Małopolski Urzd Wojewódzki w Krakowie Wydział Polityki Społecznej WP-III.431.2.20.2011 Protokół z kontroli kompleksowej w Domu Pomocy Społecznej Braci Albertynów przy ul. Bł. Faustyny 4, 32-652 Bulowice przeprowadzonej przez pracowników Wydziału Polityki Społecznej Małopolskiego Urzdu Wojewódzkiego w Krakowie: Teres Łochmaczyk - starszego inspektora i Magdalen Hołyst inspektora. Kontrol przeprowadzono 22 listopada 2011 roku na podstawie art. 22 pkt 9 ustawy z dnia 12 marca 2004 roku o pomocy społecznej (Dz. U. z 2009 r. Nr 175, poz. 1362 z pón. zm.), rozporzdzenia Ministra Polityki Społecznej z dnia 19 padziernika 2005 roku w sprawie domów pomocy społecznej (Dz. U. z 2005 r. Nr 217, poz. 1837), rozporzdzenia Ministra Polityki Społecznej z dnia 23 marca 2005 roku w sprawie nadzoru i kontroli w pomocy społecznej (Dz. U. z 2005 r. Nr 61, poz. 543 z pón. zm.) oraz na podstawie upowanienia nr 147/11, znak: WP-III.0030.147.2011 z dnia 17 listopada 2011 roku Wojewody Małopolskiego. Ilekro w treci niniejszego protokołu kontroli uyto nastpujcych skrótów, oznaczaj one: ustawa o pomocy społecznej - ustawa z dnia 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej (Dz. U. z 2009 r. Nr 175, poz. 1362 z pón. zm.), rozporzdzenie o DPS - rozporzdzenie Ministra Polityki Społecznej z dnia 19 padziernika 2005 r. w sprawie domów pomocy społecznej (Dz.U. z 2005 r., Nr 217, poz. 1837), DPS - Dom Pomocy Społecznej Braci Albertynów przy ul. Bł. Faustyny 4, 32-652 Bulowice. Kontrola dotyczyła zagadnie z zakresu podstawowych i obowizujcych usług opiekuczych, wspomagajcych oraz zaspakajajcych potrzeby bytowe, wiadczonych przez Dom na rzecz mieszkaców w ramach obowizujcego standardu. Protokół zawiera dane ustalone na podstawie wizji lokalnej, analizy wybranych dokumentów oraz wyjanie i informacji uzyskanych od Dyrektora, pracowników i mieszkaców Domu. W toku kontroli ustalono, co nastpuje 1 Organizacja DPS. Dom Pomocy Społecznej w Bulowicach jest placówk stacjonarn, przeznaczon dla 81 mczyzn przewlekle psychicznie chorych. Podmiotem prowadzcym Dom jest Zgromadzenie Braci Albertynów z siedzib przy ul. Krakowskiej 43 w Krakowie. Dom wpisany jest do prowadzonego przez Wojewod Małopolskiego Rejestru Domów Pomocy Społecznej pod pozycj 52. Ustalenia ogólne i statystyczne dotyczce mieszkaców Domu wg stanu na dzie kontroli. W dniu kontroli do domu skierowanych było 81 osób, z tego 2 osoby były hospitalizowane. Sporód mieszkaców 51 osób zostało przyjtych na podstawie decyzji wydanej przed 01.01.2004 roku. Pozostałe 30 osób przyjto na podstawie decyzji wydanych po 2004 roku. Pobyt 30 osób opłacany jest przez gmin oraz 70% wiadczenia własnego mieszkaca. 1
