Zajęcia nr 1 Sprawozdawczy rachunek 1. Podstawowe definicje 2. Cele rachunku 3. Sprawozdawczy rachunek Marcin Pielaszek a) Prezentacja informacji o kosztach w sprawozdaniu finansowym b) Etapy sprawozdawczego rachunku c) Wprowadzenie do tematu kalkulacji 2 Definicja rachunku Proces identyfikowania, gromadzenia, przetwarzania, prezentacji i interpretacji informacji o kosztach dla dokonywania ocen i decyzji przez użytkowników tych informacji Miejsce rachunku w systemie informacyjnym organizacji dostarcza informacji zarówno dla potrzeb sporządzenia sprawozdania finansowego jak też podejmowania decyzji w przedsiębiorstwie Systematyczny rachunek W przypadku gdy wymieniony proces rachunku powtarza się regularnie, można mówić o systematycznym rachunku Decyzyjny rachunek W przypadku gdy wymieniony proces rachunku odbywa się dla potrzeb podjęcia konkretnej decyzji, można mówić o decyzyjnym rachunku sprawozdawczy Dostarczenie danych do ustalenia wyniku finansowego Wycena produktów dla celów zarządzania Dostarczenie danych do ustalenia rentowności produktów i klientów przedsiębiorstwa Dostarczanie danych do oceny efektywności procesów i zasobów 3 4 1
w sprawozdaniu finansowym zajmuje się przede wszystkim kosztami działalności operacyjnej podstawowej działalności operacyjnej Pozostałe koszty operacyjne finansowe Podatek dochodowy Prezentacja informacji o kosztach w sprawozdaniu finansowym RACHUNEK ZYSKÓW I STRAT (fragment) A. Przychody netto ze produktów A. Przychody netto ze i zrównane z nimi B. produktów I. Przychody netto ze produktów C. Zysk brutto ze (A-B) II. Zmiana stanu produktów D. III. Koszt świadczeń na własne potrzeby E. B. działalności operacyjnej F. Zysk ze (C-D-E) 1. Amortyzacja 2. Materiały 3. Usługi obce 4. Wynagrodzenia 5. Ubezpieczenia społeczne i 6. Pozostałe C. Zysk ze (A-B) BILANS (fragment) Aktywa Pasywa.. B. Aktywa obrotowe B. Zobowiązania i rezerwy na zobowiązania I. Zapasy 2. Rezerwa na świadczenia emerytalne i podobne 2. Półprodukty i produkty w toku - długoterminowa 3. Produkty gotowe - krótkoterminowa.. IV. Rozliczenia międzyokresowe (czynne) IV. Rozliczenia międzyokresowe (bierne) 5 6 Etapy sprawozdawczego rachunku 1. Pomiar i rejestracja: Ustalenie, jakie koszty według rodzaju i w jakiej wysokości zostały poniesione w okresie objętym sprawozdaniem 2. Rozliczenie: Przypisanie według rodzaju na 3 podstawowe procesy: wytwarzanie wyrobów lub świadczenie usług, sprzedaż i ogólny zarząd 3. Kalkulacja: Skalkulowanie produktów (wyrobów gotowych i/lub usług) oraz produkcji w toku 4. Dostarczenie danych do sporządzenia sprawozdania finansowego: Ustalenie, które koszty powinny być aktywowane (wykazane w bilansie), a które potraktowane jako koszt okresu (wykazane w odpowiednich pozycjach RZiS) Pomiar i rejestracja w układzie rodzajowym Rejestracja w układzie rodzajowym odbywa się w oparciu o dokumenty źródłowe Tabele amortyzacyjne według rodzaju Dokumenty magazynowe Listy płac Faktury, rachunki, inne 7 8 2
