EUROPEJSKO-LATYNOAMERYKAŃSKIE ZGROMADZENIE PARLAMENTARNE REZOLUCJA Stosunki między Unią Europejską a Ameryką Łacińską i Karaibami w dziedzinie bezpieczeństwa i obrony na podstawie sprawozdania Komisji Spraw Politycznych, Bezpieczeństwa i Praw Człowieka Współsprawozdawca AŁK: José B. Pampuro (Parlasur) Czwartek 19 maja 2011 r. Montevideo (Urugwaj) AT\873104.doc AP100.799v03-00
EUROLAT Rezolucja z dnia 19 maja 2011 r. Montevideo (Urugwaj) [na podstawie sprawozdania Komisji Spraw Politycznych, Bezpieczeństwa i Praw Człowieka] Stosunki między Unią Europejską a Ameryką Łacińską i Karaibami w dziedzinie bezpieczeństwa i obrony Europejsko-Latynoamerykańskie Zgromadzenie Parlamentarne, uwzględniając oświadczenia z sześciu szczytów szefów państw i rządów Ameryki Łacińskiej i Karaibów oraz Unii Europejskiej, które odbyły się w Rio de Janeiro (28 29 czerwca 1999 r.), Madrycie (17 18 maja 2002 r.), Guadalajarze (28 29 maja 2004 r.), Wiedniu (11 13 maja 2006 r.), Limie (15 17 maja 2008 r.) i w Madrycie (17 18 maja 2010 r.), uwzględniając Kartę Narodów Zjednoczonych podpisaną w 1945 r., a w szczególności jej następujące rozdziały: I o jej celach i zasadach, IV i V o Zgromadzeniu Ogólnym i o Radzie Bezpieczeństwa, VI o pokojowym załatwianiu sporów oraz VII o działaniach w przypadku zagrożenia pokoju, naruszenia pokoju lub aktów przemocy, a także VIII o porozumieniach regionalnych, uwzględniając Układ o nierozprzestrzenianiu broni jądrowej z dnia 1 lipca 1968 r. i Traktat z Tlatelolco o zakazie broni jądrowej w Ameryce Łacińskiej i na Karaibach obowiązujący od dnia 25 kwietnia 1969 r. w 33 państwach strefy wolnej od broni jądrowej będących sygnatariuszami traktatu, uwzględniając Konwencję o zakazie broni chemicznej z dnia 30 listopada 1992 r. i Konwencję o zakazie broni biologicznej z dnia 10 kwietnia 1972 r., uwzględniając Międzyamerykańską kartę demokratyczną przyjętą 11 września 2001 r., Protokół z Ushuaia w sprawie zobowiązania na rzecz demokracji w obrębie Mercosuru, Republiki Boliwii i Republiki Chile, jak również Andyjską kartę na rzecz pokoju i bezpieczeństwa przyjętą w 2002 r., uwzględniając rozporządzenie Bazylea II przyjęte przez prezesów banków centralnych Unii Europejskiej i obowiązujące od 1 stycznia 2008 r., uwzględniając Kartę praw podstawowych Unii Europejskiej przyjętą dnia 14 grudnia 2007 r., uwzględniając program działań Narodów Zjednoczonych na rzecz zwalczania i wyeliminowania wszelkich form międzynarodowego nielegalnego handlu ręczną bronią strzelecką i bronią lekką, protokół z maja 2001 r. przeciwko nielegalnemu wytwarzaniu i obrotowi bronią palną, jej częściami i komponentami oraz amunicją, który uzupełnia Konwencję Narodów Zjednoczonych przeciwko transgranicznej przestępczości zorganizowanej, rezolucję Zgromadzenia Ogólnego Narodów Zjednoczonych nr 55/25 z dnia 8 czerwca 2001 r. w sprawie wspomnianej konwencji i protokołu, a także konwencję o broni kasetowej przyjętą w Oslo w grudniu 2008 r., uwzględniając Konwencję Ottawską o zakazie użycia, składowania, produkcji i przekazywania min przeciwpiechotnych oraz o ich zniszczeniu przyjętą dnia 18 września 1997 r., uwzględniając siedemnaście obecnie obowiązujących instrumentów ONZ w zakresie zapobiegania i likwidacji terroryzmu międzynarodowego, rezolucje 1368 i 1373 (2001 r.) i 1267 (1999 r.) Rady Bezpieczeństwa oraz rezolucję A/RES/60/288 Zgromadzenia AP100.799v03-00 2/11 AT\873104.doc
Ogólnego z dnia 8 września 2006 r. w sprawie globalnej strategii ONZ na rzecz walki z terroryzmem wraz z załączonym planem działań, uwzględniając wspólne komunikaty z XIV spotkania ministrów Grupy z Rio i Unii Europejskiej, które odbyło się w Pradze w dniach 13 14 maja 2009 r., a także ze spotkania ministrów w ramach Dialogu z San José między trojką Unii Europejskiej a ministrami państw Ameryki Środkowej, które odbyło się w Pradze w dniu 14 maja 2009 r., uwzględniając deklarację z Santa Cruz de la Sierra z IX konferencji ministrów obrony państw amerykańskich z dnia 25 listopada 2010 r., uwzględniając swoją rezolucję z dnia 8 kwietnia 2009 r. w sprawie europejskolatynoamerykańskiej karty na rzecz pokoju i bezpieczeństwa oraz