Osoby poruszajce si z pomoc wózków inwalidzkich 6, korzystajce z chodzika 4. W placówce przebywa 46 osób z orzeczon grup inwalidzk oraz 33 osoby z orzeczonym stopniem niepełnosprawnoci. Struktur wiekow mieszkaców obrazuje ponisze zestawienie: od 19 do 40 lat 8 osób, od 41 do 60 lat 38 osób, od 61 do 74 lat 24 osoby, 75 lat i powyej 11 osób, rednia wieku to 57 lat. W 2011 roku 6 osób zmarło, nikt nie zrezygnował z pobytu. Sytuacja prawna mieszkaców: - całkowicie ubezwłasnowolnieni 38 osób, z tego dla 17 osób funkcj opiekuna prawnego pełni członkowie rodzin, dla 16 osób pracownicy Domu, dla 4 mieszkaców osoby niespokrewnione, w przypadku jednej osoby trwa postpowanie w sprawie ustanowienia opiekuna prawnego, - czciowo ubezwłasnowolnieni 5 osób, z tego dla 3 osób funkcj kuratora pełni członkowie rodzin, a dla 2 osób pracownicy Domu (lub osoby niespokrewnione). Zapewnienie przez DPS wiadczenia usług. Zapewnienie warunków bytowych. W dniu 22 listopada 2011 roku dokonano ogldzin warunków wiadczonych przez Dom na rzecz mieszkaców, w zakresie okrelonym rozporzdzeniem w sprawie domów pomocy społecznej. W trakcie kontroli stwierdzono m.in., e: - DPS mieci si w wielokondygnacyjnym budynku. Placówka ma zainstalowan wind dostosowan do potrzeb osób niepełnosprawnych. Na ostatniej kondygnacji budynku usytuowane s 2 pokoje mieszkalne, do których dostp jest moliwy a to poprzez pokonanie kilku pojedynczych schodków. Z uwagi na fakt, i pokoje s zamieszkiwane prze osoby sprawne fizycznie, schody nie stanowi dla nich bariery w przemieszczaniu si, dlatego w opisanej sytuacji moliwe jest dopuszczenie takiego rozwizania technicznego, które umoliwi innym osobom o obnionej sprawnoci fizycznej pokonanie schodków. Ponadto, w sytuacji pogorszenia si sprawnoci osób zamieszkujcych ww. pokoje istnieje moliwo przeniesienia ich do innego pokoju. Z informacji uzyskanej od Pani Dyrektor wynika, i planowane jest przygotowanie elementu niwelujcego rónic poziomów. Budynek został wyposaony w: system przyzywowo-alarmowy i system przeciwpoarowy. W Domu znajduj si wszystkie pomieszczenia, o których mowa w rozporzdzeniu w sprawie domów pomocy społecznej tj. pomieszczenia do terapii i rehabilitacji, gabinet medycznej pomocy doranej, kuchenka pomocnicza, pokoje dziennego pobytu, pokój gocinny, kaplica, palarnia, pomieszczenie do prania i suszenia. W przyziemiu budynku mieci si jadalnia dla mieszkaców. Dom oferuje pokoje mieszkalne o powierzchni nie mniejszej ni 9m² w przypadku pokoi jednoosobowych i nie mniej ni 6m² na osob w przypadku pokoi wieloosobowych. Pokoje mieszkalne wyposaone s w łóka, szafki przyłókowe, szafy, stół oraz krzesła, odpowiednio do liczby osób go zamieszkujcych. W trakcie ogldzin pokoje oraz pomieszczenia ogólnodostpne były czyste, sprztane na bieco, wolne od nieprzyjemnych zapachów, urzdzone estetyczne. Cz wyposaenia pokoi stanowi własno prywatn mieszkaców. Warunki sanitarne. Dom spełnia standard okrelony w 6 ust. 1 pkt 4 lit. a rozporzdzenia w zakresie zapewnienia odpowiedniej liczby łazienek i toalet. Pomieszczenia sanitarne s dostosowane do potrzeb osób niepełnosprawnych zgodnie z obowizujcymi przepisami. 2