Rozliczenie na układ kalkulacyjny (funkcjonalny, podmiotowy) W układzie kalkulacyjnym powinny być wydzielone co najmniej koszty, koszty i koszty Podstawy do rozliczenia z układu rodzajowego na układ kalkulacyjny Rozliczenie układu rodzajowego na układ kalkulacyjny odbywa się w oparciu o dokumenty źródłowe lub klucze podziałowe według rodzaju Układ kalkulacyjny według rodzaju Dokumenty źródłowe Układ kalkulacyjny Klucze podziałowe 9 10 Przepływy z działalności produkcyjnej Przepływy z działalności usługowej Produkcja w toku Wyroby gotowe Koszt produktów Rozliczenia międzyokresowe z tytułu usług realizowanych na przełomie okresu sprawozdawczego Koszt produktów 11 12 3
Przepływy z działalności handlowej Przełożenie na rachunek W wersji kalkulacyjnej wykazywane są wyłącznie koszty współmierne do osiąganych przychodów Wartość nabytych towarów Towary Wartość towarów A. Przychody netto ze produktów, towarów i materiałów I. Przychody netto ze produktów II. Przychody netto ze towarów i materiałów B. produktów, towarów i materiałów I. Koszt produktów II. Wartość towarów i materiałów C. Zysk (strata) brutto ze (A-B) D. E. F. Zysk (strata) ze (C-D-E) 13 14 Metody sporządzania rachunku Podstawowa korekta dotyczy zmiany stanu wyrobów W wersji porównawczej koszty poniesione korygowane są w celu spełnienia zasady współmierności przychodów i 1. Przychody ze wyniosły 1.000.000 zł A. Przychody netto ze i zrównane z nimi I. Przychody netto ze produktów II. Zmiana stanu produktów III. Koszt produktów na własne potrzeby jednostki IV. Przychody netto ze towarów i materiałów B. działalności operacyjnej F. Zysk (strata) ze (C-D-E) Korekty poniesione 2. Poniesiono koszty 500.000, koszty 100.000, koszty 100.000 3. Wyprodukowano 100.000 szt. jednorodnego produktu, z czego sprzedano 80.000 szt. Jednostkowy koszt = 500.000 / 100.000 = 5 zł Koszt produktów = 80.000 x 5 = 400.000 zł Zmiana stanu produktów = + 20.000 x 5 zł = 100.000 zł 15 16 4
Podstawowa korekta dotyczy zmiany stanu wyrobów Podstawowa korekta dotyczy zmiany stanu wyrobów A. Przychody netto ze produktów, towarów i materiałów 1.000.000 I. Przychody netto ze produktów 1.000.000 II. Przychody netto ze towarów i materiałów B. produktów, towarów i materiałów 400.000 I. Koszt produktów 400.000 II. Wartość towarów i materiałów C. Zysk (strata) brutto ze (A-B) 600.000 D. 100.000 E. 100.000 F. Zysk (strata) ze (C-D-E) 400.000 A. Przychody netto ze i zrównane z nimi 1.100.000 I. Przychody netto ze produktów 1.000.000 II. Zmiana stanu produktów 100.000 III. Koszt produktów na własne potrzeby jednostki IV. Przychody netto ze towarów i materiałów B. działalności operacyjnej 700.000 C. Zysk (strata) ze (A-B) 400.000 17 18 Zadanie 1 1. Przedsiębiorstwo zajmuje się produkcją pewnego produktu. Na koniec grudnia 2010 r. w magazynie znajdowało się 1.000 szt. produktów wycenionych po 15 zł/szt. W styczniu 2011 r. wyprodukowano 13.000 szt. produktów ponosząc następujące koszty: Cel poniesienia kosztu Produkcja SprzedażOgólny zarząd Razem Rodzaj kosztu Amortyzacja 53.000 2.000 8.000 63.000 Materiały 85.000 5.000 6.000 96.000 Usługi obce 17.000 13.000 14.000 44.000 Wynagrodzenia 50.000 20.000 30.000 100.000 Ubezpieczenia społeczne i inne świadczenia 10.000 4.000 6.000 20.000 Pozostałe 6.000 9.000 13.000 28.000 Razem 221.000 53.000 77.000 351.000 2. Ponadto wiadomo, że: nie wystąpiły rozliczenia międzyokresowe, na początku i na końcu miesiąca nie odnotowano produkcji w toku, do rozchodu zapasów przedsiębiorstwo stosuje metodę FIFO, w styczniu 2011 r. sprzedano 12.000 szt. produktów po cenie 30 zł/szt. 5