem pod wpływem grawitacji podczas jej wkładania do autoklawu. Występy 4, będące elementami modyfikacji wycinania obrzeża tafli szklanej 3, wytwarza się podczas wycinania tafli szklanej 3. W tym celu, a także mając na uwadze konieczność pozostawienia bez zmian narzędzi stosowanych zazwyczaj do wycinania i kształtowania tafli
1 81 192 7 szklanych, wymiary występów 4 wybiera się w taki sposób, żeby można je było wytwarzać bez problemów, za pomocą tych narzędzi. Występy 4 są zaokrąglone, a minimalne promienie wewnętrzne ich krzywizny 6 wynoszą od 60 do 300 mm, natomiast minimalne promienie zewnętrzne krzywizny 5 wynoszą od 10 do 250 mm. Długość 1 występu 4 wynosi od 10 do 40 mm, a korzystnie, wybiera się ją tak, żeby była równa 20 mm. Szerokość d występu 4 wynosi od 1 do 4 mm, a korzystnie jest równa 2 mm. Oczywiście, szerokość d odpowiada odstępowi pomiędzy obrzeżami obu tafli szklanych 2, 3 w miejscach, w których nie ma występów 4. Po zakończeniu gięcia, tafle szklane 2, 3 zmywa się i suszy, zwłaszcza w celu usunięcia z nich wspomnianej wcześniej substancji zapobiegającej przywieraniu. Następnym etapem jest montaż, podczas którego pomiędzy obie tafle szklane 2, 3 wkłada się warstwę przekładkową 7, na przykład z PVB. Początkowo wymiary warstwy przekładkowej 7 z PVB są znacznie większe od wymiarów tafli szklanych. Następnym etapem jest okrawanie, które, według wynalazku, obejmuje obcinanie warstwy 7 z PVB do wymiarów tafli szklanej 2. W związku z tym, w odróżnieniu od znanych technik wymagających większej precyzji dla obcięcia warstwy z PVB tak, żeby jej wymiary były nieco większe od wymiarów tafli szklanych, etap ten można bardzo łatwo zautomatyzować. Jak już wspomniano, następnym etapem jest montaż. Podczas montażu warstwa przekładkowa 7 kurczy się i tworzy wypływkę 8 na obrzeżu szyby szklanej 3. Przedstawiono ją na fig. 3. Wypływka 8 spoczywa na tafli szklanej 2 w obszarze odstępu pomiędzy dwiema taflami szklanymi 2, 3. W odróżnieniu, w obszarze występów 4 można uformować szczelinę pomiędzy obu taflami 2, 3. Szczelinę tę przedstawiono linią przerywaną 9 ograniczającą obrzeże warstwy przekładkowej 7 z PVB. W odróżnieniu od sytuacji, jaka powstaje w przypadku powstania takiej szczeliny 9 wokół całego obrzeża szyby szklanej, obecność szczeliny uzyskanej według wynalazku nie stwarza zagrożenia związanego z wilgocią. Wynika to z tego, że wymiary występów, jakim odpowiadają uformowane szczeliny, są takie, że woda nie może się w nich zatrzymywać. Dzięki temu unika się niekorzystnego zmieniania się parametrów PVB w wyniku osiadania wody. W występach 4 można również formować małe wypływki, ale w takim przypadku usuwanie takich małych wy pływek jest bardzo proste i nie wymaga stosowania dodatkowego etapu. Ponadto wypływka 8 z PVB, powstająca na obrzeżu szyby szklanej 3 na tafli szklanej 2, w żaden sposób nie zwiększa wymiarów szyby. W związku z tym możliwe jest wpasowanie uszczelki montażowej wokół obrzeża szyby bez ryzyka odkształcenia uszczelki, jak byłoby to w przypadku zwisania wypływki poza obrzeże szyby szklanej, co występuje w znanych dotychczas technikach wytwarzania. Zatem niezbędny w dotychczasowych technikach wytwarzania etap gradowania jest zbędny w przypadku wytwarzania laminowanej szyby szklanej 1 według wynalazku. Na fig. 4 przedstawiono alternatywny przykład wykonania wynalazku. W tym przypadku tafla laminowanej szyby szklanej 10 również składa się z dwóch tafli szklanych 11, 12 przedzielonych