Wyywienie i organizacja posiłków. Dom zapewnia mieszkacom, zgodnie z obowizujcymi przepisami, trzy podstawowe posiłki dziennie, wydawany jest jeden dodatkowy posiłek w formie podwieczorku. Dla kadego głównego posiłku czas wydawania wynosi dwie godziny, a ostatni posiłek jest podawany nie wczeniej ni o 18-tej. Z przedłoonego jadłospisu wynika, e uwzgldnia on zasad rónorodnoci i nie powtarzania zestawu posiłków. Jadłospis jest urozmaicony, uwzgldnia produkty wysokobiałkowe. Obiady s dwudaniowe z kompotem, co potwierdza jadłospis dekadowy przedłoony kontrolujcym za okres od 11 listopada do 20 listopada 2011 roku. Dom oferuje ywienie dietetyczne a w szczególnoci cukrzycow, lekkostrawn zgodnie ze wskazaniami lekarza. W gabinecie pomocy doranej znajduj si podstawowe produkty spoywcze (w tym chleb, masło, dem, napoje), co umoliwia ich dostpno poza głównymi posiłkami. Osoby, które z powodu stanu zdrowia nie mog spoywa posiłków w jadalni, otrzymuj je w pokoju, w razie potrzeby jest im udzielana pomoc (6 osób wymaga karmienia). Godziny wydawania posiłków: - niadanie 7:10 9:10, - obiad 12:15 14:15, - podwieczorek 14:45 15:15, - kolacja 18:00 20:00. Zapewnienie odziey i obuwia, pomoc w utrzymaniu czystoci. W czasie przeprowadzania wizytacji pokoi mieszkalnych zespół kontrolny zwrócił uwag na wygld zewntrzny mieszkaców. Mieszkacy byli czysto i schludnie ubrani, stosownie do pory roku. Osobom, które nie posiadaj własnej odziey i obuwia oraz moliwoci ich zakupienia z własnych rodków Dom zapewnia odzie i obuwie odpowiedniego rozmiaru, dostosowane do potrzeb oraz pory roku. Usługi opiekucze i wspomagajce. Obowizkiem domu pomocy społecznej jest zapewnienie pomocy w korzystaniu ze wiadcze zdrowotnych przysługujcych mieszkacom na podstawie odrbnych przepisów. W szczególnoci naley tu wymieni: dostp do podstawowej opieki zdrowotnej; wiadczenia stomatologiczne; wiadczenia wysokospecjalistyczne; wiadczenia pielgnacyjne, zaopatrzenie w produkty lecznicze, wyroby medyczne i rodki pomocnicze. Placówka w Bulowicach umoliwia korzystanie ze wiadcze przysługujcych z tytułu powszechnego ubezpieczenia zdrowotnego. Wszyscy mieszkacy maj zapewnion opiek lekarza rodzinnego oraz lekarzy specjalistów. Lekarz podstawowej opieki zdrowotnej przyjmuje codziennie do 10:00 w NZOZ w Bulowicach przy ul. Róanej 46. W nagłych przypadkach oraz w niedziele i wita wzywane jest pogotowie. Wszyscy mieszkacy maj podpisane deklaracje do lekarza rodzinnego. Ok 31 osób objtych jest opiek pielgniarki rodowiskowej, pozostali mieszkacy korzystaj ze wiadcze z zakresu pielgniarskiej opieki długoterminowej realizowanej przez Centrum Medyczne BetaMed. W myl zapisu 6 ust. 2 pkt 2 rozporzdzenia ( ) warunkiem efektywnej realizacji usług opiekuczych i wspomagajcych jest zapewnienie mieszkacom w domu kontaktu z psychologiem, a w przypadku mieszkaców domu przebywajcych w domach, o których mowa w art. 56 pkt 3 ustawy, równie z psychiatr. Porady psychologiczne w szczególnoci w przypadku osób przewlekle psychicznie chorych stanowi stał form pomocy psychologicznej udzielanej mieszkacom, poprzez zatrudnionego w placówce psychologa, w wymiarze 0,75 etatu. Opieka psychiatryczna sprawowana jest przez lekarza psychiatr oddelegowanego ze szpitala. Konsultacje mieszkaców odbywaj si na terenie DPS, raz w tygodniu przez ok. 4 godziny. 3