jej postanowienia, uwzględniając swoje przesłania przyjęte w dniu 1 maja 2008 r. na V szczycie UE-AŁK w Limie, w dniu 13 maja 2009 r. na XIV spotkaniu ministrów Unii Europejskiej i Grupy z Rio w Pradze oraz dnia 15 maja 2010 r. na VI szczycie UE-AŁK w Madrycie, uwzględniając deklarację i program działania z Mar del Plata, przyjęte na XX szczycie iberoamerykańskim z dnia 4 grudnia 2010 r., uwzględniając międzynarodową Konwencję w sprawie ochrony wszystkich osób przed wymuszonymi zaginięciami, przyjętą w drodze rezolucji Zgromadzenia Ogólnego ONZ dnia 20 grudnia 2006 r. (A/RES/61/177), uwzględniając art. 16 swojego Regulaminu, A. mając na uwadze, że koncepcja bezpieczeństwa przyświeca ochronie życia ludzkiego (a nie tylko przetrwaniu państw) i formułuje ze złożonej i integrującej perspektywy zasady dobrego współżycia, które obejmują rozwój społeczny, pokój i zachowanie zasobów naturalnych, B. mając na uwadze, że stosunki między oboma regionami powinny opierać się na dialogu i wymianie koncepcji na temat bezpieczeństwa i obrony ich państw członkowskich, C. mając na uwadze, że pierwsza inicjatywa na wielką skalę podjęta przez UE w stosunkach z Ameryką Łacińską dotyczyła właśnie bezpieczeństwa międzynarodowego oraz dążenia do pokoju i demokratyzacji, a dokładnie wsparcia w politycznym rozwiązywaniu konfliktów i wojen domowych w Ameryce Środkowej w latach osiemdziesiątych XX w., D. mając na uwadze, że stosunki w tym nowym rozdziale współpracy przyczyniają się do większej przejrzystości, zaufania i współpracy w dziedzinach obrony i bezpieczeństwa, muszą obejmować wszelkie aspekty, które leżą w interesie obu stron w dziedzinie pokoju, bezpieczeństwa i obrony, demokratyczności rządów i obrony praw człowieka, oraz muszą przyczynić się do stworzenia klimatu ogólnego zaufania i pewności w społeczeństwie międzynarodowym, opartego na wzmocnieniu multilateralizmu i będącego podstawą powszechnego bezpieczeństwa wszystkich społeczeństw i państw, E. mając na uwadze, że zacieśnienie stosunków w dziedzinie bezpieczeństwa i obrony winno przyczynić się także do upowszechnienia demokratycznych rządów i ugruntowania systemów demokratycznych w obu regionach, zwłaszcza w zakresie podporządkowania sił zbrojnych władzy cywilnej wyłonionej w bezpośrednich, wolnych i demokratycznych wyborach, F. mając na uwadze, że formą podnoszenia bezpieczeństwa państw jest możliwość prowadzenia dochodzeń w sprawie praktyk stosowanych przez te wszystkie organizacje AT\873104.doc 3/11 AP100.799v03-00
przestępcze, które najpierw handlują narkotykami i bezprawnie przetrzymują ludzi, a następnie wykorzystują instytucje finansowe do legalizowania zasobów pieniężnych (pranie pieniędzy), w związku z czym konieczne jest wzmocnienie systemów dochodzenia celem zamrożenia tych środków i skonfiskowania ich, najlepiej w celu przeznaczenia ich na stworzenie programów rozwoju społecznego, G. mając na uwadze, że wykluczenie społeczne i skrajne ubóstwo są również uznawane za wektor braku bezpieczeństwa, H. mając na uwadze, że stosunki między Unią Europejską i Ameryką Łacińską i Karaibami muszą opierać się na poszanowaniu zasady utrzymania status quo na obszarach kontrowersyjnych, co obejmuje zapobieganie prowadzenia ćwiczeń wojskowych na tych obszarach oraz we wszystkich przypadkach nawoływanie do rozwiązania konfliktów w drodze dialogu i negocjacji, I. mając na uwadze, że kwestie bezpieczeństwa i obrony angażują bardzo newralgiczne aspekty dla wszystkich stron partnerstwa strategicznego, takie jak nieograniczone poszanowanie suwerenności narodowej, demokratyczność rządów, integralność terytorialna oraz stabilność polityczna i społeczna państw, J. mając na uwadze stworzenie w 2004 r. Unii Narodów Ameryki Południowej (UNASUR), do której należą Argentyna, Boliwia, Brazylia, Chile, Gujana, Ekwador, Kolumbia, Paragwaj, Peru, Surinam, Urugwaj i Wenezuela, a także Południowoamerykańskiej Rady Obrony, K. mając na uwadze konstytucję Wspólnoty Państw Ameryki Łacińskiej i Karaibów (CELAC) jako organizacji, która objęła patronatem Grupę z Rio i szczyt Ameryki Łacińskiej i Karaibów w sprawie integracji i rozwoju obejmujący 33 kraje i