warstwą przekładkową 13 z materiału typu PVB. Tafla szklana 11, która, według wynalazku, ma mniejsze pole powierzchni, ma występy 14 na trzech bokach. N a boku 15, stanowiącym dolną cześć szyby szklanej, nie ma występów, natomiast leży on na całej swojej długości w jednej płaszczyźnie z odpowiednim bokiem tafli szklanej 12. Takie rozwiązanie ułatwia synchronizację pozycyjną tafli 11 z taflą szklaną 12, zwłaszcza podczas etapów montażu. Co więcej, pojedynczy występ 14 na jednym z krótkich boków tafli szklanej 11 może wystarczać do centrowania tafli szklanych 11, 12 bez ryzyka ich obrócenia się względem siebie. Ponadto, według wynalazku, podczas etapu okrawania, warstwę przekładkową 13 z PVB obcina się do wymiarów większej tafli szklanej, z wyjątkiem boku 15. Wynika to z tego, że dopóki chodzi o szybę szklaną 10 z fig. 4, istnieje możliwość obcięcia PVB na boku 15 w taki sposób, jak się to robi dotychczas, to jest na wymiary warstwy PVB nieco większe od tych, jakie ma tafla szklana 12. W ten sposób, po skurczeniu się PVB, wypływka znajdzie się na zewnątrz szyby szklanej 10 wzdłuż długości boku 15. Jednakże nie ma potrzeby stosowania etapu wykańczania do jej usuwania, ponieważ na krawędź dolnej części szyby przedniej na ogół nie nakłada się uszczelki montażowej. Zatem znajdująca się w tym miejscu wypływka nie stanowi problemu. Co więcej, jest ona niewidoczna, ponieważ kryje ją maska pojazdu.
8 181 192 Wynalazek umożliwia wytwarzanie różnorodnych, wspomnianych wcześniej, szyb szklanych bez etapu wykańczania, jaki zwyczajowo stosuje się do usuwania wypływki tworzonej przez PVB na obrzeżu szyby szklanej. Ponadto wynalazek umożliwia zazwyczaj uproszczenie etapu okrawania podczas wytwarzania szyb szklanych i ewentualną jego automatyzację, ponieważ obcina się warstwę przekładkową na wymiary większej tafli szklanej. Ponadto szyby szklane według wynalazku mają jeszcze inne zalety. W szczególności, istnieje możliwość częściowego wkładania pewnych elementów funkcjonalnych pomiędzy dwie tafle szkła bez żadnego ryzyka uszkodzenia wystających części elementu funkcjonalnego ponieważ nie wystaje on poza obrzeże tafli szklanej. Takim elementem funkcjonalnym jest, na przykład, drut metalowy, który można używać do przewodzenia prądu do zasilania, na przykład, grzałki lub, alternatywnie, warstwy grzejnej w tylnej szybie pojazdu samochodowego. Drut metalowy tego typu można umieszczać podczas etapu montażu na czole małej tafli szklanej w styczności z warstwą przekładkową. Wystający koniec drutu nie wybiega poza obrzeże tafli szklanej. W alternatywnej postaci, wystająca część drutu może pasować do kształtu krawędzi szyby szklanej, a jej koniec może być spojony z drugą powierzchnią małej tafli szklanej. Zatem wystająca cześć drutu nie znajduje się na obrzeżu tafli szklanej ale w obszarze odstępu pomiędzy dwiema taflami szklanymi. Co więcej, wypływka z PVB, która wypływa na krawędź małej tafli szklanej może chronić wystającą część drutu. Inną zaletą, związaną bardziej z odstępem pomiędzy dwiema taflami, jest możliwość poprowadzenia elementu funkcjonalnego, na przykład drutu, przez obszar odstępu, to jest w styczności z wypływką. Obecność takiego drutu nie zwiększa masywności szyby szklanej i umożliwia, na przykład, przesunięcie połączenia elektrycznego na obrzeżu szyby szklanej, na przykład, z jednej strony na drugą.
181 192 Fig.3 Fig.4
181 192 Fig.1 Fig.2 Departament Wydawnictw UP RP. Nakład 60 egz. Cena 2,00 zł.