Z informacji uzyskanych od Pani Dyrektor wynika, i usługi opiekucze realizuje zespół terapeutyczno-opiekuczy, którego powołanie nie zostało usankcjonowane stosownym wewntrznym zarzdzeniem Dyrektora Domu. Przedmiotowe zarzdzenie winno by zredagowane zwile i zawiera skład zespołu oraz zakres realizowanych zada. W trakcie czynnoci kontrolnych stwierdzono, i w protokole zebra z pracownikami pojawił si zapis o powołaniu zespołu. Z wyjanie Dyrektora oraz przedłoonego wykazu wynika, i w skład Zespołu wchodz pracownicy działu: gospodarczego i obsługi, opiekuczoterapeutycznego, pielgniarsko-rehabilitacyjnego oraz administracyjnego. W zespole terapeutyczno-opiekuczym zatrudnionych jest 44 pracowników w wymiarze 41,5 czasu pracy w przeliczeniu na etaty. Zgodnie z postanowieniem rozporzdzenia w sprawie domów pomocy społecznej, przy ustalaniu wskanika uwzgldniono równie wolontariuszy (tj. pielgniarki zatrudniane w NZOZ BetaMed, kapelana, lekarza psychiatr, sanitariusza w łcznym wymiarze 2,7 etatu). Zespół składa si z pracowników, którzy zajmuj si bezporednio mieszkacami, s to m.in.: koordynator ds. opiekuczych, pracownicy socjalni, psycholog, terapeuta zajciowy, opiekunowie, pielgniarki, pokojowe, fizjoterapeuta, a take osób innych działów (administracyjnego, gospodarczego i obsługi) pełnicych funkcj pracownika pierwszego kontaktu. Rozporzdzenie nie ogranicza pełnienia funkcji pracownika pierwszego kontaktu do osób zatrudnionych w zespole terapeutyczno-opiekuczym, poniewa podstawowym warunkiem jest wybór pracownika do pełnienia tej funkcji przez mieszkaca. Funkcjonowanie pracownika pierwszego kontaktu ma sprzyja tworzeniu parasola ochronnego nad mieszkacem, a take wychodzenie naprzeciw problemom mieszkaca. Pracownik pierwszego kontaktu pomaga w indywidualnych sprawach ycia codziennego, jest rzecznikiem mieszkaca. Wskanik zatrudnienia ww. zespołu na dzie kontroli (po uwzgldnieniu wolontariuszy) przypadajcy na jednego mieszkaca wyniósł 0,54 etatu (minimum standardowe to 0,5). Warunkiem efektywnej realizacji usług opiekuczych i wspomagajcych jest zatrudnienie w pełnym wymiarze czasu pracy nie mniej ni dwóch pracowników socjalnych na 100 mieszkaców domu. Zgodnie z okrelon w rozporzdzeniu norm dotyczc liczby pracowników socjalnych w stosunku do liczby mieszkaców, w Domu Pomocy Społecznej w Bulowicach zatrudnionych jest 2 pracowników socjalnych, w wymiarze czasu pracy 1,5 etatu. Pracownicy socjalni maj do dyspozycji pokój, w którym prowadzone s rozmowy z mieszkacami oraz gromadzona jest dokumentacja dotyczca mieszkaców (akta osobowe, ewidencja nieobecnoci). Mieszkacy otrzymuj pomoc pracownika socjalnego w załatwianiu spraw urzdowych, nawizywaniu kontaktu z rodzin, opiekunami prawnymi. Zgodnie z zapisem 11 rozporzdzenia w sprawie domów pomocy społecznej, przed przyjciem osoby do domu, pracownik socjalny winien ustali aktualn sytuacj osoby w miejscu zamieszkania