mający na celu umocnienie i promowanie tożsamości latynoamerykańskiej na szczeblu globalnym, L. mając na uwadze, że wzmocnienie multilateralizmu ma podstawowe znacznie dla zapewnienia bezpieczniejszego, stabilniejszego i bardziej pokojowego świata, co wskazuje na pilny charakter wdrożenia reformy ONZ z prawdziwego zdarzenia, która wzmocniłaby i zapewniła skuteczność, przejrzystość, reprezentatywność i demokratyczność głównych organów ONZ, w szczególności Rady Bezpieczeństwa, M. mając na uwadze, że niejednokrotnie konflikty prowadzą do łamania podstawowych praw człowieka i zamykania dostępu zasobów do nieodzownych dla ich rozwoju, dlatego też podstawowe znaczenie ma prowadzenie polityki zewnętrznej pozwalającej na uniknięcie konieczności interwencji wojskowych, 1. zaleca stopniowe osiągnięcie pełnej współpracy w dziedzinie bezpieczeństwa i obrony, demokratycznego sprawowania rządów oraz obrony praw człowieka między Unią Europejską i jej państwami członkowskimi a krajami Ameryki Łacińskiej i Karaibów oraz potraktowanie jej jako ważnego i odrębnego elementu współpracy w ramach międzyregionalnego partnerstwa strategicznego, zgodnie z zasadami i propozycjami ustanowionymi w Karcie Organizacji Narodów Zjednoczonych; stwierdza, że obecnie stosunki istniejące w tym zakresie są zdecydowanie niewystarczające, ograniczają się zaledwie do stosunków dwustronnych i zasadniczo nie są skoordynowane; Wspólne podstawowe wartości, interesy i zasady będące podstawą stosunków UE-AŁK w dziedzinie bezpieczeństwa i obrony 2. uważa za niezbędne, by stosunki między partnerami europejskimi i latynoamerykańskimi, którzy uczestniczą w międzyregionalnym partnerstwie strategicznym w dziedzinie AP100.799v03-00 4/11 AT\873104.doc
bezpieczeństwa i obrony, opierały się na wspólnych wartościach, interesach i podstawowych zasadach przedstawionych w deklaracji madryckiej w 2002 r. oraz w europejsko-latynoamerykańskiej karcie na rzecz pokoju i bezpieczeństwa zaproponowanej przez Zgromadzenie w kwietniu 2009 r. oraz na zasadach prawa międzynarodowego, zwłaszcza na Karcie ONZ; 3. uważa, że stosunki te muszą opierać się na zasadach równości traktowania, wzajemnego zaufania, solidarności, poszanowaniu, ochronie i promowaniu praw człowieka i tradycji kulturowych, podstawowych wolnościach, demokracji i praworządności, dwustronnej, regionalnej i wielostronnej współpracy i koordynacji w walce ze wszystkimi problemami, które zagrażają ogólnie pojętemu bezpieczeństwu, takimi jak handel narkotykami, terroryzm, handel bronią czy handel ludźmi, pranie brudnych pieniędzy i niszczenie środowiska naturalnego; w stosunkach tych należy także uwzględnić postulaty ekologiczne i środowiskowe oraz pełne wzajemne poszanowanie niezależności i suwerenności; podkreśla, że stosunki te muszą przyczynić się do wspierania sprawiedliwego rozwoju, zwalczania bezkarności, zapobiegania militaryzacji i rozwiązywania konfliktów wyłącznie przy wykorzystaniu metod pokojowych, co oznacza zdecydowaną rezygnację z gróźb użycia lub użycia siły w relacjach między państwami oraz pełne poszanowanie pozostałych zasad prawa międzynarodowego regulujących stosunki między państwami; 4. uważa, że stosunki te muszą opierać się na pełnym poszanowaniu zasad i propozycji ONZ oraz zasad prawa międzynarodowego, wzajemnej niezależności i suwerenności, na zasadach równego traktowania, wzajemnego zaufania, solidarności, dwustronnej, regionalnej i wielostronnej współpracy i koordynacji zagadnień będących przedmiotem wspólnego zainteresowania na arenie międzynarodowej, jak zmiana klimatu, kryzys energetyczny, żywnościowy, wykorzenienie ubóstwa oraz propagowanie i poszanowanie praw człowieka, walka ze wszystkimi problemami, które zagrażają ogólnie pojętemu bezpieczeństwu, takimi jak handel narkotykami, terroryzm czy handel ludźmi; uważa, że kluczowe jest zachowanie podejścia opartego na koncepcji wspólnego bezpieczeństwa i rozwiązywaniu konfliktów wyłącznie przy wykorzystaniu metod pokojowych oraz że wiąże się to ze zdecydowaną rezygnacją z gróźb użycia siły lub z jej użycia w relacjach między państwami; 5. uważa, że bezpieczeństwo należy rozumieć ogólnie, przy zachowaniu wspólnego podejścia, jakim charakteryzuje się Karta ONZ, oraz że pojęcie to powinno obejmować bezpieczeństwo żywnościowe i bezpieczeństwo ludzkie oraz uwzględniać aspekty polityczne, gospodarcze i społeczne; uważa również, że pokoju i bezpieczeństwa nie można oddzielić z jednej strony od demokracji, praw człowieka i podstawowych swobód, a z drugiej od rozwoju gospodarczego i społecznego; uznaje za konieczne osiągnięcie trwałego rozwoju i stawienie czoła wyzwaniom, jakimi są ubóstwo i nierówność, a także wzmocnienie instytucji demokratycznych oraz kształtowanie i wdrażanie publicznych strategii politycznych w obszarze integracji społecznej; 6. uważa, że kluczowe jest zachowanie podejścia opartego na koncepcji wspólnego, państwowego, regionalnego i światowego bezpieczeństwa poprzez otwarcie nowego wymiaru na rzecz uznania potencjału narodów i państw, przy uwzględnieniu całościowej wizji aktualnych konfliktów i ich rozwiązywania, ukierunkowanego na zagwarantowanie dobrobytu narodom poprzez ochronę życia i nienaruszalności praw człowieka, a także poprzez troskę o zasoby naturalne, przy czym należy skierować siły wojskowe na ochronę integralności terytorialnej w obliczu zamachu na nią oraz w przypadku wezwania ich AT\873104.doc 5/11 AP100.799v03-00
przez organizacje multilateralne na misje pokojowe i stabilizacyjne w sytuacjach będących następstwem klęsk żywiołowych lub humanitarnych; Elementy programu współpracy UE-AŁK w dziedzinie bezpieczeństwa i obrony 7. proponuje, by w drodze konsensusu w stosunkach UE-AŁK obszary współpracy i współdziałania objęły między innymi wszystkie obszary wspólnego zainteresowania związane ze współpracą wojskową (utrzymanie pokoju i bezpieczeństwa międzynarodowego, środki umacniania wzajemnego zaufania, współpraca wojskowa, techniczna i współpraca w dziedzinie eksportu uzbrojenia, aby przyczynić się do rzeczywistego multilateralizmu w tej dziedzinie itp.), w oparciu o ściśle wielostronną perspektywę i w ramach mechanizmów ONZ, z ogólnym bezpieczeństwem międzynarodowym (kontrola zbrojenia i rozbrojenia, nierozprzestrzenianie broni jądrowej itp.), ze współpracą międzynarodową w zakresie bezpieczeństwa wewnętrznego i sprawiedliwości (zwalczanie handlu narkotykami, kontrola nad bankami mająca uniemożliwiać pranie brudnych pieniędzy, zwalczanie terroryzmu oraz handlu bronią strzelecką i bronią lekką itp.), procesami modernizacji instytucjonalnej w sektorze obronnym, by lepiej propagować perspektywę płci na różnych płaszczyznach sektora obronności, czy z innymi niż wojskowe aspektami bezpieczeństwa (handel ludźmi, przemoc związana z płcią, bezpieczeństwo a gospodarka, bezpieczeństwo a rozwój, aspekty bezpieczeństwa związane z ochroną środowiska itp.); 8. uznaje za priorytetowe zadanie, by partnerzy europejscy i z Ameryki Łacińskiej uczestniczący w międzyregionalnym partnerstwie strategicznym współpracowali przy eliminowaniu i zakazywaniu broni jądrowej w perspektywie krótkookresowej i by w dążeniu do osiągnięcia tego celu wspierali przyjęcie prawnie wiążącego międzynarodowego instrumentu, którego celem byłoby zakazywanie i eliminowanie broni jądrowej; 9. wzywa Unię Europejską i kraje Ameryki Łacińskiej do wzmocnienia organów audytowych systemów finansowych poszczególnych państw i do wymiany informacji ze wszystkimi krajami, by środki lokowane lub inwestowane środki pochodzące z działalności przestępczej, w tym środki uzyskane od państw, zostały zamrożone i służyły jako materiał dowodowy pozwalający na skazanie winnych; 10. wyraża przekonanie, że wsparcie przez państwa członkowskie Unii i wszystkie państwa Ameryki Łacińskiej i Karaibów roli ONZ i jej Rady Bezpieczeństwa w utrzymaniu pokoju i bezpieczeństwa międzynarodowego, zgodnie z Kartą ONZ, musi stanowić kluczowy element ich stosunków w dziedzinie bezpieczeństwa i obrony; zachęca partnerów europejskich i latynoamerykańskich należących do międzyregionalnego partnerstwa strategicznego, by uczestniczyli aktywnie w misjach humanitarnych oraz misjach utrzymania i zachowania pokoju pod auspicjami Organizacji Narodów Zjednoczonych, a jednocześnie wzywa rządy krajów należących do