lub pobytu. Zgodnie z brzmieniem 6 ust. 2 pkt 4 rozporzdzenia w sprawie domów pomocy społecznej pracownicy zespołu terapeutyczno-opiekuczego co najmniej raz na dwa lata uczestnicz w organizowanych przez dyrektora domu szkoleniach na temat praw mieszkaca domu oraz kierunków prowadzonej terapii a take metod pracy z mieszkacami. Ostatnie szkolenie przeprowadzono 28 lutego 2011 rok. Dla kadego z mieszkaców opracowywany jest plan indywidualnego wsparcia, który zawiera nastpujce informacje: dane mieszkaca, cel nadrzdny, cele szczegółowe oraz zajcia, które pozwol zrealizowa zaplanowane cele. Plany ukierunkowane s na indywidualne potrzeby i moliwoci danej osoby, uwzgldniaj jej zainteresowania oraz zawieraj ocen zrealizowanych zada. Do wykonywanych przy czynnym udziale zespołu terapeutyczno-opiekuczego usług wspomagajcych naley m.in.: organizacja terapii zajciowej; podnoszenie sprawnoci i aktywizowanie mieszkaców; zapewnienie dostpu do 4
biblioteki, codziennej prasy; organizacja wit; rozwijanie samorzdnoci mieszkaców; informowanie o przysługujcych im prawach. Dom Pomocy Społecznej w Bulowicach oferuje udział w terapii zajciowej, w tym zajcia: komputerowe, techniczne (stolarstwo), muzyczne, plastyczne, edukacyjne utrwalajce umiejtno czytania i pisania, psychorysunek, biblioterapi, wiczenia usprawniajce funkcje poznawcze. W Domu działa Samorzd Mieszkaców, działajcy w składzie 5 osób. Dom wiadczy usługi wspomagajce, w tym polegajce na umoliwieniu zaspokojenia potrzeb religijnych i kulturalnych. Na terenie Domu znajduje si kaplica, z której chtnie korzystaj mieszkacy. Dom zapewnia dostp do prasy codziennej i czasopism, które udostpnione s w punkcie bibliotecznym oraz w pokojach dziennego pobytu. DPS utrzymuje kontakt telefoniczny, listowny z rodzinami mieszkaców, ich opiekunami prawnymi i przyjaciółmi. Do dyspozycji osób odwiedzajcych przygotowano pokój gocinny. Sprawy dotyczce mieszkaców uzgadniane s w porozumieniu z najblisz rodzin lub opiekunem prawnym. Prawa i obowizki mieszkaców zawarte s w Regulaminie Mieszkaców Domu Pomocy Społecznej w Bulowicach, z którym kady nowoprzybyły mieszkaniec do placówki jest zapoznawany. DPS organizuje i zapewnia udział w imprezach okazjonalnych oraz uroczystociach witecznych. Informacja o godzinach przyj przez Dyrektora Domu jest umieszczona na tablicy ogłosze. Zgodnie z t informacj Pani Dyrektor jest dostpna dla mieszkaców w poniedziałki i pitki w godzinach 12:00 14:00, oraz w razie potrzeby na bieco w godzinach urzdowania. Sposób dysponowania i przechowywania pienidzy mieszkaców oraz realizacja zapisu art. 58 ust.3 i art. 63 ust.1 ustawy o pomocy społecznej. W Domu obowizuje regulamin w sprawie postpowania z depozytami w Domu Pomocy społecznej Braci Albertynów w Bulowicach. Cz mieszkaców Domu dysponuje swoimi pienidzmi za porednictwem pracowników placówki. Dla tych mieszkaców prowadzona jest indywidualna ewidencja wydatków w formie kart depozytowych, w których na podstawie rachunków i paragonów (artykuły spoywcze, kosmetyki, papierosy