międzyregionalnego partnerstwa strategicznego do wspierania procesu reformy Rady Bezpieczeństwa, dzięki której poprawi się reprezentatywność przy podejmowaniu decyzji związanych z pokojem i bezpieczeństwem międzynarodowym; 11. w tym kontekście zwraca uwagę na wspólną politykę bezpieczeństwa i obrony Unii (WPBiO), podkreślając udział państw Ameryki Łacińskiej w działaniach podejmowanych w ramach WPBiO, czego przykładem był udział Brazylii jako pierwszego kraju nienależącego do UE ani do NATO w operacji wojskowej Unii (operacja ARTEMIS w Republice Konga w 2003 r.) czy udział Argentyny i Chile w 2005 r. w operacji wojskowej AP100.799v03-00 6/11 AT\873104.doc
EUFOR-Althea w Bośni i Hercegowinie; 12. uważa, że współpraca i współdziałanie państw Europy i Ameryki Łacińskiej uczestniczących w międzyregionalnym partnerstwie strategicznym może przynieść wyjątkowo pozytywne skutki, jeśli chodzi o skrócenie dystansu między instytucjami dyplomatycznymi i wojskowymi a obywatelami, zacieśnianie relacji między nimi oraz podejmowanie decyzji odnośnie do bezpieczeństwa i obrony, które to obszary mają związek z życiem codziennym obywateli, a także jeśli chodzi o wzmacnianie cywilnej zdolności do reagowania w sytuacjach kryzysowych i przy zarządzaniu klęskami żywiołowymi, katastrofami technologicznymi czy będącymi wynikiem cywilnego wykorzystania energii jądrowej; 13. stwierdza, że Ameryka Łacińska była i nadal jest kontynentem, w którym wydatki na obronę wojskową są najniższe na całym świecie, oraz że rządy wszystkich państw Europy i Ameryki Łacińskiej uczestniczące w międzyregionalnym partnerstwie strategicznym były zawsze ściśle związane z pracami prowadzonymi pod auspicjami Narodów Zjednoczonych w zakresie zbrojenia, regionów słabiej rozwiniętych i rozbrojenia, i apeluje o kontynuowanie tej drogi; 14. z zadowoleniem przyjmuje decyzję Rady Bezpieczeństwa Ameryki Południowej UNASUR o dążeniu do postępów w wymianie informacji o wydatkach zbrojnych w regionie, co ułatwi zatwierdzanie tych wydatków, będzie sprzyjać działaniom na rzecz stawiania czoła klęskom żywiołowym i pobudzi wymianę wiedzy o technologii wojskowej; 15. odnotowuje Traktat z Tlatelolco z dnia 14 lutego 1967 r. ustanawiający status denuklearyzacji Ameryki Łacińskiej do celów wojennych, co oznacza zakaz broni jądrowej oraz pokojowe wykorzystanie energii jądrowej, w związku z czym region przekształcił się w pierwszą na świecie strefę wolną od broni jądrowej; jednocześnie postuluje bezwarunkową likwidację istniejących arsenałów jądrowych, co zapewni powstanie nowych obszarów wolnych od broni jądrowej; 16. przypomina z zadowoleniem, że Ameryka Łacińska i Karaiby są pierwszym w świecie obszarem wolnym od broni jądrowej w wyniku traktatu z Tlatelolco z dnia 14 lutego 1967 r., który otworzył drogę do ustanowienia nowych obszarów tego rodzaju w innych regionach geograficznych świata; podkreśla konieczność kontynuowania wysiłków, aż nasza planeta stanie się zupełnie wolna od broni jądrowej; 17. nawołuje rządy wszystkich państw Europy i Ameryki Łacińskiej uczestniczące w międzyregionalnym partnerstwie strategicznym do przyjęcia określonego poziomu zobowiązań, jeśli chodzi o politykę bezpieczeństwa i obrony, który pozwoli dokonać postępów we współpracy, co wymaga: a) uwzględnienia konieczności podjęcia debaty na temat bezpieczeństwa i obrony cyberprzestrzeni, by móc rozwijać ramy legislacyjne, plany i szczegółowe strategie jej ochrony, z uwagi na to, że cyberprzestrzeń stanowi nieodzowny element naszych społeczeństw, zaś fizyczne i logiczne środki, które tworzą infrastrukturę systemów komunikacyjnych i informatycznych, są konieczne do świadczenia usług użytkownikom; b) poszanowania zobowiązań i powinności wynikających z Układu o nierozprzestrzenianiu broni jądrowej z dnia 1 lipca 1968 r. i Traktatu oraz protokołów z Tlatelolco z dnia 14 lutego 1967 r. o zakazie broni jądrowej w Ameryce Łacińskiej; AT\873104.doc 7/11 AP100.799v03-00
c) wdrożenia planu działania w dziedzinie rozbrojenia jądrowego, nierozprzestrzeniania i pokojowego wykorzystania energii jądrowej przyjętego we wnioskach z konferencji przeglądowej układu o nierozprzestrzenianiu broni jądrowej, która miała miejsce w Nowym Jorku w dniach 3 28 maja 2010 r.; d) pogłębienia dialogu ze wszystkimi państwami posiadającymi broń jądrową uznanymi bądź nie w Układzie o nierozprzestrzenianiu broni jądrowej, aby zgodziły się na konkretne ustępstwa pozwalające rozpocząć faktyczny proces rozbrojenia jądrowego; e) wspólnego działania celem osiągnięcia wyeliminowania i zakazu broni jądrowej na początku XXI wieku; f) wspólnego działania na rzecz przystąpienia Izraela, Indii, Pakistanu i Korei Północnej do Układu o nierozprzestrzenianiu broni jądrowej oraz jego przestrzegania, a także w zakresie zobowiązań, jakie zostały nałożone na Iran na mocy rezolucji Rady Bezpieczeństwa Międzynarodowej Agencji Energii Atomowej (MAEA); g) współpracy na rzecz szybkiego wejścia w życie Traktatu o całkowitym zakazie prób z bronią jądrową poprzez nadanie impulsu jego ratyfikacji przez kraje, które tego nadal nie uczyniły, oraz na rzecz wzmocnienia mandatu MAEA; h) dokładniejszego przestrzegania postanowień dotyczących zobowiązań i zabezpieczeń zawartych w Układzie o nierozprzestrzenianiu broni jądrowej i przedstawionych przez MAEA w zakresie międzynarodowego handlu materiałem jądrowym, mając na uwadze, że handel materiałem jądrowym i jego wykorzystanie bez zezwolenia stanowi poważne i bezpośrednie zagrożenie dla światowego bezpieczeństwa; i) ratyfikacji i ścisłego przestrzegania postanowień Konwencji o ochronie fizycznej materiałów jądrowych z dnia 3 marca 1980 r. oraz wypełniania zaleceń MAEA w tym zakresie; j) zobowiązania się do nieskładowania materiału radioaktywnego w morzu; k) współpracowania, w stosownych przypadkach, we wzmacnianiu przepisów dotyczących eksportu materiałów radioaktywnych, poprawy kontroli celnej i wymiany informacji na temat podejrzanej działalności przemysłowej i handlowej; l) ustanowienia krajów i obszarów wolnych od broni jądrowej oraz wzywania do rozbrajania istniejących arsenałów i popierania w szczególności konwencji i prac specjalnej konferencji, która jest zaplanowana na rok 2012; 18. podkreśla, iż konieczne jest, by w nowych stosunkach w dziedzinie bezpieczeństwa i obrony między państwami Europy i Ameryki Łacińskiej uczestniczącymi w międzyregionalnym partnerstwie strategicznym uwzględnione zostały również inne postulaty, takie jak bezpieczeństwo gospodarcze i ekologiczne, i by służyły one zapewnieniu rozwoju, dostatku i stabilności obywatelom tych państw w ramach ścisłego poszanowania praw człowieka i tradycji kulturowych, a także poszanowaniu zasad nieingerowania w sprawy wewnętrzne innych państw; 19. uważa za kluczowe wzmocnienie dialogu między dwoma regionami w dziedzinie zwalczania terroryzmu, przy wykorzystaniu wszystkich instrumentów przyjętych przez Narody Zjednoczone, a także przy ścisłym poszanowaniu państwa prawa, praw człowieka i prawa międzynarodowego; uważa, że międzynarodowa współpraca policyjna i sądowa w AP100.799v03-00 8/11 AT\873104.doc
stosunkach dwustronnych, regionalnych i wielostronnych jest konieczna bardziej niż kiedykolwiek; przypomina, że współpraca między państwami, szczególnie tymi, które ze sobą graniczą, stanowi podstawowy czynnik pomagający rozbić sieci i zniszczyć podstawy działalności organizacji terrorystycznych; potępia obecność i aktywność uzbrojonych grup działających na marginesie prawa, które stosują lub szerzą przemoc, niezależnie od ich genezy lub motywacji; ponadto apeluje, by nie stosować podwójnych standardów w ocenie tych zjawisk, gdyż utrudnia to ich rozwiązanie; 20. zachęca europejskie i latynoamerykańskie państwa-strony konwencji ottawskiej do większej wytrwałości w rozminowywaniu i zdecydowanie potępia użycie min przeciwpiechotnych przez zbrojne grupy niepaństwowe w Kolumbii; 21. nalega na zwalczanie międzynarodowych zorganizowanych związków przestępczych, na przykład przestępczych organizacji narkotykowych, które zakłócają bezpieczeństwo i stabilność regionów; 22. z zadowoleniem przyjmuje podpisanie porozumienia w sprawie uproszczonej ekstradycji między Portugalią, Hiszpanią, Brazylią i Argentyną, mającego na celu skoordynowane zwalczanie przestępczości transgranicznej i bezkarności