itp.) wykazywane s wydatki. Wypłata gotówki lub przekazywanie mieszkacowi zakupionych artykułów odbywa si w obecnoci drugiego pracownika, co jest potwierdzane stosownymi podpisami. Skontrolowano losowo wybrane ewidencje wydatków. Do dokumentacji nie wniesiono zastrzee. Wyrywkowej kontroli poddano realizacj zapisu art. 63 ust. 1 ustawy o pomocy społecznej, zgodnie z którym mieszkaniec domu, a take inna osoba obowizana do wnoszenia opłat za pobyt w domu pomocy społecznej, jeeli mieszkaniec domu przebywa u tej osoby, nie ponosz opłat za okres nieobecnoci mieszkaca domu nieprzekraczajcej 21 dni w roku kalendarzowym. Stwierdzono, e dokonujc zwrotu odpłatnoci za dni nieobecnoci nalena kwota obliczana jest poprzez dzielenie kwoty odpłatnoci przez liczb dni kalendarzowych danego miesica. Na podstawie analizy przedłoonych faktur ustalono, e zgodnie z brzmieniem art. 58 ust. 3 cytowanej ustawy o pomocy społecznej Dom pokrywa opłaty ryczałtowe i czciow odpłatno do wysokoci limitu ceny za leki, przewidziane w przepisach o powszechnym ubezpieczeniu w narodowym Funduszu Zdrowia. W trakcie kontroli dokonano ogldzin wszystkich pomieszcze Domu oraz przeprowadzono rozmowy z mieszkacami na temat warunków pobytu. Mieszkacy wyraali pozytywne opinie dotyczce wiadczonych przez Dom usług. Protokół zawiera 6 ponumerowanych stron. 5
Inspektorzy kontrolujcy dokonali wpisu w ksice kontroli na temat zakresu i terminu przeprowadzonej inspekcji. Komplet załczników załczono do egzemplarza protokołu włczonego do akt kontroli. Pouczenie Zgodnie z 15 ust. 2 pkt 7 w zwizku z 16 ust. 3 i 4 rozporzdzenia Ministra Polityki Społecznej z dnia 23 marca 2005 r. w sprawie nadzoru i kontroli w pomocy społecznej (Dz. U. z 2005 r. Nr 61, poz. 543 z pón. zm.) dyrektorowi kontrolowanej jednostki przysługuje prawo zgłoszenia przed podpisaniem protokołu kontroli, umotywowanych zastrzee dotyczcych ustale zawartych w protokole w terminie 7 dni od dnia otrzymania protokołu do Dyrektora Wydziału Polityki Społecznej Małopolskiego Urzdu Wojewódzkiego. Ponadto zgodnie z 16 ust. 1 ww. rozporzdzenia dyrektorowi kontrolowanej jednostki przysługuje prawo do odmowy podpisania protokołu z podaniem w terminie 7 dni od dnia jego otrzymania pisemnych wyjanie przyczyn tej odmowy. Do protokołu nie wniesiono zastrzee / (wniesiono) zastrzeenia. Po przeczytaniu, niniejszy protokół podpisano na kadej stronie. Protokół sporzdzono w dwóch jednobrzmicych egzemplarzach, jeden otrzymuje dyrektor jednostki podlegajcej kontroli, drugi włcza si do akt kontroli. Data otrzymania protokołu: 20.12.2011 Data i miejsce podpisania protokołu: 20.12.2011 Bulowice Podpis przedstawiciela placówki kontrolowanej: Podpisy inspektorów kontrolujcych: Inspektor (-) mgr Magdalena Hołyst Dom Pomocy Społecznej Braci Albertynów ul. Bł. Faustyny 4, tel./fax 843-60-50 32-652 Bulowice woj. małopolskie Starszy Inspektor (-) mgr Teresa Łochmaczyk DYREKTOR Domu Pomocy Społecznej Braci Albertynów w Bulowicach (-) mgr Barbara Gieruszczak Biegun 6