przez pogłębienie aktualnie istniejących międzynarodowych mechanizmów współpracy wymiarów sprawiedliwości tych krajów; 23. zachęca państwa Europy i Ameryki Łacińskiej uczestniczące w międzyregionalnym partnerstwie strategicznym, by, jeśli jeszcze tego nie uczyniły, podpisały, ratyfikowały i jak najszybciej wdrożyły protokół Narodów Zjednoczonych z maja 2001 r. przeciwko nielegalnemu wytwarzaniu i obrotowi bronią palną, jej częściami i komponentami oraz amunicją; 24. wspiera wysiłki regionalne dokonywane przez System Integracyjny Ameryki Środkowej w zakresie kontroli krótkiej broni i broni lekkiej, zapobiegania przemocy zbrojnej, zwalczania przestępczości zorganizowanej i zapobiegania praniu brudnych pieniędzy, wzmocnienia systemu sądownictwa oraz koordynacji ponadregionalnej i międzyregionalnej; 25. zwraca się do państw Europy i Ameryki Łacińskiej uczestniczących w międzyregionalnym partnerstwie strategicznym, by w oparciu o zasadę wspólnej odpowiedzialności w szczególności w odniesieniu do odpowiedzialności krajów będących odbiorcami narkotyków wsparły zniesienie wprowadzonego przez ONZ zakazu żucia liści koki; 26. zaleca rządom, by na stałe włączyły zagadnienia bezpieczeństwa i obrony do swoich programów współpracy dwustronnej, regionalnej i wielostronnej, aby rozwijać demokratyczne podstawy państwa prawa w kształtowaniu i funkcjonowaniu sektorów bezpieczeństwa i obrony; współpraca powinna obejmować kształtowanie polityki, a także administrację i systemy sądownicze oraz uzgodnienie postulatów polityki zagranicznej; 27. zaleca podejmowanie współpracy na rzecz harmonizacji prawnej i ram prawnych w obrębie programów budowania potencjału celem wprowadzenia odpowiednich reform sądownictwa przy wsparciu przedstawicieli i obserwatorów w instytucjach szczebla regionalnego i niższego związanych z systemem sądowniczym, sprawami sądownictwa oraz bezpieczeństwem i obroną; 28. zaleca udzielenie wsparcia jednostkowym projektom i ustanowienie wspólnej strategii na rzecz zatwierdzenia międzynarodowego traktatu w sprawie bezpieczeństwa i obrony, który wzmocni skuteczne wdrażanie współpracy; AT\873104.doc 9/11 AP100.799v03-00
Ramy polityczne, prawne i instytucjonalne 29. zwraca uwagę, że współpraca UE-AŁK w dziedzinie bezpieczeństwa i obrony zamiast toczyć się na płaszczyźnie międzyregionalnej lub przybierać postać umów między regionami, miała formę bilateralnych działań; 30. wskazuje na możliwości, jakie dla współpracy między państwami uczestniczącymi w międzyregionalnym partnerstwie strategicznym niosą poszczególne umowy dwustronne lub regionalne trzeciej lub czwartej generacji, zawierające szczegółowe postanowienia dotyczące praw człowieka, ochrony socjalnej i ochrony środowiska naturalnego oraz bezpieczeństwa w takich kwestiach, jak zwalczanie handlu narkotykami, terroryzmu czy zorganizowanych sieci przestępczych; 31. z zadowoleniem przyjmuje deklarację z okazji 15. rocznicy podpisania porozumienia ramowego w sprawie bezpieczeństwa demokratycznego w Ameryce Środkowej, która ratyfikuje jego zasady i cele; zaleca również, by ustanowić o wiele szersze i ustrukturyzowane ramy, co umożliwia nowy układ o stowarzyszeniu między UE a Ameryką Środkową w swoim filarze politycznym i dotyczącym bezpieczeństwa, w celu przejęcia inicjatywy w szeregu kwestii związanych z bezpieczeństwem, obroną, demokracją i pokojem, które stanowią podstawę stosunków między dwoma regionami od czasów powołania grupy z Contadory i podjęcia Dialogu z San José; 32. wspiera wysiłki, jakie od czasu szczytu w Santiago de Chile podejmowane są w ramach spotkań dyrektorów kolegiów bezpieczeństwa i obrony Ameryki Łacińskiej celem promowania przepływu informacji, badań i doświadczeń akademickich, z wykorzystaniem dobrodziejstw sieci wirtualnej i nowych technologii informatycznych, z myślą o ewentualnym utworzeniu wirtualnego latynoamerykańskiego centrum badań na rzecz pokoju i bezpieczeństwa międzynarodowego; równocześnie z zadowoleniem przyjmuje rozwój inicjatyw w zakresie współpracy w obszarze bezpieczeństwa i obrony celem poprawy dobrobytu, współistnienia, zaufania i stosunków między naszymi narodami; 33. zwraca uwagę, że współpraca w dziedzinie bezpieczeństwa i obrony między UE a Mercosurem stanowi marginalną kwestię w umowie ramowej o współpracy międzyregionalnej obowiązującej od dnia 1 lipca 1999 r. oraz że umowa ta zawiera tylko jedną wzmiankę o współpracy w dziedzinie zwalczania handlu narkotykami; zaleca, by w rozdziale poświęconym partnerstwu w kwestiach politycznych i współpracy negocjowanej obecnie umowy o stowarzyszeniu między UE a Mercosurem ująć takie kwestie, jak skonsolidowanie demokracji i ochrona praw człowieka, wzmocnienie zaufania i bezpieczeństwa oraz wsparcie systemu bezpieczeństwa zbiorowego Narodów Zjednoczonych; 34. uważa za kluczowe, by na spotkaniach ministerialnych Grupy z Rio i procesu UE- Dialog z San José zrezygnowano jak najszybciej z ich obecnego charakteru forów dyskusji politycznej i by stały się one prawdziwymi ośrodkami współpracy i koordynacji wspólnych wysiłków dotyczących zagadnień bezpieczeństwa i obrony; podkreśla potrzebę nadania większej skuteczności dialogowi politycznemu na szczeblu ministerialnym w zakresie bezpieczeństwa w najszerszym jego ujęciu, który powinien przybrać formę regularnych spotkań na szczeblu ministerialnym między odpowiednimi ministrami, w tym ministrami sprawiedliwości i spraw wewnętrznych oraz ministrami obrony, po to, by różnorodne tematy dotyczące pokoju i bezpieczeństwa były poruszane na najwyższym szczeblu w ramach stałego dialogu na szczeblu parlamentarnym; AP100.799v03-00 10/11 AT\873104.doc
35. proponuje, by zawarte zostały umowy o współpracy w dziedzinie bezpieczeństwa i obrony między poszczególnymi organizacjami, do których należą państwa Europy i Ameryki Łacińskiej uczestniczące w międzyregionalnym partnerstwie strategicznym, w oparciu o zasadę współodpowiedzialności, i by w umowach tych zawrzeć odnośną klauzulę o wyeliminowaniu, zakazie i nierozprzestrzenianiu broni masowego rażenia; 36. popiera deklarację z Nikaragui obszaru wolnego od min przeciwpiechotnych, wraz z którą Ameryka Środkowa staje się pierwszym regionem wolnym od tej plagi; 37. zaleca, by wraz z powstaniem nowej fundacji UE-AŁK rozważono organizowanie międzyregionalnych seminariów poświęconych tematyce pokoju i bezpieczeństwa, aby stworzyć warunki zapobiegania konfliktom i ich przezwyciężania, oraz do podjęcia konkretnych środków w celu wzmocnienia wzajemnego zaufania; w tym kontekście przypomina, że środki, jakie uruchomiły bilateralnie Argentyna i Wielka Brytania po wojnie o Falklandy w 1982 r., które posłużyły za podstawę do skierowania na IV spotkaniu ministrów UE i Grupy z Rio, które odbyło się w Sao Paulo w 1994 r., wniosku do Komisji Europejskiej i nieistniejącej już IRELA o zorganizowanie serii dwustronnych seminariów w dziedzinie bezpieczeństwa regionalnego w latach 1995, 1996 i 1997, które okazały się sukcesem; 38. wzywa kraje, które tego jeszcze nie zrobiły, do ratyfikowania międzynarodowej Konwencji w sprawie ochrony wszystkich osób przed wymuszonymi zaginięciami, przyjętej przez Zgromadzenie Ogólne ONZ dnia 20 grudnia 2006 r. (A/RES/61/177); 39. ponawia swoją propozycję stworzenia międzyregionalnego ośrodka zapobiegania klęskom, które, pod kierownictwem nowej fundacji UE-AŁK i koordynowanego przez nią, byłoby odpowiedzialne za opracowanie wspólnych strategii i środków ostrzegania, przygotowania i reakcji mających na celu zmniejszenie obopólnego zagrożenia klęskami żywiołowymi, katastrofami technologicznymi oraz tymi, które mogą być wynikiem cywilnego wykorzystania energii jądrowej; 40. zobowiązuje swoich współprzewodniczących do przekazania niniejszej rezolucji Radzie Unii Europejskiej i Komisji Europejskiej, a także parlamentom państw członkowskich Unii Europejskiej i wszystkich krajów Ameryki Łacińskiej i Karaibów, Parlamentowi Latynoamerykańskiemu, Parlamentowi Środkowoamerykańskiemu, Parlamentowi Wspólnoty Andyjskiej, Parlamentowi Mercosuru, Sekretariatowi Generalnemu Wspólnoty Andyjskiej, Komitetowi Stałych Przedstawicieli Mercosuru, Stałemu Sekretariatowi Latynoamerykańskiego Systemu Gospodarczego oraz sekretarzom generalnym NATO, OPA, UNASUR i Organizacji Narodów Zjednoczonych. AT\873104.doc 11/11 AP100.799v03-00